Poliflw

Ondanks dat er geen fysieke vergaderingen kunnen plaatsvinden, gaat de gemeentepolitiek wel door. Voor het eerst in de geschiedenis vergaderde de raadscommissie op 6 mei daarom op digitale wijze. Naast een mogelijke voucherregeling voor bedrijven die getroffen zijn door de coronacrisis, kwamen de bestemmingsplanwijziging Koningin Julianaplein en de herinrichting van het kruispunt Europaweg|Stationsweg-West|Laan 1940-1945 aan de orde.Voucherregeling voor bedrijvenVanwege de coronacrisis hebben veel bedrijven het moeilijk. Met name het tekort aan liquiditeit kan zorgen voor grote problemen. Jan Mulder vroeg daarom bij het college aandacht voor een voucherregeling voor bedrijven, zoals die in sommige gemeentes wordt toegepast. Bedrijven kunnen dan bij de gemeente een voucher krijgen voor een financiële analyse door een lokale accountant, zodat ze met een passend plan en gericht advies een lening kunnen aanvragen bij de bank. Het college gaf aan dat het deze optie gaat bekijken en beoordelen.Appartementen Kon. JulianapleinDe SGP vindt het goed dat het voormalige bibliotheekgebouw aan het Koningin Julianaplein omgebouwd gaat worden naar een appartementencomplex. Er is een grote behoefte aan woningen en het is mooi dat er eindelijk iets gedaan gaat worden met het leegstaande pand. Vanaf 2017 heeft het college al een zogenoemde wijzigingsbevoegdheid om hier 15 woningen te laten bouwen. Nu ligt er een plan om 30 woningen te bouwen (met drie bouwlagen) op een groter oppervlak dan eerst voorzien. Jan Mulder: “Onze fractie heeft er grote moeite mee dat er geen noemenswaardige participatie van de buurt is geweest. Het feit dat er 18 zienswijzen zijn ingediend en 13 insprekers zich hebben gemeld bij de raadscommissie, laat zien dat de buurtbewoners onvoldoende zijn meegenomen in het proces.” In 2017, toen de eerdergenoemde wijzigingsbevoegdheid op tafel lag, hebben wij met steun van VVD en PvdA al een amendement ingediend om dit soort situaties te voorkomen. Toen was er helaas geen meerderheid voor ons amendement. Verder vinden wij het onbegrijpelijk dat het college niet kan uitleggen waarom het aantal woningen verdubbeld moet worden van 15 naar 30, terwijl de kaders zo recent in 2017 zijn vastgesteld. Daarom moeten de gemeente en de projectontwikkelaar wat ons betreft terug naar de tekentafel, om samen met omwonenden naar alternatieven te kijken. Kruispunt Europaweg|Stationsweg-West|Laan 1940-1945Het college is voornemens om aan het kruispunt Europaweg|Stationsweg-West|Laan 1940-1945 een rotonde te realiseren en van de Laan 1940-1945 een eenrichtingsweg voor auto’s te maken tot de kruising met de Nijverheidsweg. Jan van den Dool gaf het college enkele wensen en bedenkingen van onze fractie mee. “Het valt ons op dat er enkel wordt gekeken naar dit kruispunt en dat er geen bredere gebiedsbenadering wordt gekozen, terwijl er toch ingrijpende verkeerswijzigingen zijn. Daarom willen wij dat het college breder kijkt, bijvoorbeeld naar een eerdere oversteek op de Stationsweg-West om dit kruispunt te ontlasten. Daarnaast vinden wij het belangrijk om de omwonenden en belanghebbenden, zoals de Wartburg-school en de nieuw te bouwen PKN-kerk, te informeren en te laten meedenken.” Verder zou het goed zijn als het college zou onderzoeken of het mogelijk en wenselijk is om een fietsstraat in te stellen in Laan 1940-1945. Tot slot riep Jan van den Dool het college op om te onderzoeken hoe fietsers meer gestimuleerd kunnen worden om de juiste route te nemen, bijvoorbeeld door het plaatsen van stoepranden.



Vanavond werd na een langdurige discussie het ambtsgebed afgeschaft dat altijd werd uitgesproken voorafgaand aan de raadsvergadering. Fractievoorzitter Henk Jan Molenaar sprak namens de SGP van een zwarte dag voor Woudenberg. 'Het gemeentebestuur van Woudenberg denkt Gods zegen niet meer nodig te hebben. Dat is een grote verantwoordelijkheid die de raad hiermee neemt.'

Tijdens de raadsvergadering sprak Henk Jan Molenaar nog de volgende woorden over het ambtsgebed.

Voorzitter, in de raadscommissie hebben we dit voor ons pijnlijke agendapunt uitgebreid besproken. Namens de SGP fractie heb ik daarbij aangegeven het initiatiefvoorstel om verschillende redenen onbegrijpelijk te vinden en vooral inhoudelijk teleurstellend.

