Poliflw

Er is een adequaat noodpakketnodig om een kaalslag in de culturele sector te voorkomen. Dat zegt Tweede Kamerlid Niels van den Berge naar aanleiding van een survey onder meer dan 1500 respondenten freelancers, met name musici, makers en technici. Maandag debatteert de Tweede Kamer over de culturele sector in de corona-crisis. 

De survey werd afgelopen week gehouden. Daaruit blijkt dat er dringend noodsteun moet komen voor de grote groep zzp-ers in de culturele sector. De 300 miljoen aan noodsteun die de overheid aan het begin van de corona-crisis heeft vrijgemaakt voor deze sector, sijpelt nauwelijks naar hen door.

Er dreigt een kaalslag in de podiumkunsten, blijkt uit de survey. Bijna 61% van de respondenten geeft aan dat opdrachten tot en met december gecanceld zijn. Bijna 40% heeft zelfs te maken met annulering na december. Meer dan 70% is redelijk tot zeer bezorgd over zijn of haar financiële situatie vanaf september. Gevraagd naar de noodzaak om werkzaamheden buiten de sector te vinden of uit te breiden, zegt 43% zich daartoe in grote mate genoodzaakt te voelen. In totaal wil 27% zich laten omscholen.

Het is 5 voor 12

“De survey laat zien wat wij voortdurend horen van collega’s: mensen staan met de rug tegen de muur. Het is 5 voor 12.  Ze zijn onzeker over de toekomst. Het gaat om mensen die de afgelopen jaren, ondanks alle bezuinigen in de sector, in staat waren hier een goed inkomen in te verdienen. Maar door de corona crisis teren zij snel in p hun reserves. Als op korte termijn geen zicht is op aanvullende maatregelen of volledige herstart van de werkzaamheden, overbruggen vele zzp'ers de crisis niet”, zeggen musici Mattijs van de Woerd en Marjolein Niels, die het onderzoek initieerden, samen me het Platform voor Freelance Musici en met medewerking van GroenLinks.

Een adequaat noodpakket is nodig om kapitaalvernietiging en een braindrain te voorkomen, zegt GroenLinks. De partij hielp om de survey mogelijk te maken, om zo beter inzicht te krijgen voor beleidsvoorstellen. “Het onderzoek geeft een ontluisterend beeld van de kaalslag die dreigt in de culturele sector. Er is en stille ramp gaande. Er is te weinig oog voor de specifieke situatie van de grote hoeveelheid mensen zonder vast contract die zich inzet voor deze sector”, zegt Niels van den Berge Tweede Kamerlid van GroenLinks, die hielp om de survey mogelijk te maken.

Kabinet, zet een tweede stap

Volgens Van den Berge is gebrek aan inzicht in de situatie van zzp’ers mede de oorzaak van de traagheid van het kabinet om met noodsteun over de brug te komen. “Met dit onderzoek hebben we een beeld willen geven. Je ziet dat de steun die nu is vrijgemaakt – 300 miljoen euro - vooral gaat naar culturele instellingen, en niet naar de vele zzp’ers. Wij roepen het kabinet dan ook op: zet een tweede stap.“

Een noodpakket van 1 miljard euro nodig voor de culturele sector, waaronder een steunfonds van 200 miljoen voor freelancers en zelfstandigen zeggen PvdA, SP en GroenLinks. Volgens het CBS is de sector goed voor 3,7 procent van het Bruto Binnenlands Product. De cultuursector draait voor zo'n 60% op zzp'ers, die met diverse (kortlopende) projecten en activiteiten aan de kost komen. Zo’n 30.000 ZZP-ers kunnen nu geen aanspraak maken op steunmaatregelen.

Er moet extra noodsteun komen voor de culturele sector, vinden GroenLinks, PvdA en SP . Zij dienden samen een pakket aan voorstellen in om dat te regelen. In totaal gaat het om 1 miljard Euro aan steunmaatregelen.  

“Veel mensen die werkzaam zijn in deze waardevolle sector kunnen nauwelijks het hoofd boven water houden. We moeten iets doen”, zegt Tweede Kamerlid Niels van den Berge.

