Poliflw

Na het provinciaal toezicht van 2017 wordt Voorschoten weer financieel gezond. Maar het herstelplan heeft wel gevolgen voor de mensen en verenigingen in Voorschoten. De SP wil extra aandacht voor de gevolgen van de bezuinigingen.

Voor het eerst sinds de SP in de gemeenteraad van Voorschoten zit, heeft de partij voor de begroting gestemd. “Het is een hele prestatie hoe de gemeente uit de problemen gekomen is,” legt fractievoorzitter Erik Maassen uit. “En het overschot van 2019 wordt bestemd voor zaken die wij erg belangrijk vinden: extra woningbouw en een reserve voor de zorg. Om te laten zien dat we dat goede keuzes vinden, hebben we gebroken met onze traditie en voor de begroting gestemd.”

Toch had de SP wel kritiek. Door het financiële toezicht van 2017 heeft de gemeente hard moeten bezuinigen. Er is bijvoorbeeld hard gesneden in de subsidies voor verenigingen. “Nu de gemeente weer een sluitende begroting heeft, moet dat ook ten goede komen aan de samenleving,” zegt Maassen. “Het mag niet gebeuren dat verenigingen failliet gaan omdat de gemeente ineens geen geld meer geeft.” De SP stelde daarom met ondersteuning van CDA, PvdA, ONS en Voorschoten Lokaal voor om een klein deel van het begrotingsoverschot te plaatsen in een ‘fonds zachte landing’, dat verenigingen in het eerste jaar van het nieuwe subsidiebeleid kan helpen voortbestaan. Omdat de coalitiepartijen tegen dit voorstel stemden werd het echter niet aangenomen.

Eerlijke gemeentebelastingenDe SP pleitte samen met het CDA, PvdA en ONS ook voor een eerlijkere verdeling van de gemeentebelastingen. Nu zijn de belastingen voor inwoners erg hoog, terwijl ondernemers voor een dubbeltje op de eerste rang zitten. De gemeentebelastingen voor bedrijven zijn erg laag in vergelijking met de gemeentes in de omgeving. In Leiden zijn ze zelfs 2,5 keer zo hoog. “Wij willen geen ondernemers pesten,” legt Maassen uit, “maar we willen gewoon dat ze eerlijk meebetalen. Nu stuurt Voorschoten de rekening van het financiële herstel alleen naar de bewoners. Dat is niet eerlijk. Iedereen moet meebetalen.”

Het voorstel was onbespreekbaar voor de coalitiepartijen, die in het coalitieakkoord hebben afgesproken dat de gemeentebelasting voor ondernemers niet omhoog mag. Maassen wees erop dat coalitiepartijen GroenLinks en D66 voor de verkiezingen nog voor een eerlijke verdeling van de gemeentebelastingen waren. “Kennelijk heeft de VVD zijn coalitiepartners keihard in de tang.”

Het Ambachts- en Baljuwhuis heeft een prachtig verleden. De SP wil het ook een prachtige toekomst geven. Een toekomst waarin het huis een duidelijke publieke functie heeft. Want het Ambachts- en Baljuwhuis is een onderdeel van onze gezamenlijke geschiedenis. Het is van iedereen en voor iedereen.

Daarom vindt de SP dat het Ambachts- en Baljuwhuis niet verkocht mag worden. Maar als het huis in handen van de gemeente blijft, moet het wel goed gebruikt worden. Bezit en onderhoud van een Rijksmonument is niet goedkoop zegt SP-raadslid Erik Maassen. “Als de gemeente dat betaalt, moet dat wel een doel hebben. Dat doel ontbreekt op dit moment.” De SP wil daarom een gespecialiseerd bureau vragen om advies.

Een gespecialiseerd bureau kan voorbeelden geven uit andere gemeentes. “Wij willen een passende functie voor het Ambachts- en Baljuwhuis met respect voor de monumentstatus”, zegt Maassen. “Zo’n bureau kan aangeven wat wel en niet kan. En wie weet komen ze met een idee waar in Voorschoten nog niemand aan heeft gedacht.”

De SP diende daarom een voorstel in, met GroenLinks, VVD en Van Herk, om een expertbureau in te schakelen voor de geplande dorpsdialoog. Die wordt waarschijnlijk in oktober gehouden. Het expertbureau kan met voorbeelden aangeven wat de mogelijkheden zijn om het Ambachts- en Baljuwhuis beter te gebruiken. “Voorschoten heeft zo’n prachtig monument in bezit,” aldus Maassen. “Het is zonde dat we dat niet beter gebruiken.”