Daar waar in het initiatiefvoorstel slechts het ongemakkelijk gevoel als argument werd benoemd bleek in de commissievergadering het streven naar een inclusieve samenleving het argument voor het schrappen van het ambtsgebed. En voorzitter, dan moeten tradities vanuit de joods-christelijke cultuur van ons land en dorp, waar een groot deel van Woudenberg zeer veel waarde aan hecht, blijkbaar wijken voor inclusiviteit. Beter gezegd wijken voor het streven naar inclusiviteit, want voorzitter wat het besluit vanavond ook wordt het schrappen van het ambtsgebed of het handhaven van het ambtsgebed, een inclusief besluit zal het niet zijn en niet worden. En daarmee is het belangrijkste argument uit de commissievergadering van tafel.

En voorzitter als de inclusiviteit met dit voorstel niet bereikt wordt wat dan wel. Ik moest na de commissievergadering terugdenken aan de vergadering van zo’n 13 maanden geleden, de vergadering waarin we met elkaar terugblikten op het proces van coalitievorming en waarin door verschillende partijen, waaronder de mijne, stevige kritiek werd geuit op de rol daarin van GBW als grootste partij. De weerslag daarvan is soms nog te merken.

Klachten tegen het ambtsgebed heeft GBW niet ontvangen. In aanloop naar de commissie kwamen er wel heel veel verzoeken om het ambtsgebed te handhaven, veel uit voor GBW wellicht ‘verdachte’ hoek. Maar vooral na de bespreking in de commissie en het breder bekend worden van dit voorstel ook veel reacties uit zogezegd ‘onverdachte’ hoek; niet christelijke Woudenbergers die dit voorstel onbegrijpelijk of bizar vinden en niet snappen dat wij daar als raad zoveel tijd aan besteden. Ik moet constateren dat het leidt en heeft geleid tot een verdere polarisatie. Buiten de raadszaal en binnen de raadszaal. Het voorstel doet heel veel pijn en ik verwacht dat dat ook z’n weerslag zal blijven hebben.

Voorzitter ik wil dan ook een laatste dringende oproep doen aan mijn mederaadsleden om het ambtsgebed te handhaven en hen wijzen op de grote verantwoordelijkheid die ze hierin hebben. Het heeft zo’n grote waarde, een gebed waarin wij als gemeenteraad van Woudenberg onze afhankelijkheid uitspreken, waarin we bidden om respect en waarin we vragen om een zegen van God over ons raadswerk en onze raadsbesluiten. Mijn oproep is dan ook om het met de apostel Paulus in zijn brief aan de christelijke gemeente te Rome te zeggen: volhardt in het gebed!

Voorzitter, wij begrijpen dat het collectief bidden tot de ‘Heer van hemel en aarde’ ongemakkelijk kan zijn voor een individueel raadslid dat niet in Hem gelooft. En hoewel het ambtsgebed in de huidige vorm, namelijk voorafgaand aan de raadsvergadering niet verplichtend is, leidt het uitspreken direct voorafgaand aan de opening er wel toe dat het verplichtend lijkt. En daarom dienen wij samen met het CDA een amendement in om het ambtsgebed met tien minuten te vroegen. Daarmee komen we tegemoet aan het ongemakkelijk gevoel, maar behouden we het ambtsgebed.

Voorzitter tot slot een laatste punt was ons bijbleef uit de commissievergadering; de daarin geschetste rol van de CU. Als coalitiepartner is de CU immers in een bijzondere positie geweest om iets tegen dit voorstel te doen. Wel inhoudsvolle woorden, geloof en politiek niet willen scheiden, de waarde van een collectief ambtsgebed, woorden waar wij ons helemaal in kunnen vinden. Maar ik heb niets gehoord over een dreigement over het einde van de samenwerking, geen vuist op tafel, geen weerwoord, geen breekpunt, zelfs geen punt van gemaakt. En dat stelt ons teleur, daar hadden we echt meer van verwacht en gehoopt!

Tijdens de raadsvergadering werden drie amendementen ingediend. In eerste termijn diende Gemeentebelangen Woudenberg (GBW) een amendement in om het ambtsgebed te vervangen door een spreektekst en daarnaast een moment stilte te houden, zodat iedereen daaraan zijn eigen invulling kan geven. Dit amendement werd gesteund door GBW en PvdA/GL. SGP, CDA, CU en VVD stemden tegen. De SGP diende een amendement in om het ambtsgebed te behouden, maar dan 10 minuten voor de vergadering, zodat bezwaarden hierbij niet aanwezig hoeven te zijn. Dit amendement werd alleen door SGP en CDA gesteund. GBW, PvdA/GL, VVD en CU stemden hier tegen. In tweede termijn werd een laatste amendement ingediend door SGP en CDA. Dit amendement stelde voor de voorgestelde spreektekst te schrappen en de opening dan maar kaal te houden. Dit amendement werd gesteund door SGP, CDA, CU en VVD en kreeg daardoor een meerderheid. 

