Poliflw



De SGP zag zich donderdagavond genoodzaakt tegen de Kadernota te stemmen. Alle amendementen van de oppositie werden weer eens weggestemd. Steeds weer met 7 stemmen voor; 8 stemmen tegen. De oude oppositie-coalitie tegenstelling.

Achtergrond

Het college wil €250.000,- per jaar bezuinigen om het huishoudboekje op orde te brengen. Aan de Raad de vraag binnen welke kaders deze bezuinigingsronde zou moeten gaan plaats vinden. Dat is natuurlijk een lastige vraag als je niet precies weet waar op bezuinigd kan worden. Het waren dan ook drie bijzondere vergaderingen over dit onderwerp (twee commissievergaderingen en een raadsvergadering). Veel gepraat en weinig resultaat. Uiteindelijk moest er in de Raad een beslissing vallen.

Mening SGP

Wat ons betreft is het een goede zaak om van tijd tot tijd eens met een stofkam door de begroting te gaan op zoek naar mogelijke besparingen; zeker als er een tekort dreigt. Zeker ook niet verkeerd van het college om aan de Raad te vragen welke kaders zij daarin ziet zitten. Maar, het wordt ingewikkeld als we daarbij geen informatie krijgen en we geen idee hebben wat de mogelijkheden zijn. Daarom hebben wij samen met CDA en PvdA/GL een amendement ingediend, waarin wij het college vroegen om de Raad mogelijkheden voor te leggen ter hoogte van €350.000,-. Uit die opties kunnen we dan een keuze maken die optelt tot de €250.000,- die nodig is. Verder gaven we de volgende kaders mee: Geen bezuinigingen op het sociaal domein, geen bezuinigingen op minimabeleid en geen belastingverhogingen. 

Tips vooraf

Daarnaast dienden we nog een aantal amendement in waarmee we het college vast een paar bezuinigingen aanwezen. Zo stelden wij (samen met CDA en PvdA/GL) voor om de gemeentelijke ploeg niet met 2 personeelsleden, maar met maar één aan te vullen en (samen met het CDA) om de programmacoördinator in het Cultuurhuis minder uit te breiden dan nu het voornemen was. 

Oppositie-coalitie

Helaas bleek dat de coalitie zelf al wat dingen had bedacht: de coalitiepartijen hadden een amendement geschreven, waarin andere kaders werden meegegeven. Bezuinigingen op het sociaal domein zijn voor hen bespreekbaar als de 'partijen in het veld' ermee akkoord kunnen gaan en ook werd er expliciet een opening geboden voor een belastingverhoging. Dit amendement werd met 8 stemmen voor en 7 tegen aangenomen, terwijl het eerste amendement van de oppositie met dezelfde verhoudingen werd weggestemd. Ook onze andere amendementen werden stuk voor stuk verworpen. Jammer dat er eze avond geen verbinding mogelijk was tussen de coalitie en de oppositie. We hopen dat het college onze amendementen wel gaat betrekken bij haar uiteindelijke voorstellen. 

Vanavond werd na een langdurige discussie het ambtsgebed afgeschaft dat altijd werd uitgesproken voorafgaand aan de raadsvergadering. Fractievoorzitter Henk Jan Molenaar sprak namens de SGP van een zwarte dag voor Woudenberg. 'Het gemeentebestuur van Woudenberg denkt Gods zegen niet meer nodig te hebben. Dat is een grote verantwoordelijkheid die de raad hiermee neemt.'

Tijdens de raadsvergadering sprak Henk Jan Molenaar nog de volgende woorden over het ambtsgebed.

Voorzitter, in de raadscommissie hebben we dit voor ons pijnlijke agendapunt uitgebreid besproken. Namens de SGP fractie heb ik daarbij aangegeven het initiatiefvoorstel om verschillende redenen onbegrijpelijk te vinden en vooral inhoudelijk teleurstellend.