GroenLinks, PvdA en SP voorzien een ‘onomkeerbaar drama’ in de creatieve en culturele sector, als er niet daadkrachtig wordt ingegrepen.

“De creatieve sector is onmisbaar. Kunst en cultuur zijn van onschatbare economische én emotionele waarde”, aldus Van den Berge.

Volgens het CBS is de sector goed voor 3,7 procent van het Bruto Binnenlands Product. Er werken honderdduizenden mensen. De banen van veel culturele makers staan nu op de tocht. Maar liefst 60 procent van de mensen die in de culturele sector werken, is zzp’er of freelancer. Deze over-flexibiliteit maakt de sector enorm kwetsbaar. Dat blijkt nu ook in deze ongekende crisis.

Van den Berge: “De culturele sector draagt een stuk meer bij aan de economie dan de luchtvaart, maar moet het met veel minder noodsteun doen. Waarom komt de regering met een miljardenpakket voor de luchtvaart en met een miljoenpakket voor de culturele sector? Dat is niet uit te leggen.”

Eerder maakte het kabinet 300 miljoen euro vrij aan noodsteun voor de culturele sector, maar dat is niet genoeg.

"Het grootste deel van die 300 miljoen gaat naar grote instellingen. Creatieve ondernemers en kleine lokale poppodia en streekmusea dreigen om te vallen.”

Volgens het kabinet kunnen kunstenaars en mensen werkzaam in de culturele sector terugvallen op andere noodsteunmaatregelen, die voor alle ondernemers gelden. Dat bestrijdt Van den Berge. Veel culturele ondernemers, van particuliere festivals tot ZZP’ers, voldoen net niet aan de criteria. Bijvoorbeeld doordat hun inkomsten sterk fluctueren. Bovendien worden veel theatervoorstellingen gemaakt door vrije producenten en kleine gezelschappen. Zij hebben hoge kosten gemaakt, die ze nu niet terug kunnen verdienen. Hun financiële schade is enorm.

"Ondanks de verwachtingen die Minister Van Engelshoven in het debat dat we in april met haar hadden wekte, doet ze nog steeds veel te weinig voor de vele ZZP'ers, andere ondernemers en freelancers in de culturele sector, die tussen wal en schip vallen”, zegt Van den Berge.

Dit zijn de extra steunmaatregelen die GroenLinks, PvdA en SP willen: 

1. Een steunfonds van 200 miljoen voor de 30.000 freelancers en zelfstandigen in de culturele sector die niet in aanmerking komen voor de reeds bestaande regelingen. 2. 280 miljoen voor culturele instellingen die normaal geen subsidie ontvangen en daardoor niet in aanmerking komen voor de huidige steunmaatregelen. 3. Een innovatiefonds van 20 miljoen, zodat culturele instellingen kunnen experimenteren met nieuwe verdienmodellen. 4. 200 miljoen voor het kwijtschelden van huur van culturele instellingen.

 

Het kabinet moet snel ingrijpen om de woningbouw aan te zwengelen. Dat zeggen GroenLinks, PvdA en SP voorafgaand aan een Kamerdebat over de woningmarkt.

In Nederland is op dit moment een tekort van 300.000 woningen. Door de coronacrisis verliezen mensen inkomsten en neemt de druk op beter betaalbare woningen toe, tegelijkertijd dreigt de bouw juist terug te lopen. Daarmee tekent een nieuwe ramp zich af: het woningtekort zal verder stijgen. De linkse partijen komen daarom met een gezamenlijk pakket om de wooncrisis aan te pakken, de economie te stimuleren en banen te behouden en te creëren. De gezamenlijke drie partijen stellen voor om direct een volkshuisvestingsfonds op te richten. Het fonds zou onder andere gevuld moeten worden door per direct de verhuurdersheffing op te schorten.

 GroenLinks Tweede Kamerlid Paul Smeulders: “We moeten noodinvesteringen doen en zo voorkomen dat huurders de rekening van deze crisis betalen. De druk moet van de ketel. Een robuuste extra overheidsfinanciering in publieke huisvesting is op korte termijn haalbaar en mogelijk.”