Het geamendeerde voorstel werd gesteund door GBW, PvdA/GL en VVD. Daarmee werd het voorstel aangenomen en is het ambtsgebed per 31 oktober afgeschaft. 

Op de agenda van 8 januari 2019 stond onder andere de Woonvisie 2019+ Voor de SGP een bijzonder belangrijk onderwerp. Jan Mulder voerde het woord. Zijn inbreng treft u hieronder aan:

Inleiding

Voorzitter, twee weken geleden kwam er een relatief groot project van nieuwbouwwoningen op de markt: het project aan de Nijverheidsweg. Op de betreffende woensdagmiddag ging de verkoop van start en vier uur later waren alle goedkopere woningen in principe verkocht. De mensen die donderdags (een halve dag na start van de verkoop!) de makelaar benaderden, hadden het nakijken. Dit is de woningmarkt in Woudenberg. Onze jongeren onder de 30 jaar zoeken een eigen woning om zo een gezin te kunnen vormen of op zichzelf te gaan wonen en ondervinden daarbij grote moeite door de verhitte woningmarkt. Vanuit Amersfoort, Zeist, Houten etc. komen allemaal mensen deze kant op om te genieten van onze mooie gemeente. Terecht. Dit zorgt er echter voor dat er een flinke krapte is ontstaan waar onze jongeren last van hebben. Het onderzoek dat is uitgevoerd door onze collega Van Schaik van de GBW-fractie onderstreept dit nog maar eens. Als SGP-fractie hebben wij hier in ieder geval de afgelopen tien jaar keer op keer aandacht voor gevraagd. Het gaat hier om een van de kerntaken van ons als gemeentelijk bestuur, een zeer belangrijk onderwerp dus!

Goede lange termijnvisie

Als we de Woonvisie lezen, zien we een mooi en helder vergezicht. Laat duidelijk zijn: met dat vergezicht kan niemand het oneens zijn en dat zijn wij het dus ook niet. De woonvisie staat vol met mooie beloften. Ik geef één voorbeeld: “Er is behoefte aan nieuwbouw voor alle doelgroepen,voor gezinnen, ouderen, starters en doorstarters. Uitdrukkelijk zetten we bij denieuwbouw van woningen in op een hoog kwaliteitsniveau door te kiezen voornieuwbouw die aansluit op de behoefte en daarmee echt iets toevoegt.” Prachtig. Kan niemand tegen zijn. Kortom, we hebben hier te maken met een mooie lange termijn visie waar ongetwijfeld veel mensen in mee kunnen gaan.

Concrete acties

Toch hadden we meer verwacht van deze Woonvisie. Eerlijk gezegd zelfs veel meer. De visie is mooi, maar de acties zijn onhelder, weinig SMART en soms zelfs totaal onduidelijk. De meest voorkomende actie is het uitvoeren van een onderzoek. In de woonvisie worden zo’n tien onderzoeken aangekondigd! Vraag blijft wat het college concreet gaat doen om de grote nood op de woningmarkt op korte termijn op te lossen of in ieder geval te bestrijden. En dan blijft het stil, beangstigend stil.

-          Allereerst: er wordt in de komende jaren minder gebouwd. Was de ambitie van de Woonvisie 2016 om 90-110 woningen per jaar te bouwen, dit valt nu terug naar 80-100 woningen per jaar. Nog los van de vraag of het vorige college die 90-110 woningen per jaar wist te realiseren: wat gaat hier voor signaal van uit? Neemt dit college het probleem wel serieus genoeg?

-          In de tweede plaats: de motie die in februari 2018 door vijf van de zes Woudenbergse partijen werd gesteund, wordt zo maar van tafel geveegd. Nieuw woonbehoefteonderzoek heeft blijkbaar nieuwe inzichten geboden. Een papieren werkelijkheid wordt boven de harde werkelijkheid van onze jongeren gesteld. Nogmaals: neemt dit college het probleem wel serieus genoeg?

-          Voor het derde punt wil ik de collega-raadsleden vragen pagina 38 van de Woonvisie er eens bij te pakken. Hier zien we de nieuwe ontwikkelstrategie van onze gemeente. Wat gaan we de komende jaren bouwen? Goedkoop (tot €200.000,-), duur (vanaf €500.000,-), vrije sector huur (vanaf €720,- per maand) en zorgwoningen. Wat gaan we de komende jaren maar een klein beetje bouwen? Betaalbare woningen (€200.000-€300.000,-), middeldure woningen (€300.000-, €500.000,-) en sociale huurwoningen (onder de €720,- per maand). Opvallend. Precies de woningen waar ontzettend veel behoefte aan is.

