Poliflw

Regelmatig stuurt het Lokale Netwerk een nieuwsbrief naar de VVD-leden. Zie het pdf-bestand in de bijlage.

Regelmatig stuurt het Lokale Netwerk een nieuwsbrief naar de VVD-leden. Zie het pdf-bestand in de bijlage.

In de komende week praat de gemeenteraad over het tussenresultaat van de Regionale Energie Strategie (RES). In het afgelopen jaar is een globaal plan gemaakt voor grootschalige schone energieopwekking voor de komende 10 jaar in onze regio Foodvalley. Er is nu vooral gekeken waar we mogelijkheden zien voor windmolens en zonnepanelen, met zo min mogelijk verlies aan landschappelijke waarde. Daarom wordt er nu vooral gekoerst op meer zon-op-dak (benutten van grote bedrijfsdaken, overkapte parkeermogelijkheden e.d.) en energie-opwekking met zon en wind langs grote infrastructuur (o.a. snelwegen). Er is breed draagvlak voor die aanpak. Het plan is gemaakt door alle regiogemeenten, netwerkbeheerders, energiebedrijven, provincies, belangenorganisaties van ondernemers en werknemers, milieuorganisaties, en inwoners-vertegenwoordigingen.  

Alle 30 regio’s in Nederland zijn met zo’n plan bezig. Het is een afspraak uit het klimaatakkoord. Het kabinet wil dat de regio’s samen de komende 10 jaar zo’n 35 TWh aan schone energie-opwekking gaan realiseren. Onze regio denkt een bijdrage te kunnen leveren van 0,75 TWh tot 1 TWh. In het najaar wordt landelijk beoordeeld over de optelsom van alle plannen voldoende is. Het is nog maar een globaal plan. In onze regio gaat na de zomer weer verder met de detail-invulling, waarbij opnieuw alle betrokken organisaties en zoveel mogelijk inwoners gevraagd wordt om mee te denken. Over een jaar moet er een definitief plan klaar zijn. Je kunt alle informatie over de RES vinden onder deze link.

Als je verder leest, vind je informatie over de reden waarom we dit allemaal doen, wat het verschil is met de oude plannen van Ede (Routekaart Ede Energieneutraal 2050 uit 2018), wat we tot nu toe hebben gedaan, en of het allemaal wel haalbaar en betaalbaar is.

Waarom doen we dit?

We willen allemaal een goede toekomst voor onszelf en onze kinderen. Dat gaat niet lukken als we de wereldwijde temperatuurstijging niet snel onder controle krijgen. Als onze energie uit schone bronnen komt, zoals wind, zon en aardwarmte zal dat enorm kunnen helpen om grote problemen in de toekomst te voorkomen.

Wereldwijd zijn daarom afspraken gemaakt. Om grote stijging van temperatuur te vermijden moet onze uitstoot van CO2 binnen 10 jaar zijn gehalveerd. Over 30 jaar gebruiken we vrijwel geen olie, gas, kolen of biomassa meer en zal er dus nauwelijks meer uitstoot van CO2 zijn. Afspraken daarvoor zijn in Nederland o.a. vastgelegd in de klimaatwet, het Klimaatakkoord, het Gelderland Energieakkoord, en het Edese bestuursakkoord.

 

Wat is het verschil met de Routekaart Ede Energieneutraal 2050?

In maart 2018 heeft de Edese gemeenteraad de routekaart Ede energieneutraal 2050 vastgesteld. Alleen GroenLinks/PE stemde toen tegen, want het tempo van het plan was volgens ons te laag. Het plan was feitelijk al verouderd. Het was gebaseerd op de energieagenda van kabinet Rutte II. Terwijl het nieuwe kabinet Rutte III in oktober 2017 al had afgesproken dat het tempo landelijk heel fors omhoog moest om de doelen op tijd te halen. Het ging in die nieuwe kabinetsplannen ook niet meer om “energie-neutraal”, maar om “klimaatneutraal” te worden. Het doel is dus nu om alle broeikasgassen aan te pakken en dus niet alleen de vervuiling van olie, gas, hout en kolen. Het gaat nu ook om industriegassen, methaan van de landbouw of CO2-emmissies van veengronden.