Naast het fonds moeten corporaties de mogelijkheid krijgen te bouwen voor mensen met een gemiddeld inkomen en worden ze tot de formatie vrijgesteld voor het betalen van de verhuurdersheffing. Daarnaast willen de drie linkse partijen dat de overheid garant staat voor bouwprojecten. Tevens pleiten de partijen ervoor om direct te zorgen dat bestaande woningen betaalbaar zijn en blijven.

PvdA Kamerlid Henk Nijboer: “Veel mensen zijn hun baan en inkomen kwijt. Dan is een huurstijging van 6,1% onaanvaardbaar. De huren moeten juist worden bevroren. In de Eerste Kamer is een motie aangenomen hierover. De minister moet die uitvoeren. Ook willen we dat woningcorporaties de ruimte krijgen om voor middeninkomens te bouwen. De leraren en verpleegkundigen waar we nu trots op zijn, kunnen de huren steeds minder goed betalen. We zijn aan hen verplicht te zorgen voor betaalbare woningen."

De linkse partijen hekelen de opstelling van het kabinet.

SP Tweede Kamerlid Sandra Beckerman: “Het kabinet heeft de afgelopen jaren onvoldoende gedaan om de wooncrisis aan te pakken. En ook nu weer nemen ze een afwachtende houding aan. Minister Ollongren staat erbij en kijkt ernaar. Terwijl multinationals worden geholpen komen huurders in de verdrukking. Wij willen dat tij keren.”

De gezamenlijke voorstellen: ●       Onmiddellijke oprichting van een ‘Volkshuisvestingsfonds’ van 4 miljard euro om corporaties de mogelijkheid te geven om betaalbare en duurzame woningen te bouwen. ●       Het opnieuw openstellen van de Tijdelijke Stimuleringsregeling Woningbouw uit 2009. Hiervoor wordt 1 miljard euro beschikbaar gesteld. ●       Overheidsgarantie voor 70% van de voorverkoop bij nieuwbouwprojecten. ●       Tot de formatie worden corporaties vrijgesteld van het betalen van de verhuurdersheffing. ●       Afschaffen marktverkenning, zodat woningbouwcorporaties huurhuizen met een huur tussen de 700-1000 euro kunnen bouwen. ●       Alle huren (zowel in de sociale als vrije sector) worden bevroren.

De ervaringen die zijn opgedaan met afstandsonderwijs tijdens de corona-crisis, worden ingezet voor de aanpak van langdurig thuiszittende leerlingen. Een Kamermeerderheid steunt het voorstel van GroenLinks hiervoor.

"Thuiszitters" zijn kinderen en jongeren die zonder onderwijs thuis zitten. Het lukt hen niet om mee te doen aan regulier of speciaal onderwijs, bijvoorbeeld vanwege psychische - of gedragsproblemen of om andere redenen. Ondanks alle inspanningen blijft het aantal thuiszitters stijgen. Bijna 5.000 leerlingen zijn vorig jaar meer dan drie maanden niet naar school geweest.

“Alle kinderen hebben recht op onderwijs. Deze kinderen en hun ouders hebben maatwerk nodig”, zegt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld.

De Kamer wil nu de ervaringen van de afgelopen periode gebruiken om maatwerk mogelijk te maken.

“Hoewel de tijd waar we inzitten naar is, hebben we enorm mooie voorbeelden gezien van wat er mogelijk is”, aldus Westerveld. “Elk kind dat kan worden geholpen met afstandsonderwijs is er één.”

Westerveld prees in het onderwijsdebat in de inzet van personeel in alle onderwijsinstellingen.

“Iedereen heeft keihard gewerkt om onderwijs en opvang zo goed als mogelijk door te laten gaan. In deze onvoorspelbare tijd, met alle onzekerheid die erbij komt kijken, en soms met gebrekkige ondersteuning. Dit schept enorm veel vertrouwen, ook in de tijd die we met elkaar tegemoet gaan.”