Onze conclusie is dat dit college in een papieren werkelijkheid leeft. Dit college zegt: er zijn betaalbare woningen zat, er zijn sociale huurwoningen zat. Intussen gaan nieuwe woningen in de categorie ‘betaalbaar’ als broodjes over de toonbank en is er een grote wachtlijst voor sociale huurwoningen.    

Andere keuzes

Als SGP zouden wij andere keuzes hebben gemaakt. Wij overwegen om deze punten ook als amendement in te dienen.

-          Allereerst willen wij de komende jaren méér bouwen dan de afgelopen jaren, in plaats van minder. Wij zouden pleiten voor een ambitie van 110-120 woningen per jaar. Daarmee geven we het krachtige signaal af dat we de ernst van de woningnood zien en serieus nemen en dat we vol aan de bak moeten gaan om dit probleem op te lossen. Ook het percentage van 20% sociale huurwoningen zou wat ons betreft omhoog moeten naar 25-30% en de ondergrens van 20 woningen per project mag naar beneden naar 15. Er is echt wat aan de hand en er moet dus ook echt wat gebeuren! Ik wil daar nog een aanvullend argument bij geven. Toen wij jaren geleden praatten over de toekomst van Woudenberg discussieerden wij met elkaar of we 2000 woningen moesten bouwen of 1000. 2000 woningen zouden we gaan bouwen, omdat we ook voor de regio moesten bouwen. Uiteindelijk hebben we besloten dat we alleen voor eigen behoefte gingen bouwen; daarom konden we het houden op 1000 woningen. Vervolgens werd een paar jaar later het regionale woningverdeelsysteem geïntroduceerd en zien we overal veel nieuwe Woudenbergers uit de regio. Dan zijn die 1000 dus wel een beetje weinig. We moeten echt aan de bak.

-          In de tweede plaats willen wij de motie van februari op tafel houden. Dat betekent twee dingen: de achterstand van sociale huurwoningen moet worden ingehaald en de Raad moet halfjaarlijks worden geïnformeerd over de voortgang. Dit college kiest ervoor om weer opnieuw te beginnen met tellen. Er wordt nu pas over vijf jaar gekeken of er voldoende sociale huurwoningen zijn gerealiseerd. Daar gaan wij niet mee akkoord. Als er al gesproken moet worden van een termijn van vijf jaar, dan is die ingegaan op 1 januari 2017. Sindsdien is er een forse achterstand opgelopen, die nog altijd ingehaald moet worden. Ik vraag het college te erkennen dat de motie van februari staat en de toezegging dat deze door hen zal worden uitgevoerd.

-          In de derde plaats willen wij vol gas geven op betaalbare koopwoningen en sociale huurwoningen. Twee plusjes dus. Er is in de praktijk schreeuwend behoefte aan deze woningen. Het kan niet zo zijn dat dit college weg komt met vage beloften over een aanpak van scheef wonen, maar geen betaalbare koopwoningen en sociale huurwoningen bouwt. Dat kan niet waar zijn!

Concrete aanpak korte termijn

Wij als SGP willen de woonbehoefte op korte termijn (zeg voor de komende twee, drie jaar) aanpakken met een strategie voor de korte termijn. Wij willen hoopmakelaar zijn voor onze jongeren en hen voor de toekomst behouden voor Woudenberg. We missen in deze visie de echte instrumenten en acties om op korte termijn de woningmarkt te stimuleren en  om op korte termijn slagvaardig en ondernemend de hand aan de ploeg te zijn voor kansen voor alle groepen van Woudenbergers.  

Op een aantal concretere punten wil ik daarbij ingaan.

Allereerst dan dat scheef wonen. Dit college gaat scheef wonen aanpakken en verwacht daar gouden bergen van. Laat heel duidelijk zijn: wij zijn niet tegen een aanpak van scheef wonen, maar we zijn wel sceptisch over de wettelijke mogelijkheden van de gemeente. En daarbij geloven we niet dat de aanpak die nu voorgesteld wordt (een onderzoek) op de korte termijn gaat helpen. Kortom, een aanpak van scheef wonen is prima, maar dat mag niet betekenen dat we het concrete probleem dat we nu hebben niet gaan aanpakken.

Een beetje hetzelfde geldt van de veel genoemde kleine woonvormen. Pilots, onderzoeken etc. Laat weer duidelijk zijn: wij zijn niet tegen pilots en onderzoeken, en als jongeren behoefte hebben aan kleine woningen dan hebben we daar helemaal geen moeite mee. Maar opnieuw: pilots en onderzoeken kunnen nooit een vervanging zijn van het werken aan een echte oplossing.

