Poliflw

Naar aanleiding van het abrupte vertrek van CDA-wethouder Henri de Jong hebben D66, GroenLinks Noordwijk, PUUR en PvdA schriftelijke vragen gesteld aan het college van B en W over ontoelaatbare beïnvloeding, manipulatie en intimidatie van wethouders. In het begeleidende schrijven spreken de fracties hun grote zorgen uit. Ze verwijzen daarbij, onder meer, naar brieven van voormalig burgemeester Rijpstra. Die refereert daarin onomwonden aan het vraagstuk van ondermijning, integriteit en cliëntelisme:

“Met ondermijning wordt bedoeld het verzwakken, aantasten, beschadigen en uithollen van de democratie en het gezag met als doel om buiten de democratische paden aan de touwtjes te trekken, te bepalen en politici, bestuurders en ambtenaren te beïnvloeden. Met name in de ruimtelijke ordening zijn de ‘eigen’ belangen in Noordwijk enorm groot.”

De volledige tekst van de vragen en het begeleidend schrijven

Zorgen over ontoelaatbare beïnvloeding van lokale democratie in Noordwijk

28 april 2020

D66, GroenLinks, PUUR en PvdA maken zich grote zorgen over ontoelaatbare, niet-transparante beïnvloeding van bestuurders vanuit de samenleving via partijlijnen, die gericht is op eigen belang en waarmee het algemeen belang wordt ondermijnd. Aanleiding was het recentelijke vertrek van Henri de Jong als wethouder Ruimtelijke Ordening. In een verklaring laat CDA-wethouder De Jong weten dat er soms dingen van hem werden verlangd door CDA-partijleden die niet in het coalitieakkoord staan noch in het CDA-programma. De Jong:

“Ik bleek meer een bestuurder te zijn dan een partijman. De grondbeginselen van de partij vind ik belangrijk, maar als wethouder wilde ik vooral het algemeen belang dienen van Zilkers, Noordwijkers en Noordwijkerhouters.”

In de raad van 21 april jl. heeft de PUUR-fractie de burgemeester in haar hoedanigheid van portefeuillehouder Integriteit het verzoek gedaan te onderzoeken hoe het in de toekomst kan worden voorkomen dat bestuurders zich gedwongen voelen om het eigen belang van partijleden boven het algemeen belang te stellen.

Het is niet de eerste keer dat bestuurders geconfronteerd worden met ontoelaatbare bemoeienissen. Dit blijkt onder meer uit de brieven van voormalig burgemeester Rijpstra in brieven aan de raad over het aanpakken van het vraagstuk van ondermijning, integriteit en cliëntelisme:

“Met ondermijning wordt bedoeld het verzwakken, aantasten, beschadigen en uithollen van de democratie en het gezag met als doel om buiten de democratische paden aan de touwtjes te trekken, te bepalen en politici, bestuurders en ambtenaren te beïnvloeden. Met name in de ruimtelijke ordening zijn de ‘eigen’ belangen in Noordwijk enorm groot.”

Het valt ons op dat gedurende opeenvolgende colleges in de afgelopen 20 jaar wethouders, specifiek verantwoordelijk voor Ruimtelijke Ordening en/of Grondzaken, van de voormalige gemeente Noordwijk structureel geconfronteerd zijn met manipulatie, valse aantijgingen en onjuiste berichtgeving ten aanzien van hun integriteit. Ontoelaatbare en ongeoorloofde middelen werden hierbij niet geschuwd.

De negatieve gevolgen voor de samenleving zijn enorm. Het kan niet anders zijn dat dit de lokale democratie raakt en schaadt. Inwoners worden letterlijk en figuurlijk het kind van de rekening. Zo is er bijvoorbeeld bij Bronsgeest sprake van grootschalige verspilling van belastinggelden bij een 2e omklap van deze woonlocatie naar (mogelijk) de Achterweg (schade die kan oplopen tot boven de 20 miljoen euro gemeenschapsgeld), is er onnodige vertraging van (sociale) woningbouw en worden inwoners misleid door onjuiste berichtgeving. Met als resultaat dat het goed en integer besturen van de gemeente Noordwijk onder druk is komen te staan.