Daar waar in het initiatiefvoorstel slechts het ongemakkelijk gevoel als argument werd benoemd bleek in de commissievergadering het streven naar een inclusieve samenleving het argument voor het schrappen van het ambtsgebed. En voorzitter, dan moeten tradities vanuit de joods-christelijke cultuur van ons land en dorp, waar een groot deel van Woudenberg zeer veel waarde aan hecht, blijkbaar wijken voor inclusiviteit. Beter gezegd wijken voor het streven naar inclusiviteit, want voorzitter wat het besluit vanavond ook wordt het schrappen van het ambtsgebed of het handhaven van het ambtsgebed, een inclusief besluit zal het niet zijn en niet worden. En daarmee is het belangrijkste argument uit de commissievergadering van tafel.

En voorzitter als de inclusiviteit met dit voorstel niet bereikt wordt wat dan wel. Ik moest na de commissievergadering terugdenken aan de vergadering van zo’n 13 maanden geleden, de vergadering waarin we met elkaar terugblikten op het proces van coalitievorming en waarin door verschillende partijen, waaronder de mijne, stevige kritiek werd geuit op de rol daarin van GBW als grootste partij. De weerslag daarvan is soms nog te merken.

Klachten tegen het ambtsgebed heeft GBW niet ontvangen. In aanloop naar de commissie kwamen er wel heel veel verzoeken om het ambtsgebed te handhaven, veel uit voor GBW wellicht ‘verdachte’ hoek. Maar vooral na de bespreking in de commissie en het breder bekend worden van dit voorstel ook veel reacties uit zogezegd ‘onverdachte’ hoek; niet christelijke Woudenbergers die dit voorstel onbegrijpelijk of bizar vinden en niet snappen dat wij daar als raad zoveel tijd aan besteden. Ik moet constateren dat het leidt en heeft geleid tot een verdere polarisatie. Buiten de raadszaal en binnen de raadszaal. Het voorstel doet heel veel pijn en ik verwacht dat dat ook z’n weerslag zal blijven hebben.

Voorzitter ik wil dan ook een laatste dringende oproep doen aan mijn mederaadsleden om het ambtsgebed te handhaven en hen wijzen op de grote verantwoordelijkheid die ze hierin hebben. Het heeft zo’n grote waarde, een gebed waarin wij als gemeenteraad van Woudenberg onze afhankelijkheid uitspreken, waarin we bidden om respect en waarin we vragen om een zegen van God over ons raadswerk en onze raadsbesluiten. Mijn oproep is dan ook om het met de apostel Paulus in zijn brief aan de christelijke gemeente te Rome te zeggen: volhardt in het gebed!

Voorzitter, wij begrijpen dat het collectief bidden tot de ‘Heer van hemel en aarde’ ongemakkelijk kan zijn voor een individueel raadslid dat niet in Hem gelooft. En hoewel het ambtsgebed in de huidige vorm, namelijk voorafgaand aan de raadsvergadering niet verplichtend is, leidt het uitspreken direct voorafgaand aan de opening er wel toe dat het verplichtend lijkt. En daarom dienen wij samen met het CDA een amendement in om het ambtsgebed met tien minuten te vroegen. Daarmee komen we tegemoet aan het ongemakkelijk gevoel, maar behouden we het ambtsgebed.

Voorzitter tot slot een laatste punt was ons bijbleef uit de commissievergadering; de daarin geschetste rol van de CU. Als coalitiepartner is de CU immers in een bijzondere positie geweest om iets tegen dit voorstel te doen. Wel inhoudsvolle woorden, geloof en politiek niet willen scheiden, de waarde van een collectief ambtsgebed, woorden waar wij ons helemaal in kunnen vinden. Maar ik heb niets gehoord over een dreigement over het einde van de samenwerking, geen vuist op tafel, geen weerwoord, geen breekpunt, zelfs geen punt van gemaakt. En dat stelt ons teleur, daar hadden we echt meer van verwacht en gehoopt!