Een punt waar de SGP een actievere houding van het college verwacht, is de mogelijkheid van transformaties. U geeft op pagina 7 en 12 aan dat u transformatie wilt stimuleren. Richting de Adviesraad Sociaal Domein antwoordt u echter dat u afhankelijk bent van aanvragen die binnen komen van eigenaren. Wij vragen of het college bereid is actief aan de gang te gaan met inbreiding door in kaart te brengen welke locaties geschikt zijn om getransformeerd te worden.

Een punt dat we helemaal missen is de starterslening. Waarom hebt u dit niet als concreet actiepunt opgenomen in de Woonvisie?

Dan lees ik op pagina 19 dat er ‘moverende redenen’ kunnen zijn voor projectontwikkelaars om af te wijken van de norm 20% sociale huur. Door de geschiedenis wijs geworden schrok ik hier toch wel van. Want wat zijn die moverende redenen precies? Een projectontwikkelaar kan natuurlijk altijd wel een reden bedenken om geen sociale huur te realiseren. Vrije sector levert namelijk altijd meer op. Kortom, wat ziet het college als ‘moverende redenen’?

Technische vraag definitie

Op diezelfde pagina zien we staan: Sociale huurwoningen zijn woningen met een huur tot aan de liberalisatiegrens. Dit is een verkeerde definitie: de goede is (zie antwoord prestatieafspraak Vallei Wonen): Een sociale woning is een huurwoning met een huurprijs van maximaal 720,- die passend wordt toegewezen aan de gemeentelijke doelgroepen, via het woningzoekendenbestand. Waarbij deze woning in stand wordt gehouden voor de doelgroepen en dus geëxploiteerd wordt door een toegelaten instelling zoals Vallei Wonen. Bent u het met ons eens dat dit anders in de woonvisie hoort? Dan zullen wij deze tekst ook amenderen.

Proces

Zoals u van ons kunt verwachten ook nog een opmerking over het proces. Daar zijn we ook weer van geschrokken. Vallei Wonen, de partij die een belangrijk deel van de Woonvisie moet gaan helpen realiseren is pas in oktober bij een openbare avond voor het eerst betrokken. Wij betreuren dat. Bent u het met ons eens dat het beter zou zijn om de volgende keer de verrijkingsavond (in ieder geval die met Vallei Wonen) vóóraf te laten plaatsvinden?  

Vraag aan GBW

Ik afsluiten met een tweetal vragen aan collega-fracties.

Allereerst GBW: U hebt onderzoek gedaan naar de woningmarkt. Waardering en complimenten daarvoor. Vindt u zelf dat de Woonvisie van het college voldoende de urgentie die u in uw onderzoek bent tegengekomen uitstraalt en de juiste acties voor de korte termijn formuleert?

Dan de ChristenUnie en VVD: U hebt in 2018 ingestemd met de motie ‘Planning en realisering woningbouw’. Kan ik erop rekenen dat u ook dit college er aan houdt dat zij deze motie gaan uitvoeren?

Naast kritiek op het formatieproces was er vanuit de SGP ook kritiek op de samenstelling van de nieuwe coalitie. Henk-Jan Molenaar verwoordde dit tijdens de raadsvergadering van 31 mei als volgt:

Bij de verkiezingen op 21 maart waren er vier partijen met stemmenwinst en twee partijen met stemmenverlies. Kort na de verkiezingen hadden we een duidingsdebat. Uit dat debat is ons met name één zinsnede bijgebleven: een ‘brede coalitie’, waar veel van de partijen voor pleiten gezien de opgaves waar we voor staan. Best opmerkelijk dat nu een coalitie wordt gepresenteerd dat mede bestaat uit de twee partijen met stemverlies en ook nog eens steunt op de kleinst mogelijke meerderheid, zowel in zetelaantal (8 van de 15), als in stemmenaantal (niet al te ver boven de 50%). Nogmaals, best opmerkelijk. 

De tweede partij van Woudenberg, de derde partij van Woudenberg (beide partijen boekten stemmenwinst, dus ook het CDA als collegepartij met een ervaren wethouder) en de grote winnaar van de afgelopen verkiezingen PvdAGL vallen alle drie buiten de boot.

Eerst maar eens onze eigen rol.

Een inwoner die de Woudenbergse politieke geschiedenis niet kent zal bij de verkiezingsuitslag van 21 maart hebben gedacht: ‘dat is een makkie, de afgelopen twee periodes een twee partijencoalitie met twee wethouders, er is nu maar één combinatie van twee partijen mogelijk: GBW en SGP’, dus dat zal de coalitie wel worden.