Om te voorkomen dat de geschiedenis zich herhaalt hebben wij, naast het door u in te stellen onderzoek, de volgende aanvullende vragen:

1. Wat is uw mening over de verklaring van oud-wethouder De Jong dat hij het algemeen belang wilde dienen maar dat er soms dingen door zijn partijleden werden verlangd die niet terug te vinden zijn in het partijprogramma en/of het coalitieakkoord’?

2. Was het college op de hoogte van deze ontoelaatbare beïnvloeding van buitenaf? Zo ja, wat is hiermee gedaan?

3. Gaat u het gesprek aan met CDA-fractie en -bestuur om deze ontoelaatbare beïnvloeding te  bespreken? Graag ontvangen wij hiervan een verslag.

4. Op welke wijze gaat u het gesprek aan met uw collegeleden over de vraag of er voldoende vertrouwen is voor de toekomst voor samenwerking binnen het college waarbij ontoelaatbare beïnvloeding van buitenaf wordt uitgesloten?

5. Op welke wijze denkt u in de toekomst te voorkomen dat wethouders onder druk worden gezet om de belangen van partijleden te dienen boven het dienen van het algemeen belang waardoor hen integer handelen onmogelijk wordt gemaakt en zij zich gedwongen voelen om de wethouders-functie neer te leggen?

6. Bent u bereid om met voormalige wethouders Ruimtelijke Ordening en/of Grondzaken die in het verleden geconfronteerd zijn met manipulatie en intimidatie het gesprek aan te gaan en hen te betrekken bij het gevraagde onderzoek? Zo ja, op welke wijze?

7. Met welke maatregelen denkt u in de toekomst te voorkomen dat individuen ontoelaatbare invloed trachten uit te oefenen op het college, gemeenteraad en/of ambtenaren? Welke personen en organisaties gaat u hierbij betrekken?

8. Bent u bereid om naast een commissie Integriteit voor raadsleden (zie Artikel 17 Gedragscode raadsleden) ook een commissie Integriteit voor inwoners en ambtenaren in te stellen waar zij terecht kunnen als zij vermoeden dat er ondermijnende activiteiten plaatsvinden binnen het bestuur van de gemeente?

9. Bent u bereid om de gemeenteraad actief bij het gevraagde onderzoek te betrekken? Zo ja, op welke wijze?

10. Wanneer kan de gemeenteraad een plan van aanpak verwachten voor het onderzoek waarin u onder meer aangeeft welke organisaties u bij het onderzoek gaat betrekken?

Afgelopen dinsdag vergaderde de nieuwe gemeenteraad voor het eerst in 'De Duinpan' in De Zilk. Ondanks de winterse omstandigheden vonden veel belangstellenden hun weg naar de geïmproviseerde raadzaal. Om onder meer getuige te zijn van de installatie van de nieuwe commissieleden. Voor GroenLinks legden Cynthia Maan en Maurice Knijnenburg de gelofte af om GroenLinks Noordwijk de komende jaren als commissielid in de gemeenteraad te vertegenwoordigen. Daarnaast stonden, naast nogal wat formele handelingen, tijdens deze vergadering de reacties op het coalitieakkoord centraal.

Louis Koppel beklemtoonde namens de fractie de zorgen en vragen die bij GroenLinks over dit akkoord leven inzake een aantal fundamentele onderwerpen. 'Waar is die daadkracht uit de titel van dit akkoord? Het nieuwe college zegt grote aandacht te willen besteden aan parkeerproblemen. Dat is heel mooi. Maar bij essentiële onderdelen van voorgenomen beleid lijkt er vooral sprake van uitstelbeleid, van het parkeren van problemen.' Koppel riep met een aantal concrete voorstellen het college op om snel met echt krachtdadig beleid te komen. 

Lees hier de integrale tekst van de reactie van GroenLinks fractievoorzitter Louis Koppel op het coalitieakkoord:

‘Daadkracht’… Het is een prachtig woord in de titel van uw akkoord. Want als er één ding is waar bewoners van het nieuwe Noordwijk behoefte aan hebben, dan is het aan daadkrachtige politiek. Behoefte aan politici die niet schreeuwen, maar praten en doen. Die niet met de vinger naar elkaar wijzen, maar die vinger op de zere plek durven leggen.  Zodat de bewoners van ons dorp krijgen waaraan zij behoefte hebben: openheid, medezeggenschap en investeringen in de toekomst.

