Poliflw

De gemeenteraad heeft donderdagavond het voorstel aangenomen van SP Breda en Breda Beslist (voorheen Breda’97) voor een zelfbewoningsplicht. In de strijd tegen de woningnood verplichten steeds meer gemeenten de kopers van een nieuwbouwhuis om er ook daadwerkelijk zelf in te gaan wonen. “Hiermee voorkomen we dat louche vastgoedbazen betaalbare huizen opkopen, doorverhuren en zo misbruik maken van het woningtekort”, zegt SP-raadslid Bas Maes. De motie op initiatief van SP en Breda Beslist werd mede ingediend door VVD, CDA, GroenLinks en PvdA en kon rekenen op de steun van de gehele gemeenteraad. Maes: “Ik ben blij dat ook Breda nu uitspreekt dat huizen er zijn om in te wonen, niet om mee te speculeren!”

Wethouder Boaz Adank (VVD) belooft dat medewerkers van ATEA die vanwege de coronacrisis niet durven, niet hoeven te komen werken. SP Breda kreeg de afgelopen weken veel meldingen binnen via de Corona Hulpdienst over ATEA. Medewerkers of hun ouders vinden dat de richtlijnen om veilig te kunnen werken onvoldoende worden nageleefd en maken zich hier zorgen om. Donderdagavond tijdens het coronadebat in de Bredase gemeenteraad, vroeg SP Breda de wethouder dit op te lossen. “De wethouder beloofde opnieuw dat er veilig wordt gewerkt, maar dat iedereen die toch bang is om te komen werken dat niet hoeft”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Ik roep ATEA-medewerkers die toch onder druk gezet worden door hun leidinggevende op om zich bij de SP te melden. Dan spreken wij de wethouder hierop aan.”

Wethouder Boaz Adank (VVD) ging donderdagavond diep door het stof vanwege de teloorgang van Werk aan de Wijk en zijn rol daarbij. SP Breda had daarvoor met steun van CDA en GroenLinks, een interpellatiedebat op de agenda van de gemeenteraad gezet. De dagen voorafgaand aan het debat kwam er bovendien een juridisch advies waaruit bleek dat de wethouder, in tegenstelling tot wat hij eerder beweerde, politiek verantwoordelijk is. Ook kwam het bestuur van Werk aan de Wijk op verzoek van SP Breda, met een brief met hun kant van het verhaal. “Voor de wethouder zat er daardoor niets anders meer op dan het erkennen van zijn fouten en het maken van welgemeende excuses”, constateert SP-fractievoorzitter Bas Maes. “De medewerkers, deelnemers en de buurt hebben er hun geliefde Werk aan de Wijk niet mee terug, maar hopelijk leert de wethouder hiervan en kunnen drama’s als dit in de toekomst worden voorkomen.”

SP Breda roept met steun van CDA en GroenLinks, wethouder Boaz Adank (VVD) ter verantwoording over de teloorgang van Werk aan de Wijk. Dit doen de partijen door middel van een interpellatiedebat wat donderdag 12 september zal plaatsvinden. Onder de wethouder zijn verantwoordelijkheid (en die van zijn voorganger) zijn de afgelopen jaren veel zaken misgegaan waarover verantwoording moet worden afgelegd aan de Gemeenteraad. “Ik doel dan op de onderbetaling van medewerkers en het niet nakomen van pensioenverplichtingen, het niet aanleveren van voldoende, geschikte deelnemers en het opzadelen van Werk aan de Wijk met torenhoge huisvestings- en personeelslasten”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “De slechte beantwoording van eerdere vragen van onze fractie, hebben niet de gewenste duidelijkheid verschaft. Dit rechtvaardigt naar onze mening dit voor Bredase begrippen niet alledaagse middel.”

Het heeft het er volgens SP Breda alle schijn van dat bewust is aangekoerst op de teloorgang van Werk aan de Wijk. Het college heeft het nieuwe bestuur in 2018 op een onmogelijke missie gestuurd door geen volledige openheid van zaken te gegeven. Hierdoor kon men onmogelijk weten dat personeel jarenlang onderbetaald werd. Bovendien zijn door wethouder Boaz Adank (VVD) afspraken niet nagekomen over het aanleveren van voldoende deelnemers en werd Werk aan de Wijk opgezadeld met torenhoge personeels- en huisvestingskosten. “Amper drie maanden na de feestelijke opening van het nieuwe pand van Werk aan de Wijk in de Hoge Vucht, komt de wethouder met de mededeling dat de stekker uit dit mooie initiatief wordt getrokken. Voor medewerkers, deelnemers, wijkbewoners en ook voor ons als lokale politiek – althans de oppositiepartijen - kwam dit besluit als donderslag bij heldere hemel”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. De aanvankelijke verbijstering heeft inmiddels plaatsgemaakt voor veel vragen. Maes: "Vragen over wie, wanneer, waarvan op de hoogte was. Het gevoel bekruipt ons dat er een vies politiek spelletje is gespeeld over de ruggen van medewerkers, deelnemers en bewoners van de Hoge Vucht, Heuvel en Haagse Beemden.”

