Beste dames en heren, jongens en meisjes,
Als raadslid met zowel cultuur als horeca in mijn portefeuille begrijpt u vast dat ik zeer enthousiast word van het Café Theater Festival Tilburg. Dat Tilburg dit festival voor de tweede keer op rij mag verwelkomen en dat vrijwel alle kroegen van de voorgaande editie plus 4 nieuwe kroegen dit jaar deelnemen geeft aan dat we te maken hebben met een succesvolle formule. Ik kijk ernaar uit om mij dit weekend als vrijwilliger onder te dompelen in dit fantastische evenement.
Hoewel we hier nu nog bij elkaar zijn en ons duidelijk tonen als ‘publiek’ spreiden we ons zo uit over de stad en mengen we ons tussen de winkelende, etende, drinkende, hangende en werkende Tilburgers. Misschien schuilt daarin wel de charme van het Café Theater Festival: ze vermomt zich als het alledaagse.
Ook het café is een plaats van alledaagse patronen. Men zoekt een tafeltje om te zitten. Bestudeert de kaart om een drankje en een hapje te bestellen. Wie het bordje ‘toiletten’ volgt komt uit bij 2 deuren die leiden naar een mannen- en een vrouwentoilet, waarvan men altijd terugkomt met natte handen, omdat ze van de blazer nauwelijks drogen, of omdat de ‘handdoekrol’ op was. De man of vrouw achter de bar maakt drankjes klaar en brengt deze naar de tafels. Wie uitgegeten is vraagt om de rekening. Die wordt gebracht op een schaaltje met pepermuntjes. Je kunt ook pinnen. Rond het bedrag maar af naar boven. Dank u wel. Tot ziens.
De volgende gasten komen binnen. Ze kiezen een tafeltje. Ze gaan er op staan. De tafel is een podium. De barman pakt een microfoon en start met het voordragen van een lied. De overige gasten staken hun gesprekken en draaien verrast om naar het podium dat eerst een tafel was. Je ziet in hun ogen hoe geprobeerd wordt de vreemde ontwikkelingen in het café in overeenstemming te brengen met de verwachtingspatronen die zij hadden toen ze naar binnen stapten voor een kopje tomatensoep. Alle patronen worden ineens onzeker. Misschien is het menu een gedicht. Wie weet leiden de bordjes toiletten wel naar een verborgen expositie. Is de handendroger een muziekinstrument. De rekening een open uitnodiging om te betalen wat je voor deze ervaring over hebt.
De alledaagsheid wordt aanschouwd door de bril van de verbeelding. Een bril die iedereen bij zich draagt, maar slechts zelden opzet, hooguit wanneer men naar het theater gaat. Maar bij het Café Theater Festival wordt de bezoeker uitgedaagd hem op te zetten in een alledaagse situatie. Wat je dan ziet laat zich niet beschrijven, maar zult u straks zelf moeten ervaren.
De verbeelding is een machtig instrument. Ze kan de werkelijkheid bevragen en een doorkijkje bieden naar een alternatieve realiteit.
Het is dus niet vreemd dat sommige politici uit angst voor de verbeelding de kunst aan banden willen leggen. Politiek is gebouwd op een voorstelling van de samenleving en kunstenaars, als eigenaars van de kracht van de verbeelding, zijn in staat om die voorstelling op lossen schroeven te zetten. Rijkdom blijkt mogelijk zonder geld. Geluk blijkt toe te nemen wanneer men het deelt. Een veld van zonnepanelen blijkt vanuit de lucht een kunstwerk. De uil van Minerva blijkt een manke huismus.
Maar niet alle politici zijn bang voor verbeelding. De alternatieve realiteit die kunstenaars bieden kan ook dienen als een spiegel voor de samenleving. Wie lessen durft te trekken uit kunst weet zich een leven lang verzekerd van een goede raadgever.
Met dat inzicht op zak kan een politicus in een #stadvanmakers niet anders dan zich hard maken voor de positie van de makers. Zij is immers zijn beste raadgever. Dat betekent onder andere dat er altijd plekken moeten zijn waar geëxperimenteerd kan worden. Dat er een gezond cultureel ecosysteem is van grote instellingen tot individuele makers die elkaar makkelijk weten te vinden en te versterken. Dat betekent dat het belang van kunst en cultuur voor de stad nooit ter discussie zou moeten staan.
Mijn dank gaat dan ook uit naar de organisatie van het Café Theater Festival, de deelnemende kroegen en de vrijwilligers die bezoekers van Tilburg dit weekend laten kennismaken met de kracht van de verbeelding.
Ik wens jullie alle een prachtig weekend toe.