Want Noordwijk heeft recht op daadkrachtige politici die keuzes durven te maken.  Keuzes die zowel nu als straks van belang zijn voor ons dorp. ‘Daadkracht’, tja, het klinkt zo mooi … maar voorzitter… dit coalitieakkoord parkeert vooral belangrijke onderwerpen. Dit zijn helemaal geen daadkrachtige plannen! Dit is uitstelbeleid.

Woningbouw is zo’n onderwerp. Een groot probleem in ons dorp, want er zijn simpelweg niet genoeg betaalbare woningen.  Vooral in (de kernen) Noordwijk aan Zee en Binnen is er al jaren een schreeuwend tekort. Voor ouderen, voor jonge starters. Voor heel veel Noordwijkers die zich niet zo makkelijk een villa kunnen permitteren! En alle aanwezigen hier weten dat donders goed! Al heel lang. Op Facebook omschreef iemand het nog eens indringend en schrijnend. Ik parafraseer: ‘De belofte van een vlotte bebouwing bood mij een sprankje hoop. Misschien wat eerder een woning,… geen wachttijd van 8 jaar. Voor de heren politici een loze verkiezingskreet? Voor mij de harde realiteit van nog jaren, met 2 kinderen, in een zomerhuisje!...’ 

Daarom is daadkracht nodig. Beginnen waar dat kan! Het is heel positief dat er startersleningen komen voor de laagste inkomensgroepen. Maar als ik de plannen van de coalitie lees, moeten die starters nu eerst weer wachten op een masterplan, en op weer een andere woonvisie. Is dat daadkrachtig beleid? Ik noem dat uitstelbeleid. Bronsgeest ligt er, we kunnen morgen beginnen met bouwen.

En dan onze jeugd. Als gevolg van de rijksbezuinigingen is er elk jaar een stevig tekort op het budget van jeugdzorg. Voor de komende jaren worden ook forse financieringstekorten verwacht. Als de coalitie geen concreet beleid inzet zijn de reserves voor het sociaal domein over 3 of 4 jaar verdampt. En intussen wordt in het coalitieakkoord nergens verteld hoe dit nieuwe college dit structurele probleem denkt op te lossen.

U wilt inzetten op preventie? Ik lees in uw akkoord nergens iets over een concrete aanpak. Waar vinden wij daadkracht in deze zaken? Waarom moeilijke keuzes uitstellen? Er zijn concrete aanpassingen nodig om de jeugdzorg betaalbaar te houden. En dat kan niet worden uitgesteld! Want anders laat deze coalitie Noordwijk straks na 3 jaar achter met een groot financieel probleem. Daarom vraag ik de coalitie of die ons kan verzekeren dat de huidige reserves voor het sociaal domein niet alleen worden ingezet om de tekorten op te vangen? Dat die reserves ook (vooral) worden ingezet voor concreet nieuw beleid. Opdat de coalitie Noordwijk straks bij vertrek niet belast met een erfenis van financiële tekorten!

De roep om energietransitie is groot en noodzakelijk. Het klimaat verandert, het een na het andere rapport schetst de rampscenario’s als de opwarming van de aarde niet tot staan wordt gebracht. Maatregelen zijn nodig. Dit heeft niets te maken met politiek, maar alles met de juiste keuzes maken. Voor de bewoners nu, en voor de generaties die komen. De overheid en de gemeente zullen hierin moeten leiden! Wachten op initiatieven van burgers en ondernemers is niet genoeg! Stel plannen op om de energietransitie te versnellen. Ontwerp aansprekende regelingen voor burgers en ondernemers. Zodat die samen met de gemeente kunnen investeren in duurzaamheid. Tref regelingen en zorg voor  subsidies om huizen en panden te verduurzamen. Promoot deze regelingen, zodat hier daadwerkelijk gebruik van gemaakt wordt. Maak van energieneutraal bouwen een harde eis, zonder voorbehoud over de kosten ervan. Want alleen een overheid die initiatief en verantwoordelijkheid durft te nemen is werkelijk daadkrachtig!

Maar in dit akkoord missen wij ook hier die daadkracht waar deze coalitie zich zo sterk voor zegt te maken. Slechts kleine investeringen, geen ambities. Voorzitter, het klimaat vraagt nú om daadkracht, niet om verder uitstel.