Wij kennen die geschiedenis allemaal wel, tenminste…  Laten we de geschiedenis er eens bij pakken. Sinds GBW in 1994 voor het eerst de grootste partij van Woudenberg werd, is er tussen GBW en SGP precies één keer een serieus inhoudelijk gesprek geweest, (naast de gebruikelijke korte verkennende gesprekken): dat was in 1994. Een verbaasde GBW-fractievoorzitter liet toen weten (citaat) dat zij ‘in het voortraject tot haar groot genoegen geconstateerd had dat zowel de RPF/GPV- als de SGP-fractie in een groot deel van praktische aangelegenheden zich goed kon vinden in het concept-programma.’ Er valt kennelijk best te praten met die mensen van de SGP. De keuze viel in 1994 op GPV/RPF. Veel partijen begrepen dat toen niet, maar onzes inziens was die keuze voor GPV/RPF een legitieme. In 1998 werd deze minderheidscoalitie voortgezet met steun van CDA en PvdA. Dit terwijl GBW en SGP vanaf 1998 samen een meerderheid hadden. Over de combinatie GBW en SGP, die dus vanaf 1998 getalsmatig de meest voor de hand liggende coalitie is, is in al die 20 jaar nog nooit onderhandeld. Fatsoenshalve was er altijd een eerste consultatieronde, maar nooit kwam het tot een eerste vorm van onderhandeling of een serieuze poging om samen tot een coalitieakkoord te komen. Steeds waren er argumenten voor. Argumenten die wij als SGP  ergens ook nog wel konden volgen. In 2010 werd er bijvoorbeeld met het argument van ‘bezuiniging’ afscheid genomen van de ChristenUnie en met het argument van ‘herkenbaarheid van het college’ gekozen voor het CDA. In 2014 werd er gekozen voor voortzetting van de coalitie van GBW en CDA, omdat dit goed zou zijn voor de continuïteit. Argumenten die wij op zich goed konden plaatsen Wat er tijdens deze formatie is gebeurd, slaat echter alle logica onder de vorige rondes in één klap weg. Geleerd door het verleden stelde de SGP niet de meest voor de hand liggende optie van GBW en SGP voor, maar een ‘brede coalitie’ (iets wat alle partijen tijdens het duidingsdebat graag zeiden te willen) van GBW-CDA-SGP. Deze optie zou breed draagvlak hebben in de raad (10 van de 15 zetels) en een evenwichtige afspiegeling vormen van de Woudenbergse samenleving. Bovendien zou deze optie zorgen voor een grote mate van continuïteit (het argument van 2014!).

Wij hebben tijdens ons gesprek met GBW nadrukkelijk aangegeven dat er voor ons maar één breekpunt is: de zondagsopenstelling van winkels. Om te benadrukken hoe belangrijk wij dit punt vinden en tegelijk wetend hoe op het laatste van de campagne GBW ineens heel duidelijk voorstander bleek, hebben wij in ons eerste gesprek al aangegeven dat wij zelfs bereid zijn de huidige coalitie van GBW en CDA gedoogsteun te verlenen. Onder de voorwaarde dat er de komende vier jaar niet gemorreld zou worden aan de zondagssluiting van winkels. Een variant met niet alleen een grote mate van continuïteit (het argument van 2014!), maar ook een hele zuinige variant (het argument van 2010!).  

Gezien de argumentatie van de vorige formatieronde en de van beide kanten lovende woorden in de oude coalitie, hadden wij verwacht dat deze optie voor GBW wel aanvaardbaar zou zijn. Maar wat bleek? Toen CDA vast hield aan deze optie, werd ook het CDA door de grootste partij aan de kant gezet. Zelfs een extra verkenningsgesprek met GBW, CDA en SGP over deze gedoogvariant was niet bespreekbaar. Ik heb het hiervoor al genoemd. Duidelijke redenen gaf de fractievoorzitter van GBW niet in zijn terugkoppeling, maar wel dat de zondag een van de redenen was.  Maar dat laatste blijkt toch niet het geval, want in de nu gemaakte afspraak in het coalitieakkoord over de zondagssluiting van winkels hadden wij ons ook prima kunnen vinden.

Het is niet fraai  dat GBW de SGP (als tweede partij) nu al 24 jaar passeert als mede collegepartij, maar het is nieuw dat voor GBW de SGP zelfs als gedoogpartner onaanvaardbaar is. Voorzitter, ik heb een vraag aan de fractievoorzitter van GBW: mogen wij nu na 24 jaar concluderen dat GBW de SGP uitsluit als mogelijke coalitiepartner, in welke vorm dan ook? Graag een helder antwoord. 

Nu de combinaties GBW-SGP en GBW-CDA met gedoogsteun van de SGP het niet zijn geworden, krijgen we een college met drie wethouders. Een kostenpost van waarschijnlijk tussen de € 300.000 en € 400.000. Een ander citaat uit het coalitieakkoord:

U mag van ons verwachten dat we zorgvuldig omgaan met publieksgelden en daarover aan u en de raad verantwoording afleggen.

Wat zijn dan die argumenten voor deze extra kostenpost? Ik lees over grote uitdagingen. Welke uitdagingen zijn er, vraag ik aan de fractievoorzitter van GBW? En welke zaken heeft het oude college met twee wethouders dan niet op kunnen pakken? Graag de beloofde verantwoording vanavond!