Tijdens de raadsvergadering werden drie amendementen ingediend. In eerste termijn diende Gemeentebelangen Woudenberg (GBW) een amendement in om het ambtsgebed te vervangen door een spreektekst en daarnaast een moment stilte te houden, zodat iedereen daaraan zijn eigen invulling kan geven. Dit amendement werd gesteund door GBW en PvdA/GL. SGP, CDA, CU en VVD stemden tegen. De SGP diende een amendement in om het ambtsgebed te behouden, maar dan 10 minuten voor de vergadering, zodat bezwaarden hierbij niet aanwezig hoeven te zijn. Dit amendement werd alleen door SGP en CDA gesteund. GBW, PvdA/GL, VVD en CU stemden hier tegen. In tweede termijn werd een laatste amendement ingediend door SGP en CDA. Dit amendement stelde voor de voorgestelde spreektekst te schrappen en de opening dan maar kaal te houden. Dit amendement werd gesteund door SGP, CDA, CU en VVD en kreeg daardoor een meerderheid. 

Het geamendeerde voorstel werd gesteund door GBW, PvdA/GL en VVD. Daarmee werd het voorstel aangenomen en is het ambtsgebed per 31 oktober afgeschaft. 

Op de agenda van de commissievergadering vorige week woensdag stond een aangrijpend agendapunt: het initiatiefvoorstel van GBW om het ambtsgebed te schrappen. Onze fractievoorzitter, Henk-Jan Molenaarde voerde namens de SGP het woord en bracht onze pijn over dit voorstel onder woorden. Vooraf waren gelukkig veel brieven binnengekomen die lieten zien hoe veel Woudenbergers en ook de kerken in Woudenberg geraakt worden door het voorstel. Helaas gaf de discussie geen aanleiding te denken dat het voorstel in de raad van volgende week donderdag zal worden verworpen. Er bleek een meerderheid te zijn voor het voorstel.

Hieronder vindt u de inbreng van onze fractievoorzitter tijdens deze vergadering:

Voorzitter, het initiatiefvoorstel van GBW over het schrappen van het ambtsgebed is voor ons als SGP-fractie een aangrijpend en teleurstellend agendapunt. Wij hechten als fractie zeer veel waarde aan het ambtsgebed. In het tweede deel van mijn eerste termijn zal ik hier nader op ingaan.

Maar voorzitter, het is tegelijkertijd ook een onbegrijpelijk agendapunt. En daar zal ik eerst op ingaan.

1.       Het proces is onbegrijpelijk: eind 2017 (om precies te zijn in november 2017) is het reglement van orde aangepast. Daarmee is (de jarenlange praktijk) vastgelegd dat het ambtsgebed wordt uitgesproken voor de raadsvergadering. De raad heeft destijds unaniem ingestemd met die aanpassing van het reglement van orde, inclusief het behoud van het ambtsgebed. De gemeenteraad had precies vergelijkbare verhoudingen als nu, alleen de GBW-fractie was in vorige periode nog wat groter. Waarom dan nu dit voorstel, wat is er in 1,5 jaar gebeurd? vraag ik aan mijn collega van Gemeentebelangen Woudenberg.

@CDA In dit kader een vraag aan mijn collega van het CDA voormalige coalitiepartner van GBW, is dit punt in voorgaande periodes tussen jullie partijen wel eens aan de orde geweest? 

2.       De motivatie is onbegrijpelijk: het raadsvoorstel bevat op de eerste pagina een juiste beschrijving van de status van het ambtsgebed: het maakt geen onderdeel uit van de raadsvergadering, een raadslid is daarmee niet verplicht erbij te zijn en het is geen gebed van individuele raadsleden, maar een gebed als collectief. Voorzitter, louter argumenten voor het ambtsgebed. Moet die jarenlange waardevolle traditie dan zomaar wijken voor een op dit moment ongemakkelijk gevoel van (enkele) individuele raadsleden? En is het direct dan maar volledig schrappen van het ambtsgebed de enige oplossing voor dit probleem? Welke andere ‘oplossingen’ heeft u overwogen?