De gemeenteraad van Voorschoten heeft een motie van de SP aangenomen waarin duidelijk wordt gesteld dat mensen met een arbeidsbeperking recht moeten hebben op volwaardig werk met een volwaardig loon. Van de zeven partijen in de gemeenteraad stemde alleen de VVD tegen.

De discussie over werknemers met een arbeidsbeperking woedt volop in de Tweede Kamer. Een voorstel van de staatssecretaris om het systeem van loonkostendispensatie in te voeren leidde tot veel verontwaardiging, omdat het zou leiden tot werken onder het minimumloon. Inmiddels worden de plannen opnieuw bekeken. De vrees is dat mensen met een arbeidsbeperking in de toekomst geen goed pensioen zouden kunnen opbouwen of veel minder verdienen als ze een werkende partner hebben.

Op initiatief van SP-raadslid Erik Maassen heeft Voorschoten zich nu aangesloten bij de groeiende groep gemeentes die kritisch tegenover de plannen staat. Maassen is verheugd over dit succesje: “Het is niet de bedoeling dat mensen met een arbeidsbeperking er op achteruit gaan als het systeem veranderd. Of het nu gaat om werken onder het minimumloon, verminderen van pensioenopbouw of korten als je een werkende partner hebt: dezen mensen hebben ook recht op normale arbeidsvoorwaarden.”

Het besluit om zwaar te bezuinigen is genomen. De begroting is goedgekeurd door de provincie. Het financieel toezicht is opgeheven. Het lijkt in de gemeenteraad of er niets meer aan de hand is. Maar wat is er nu precies gebeurd? Niemand heeft er verantwoordelijkheid voor genomen. Tijd voor duidelijkheid, vindt Erik Maassen van de SP.

Tussen 2010 en 2014 gaf Voorschoten 75 miljoen meer uit dan er binnen kwam. Dat is duidelijk gebleken uit een onderzoek van de rekenkamer. Voor een deel is ook duidelijk waar dat geld aan is uitgegeven. Aan het rioleringsplan Vlietwijk, waar de mensen nu nog meer last van het water hebben. En aan de tunnel voor de Rijnlandroute, waar de provincie ons dorp liet meebetalen en daarna ingreep omdat we te veel uitgaven. Aan het Deltaplein, het bedrijventerrein Dobbewijk en de Duivenvoordecorridor, waar de projectontwikkelaars winst maken en de gemeente opdraait voor de risico’s. Kortom, het geld is uitgegeven aan grote projecten die soms wel nodig waren, maar waarbij de gemeente wel erg kwistig met geld heeft gestrooid. Het rapport van de rekenkamer heet niet voor niets “Veel ambities, weinig aandacht voor financiën”.

Maar niet al het geld is daaraan uitgegeven. In 2011 is 15 miljoen uitgegeven aan het verminderen van de schuldenlast. Het klinkt logisch en verstandig om je schulden af te lossen. Maar de totale schuld van Voorschoten was het jaar ervoor, in 2010, 15 miljoen euro. Evenveel dus als er een jaar later is afgelost. En in de overzichten zien we dat in 2011 die schuld juist enorm begint te stijgen. Dat kan niet kloppen. Gemeentes kunnen goedkoop lenen, vaak op lange termijn, als een soort hypotheek. Waarom is er in 2011 zoveel eigen geld uitgegeven aan het aflossen van leningen, terwijl er tegelijkertijd veel is bijgeleend? Wie heeft dat bedacht?

Dat laatste is dus het probleem. Dat wordt niet duidelijk. De partijen in de gemeenteraad zijn allemaal bang om het te hebben over de schuldvraag. Ze zijn bang dat ze zelf meer schuld krijgen dan anderen en dus wordt er niet over gepraat. “We moeten het over de toekomst hebben, niet over het verleden” zegt ONS Voorschoten dan. En de VVD is zelfs blij dat Voorschoten onder toezicht heeft gestaan, want nu moet Voorschoten ten minste flink bezuinigen. Maar de SP wil het wel hebben over de schuldvraag.  Want wethouders zijn er niet alleen om lintjes door te knippen, ze moeten ook hun keuzes uitleggen als het misgaat. En wij willen graag weten wat er met die 15 miljoen in 2011 is gebeurd.

Daarom heeft de SP voorgesteld om een raadsenquête te houden. In zo’n enquête kan de gemeenteraad betrokkenen, zoals de toenmalige wethouders, ondervragen. Maar alle andere partijen stemden tegen dat voorstel. Zij willen kennelijk geen verantwoordelijkheid afleggen. Maar de SP geef niet op. De raadsenquête staat in ons verkiezingsprogramma en na de verkiezingen zullen we dit opnieuw in de gemeenteraad voorstellen.