D66, VVD, PvdA, SP en PvDD hebben het voorstel van GroenLinks mede ondertekend. De stemming is 6 mei.  

 

 

De veiligheid voor arbeidsmigranten moet uiteraard evenveel worden gewaarborgd als van andere werknemers. Dat vindt Paul Smeulders van GroenLinks. Een Kamermeerderheid schaarde zich achter zijn voorstel om hierop strenger toezicht te houden.

“De Corona-maatregelen gelden voor iedereen. Het is stuitend wanneer werkgevers de veiligheid van buitenlandse medewerkers niet respecteren. De inspectie moet hierop meer gaan toezien”, zegt Paul Smeulders.

De afgelopen tijd kwamen verhalen naar buiten over buitenlandse werknemers die in onveilige omstandigheden werken. Zij moeten doorwerken als zij zich ziek voelen, verblijven in krappe onderkomens en moeten dicht op elkaar in busjes naar hun werkplek.

Smeulders: “Arbeidsmigranten zijn in deze situatie extra kwetsbaar. Juist daarom verdienen ze extra bescherming”.  

De situatie van arbeidsmigranten werd gisteren besproken tijdens een wetgevingsoverleg met minister Koolmees over het economisch noodpakket voor de corona-crisis. CDA, D66, ChristenUnie, SP en PvdA tekenden mee met de motie van GroenLinks.

Niemand zou in deze tijd zorgen moeten hebben dat ze dakloos kunnen worden. Huurders moeten daarom wettelijk extra bescherming krijgendoor alle huisuitzettingen en huurverhogingen op te schorten. Dat voorstel doen Kamerleden Paul Smeulders (GroenLinks), Sandra Beckerman (SP) en Henk Nijboer (PvdA).

Huisuitzettingen stoppen

Huisuitzettingen moeten worden uitgesteld gedurende de crisisperiode, om te voorkomen dat mensen op straat komen te staan. De minister heeft een spoedwet aangekondigd om tijdelijke huurcontracten te verlengen, maar daaraan zitten te veel voorwaarden. Als de verhuurder wil verbouwen, of een huurder heeft gevonden die een hogere huur wilt betalen, kan je alsnog op straat komen te staan. Ook kan je uit je huis worden gezet als je een kleine huurachterstand hebt, terwijl door de crisis veel meer mensen moeite hebben de huur te betalen

Verleng aflopende contracten

Minstens 20.000 gezinnen met tijdelijke contracten lopen het risico dat hun huurcontract niet wordt verlengd tijdens de crisis. Andere huurders kunnen juist een huurverhoging van honderden euro’s voor hun kiezen krijgen. De linkse partijen slaan de handen ineen om deze huurders te beschermen.

Smeulders: “In gewone omstandigheden zijn woonkosten voor veel mensen al ontzettend hoog. Nu is het voor veel mensen bijna onmogelijk. Dat mensen op straat kunnen belanden is onacceptabel. We moeten alles op alles te zetten om dat te voorkomen. ”

Beckerman: ““Thuisblijven is de manier om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Dus moeten we nu alles op alles zetten om te zorgen dat iedereen een goed en betaalbaar thuis heeft. Maar mensen krijgen huurverhogingen voor hun kiezen terwijl ze tegelijkertijd inkomen verliezen en financieel geraakt worden door deze crisis. De coronacrisis verdiept de wooncrisis. Het is niet rechtvaardig om huurders daarvan de rekening te laten betalen. We moeten juist werken aan het oplossen van de wooncrisis. Dat waar we nu met z’n allen op terugvallen moeten we koesteren en veel sterker maken.””

Nijboer: “Als je verhuurder je contract opzegt, sta je op straat. Als je huur wordt verhoogd, kom je iedere maand tekort. Maar de woningnood is niet weg en mensen kunnen mensen geen kant op. Deze huurders moeten we beschermen. Niemand moet op straat komen te staan, en iedereen moet de huur kunnen blijven betalen.”