3.       De inhoud van het voorstel is onbegrijpelijk: in het voorstel wordt het ambtsgebed vervangen door een alternatief, een nader te bepalen openingstekst. Voorzitter, ik refereerde al aan de wijziging van november 2017. Toen is het ambtsgebed formeel buiten de raadsvergadering geplaatst zodat het geen verplichting meer is binnen de vergadering. In dit voorstel wordt de openingstekst uitgesproken na de opening van de raadsvergadering, dus binnen de vergadering en dus met een verplichtend karakter. En dat betekent voorzitter dat dit voorstel leidt dat het ongemakkelijke gevoel van buiten de vergadering, wordt verplaatst naar een ongemakkelijk gevoel binnen de raadsvergadering. Een niet verplichtend ongemakkelijk gevoel van enkele raadsleden, naar een verplicht ongemakkelijk gevoel van andere raadsleden.   

4.       De afzender van het voorstel is onbegrijpelijk: Voor zover wij weten stelt GBW zichzelf vaak voor als een brede lokale partij zonder banden met landelijke politieke partijen. Een lokale partij waarin ook christenen participeren. Een partij ook die al decennialang in de coalitie/het college zit en dat al die jaren heeft gedaan met een of twee van de christelijke partijen in deze raad. Een partij die dus heel goed weet wat dit voorstel voor ons en voor hen betekent. Kortom: u kent de waarde die uw coalitiegenoot CU er aan hecht, waarom doet u dit uw eigen coalitiepartner aan?

@CU In dit kader ook een vraag aan mijn collega van de CU? Wat vindt u ervan dat uw nog relatief nieuwe coalitiepartner dit voorstel doet? Hoe zwaar weegt dit voor u? Wat hebt u er aan gedaan om GBW tegen te houden?

Voorzitter, op 4 punten dus een onbegrijpelijk voorstel, qua proces, motivatie, inhoud en afzender.

In het voorstel wordt ook genoemd dat er inwoners zijn die moeite met het ambtsgebed zouden hebben. Dat is voor onze fractie volledig nieuw. Zijn er bij GBW de achterliggende periode concrete klachten binnengekomen van inwoners? Waar zijn de bezwaren van inwoners tegen het ambtsgebed?

Wat we nu wel zien is juist precies het tegenovergestelde, de grote mate waarin dit voorstel tot afschaffing van het ambtsgebed bij onze inwoners tot zorgen en tot teleurstelling leidt. En voorzitter, ook onze fractie is oprecht verbaasd over de tientallen schriftelijke binnengekomen reacties naar deze commissie en raad, naast de vele mondelinge en schriftelijke reacties die wij als fractieleden zelf hebben ontvangen. In Woudenberg wordt blijkbaar zeer aan het ambtsgebed gehecht. En dat brengt me tot slot bij het tweede deel, de grote waarde van het ambtsgebed. Het gebed waarin wij als gemeenteraad onze afhankelijkheid uitspreken, waarin we bidden om respect en waarin we vragen om een zegen van God over ons raadswerk en onze raadsbesluiten. Wij geloven, ja weten, dat ons werk met zo’n gebed ook echt gezegend wordt. Zo’n gebed is niet te vervangen.

In de vele reacties wordt de waarde van het ambtsgebed op verschillende manieren verwoord. Een daarvan wil ik er in het bijzonder uithalen, de brief van de PKN, de volkskerk om het zo maar even te zeggen. In de reactie lezen we dat het voorstel die kerk zeer raakt. In de brief wordt met een citaat van Herman Tjeenk Willink de publieke waarde van het geloof onderstreept. Het ambtsgebed is daarvan een waardevolle uiting en bovendien een gebruik wat al lang bestaat en waar we dus zorgvuldig mee om moeten gaan.

Voorzitter, ik zei al, het ambtsgebed is niet te vervangen. En wat de alternatieve tekst dan ook zou zijn, het zal juist het tegenovergestelde zijn van een gebed. Het uitgaan van eigen kracht in plaats van het uitspreken van afhankelijkheid.

Voorzitter, ik wil afsluiten met een oproep. Een oproep aan GBW om dit initiatiefvoorstel terug te trekken en niet in stemming te laten brengen in de raadsvergadering. En een oproep aan de andere fracties om dit voorstel als het dan toch in stemming wordt gebracht niet te steunen.