Wat GroenLinks voorstelt is:

daadkracht bij de noodzakelijke realisatie van betaalbare en geschikte woningen voor oud en jong. Door nu te starten met bouwen. Bronsgeest ligt er en we kunnen morgen beginnen. 

daadkracht bij jeugdhulp.  Door een concrete aanpak om jongeren met problemen hulp aan te bieden. Bijvoorbeeld de werkwijze van één gezin, één plan en één regisseur als uitgangspunt verder te versterken en toe te passen waar nodig. Ook de inzet van een praktijkondersteuner jeugd bij de huisarts laat zien dat de instroom naar de duurdere jeugdzorg fors afneemt.

daadkracht bij de energietransitie en verduurzaming van onze gemeente. Door als gemeente het initiatief te nemen. En vanuit dat initiatief, met een warmteplan per wijk, samen met bewoners en ondernemers, te werken aan die transitie. Aan de toekomst van volgende generaties in Noordwijk!

Echte daadkracht voorzitter, is waar wij het College toe oproepen. Geen uitstel, geen parkeren van problemen. Of wilt u met dit uitstelbeleid als een ‘College van parkeren’ de geschiedenis ingaan?'

Louis Koppel

GroenLinks Noordwijk

Louis Koppel houdt van de natuur, van wandelen én van Noordwijk. Sinds 2006 zet hij zich in voor de lokale politiek, waarvan drie jaar als raadslid. Zo wil hij verbetering brengen in het leven van mensen in kwetsbare posities: nieuwe Noordwijkers, mensen met schulden, laaggeletterden, mensen met een beperking.

In net dagelijks leven is Louis Koppel informatieadviseur bij zorginstelling Marente (Bollenstreek). In zijn vrije tijd zet hij zich volop in voor de lokale politiek, op dit moment als raadslid. Zijn overige vrije uren besteedt hij aan wandelen, zijn moestuin en zijn kleinkinderen.

De positie van mensen in kwetsbare posities verbeteren “Ik had een mooie loopbaan, maar kwam door een auto ongeluk in 1995 enkele jaren in de WAO terecht. Zo kwam ik in de molen van allerlei systemen van instanties terecht. Ik was geshockeerd door de hiaten die ik daar tegenkwam. Dat was voor mij de aanleiding om me hard te maken voor mensen die in kwetsbare posities zitten.

Sinds 2006 ben ik betrokken in de lokale politiek en de afgelopen jaren ook als raadslid. Politiek kan een enorme bijdrage leveren om het leven van mensen in kwetsbare posities te verbeteren.

GroenLinks neemt moedige, realistische besluiten Ik geniet van politiek. Het is mooi om mee te bouwen aan een sterk GroenLinks team, en het beste uit onze mensen te halen. Wat mij steeds weer energie geeft is als we samen stevige besluiten durven nemen - moedige maar realistische besluiten - en als het lukt om mensen daarin mee te krijgen.

Stem 21 november GroenLinks Noordwijk De komende jaren is dit waar ik me voor wil inzetten: een sociaal en open gemeente. Een gemeente die bijdraagt aan een energieneutrale samenleving. Daarin moeten we nu investeren.”

Stem 21 november GroenLinks Noordwijk. #Veranderingbeginthier

“Bomen, het moet een gewoon goed worden, net als water. Je twijfelt er toch ook niet aan of er water uit de kraan komt?” Volgens wethouder Martijn Bilars van de gemeente Noordwijkerhout, die ook verantwoordelijk is voor weg- en waterbouw, moet groen in de gemeente net zo belangrijk worden als bijvoorbeeld de wegen. Daar wordt aan gewerkt: met hulp van Bomenwacht Nederland werkt de gemeente aan het opstellen van een bomenbeleidsplan. En dat was wel nodig ook!

Wethouder Martijn Bilars beheert verschillende portefeuilles in de gemeente Noordwijkerhout: van de fusie met de gemeente Noordwijk, sport en handhaving tot milieu en beheer openbare ruimte. In de 1,5 jaar dat hij deze post bemant heeft hij veel beslissingen genomen én veel geleerd. “Ik wist niet eens dat er een Bomenwacht Nederland was, laat staan dat ik ooit had stilgestaan bij zoiets als een bomenbeleidsplan.”