Bevries de huren

De partijen willen dat het kabinet ook de huren bevriest. De toegestane huurverhogingen van 5,1 tot 6,6 procent per 1 juli voor sociale huurwoningen komen nog uit de tijd van hoge verwachte economische groei en koopkrachtstijgingen en lage werkloosheid. Helaas hebben nu steeds meer mensen problemen om de huur te betalen. De huurverhoging moet dus van de baan. Voor de vrije sector geldt helemaal geen bescherming. De partijen willen dat de minister ook daar ingrijpt.

Er moet meer steun komen voor kinderen en jongeren die door de corona-crisis geen Jeugdhulp meer kunnen krijgen. En voor kinderen en jongeren die geen veilige thuissituatie hebben. GroenLinks en PvdA maken zich over deze groepen grote zorgen en stelden hierover Kamervragen.

 

Kinderen en jongeren die hulp nodig hebben bij psychische problemen worden dubbel getroffen door deze crisis. “Ze stonden vaak al op een wachtlijst, maar vanwege de corona-maatregelen worden opnames nog verder uitgesteld of gaan therapieën niet door. Dat maakt hen vaak radeloos,” zegt GroenLinks Kamerlid Lisa Westerveld, die dagelijks noodkreten van jongeren ontvangt.

Ook kinderen die in een minder fijne, of zelfs een onveilige thuissituatie zitten, worden hard geraakt. Nu ze niet naar school kunnen is de thuissituatie enorm belangrijk. Maar in combinatie met spanning door bijvoorbeeld inkomstenverlies van ouders, is het thuis voor veel kinderen niet fijn.

Extra hulp nodig GroenLinks wil van de regering weten of er voldoende zicht is op deze groepen en welke extra ondersteuning er komt. Ook wil GroenLinks weten of er voldoende crisisbedden zijn voor mensen die acute hulp nodig hebben. En of hulpinstanties zoals de Kindertelefoon voldoende capaciteit hebben. Daar bovenop zijn er zorgen over de tekorten aan beschermingsmiddelen van hulpverleners in de Jeugdzorg.

Schade beperken “Dat de aandacht gaat naar direct bestrijden van het coronavirus, begrijpen we goed,’’ aldus Kamerlid Lisa Westerveld. “Maar voorkomen moet worden dat de schade voor mensen met psychische problemen of kinderen met een onveilige thuissituatie te groot wordt. Helaas zien we dat gebeuren, dus wij hopen dat het kabinet snel meer oog kan hebben voor deze mensen.”

 

Juist nu geven boeken, films en muziek troost. Cultuur is van onschatbare waarde. Maar veel makers, podia en theaters dreigen door de coronacrisis de zomer niet te halen. Dat moeten we voorkomen. 

Wij pleiten samen met de SP en de PvdA voor een noodpakket, zodat onze cultuursector niet omvalt. Lees hier ons voorstel. 

Duizenden hoogopgeleide werknemers die vanwege een ziekte of handicap minder productief zijn, behouden hun aanvullende uitkering. Een voorstel van GroenLinks en PvdA hiervoor kon rekenen op een brede steun in de Tweede Kamer. Dit voorkomt dat deze groep mensen met een uitkering, de zogenaamde Wajong, hierop gekort gaan worden.

“Het is onrechtvaardig dat werkende mensen met een Wajong-uitkering niet tenminste evenveel inkomen hebben als mensen in een vergelijkbare functie”, zegt Tweede Kamerlid Wim-Jan Renkema.

Mensen met een ziekte of handicap zijn soms minder productief dan een werknemer zonder ziekte of handicap. Daarom krijgen ze minder salaris dan iemand met een vergelijkbare functie en uurcontract. Tot nu toe compenseerde de Wajong-uitkering dit verschil in inkomen, bij wijze van loondispensatie. Met de nieuwe wet dreigde dit voor een groep Wajongers te vervallen. Dankzij de aanpassing van GroenLinks en PvdA krijgt deze specifieke groep mensen alsnog een aanvulling tot aan het loon van iemand met een vergelijkbare functie.