Ook de Staten van de Provincie Gelderland had al besloten dat in 2030 de CO2-reductie 55% lager moest zijn dan in 1990. De Edese routekaart is dan onvoldoende. In het bestuursakkoord van juni 2018 is daarom vastgelegd dat Ede zich zal inspannen om deze nieuwe afspraken te realiseren. Het tempo moet dan ook in Ede omhoog.

Wat doen we in deze bestuursperiode in Ede?

Voor deze bestuursperiode zijn een paar concrete afspraken gemaakt. De doelen van de routekaart Ede energieneutraal 2050 zijn in het bestuursakkoord aangegeven als minimum.

Tot 2022 was het doel om minimaal 130.000 zonnepanelen op daken te hebben gerealiseerd. Dat is 1/7 deel van de maximaal capaciteit, die we in Ede hebben. Dat gaat voorspoedig. Het minimum doel is al gehaald . De zonnepanelen in veldopstelling zouden in 2022 moeten zijn gegroeid naar minstens 50ha. De concrete plannen worden in de zomer van dit jaar voorgelegd aan de gemeenteraad. En de kans is reeël dat ze in 2022 dan ook daadwerkelijk worden gerealiseerd. Voor windmolens is de afspraak om er tot 2022 twee extra te realiseren en er nog twee in voorbereiding te hebben. Het blijkt moeilijk om plekken te vinden, die aan alle regels voldoen. Er wordt hard aan gewerkt om zover mogelijk te komen.  

Er moest nog veel aan voorbereiding worden gedaan.

Er is in 2019 een “Edese wind- en zonnewijzer” door de gemeenteraad vastgesteld. Hierin staan alle gebieden waar opwekking van zonne-energie en windmolens zijn toegestaan. Ook is beschreven aan welke spelregels initiatiefnemers zich moeten houden. De gemeenteraad heeft daarin hoge eisen gesteld aan landschappelijke inpassing, biodiversiteit en lokaal eigenaarsschap. Dat sluit goed aan bij de afspraken die de brancheorganisaties en de natuur- en milieuorganisaties landelijk met elkaar hebben afgesproken.

Ook is gekeken hoe we landbouwgronden zoveel mogelijk kunnen ontzien. Er is onderzocht waar bijvoorbeeld zonnevelden op “restgronden” kunnen worden gelegd. Restgronden zijn bijvoorbeeld geluidswallen, gronden waar tijdelijk niks mee wordt gedaan, waar dubbel gebruik mogelijk is (overkappingen met zonnepanelen) e.d. Uit een onderzoek blijkt dat we in Ede vermoedelijk 130ha op die manier kunnen benutten. In de routekaart Ede energieneutraal is berekend dat we vermoedelijk 318 ha nodig zullen hebben, dus dan is de belasting van landbouwgrond nog maar 188 ha.  

En de warmte dan?

Veel energie is nodig om huizen en bedrijfsgebouwen te verwarmen. Er wordt door de rijksoverheid veel onderzoek gedaan naar schone bronnen, o.a. geothermie. Er liggen waterreservoirs kilometers diep onder de grond. Dat water is warm. Onderzocht wordt of dat kan worden gebruikt voor verwarming van onze huizen en bedrijfspanden. Dat is veelbelovend. Maar de onderzoeken zijn nog niet zover dat een concreet plan kan worden gemaakt. Dat gaat in de komende jaren wel verder worden uitgewerkt.

 

Is het haalbaar en realistisch?

Het is haalbaar en betaalbaar, maar er moet wel hard gewerkt worden om een aantal belemmeringen weg te nemen. Een van de belangrijkste is dat het elektriciteitsnet moet worden verzwaard. Dat is een probleem, want enerzijds vragen de procedures voor aanleg van nieuwe kabels en onderstations te veel tijd en anderzijds hebben de netbeheerders hebben op dit moment te weinig mogelijkheden om dat op tijd te financieren. GroenLinks wil daarom dat de gemeente en de regio erop aandringen bij het rijk om dit snel te regelen. Dat is een harde voorwaarde om de doelen te kunnen halen.

 

 

Regelmatig stuurt het Lokale Netwerk een nieuwsbrief naar de VVD-leden. Zie het pdf-bestand in de bijlage.