Voorzitter, ik zie met belangstelling uit naar de reactie van GBW op onze vragen en opmerkingen. 

Naast kritiek op het formatieproces was er vanuit de SGP ook kritiek op de samenstelling van de nieuwe coalitie. Henk-Jan Molenaar verwoordde dit tijdens de raadsvergadering van 31 mei als volgt:

Bij de verkiezingen op 21 maart waren er vier partijen met stemmenwinst en twee partijen met stemmenverlies. Kort na de verkiezingen hadden we een duidingsdebat. Uit dat debat is ons met name één zinsnede bijgebleven: een ‘brede coalitie’, waar veel van de partijen voor pleiten gezien de opgaves waar we voor staan. Best opmerkelijk dat nu een coalitie wordt gepresenteerd dat mede bestaat uit de twee partijen met stemverlies en ook nog eens steunt op de kleinst mogelijke meerderheid, zowel in zetelaantal (8 van de 15), als in stemmenaantal (niet al te ver boven de 50%). Nogmaals, best opmerkelijk. 

De tweede partij van Woudenberg, de derde partij van Woudenberg (beide partijen boekten stemmenwinst, dus ook het CDA als collegepartij met een ervaren wethouder) en de grote winnaar van de afgelopen verkiezingen PvdAGL vallen alle drie buiten de boot.

Eerst maar eens onze eigen rol.

Een inwoner die de Woudenbergse politieke geschiedenis niet kent zal bij de verkiezingsuitslag van 21 maart hebben gedacht: ‘dat is een makkie, de afgelopen twee periodes een twee partijencoalitie met twee wethouders, er is nu maar één combinatie van twee partijen mogelijk: GBW en SGP’, dus dat zal de coalitie wel worden.

Wij kennen die geschiedenis allemaal wel, tenminste…  Laten we de geschiedenis er eens bij pakken. Sinds GBW in 1994 voor het eerst de grootste partij van Woudenberg werd, is er tussen GBW en SGP precies één keer een serieus inhoudelijk gesprek geweest, (naast de gebruikelijke korte verkennende gesprekken): dat was in 1994. Een verbaasde GBW-fractievoorzitter liet toen weten (citaat) dat zij ‘in het voortraject tot haar groot genoegen geconstateerd had dat zowel de RPF/GPV- als de SGP-fractie in een groot deel van praktische aangelegenheden zich goed kon vinden in het concept-programma.’ Er valt kennelijk best te praten met die mensen van de SGP. De keuze viel in 1994 op GPV/RPF. Veel partijen begrepen dat toen niet, maar onzes inziens was die keuze voor GPV/RPF een legitieme. In 1998 werd deze minderheidscoalitie voortgezet met steun van CDA en PvdA. Dit terwijl GBW en SGP vanaf 1998 samen een meerderheid hadden. Over de combinatie GBW en SGP, die dus vanaf 1998 getalsmatig de meest voor de hand liggende coalitie is, is in al die 20 jaar nog nooit onderhandeld. Fatsoenshalve was er altijd een eerste consultatieronde, maar nooit kwam het tot een eerste vorm van onderhandeling of een serieuze poging om samen tot een coalitieakkoord te komen. Steeds waren er argumenten voor. Argumenten die wij als SGP  ergens ook nog wel konden volgen. In 2010 werd er bijvoorbeeld met het argument van ‘bezuiniging’ afscheid genomen van de ChristenUnie en met het argument van ‘herkenbaarheid van het college’ gekozen voor het CDA. In 2014 werd er gekozen voor voortzetting van de coalitie van GBW en CDA, omdat dit goed zou zijn voor de continuïteit. Argumenten die wij op zich goed konden plaatsen Wat er tijdens deze formatie is gebeurd, slaat echter alle logica onder de vorige rondes in één klap weg. Geleerd door het verleden stelde de SGP niet de meest voor de hand liggende optie van GBW en SGP voor, maar een ‘brede coalitie’ (iets wat alle partijen tijdens het duidingsdebat graag zeiden te willen) van GBW-CDA-SGP. Deze optie zou breed draagvlak hebben in de raad (10 van de 15 zetels) en een evenwichtige afspiegeling vormen van de Woudenbergse samenleving. Bovendien zou deze optie zorgen voor een grote mate van continuïteit (het argument van 2014!).