Dan de rol van het CDA.  Voorzitter, het laatste jaar hebben de coalitiepartners zich in deze raadszaal met enige regelmaat positief uitgelaten over elkaar en over de samenwerking in de coalitie. Terecht  Ook na de verkiezingen werd al snel duidelijk dat GBW graag met het CDA verder wilde. Waarom heeft GBW op deze wijze na 16 jaar afscheid genomen van een vertrouwde coalitiepartner en van een ervaren en bekwame bestuurder? 

Een laatste vraag aan de fractievoorzitter van GBW betreffende de winnaar van de afgelopen verkiezingen: wat is de motivatie om, nadat de voorkeurscoalitie met CU en CDA er na een eerste ronde van verkennende gesprekken niet kon komen, de VVD, een eenmansfractie, een verliezer, te verkiezen boven de winnaar van de verkiezingen, de tweemansfractie PvdAGL?

Tot slot onder dit kopje een vraag aan de fractievoorzitter van de CU: waarom niet het CDA of de SGP (als eveneens christelijke partijen) of PvdAGL (als eveneens sociaal georiënteerde partij, tweemansfractie, winnaar van de verkiezingen), maar de VVD als liberale partij als derde coalitiepartner? 

In de Raad van 31 mei werd de nieuwe coalitie gepresenteerd. Zoals u al eerder op onze website hebt kunnen lezen, waren wij, maar ook CDA en PvdA/GL kritisch over het gevoerde proces. Zelfs de burgemeester gaf aan graag te zien dat er de volgende keer gekozen zou worden voor het aanstellen van een informateur.

Henk-Jan Molenaar verwoordde zijn mening over het gevoerde proces als volgt:

Eerst dus iets over het gevoerde proces en daarbij citeer ik toch alvast uit het coalitieakkoord zelf, uit de laatste alinea's van de inleiding: 

De komende jaren mag u van ons verwachten dat we toegankelijk, open, transparant(!!), benaderbaar en communicatief sterk (!!) zijn. Dat we als bestuur betrouwbaar zijn doordat we heldere en duidelijke afspraken maken en deze ook nakomen. Dat we elkaar wederzijds en onderling de ruimte hebben gegeven om wensen en idealen te verwezenlijken en elkaar met respect en hoffelijk (!!) hebben behandeld.

Voorzitter, prachtige woorden en een goede leidraad om het afgelopen proces van coalitievorming eens te bezien.

Al voor de verkiezingen en ook tijdens het duidingsdebat direct na de verkiezingen hebben wij GBW opgeroepen om eens te leren van formatieprocessen buiten onze gemeente, het gebruik maken van een externe onafhankelijke informateur. En ook anderen hebben daar sterk op aan gedrongen. GBW heeft het helaas niet gedaan. Het resultaat? Verstoorde relaties. GBW dacht waarschijnlijk als vanouds partijen te kunnen uitkiezen na een eerste consultatieronde. Wie had gedacht dat SGP en CDA met een aantal originele voorstellen zouden komen? GBW zat al na het eerste rondje lelijk in de problemen: er lag een hele goede logische optie, maar over die optie wilde GBW niet eens een gezamenlijk verkennend gesprek voeren. Als een totale verrassing voor iedere betrokkene kwam toen de optie GBW-CU-VVD uit de hoge hoed. Hierdoor zagen andere partijen (SGP en CDA) zich genoodzaakt met hun voorkeursvarianten naar buiten te treden, om zo voor de kiezer een beeld te geven van wat er in de formatie gebeurd was. Door de informatie die daarop voor de andere partijen beschikbaar kwam, veranderden bovendien de inzichten van sommige partijen. Alleen GBW was bijvoorbeeld op de hoogte van het aanbod van de PvdA/GL-fractie om genoegen te nemen met een hele beperkte wethouderspost. Zo werd de journalist van De Woudenberger een soort openbare consultant, waar partijen hun beter geïnformeerde voorkeuren alsnog konden uiten.

We hebben in dit hele proces een stukje onafhankelijkheid, professionaliteit en vooral transparantie gemist bij de procesbegeleider. Een rapport van de informateur waarin gewoon wordt vastgelegd wat de inbreng van alle partijen in de eerste informatiefase is geweest. Het proces op deze wijze voeren is echt niet meer van deze tijd.

Voorzitter, het is natuurlijk evident dat niet alle partijen in de coalitie kunnen zitten. En als in een verkennende fase blijkt dat twee partijen er op de inhoud, of zelfs op de relatie, samen niet uitkomen, prima dan geven we elkaar een hand en wensen elkaar succes. Respectvol en hoffelijk, zoals die woorden uit het coalitieakkoord. Dat hebben we erg gemist! Een vraag aan de fractievoorzitter van GBW: waarom zelfs geen verkenningsgesprek GBW-CDA- met gedoogsteun SGP toen u begreep dat uw coalitiepartner daar zo enthousiast over was?