Rechtvaardig Afgelopen week debatteerde de Tweede Kamer over een nieuwe Wajong-wet. Deze zou de uitkering eenvoudiger en toegankelijker maken, maar pakte voor sommige groepen mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn veel minder gunstig uit. 

“Het is jammer dat de nieuwe Wajong-wet is aangenomen, omdat dit voor veel Wajongers een verslechtering betekent. Maar ik ben blij dat in ieder geval deze groep hoogopgeleide Wajongers nu niet de dupe wordt”, zegt Renkema. 

GroenLinks en de PvdA dienen vandaag de beantwoording in van de vragen over hun initiatiefwet die regelt dat de abortuspil voortaan ook door de huisarts verstrekt mag worden. 

Dit betekent dat de wet klaar is om door de Tweede Kamer behandeld te worden. GroenLinks en PvdA willen dat ook de huisarts een abortuspil kan voorschrijven. Nu kunnen vrouwen deze pil alleen bij een abortuskliniek of in het ziekenhuis krijgen.

Corinne Ellemeet (GroenLinks):  “Wanneer iemand de keuze maakt een zwangerschap af te breken is het heel belangrijk dat goede zorg wordt geboden. Dit voorstel houdt vast aan de hoge kwaliteit van abortuszorg in Nederland én vergroot de keuzevrijheid voor vrouwen. De abortuspil bij de huisarts is daarom echt een stap vooruit voor alle vrouwen.”

 

Lilianne Ploumen (PvdA): “Als je ongewenst zwanger bent is het belangrijk dat je zeker kunt zijn van zorg die bij je past. Daarom wil ik dat vrouwen voor de abortuspil ook terecht kunnen bij hun huisarts.”

Bijna zestig procent van de vrouwen die voor abortus kiest, gaat eerst naar de eigen huisarts. Deze huisarts moet de vrouwen nu nog doorverwijzen naar een abortuskliniek voor het voorschrijven van de abortuspil of een curettage. Een bezoek aan de eigen huisarts is voor sommige vrouwen emotioneel en fysiek veel minder belastend. De partijen vinden dat de abortuspil bij de huisarts de keuze voor vrouwen vergroot en de abortuszorg verbetert.  Vrouwen zijn niet langer gedwongen te reizen naar een abortuskliniek of ziekenhuis, maar kunnen naar hun vertrouwde huisarts in de buurt. Voor het verkrijgen van de abortuspil bij de huisarts gelden alle huidige waarborgen en zorgvuldigheidseisen zoals die gelden voor abortusklinieken, zoals dat de pil alleen in de eerste negen weken van de zwangerschap mag worden verstrekt.

De abortushulpverlening in Nederland lijkt goed georganiseerd, maar dit geldt niet overal en niet voor iedereen. Zo zijn er geen abortusklinieken in Friesland, Drenthe en Zeeland. Vrouwen in deze provincies moeten ver reizen. Zo is het lastig een abortus te krijgen als je er ver voor moet reizen omdat je er een vrije dag voor moet opnemen, opvang voor kinderen moet regelen of het hierdoor sneller bekend wordt bij familie of partner. Ook maken vrouwen zich zorgen over de protesten bij abortusklinieken. Voor vrouwen die korte tijd zwanger zijn, kan hulp door de vertrouwde huisarts in de buurt een uitkomst zijn.  Vrouwen die al langere tijd zwanger zijn, kunnen nog steeds terecht bij een abortuskliniek.

Voormalig minister Schippers wilde in 2016 de abortuspil al beschikbaar maken bij de huisarts. Haar voorstel is echter ingetrokken door het huidige kabinet. Er zit één groot verschil in het eerdere voorstel van Schippers en het voorstel dat GroenLinks en de PvdA nu doen: de twee partijen willen dat huisartsen niet individueel een vergunning aan hoeven te vragen om de pil te mogen verstrekken. Dat voorkomt een hoop onnodige bureaucratie. In plaats daarvan wordt via een accreditatiesysteem geregeld dat aan de voorwaarden en zorgvuldigheidseisen wordt voldaan.