Wij hebben tijdens ons gesprek met GBW nadrukkelijk aangegeven dat er voor ons maar één breekpunt is: de zondagsopenstelling van winkels. Om te benadrukken hoe belangrijk wij dit punt vinden en tegelijk wetend hoe op het laatste van de campagne GBW ineens heel duidelijk voorstander bleek, hebben wij in ons eerste gesprek al aangegeven dat wij zelfs bereid zijn de huidige coalitie van GBW en CDA gedoogsteun te verlenen. Onder de voorwaarde dat er de komende vier jaar niet gemorreld zou worden aan de zondagssluiting van winkels. Een variant met niet alleen een grote mate van continuïteit (het argument van 2014!), maar ook een hele zuinige variant (het argument van 2010!).  

Gezien de argumentatie van de vorige formatieronde en de van beide kanten lovende woorden in de oude coalitie, hadden wij verwacht dat deze optie voor GBW wel aanvaardbaar zou zijn. Maar wat bleek? Toen CDA vast hield aan deze optie, werd ook het CDA door de grootste partij aan de kant gezet. Zelfs een extra verkenningsgesprek met GBW, CDA en SGP over deze gedoogvariant was niet bespreekbaar. Ik heb het hiervoor al genoemd. Duidelijke redenen gaf de fractievoorzitter van GBW niet in zijn terugkoppeling, maar wel dat de zondag een van de redenen was.  Maar dat laatste blijkt toch niet het geval, want in de nu gemaakte afspraak in het coalitieakkoord over de zondagssluiting van winkels hadden wij ons ook prima kunnen vinden.

Het is niet fraai  dat GBW de SGP (als tweede partij) nu al 24 jaar passeert als mede collegepartij, maar het is nieuw dat voor GBW de SGP zelfs als gedoogpartner onaanvaardbaar is. Voorzitter, ik heb een vraag aan de fractievoorzitter van GBW: mogen wij nu na 24 jaar concluderen dat GBW de SGP uitsluit als mogelijke coalitiepartner, in welke vorm dan ook? Graag een helder antwoord. 

Nu de combinaties GBW-SGP en GBW-CDA met gedoogsteun van de SGP het niet zijn geworden, krijgen we een college met drie wethouders. Een kostenpost van waarschijnlijk tussen de € 300.000 en € 400.000. Een ander citaat uit het coalitieakkoord:

U mag van ons verwachten dat we zorgvuldig omgaan met publieksgelden en daarover aan u en de raad verantwoording afleggen.

Wat zijn dan die argumenten voor deze extra kostenpost? Ik lees over grote uitdagingen. Welke uitdagingen zijn er, vraag ik aan de fractievoorzitter van GBW? En welke zaken heeft het oude college met twee wethouders dan niet op kunnen pakken? Graag de beloofde verantwoording vanavond!

Dan de rol van het CDA.  Voorzitter, het laatste jaar hebben de coalitiepartners zich in deze raadszaal met enige regelmaat positief uitgelaten over elkaar en over de samenwerking in de coalitie. Terecht  Ook na de verkiezingen werd al snel duidelijk dat GBW graag met het CDA verder wilde. Waarom heeft GBW op deze wijze na 16 jaar afscheid genomen van een vertrouwde coalitiepartner en van een ervaren en bekwame bestuurder? 

Een laatste vraag aan de fractievoorzitter van GBW betreffende de winnaar van de afgelopen verkiezingen: wat is de motivatie om, nadat de voorkeurscoalitie met CU en CDA er na een eerste ronde van verkennende gesprekken niet kon komen, de VVD, een eenmansfractie, een verliezer, te verkiezen boven de winnaar van de verkiezingen, de tweemansfractie PvdAGL?

Tot slot onder dit kopje een vraag aan de fractievoorzitter van de CU: waarom niet het CDA of de SGP (als eveneens christelijke partijen) of PvdAGL (als eveneens sociaal georiënteerde partij, tweemansfractie, winnaar van de verkiezingen), maar de VVD als liberale partij als derde coalitiepartner? 