Basis niet op orde

Wat voor beleid de gemeente Noordwijkerhout had? “Opportunistisch, ad hoc beleid, geef het een naam, maar eigenlijk was er gewoon geen beleid”, zegt Bilars. “Er werden verkeerde inhoudelijke keuzes gemaakt. Dat zag je terug bij de bomen, je merkte het onder de burgers en ook in de financiën was het zichtbaar. Ook werden verkeerde bomen gekapt. En dat was niet te wijten aan de uitvoerder, de data was gewoon niet op orde. Als die basis, je data, al niet op orde is, waar stuur je dan op?”

Vragen van burgers

“Burgers hebben het nooit over ‘een bomenbeleidsplan’. Waar mensen het over hebben dat is het algemene gevoel, het beeld. En dat gevoel over het groen in onze gemeente, dat was niet goed. Zo vonden onze inwoners dat de bomen er karig bijstonden en dat er te weinig groen was. En ze hadden nog gelijk ook”, zegt Bilars. “Als je kijkt naar de oorsprong van de gemeentenaam Noordwijkerhout is  het helemaal schandalig: Noordwijkerhout, of ook wel Noordwijk in den Houte, dat betekent gewoon ‘Noordwijk in het hoogstammige bos’. Dat ‘bos’ stond er niet zo florissant bij. Bij het aanplanten van nieuwe boomsoorten werd bijvoorbeeld helemaal niet gekeken of die soort wel geschikt is voor de betreffende locatie. Ik zeg wel eens gekscherend: het leek wel of die boomsoort in de aanbieding was! Het resultaat was daar ook naar: bomen werden te groot, de takken groeiden tot tegen de gevels. Plakbomen stonden naast parkeerplaatsen. Burgers stelden vragen, maar daar hadden we geen eenduidig antwoord op. Er lag niets vast.”

Verantwoordelijk

“Ik geloof dat de continuïteit en de deskundigheid in de ambtelijke organisatie zit,” zegt Bilans, “daar zit een ‘gek’ die zich helemaal vastbijt in het onderwerp. Vluchtige figuren zoals een wethouder die gaan weg. De verantwoordelijkheden moeten laag in de organisatie liggen.” En zo kon John Koens, beleidsadviseur Groen en Milieu, aan de slag. Hij zocht naar wat er wel was maar vond niets, er lagen geen beleidsstukken. En zo startte het begeleidingstraject van Bomenwacht Nederland om een bomenbeleidsplan op te stellen. Als eerste stap werden alle bomen in kaart gebracht en wat bleek? Zo’n 500 bomen bestonden helemaal niet meer, maar stonden nog wel op de tekeningen. “Dat was een resultaat dat echt een eigen leven is gaan leiden. De komende 3 jaar gaan we aan de slag zodat die 500 ‘bomen’ weer échte bomen worden.”

Blije raad

En de Raad is er blij mee. “De reacties in de Raad waren geweldig”, zegt Bilars. Een bomenbeleid beantwoordt volgens de raadsleden precies aan wat er leeft onder de burgers.” Het bomenbeleidsplan legt voor de komende 15 jaar de visie en de ambities vast: wat wil de gemeente bereiken met haar bomen, waar staat de gemeente voor? De duidelijke richtlijnen die het plan bevat bieden handvatten voor het omgaan met bomen. Dat geeft helderheid; een behoefte van de wethouder maar zeker ook van de burgers.

Winst

Voor wethouder Bilars zit de winst van het beleidsplan in verschillende hoeken. “De kwaliteit van de bomen gaat omhoog, er komen méér bomen, er is een duidelijke ambitie uitgesproken om het aantal bomen van 0,4 boom per inwoner te laten stijgen naar 0,5 boom per inwoner, en met het afscheid nemen van ad hocbeleid levert het nog geld op ook. Maar bovenal leveren betere bomen meer plezier op in onze leefomgeving. Nu al, maar ook zeker in de toekomst!”

Noordwijkerhout (#5) en Noordwijk (#8) zijn koplopers in de jaarlijkse heffing voor de hond. Van de 389 gemeenten staan béíde dorpen ook in 2018 weer in de Top 10 van duurste gemeenten. Méér dan 100 euro per jaar betaal je voor je hond, terwijl mensen voor hun kat, paard of parkiet geen cent betalen. Wij vinden dat oneerlijk en willen dit in de nieuwe gemeente zo snel mogelijk oplossen. De hondenbelasting moet worden afgeschaft!