Dit formatieproces heeft verhoudingen beschadigd. Dat had voorkomen kunnen worden door een professionele aanpak van een onafhankelijke informateur. Hoe kijkt de fractievoorzitter van GBW terug op dit formatieproces?

Er was vanuit de SGP kritiek op het gevoerde proces van de formatie. Op de inhoud konden we ons eigenlijk best goed in het akkoord vinden. Hierbij onze inhoudelijke inbreng tijdens de raadsvergadering van 31 mei.

Allereerst een groot compliment over de zondagsrust. Een compliment aan alle drie de partijen, maar vooral aan de CU. Over de gemaakte afspraak over de zondagssluiting van winkels: zondagsrust is wel degelijk, ja juist iets van deze tijd! Gelet op de inbreng van GBW in de laatste weken voor de verkiezingen (dat filmpje van de fractievoorzitter op Kostverloren), de inbreng bij het lijsttrekkersdebat, de zondag als een van de redenen waarom GBW niet koos voor de samenwerking met de SGP en dan ook nog een coalitie met daarin de VVD eigenlijk best een wonder. Daar zijn we dankbaar voor.

We lezen over een onderzoek onder winkeliers en inwoners. Hierover een tweetal vragen aan de fractievoorzitter van de CU: krijgt de gemeenteraad een kaderstellende rol in dit onderzoek, over de vraagstelling en wijze van onderzoeken? Conformeert de CU zich op voorhand aan de uitkomsten van het onderzoek?

Dit onderzoek wordt gestart in 2020, daarnaast zagen we het jaartal van 2019 bij het parkeerbeleid voor het centrum. Mooi concreet! Bij veel andere voornemens niet of nog niet, niet onbegrijpelijk. Worden alle beleidsvoornemens in een later stadium ook op deze wijze van een concrete planning voorzien?

Andere punten waar we blij mee zijn:

De onafhankelijke clientondersteuning. We zien uit naar de verdere vormgeving en  versterking van de onafhankelijke cliëntondersteuning in Woudenberg. We hebben daar de afgelopen jaren meermaals de aandacht voor gevraagd. De zinsnede die nu in het coalitieprogramma is opgenomen zien wij als voldoende concreet om vertrouwen te hebben in een goede uitkomst.

Het bouwen aan een toekomstbestendige agrarische sector. We zijn blij dat dit onderwerp prominent in het akkoord staat. Ook de manier en de toon waarop over deze belangrijke sector wordt gesproken, spreekt ons aan. Enerzijds ruimte voor onze boerenbedrijven, anderzijds oog hebben en houden voor de opgaven die er liggen op het terrein van duurzaamheid en volksgezondheid.

In dat kader spreekt het ons ook aan dat de potentie van een samenwerking met Food Valley concreet wordt genoemd. We hopen dat er deze raadsperiode daadwerkelijk concrete stappen gezet gaan worden om de samenwerking met Food Valley te intensiveren. Het is een punt waar alle politieke partijen zich in de campagne nadrukkelijk over hebben uitgesproken. Brede steun hiervoor is dus bij voorbaat verzekerd.

We zijn ook blij met de ambities qua duurzaamheid. Goed dat hier de komende periode aan gewerkt wordt. We constateren dat er een aantal goede oplossingsrichtingen worden geformuleerd. We zouden het college mee willen geven om te overwegen de komende periode een onderzoek uit te voeren naar de mogelijkheden om Woudenberg energieneutraal te krijgen. Wat is daarvoor nodig en wat zijn de kosten? We missen nu de financiële onderbouwing van de opgesomde maatregelen. Het is goed dat er ambitie getoond wordt, maar wij hebben wel behoefte aan samenhang en financiële onderbouwing.

Tot slot wil ik nog noemen het al aangehaalde parkeerbeleid en de beloofde doorontwikkeling van het Dorpshart. Twee concrete knelpunten waar de Woudenbergers ook in de afgelopen campagnetijd terecht aandacht voor hebben gevraagd.

Punten die we missen of wat weinig aandacht krijgen:

·         Een levendig centrum voor de jongeren (denk aan de inbreng van de heer Steenbeek afgelopen commissievergadering), gaat daar aan gewerkt worden?

·         De fiets, fietsroutes en fietsverbindingen niet alleen voor de recreant, maar juist ook voor scholieren en voor woon-werkverkeer. Wat gaat daar de komende periode concreet gebeuren.

·         Werken aan een extra bedrijventerrein, een actueel punt vanwege de partiele herziening van de PRV. Graag een toezegging dat deze coalitie zich daarbij de provincie hard voor gaat maken!