Waar haalt de Gelderse Vallei straks zijn duurzame energie vandaan? Als het aan de plaatselijke VVD-fracties ligt niet alleen uit wind en zonne-energie, maar ook uit kernenergie. Ze gaan daarvoor moties indienen in de FoodValley gemeenten, waaronder Veenendaal, Ede en Wageningen.

Alle dertig regio’s in Nederland, waar FoodValley er één van is, moeten voor de zomer in Den Haag melden welke kansen ze zien voor de aanleg van windmolenparken en zonnevelden. Maar de VVD in de Gelderse Vallei wil dat er ook naar kernenergie wordt gekeken.

‘Wind en zon alleen zijn absoluut onvoldoende’

Wind en zon alleen zijn absoluut onvoldoende, melden de lokale VVD-fracties. ,,Zonder kernenergie zullen we het niet redden", aldus Yvonne Bottema namens de Veenendaalse VVD. Daarom gaan de VVD-fracties een motie indienen om kernenergie bespreekbaar te maken, in onder andere Veenendaal, Ede, Wageningen, Rhenen en Renswoude.

,,Als samenwerkende regio is het van belang dat overal dezelfde discussie wordt gevoerd”, aldus Bottema. ,,Daarom ben ik met dit initiatief begonnen. We slaan als regio de handen ineen en volgen hiermee het voorbeeld van andere VVD-afdelingen die de discussie rond kernenergie zijn gestart.” 

De Veenendaalse VVD raakte geïnspireerd door de fractiegenoten in Woerden. Die willen een haalbaarheidsonderzoek uit laten voeren naar de bouw van een kleinschalige kerncentrale in het westen van de provincie Utrecht.

Mini-kerncentrale

Bottema: ,,Daarnaast is het interessant om te kijken naar de kleine reactoren zoals deze momenteel bijvoorbeeld worden ontwikkeld door de Britse fabrikant Rolls-Royce. Zo’n centrale kan 400 tot 450 megawatt leveren, dat is net zoveel als 133 tot 150 windmolens, maar neemt vele malen minder ruimte in beslag.”

De woordvoerders van de VVD in Rhenen en Ede bespeuren ook weerstand tegen windmolens. ,,Tijdens de inwonersavonden in Elst, Achterberg en Rhenen laten steeds meer mensen weten dat ze geen windmolens en velden met zonnepanelen willen, zeker niet in de directe woonomgeving", zegt Richard Salari van VVD Rhenen. 

Ook volgens Sjoerd Bakker van de VVD in Ede ziet niet iedereen windmolens zitten. ,,In Ede hebben we een uitgestrekt buitengebied. Onze fractie ervaart veel weerstand van inwoners bij het plaatsen van windmolens of zonnepanelen op landbouwgrond. Daarom is juist een mix van opwekking belangrijk. Kernenergie is essentieel om onze ambities in Ede waar te maken.”

Keuze vóór 1 juni

De keuzes moeten in de komende maanden gemaakt worden, vóór 1 juni wil Den Haag weten wat FoodValley aan duurzame energie kan leveren.

Regelmatig stuurt het Lokale Netwerk een nieusbrief naar de VVD-leden. Zie het pdf-bestand in de bijlage.

In de bijdrage over de wind- en zonnewijzer wordt duidelijk hoe de VVD Ede staat tegenover het gebruik van landbouwgrond voor zonnepanelen. Het heeft absoluut niet onze voorkeur maar we sluiten het niet zonder meer uit.

Als land, als provincie en ook als gemeente worstelen we met de oplossingen inzake duurzame opwekking van energie. De ambities die we in ons bestuursakkoord hebben uitgesproken alsook de eisen die er vanuit de Regionale Energiestrategie op ons afkomen, vragen op korte termijn om concrete oplossingen.

De aangepaste wind- en zonnewijzer geeft goed weer welke discussies hier in deze raad hebben plaatsgevonden. We waren helaas niet erg onder de indruk van de beschikbare restgronden en gronden voor meervoudig ruimtegebruik. Willen we dus onze ambities als gemeente waarmaken, ontkomen we er niet aan om met elkaar te praten over duurzame opwekking op landbouwgrond.Wat betreft de VVD Ede is dit dan ook hét moment om aan de overige fracties en aan de inwoners van onze gemeente duidelijk te maken waar wij staan in deze discussie.