In de Raad van 31 mei werd de nieuwe coalitie gepresenteerd. Zoals u al eerder op onze website hebt kunnen lezen, waren wij, maar ook CDA en PvdA/GL kritisch over het gevoerde proces. Zelfs de burgemeester gaf aan graag te zien dat er de volgende keer gekozen zou worden voor het aanstellen van een informateur.

Henk-Jan Molenaar verwoordde zijn mening over het gevoerde proces als volgt:

Eerst dus iets over het gevoerde proces en daarbij citeer ik toch alvast uit het coalitieakkoord zelf, uit de laatste alinea's van de inleiding: 

De komende jaren mag u van ons verwachten dat we toegankelijk, open, transparant(!!), benaderbaar en communicatief sterk (!!) zijn. Dat we als bestuur betrouwbaar zijn doordat we heldere en duidelijke afspraken maken en deze ook nakomen. Dat we elkaar wederzijds en onderling de ruimte hebben gegeven om wensen en idealen te verwezenlijken en elkaar met respect en hoffelijk (!!) hebben behandeld.

Voorzitter, prachtige woorden en een goede leidraad om het afgelopen proces van coalitievorming eens te bezien.

Al voor de verkiezingen en ook tijdens het duidingsdebat direct na de verkiezingen hebben wij GBW opgeroepen om eens te leren van formatieprocessen buiten onze gemeente, het gebruik maken van een externe onafhankelijke informateur. En ook anderen hebben daar sterk op aan gedrongen. GBW heeft het helaas niet gedaan. Het resultaat? Verstoorde relaties. GBW dacht waarschijnlijk als vanouds partijen te kunnen uitkiezen na een eerste consultatieronde. Wie had gedacht dat SGP en CDA met een aantal originele voorstellen zouden komen? GBW zat al na het eerste rondje lelijk in de problemen: er lag een hele goede logische optie, maar over die optie wilde GBW niet eens een gezamenlijk verkennend gesprek voeren. Als een totale verrassing voor iedere betrokkene kwam toen de optie GBW-CU-VVD uit de hoge hoed. Hierdoor zagen andere partijen (SGP en CDA) zich genoodzaakt met hun voorkeursvarianten naar buiten te treden, om zo voor de kiezer een beeld te geven van wat er in de formatie gebeurd was. Door de informatie die daarop voor de andere partijen beschikbaar kwam, veranderden bovendien de inzichten van sommige partijen. Alleen GBW was bijvoorbeeld op de hoogte van het aanbod van de PvdA/GL-fractie om genoegen te nemen met een hele beperkte wethouderspost. Zo werd de journalist van De Woudenberger een soort openbare consultant, waar partijen hun beter geïnformeerde voorkeuren alsnog konden uiten.

We hebben in dit hele proces een stukje onafhankelijkheid, professionaliteit en vooral transparantie gemist bij de procesbegeleider. Een rapport van de informateur waarin gewoon wordt vastgelegd wat de inbreng van alle partijen in de eerste informatiefase is geweest. Het proces op deze wijze voeren is echt niet meer van deze tijd.

Voorzitter, het is natuurlijk evident dat niet alle partijen in de coalitie kunnen zitten. En als in een verkennende fase blijkt dat twee partijen er op de inhoud, of zelfs op de relatie, samen niet uitkomen, prima dan geven we elkaar een hand en wensen elkaar succes. Respectvol en hoffelijk, zoals die woorden uit het coalitieakkoord. Dat hebben we erg gemist! Een vraag aan de fractievoorzitter van GBW: waarom zelfs geen verkenningsgesprek GBW-CDA- met gedoogsteun SGP toen u begreep dat uw coalitiepartner daar zo enthousiast over was?

Dit formatieproces heeft verhoudingen beschadigd. Dat had voorkomen kunnen worden door een professionele aanpak van een onafhankelijke informateur. Hoe kijkt de fractievoorzitter van GBW terug op dit formatieproces?