Poliflw

Zet in op meer en betere hulp aan gezinnen, om te voorkomen dat kinderen uit huis geplaatst worden. Die oproep van GroenLinks en VVD aan het kabinet, krijgt steun van de hele Tweede Kamer.

Sinds de decentralisatie in de jeugdzorg is het aantal uithuisplaatsingen van jongeren in Nederland hoog. In 2019 woonden 46.000 kinderen kortere of langere tijd niet thuis. Dat is veel in vergelijking met andere Europese landen.

Uithuisplaatsing is een maatregel van kinderbescherming en is soms gedwongen en andere keren vrijwillig. Een kind kan uit huis worden geplaatst om verschillende redenen. Bijvoorbeeld als het wordt verwaarloosd of mishandeld of als de opvoeding voor de ouders te zwaar is, bij gedragsproblemen of problemen van of tussen de ouders. Kinderen worden opgevangen bij familie, pleeggezinnen of in instellingen.

“Uithuisplaatsing van een kind is altijd een traumatische gebeurtenis. Zowel voor de ouders als voor de kinderen. Daarom is het belangrijk dat we er alles aan doen om dit zoveel mogelijk te voorkomen en hieraan meer prioriteit geven. Bijvoorbeeld met meer inzet op ambulante en gezinsgerichte hulp”, zegt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld.

De voltallige Tweede Kamer staat achter de oproep van VVD en GroenLinks aan het kabinet om met jeugdhulporganisaties en deskundigen een plan van aanpak te maken met heldere doelen en streefcijfers. Daarin komt te staan hoe het aantal uithuisplaatsingen te verminderen en meer gezinsgerichte hulp in te zetten.

Westerveld: “Zo werken we samen en doelgericht aan betere ondersteuning van kinderen en ouders die hard hulp nodig hebben. Hulp die past bij de situatie en gericht is op het belang van kinderen, zodat ze veilig en in de best mogelijke omstandigheden kunnen opgroeien.”

GroenLinks, PvdA, PvdD en SP willen dat een kinderrechtentoets in de asielprocedure wordt opgenomen en dat aanvragen van kinderen met voorrang worden behandeld. Dat staat in een initiatiefwetsvoorstel dat vandaag door de partijen wordt ingediend. Het wetsvoorstel is oorspronkelijk in 2017 ingediend door GroenLinks en PvdA en is ingrijpend gewijzigd na adviezen van onder meer de Raad van State.

GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik: “Door aan het begin van de asielprocedure goed vast te stellen wat het belang van het kind is, kunnen we voorkomen dat kinderen jarenlang moeten wachten op een definitieve beslissing. Er komt veel sneller duidelijkheid: óf een verblijfsvergunning óf terug naar het land van herkomst. Als we aan de start goed en zorgvuldig doen, scheelt dat bovendien in rechtbankprocedures achteraf.”

PvdA-Kamerlid Attje Kuiken: "Kinderen hebben er recht op kind te zijn. Maar teveel kinderen van asielzoekers leven nu met een donkere wolk boven hun hoofd. Ze weten niet of ze hier mogen blijven, in hun eigen woonplaats, op hun eigen school en bij hun eigen vriendjes. Pas helemaal aan het eind van de procedure wordt er gekeken naar hun belangen. Dat moet anders. Ze verdienen sneller duidelijkheid zodat ze onbezorgd verder kunnen."

PvdD-Kamerlid Femke Merel van Kooten: “De belangen van asielkinderen worden met deze initiatiefwet beter geborgd in ons vreemdelingenrecht. Daar wordt nu nog te vaak aan voorbijgegaan en een heldere wettelijke regeling is daarom noodzakelijk.”

SP-Kamerlid Jasper van Dijk: “Met deze wet krijgen kinderen sneller duidelijkheid over hun status en voorkomen we ellenlange procedures zoals met Lili en Howick. Ik ga ervan uit dat een Kamermeerderheid dat steunt.”

Het vandaag ingediende wetsvoorstel regelt een kinderrechtentoets in asielprocedures. In deze toets wordt ‘weggestreept’ welk belang een gemiddeld kind bij verblijf in Nederland heeft, zodat de uitzonderlijke situaties overblijven. Denk hierbij aan het risico op meisjesbesnijdenis, rekrutering tot kindsoldaat, kindhuwelijken en kinderarbeid. 

De commissie Van Zwol, die onderzoek deed naar de lengte van procedures, doet de aanbeveling het belang van het kind nadrukkelijk en aantoonbaar in beschouwing te nemen. De initiatiefnemers voelen zich door deze aanbeveling gesteund.

Nieuw in het wetsvoorstel is het met voorrang behandelen van asielprocedures van kinderen. Inmiddels is de wachttijd bij de IND opgelopen tot meer dan anderhalf jaar, dus de wettelijke voorrang is geen overbodige luxe.