We hebben geen ‘afvinklijstje’ waarmee op voorhand kan worden bepaald of onze fractie voor, of tegen een initiatief zal stemmen. Wij zullen ieder project namelijk individueel beoordelen waarbij de volgende punten wel als leidraad zullen dienen.

Als VVD-fractie hebben wij met het plaatsen van panelen op daken of op restgronden in principe geen probleem. Wij zien liever géén zonnepanelen op landbouwgrond.Nederland is de op één na grootste exporteur van landbouwproducten ter wereld met een voorbeeldfunctie in Europa op het gebied van innovatieve en milieuvriendelijke landbouw. Het is dan ook erg zonde om deze gronden op te offeren voor zonnevelden. Maar, voorzitter, we zeggen niet op voorhand ‘nee’ zolang de maximale oppervlakte van 50ha grondgebonden zonnevelden uit ons bestuursakkoord niet is bereikt.

Daarbij is het wel van belang dat de plaatsing van de panelen omkeerbaar is. Daarmee bedoel ik dat het eenvoudig mogelijk is om terug te keren naar de oorspronkelijke situatie van de grond. Laten we dat ‘schoon opleveren’ noemen. Ook moet de bestemming van de grond ongewijzigd blijven. Dus; agrarische grond blijft de agrarische bestemming houden. Bosgrond blijft bosgrond, etc.

Voor de aanleg zou het kunnen zijn dat er infrastructuur nodig is in de vorm van kabels. De kosten hiervan worden gedragen door de ondernemer die de panelen plaatst. De overheid kan hierbij hooguit faciliterend optreden. Wij verwachten bovendien dat er voorzien wordt in de exploitatie gedurende de levensduur van een project inclusief het opruimen van de panelen aan het einde ervan.

De voorwaarden die de gemeente Ede nu al hanteert, blijven bestaan en onze fractie zal, ik herhaal het nog maar even, ieder plan individueel beoordelen.De tender voor projecten groter dan 2ha zien wij als een goed instrument om zorgvuldig te kiezen welke projecten kansrijk zijn. In deze tender staat echter dat “de initiatieven met de hoogste totaalscore de kans wordt geboden om de plannen verder uit te werken”.

Dat vinden we wat abstract. De ondernemers staan nu niet bepaald in de rij om grote parken aan te leggen. Dus wat doen we als er maar 2 initiatieven zijn met een lage score? Of als er 20 initiatieven zijn waarvan alle projecten ‘gemiddeld’ of ‘laag’ scoren? Kan de wethouder concreter maken wat als een hoge score wordt gezien? Is dat een absoluut getal?

Verder missen wij in de wind- en zonnewijzer een concretere call-to-action richting de provincie. Want wat is het oordeel van de provincie wanneer het gaat om het gebruik van gronden die in het Gelders Natuurnetwerk liggen? Is er duidelijkheid of de 48 hectare ‘nieuwe natuur’ die in handen is van de provincie überhaupt beschikbaar is voor duurzame opwekking? Het staat in de bijlagen nu als ‘lastig’ omschreven. Heeft de wethouder deze vraag al eens concreet bij de provincie neergelegd?

Ten slotte: de provincie Gelderland is, zoals u wellicht weet, voor 40% eigenaar van Liander. Zij kan dus in goed overleg met Liander aangeven welke gebieden zich lenen voor duurzame opwekking op basis van de beschikbare infrastructuur.

De provincie kan ook op voorhand besluiten om infrastructuur aan te leggen om daarmee een bepaalde functie in een gebied te stimuleren. Dat lost een kip-ei probleem op waarbij infrastructuur pas wordt aangelegd als er vraag is, maar er pas vraag komt als er beschikbare infrastructuur is. Heeft de wethouder dit al eens onderzocht?Wij hebben dit ook onlangs uitgebreid besproken met onze collega’s van de VVD fractie in de provincie. Zij gaan met deze vragen aan de slag binnen de coalitie. Wij nodigen de wethouder uit om dat gesprek ook met de provincie te voeren zodat er snel duidelijkheid komt over deze onderwerpen.