Lees onderstaand de vragen van SP Breda aan het College van B&W

Prestigeprojecten zoals het doortrekken van de haven en een topsporthal, samen zo’n € 50 miljoen, gaan ten koste van de financiële degelijkheid en het sociaal domein. De coalitie van VVD, D66 en PvdA moet noodgrepen uithalen zoals het verder uitmelken van parkeren, om het financieel meerjarenperspectief sluitend te krijgen. En terwijl voor prestigeprojecten het geld niet op lijkt te kunnen, houdt men voor het sociaal domein de hand stevig op de knip. De bezuiniging op jeugdhulp, zorg en armoedebestrijding van € 40 miljoen deze raadsperiode, staat nog altijd overeind. SP-fractievoorzitter Bas Maes: “Het college heeft naar eigen zeggen goud in handen. Maar de wethouders smijten dat liever over de balk voor ieder hun eigen prestigeproject, dan het te investeren in onze inwoners, wijken en dorpen.”

Geen cent extra naar jeugdhulp, zorg en armoedebestrijding

Terwijl het college de deur plat loopt in Den Haag voor extra geld voor het sociaal domein, trekt het zelf geen cent extra uit voor jeugdhulp, zorg en ondersteuning. Dat is totaal ongeloofwaardig volgens SP Breda. En armoede bestaat kennelijk niet in Breda. Althans: niet volgens dit VVD-college. Het woord komt namelijk nul keer voor in de voorjaarsnota. “Problemen die je niet wil zien, hoef je ook niet op te lossen. Dat blijkt ook wel uit het totale gebrek aan ambitie op het gehele sociaal domein”, zegt Maes. “Wij zijn hier niet blind voor en zetten daarom vol in armoedebestrijding met ons eigen aanvalsplan armoede en de negen concrete voorstellen die hierbij horen.”

Waar blijven die betaalbare huizen?

Vorig jaar sprak dit VVD-college nog nadrukkelijk over 1.200 sociale en 1.800 middeldure huurwoningen. Inmiddels wordt in de voorjaarsnota alleen nog gesproken over het totaal van 6.000 woningen. “Dat de aantallen betaalbare huizen niet meer apart genoemd worden bevestigd ons beeld, dat de focus van dit college vooral ligt op dure huizen”, zegt Maes. “De hele woonparagraaf is gebakken lucht en wordt nergens concreet over hoe en waar men die betaalbare huizen ook echt gaat bouwen. We wachten ook al meer dan een jaar op de nieuwe afspraken met de woningcorporaties.” Ook voor het achterstallig onderhoud van wijken en dorpen is geen aandacht. Maes: “Terwijl veel wijken en dorpen te maken hebben met slechte wegen en fietspaden, wordt er in het centrum mooie sier gemaakt.”

Gat van Boelema wordt gat van Bos

Je zou het haast vergeten maar in 2013 nam toenmalig wethouder financiën Saskia Boelema (D66) een enorme hypotheek op de toekomst. Vanwege “het gat van Boelema” moet Breda tot op de dag van vandaag bloeden voor de verliezen destijds op het grondbedrijf. Maar liefst 10 jaar lang voor in totaal € 50 miljoen. Nu valt die € 5 miljoen per jaar in 2023 vrij en kan het college niet wachten dit bedrag opnieuw grotendeels te claimen voor prestigeprojecten. “Het gat van Boelema wordt nu dus het gat van Greetje Bos, de nieuwe wethouder financiën”, constateert Maes. “En terwijl de verliezen van het grondbedrijf al die jaren ten koste zijn gegaan van de hele begroting dus ook van het sociaal domein, gaat daar dus geen cent extra naartoe.”

SP Breda vraagt het College van B&W of het wel voor iedereen duidelijk is dat (grof) huisvuil naast de containers plaatsen verboden is of hoe het dan wel moet? Bij verreweg de meeste inzamelplaatsen staat geen verbodsbord of andere informatie. Afgelopen weekend nog sprak de partij met omwonenden van containers die hun buurtgenoten regelmatig aanspreken. “Natuurlijk zijn er hufters die zich nergens iets van aantrekken, maar het blijkt in veel gevallen ook om onwetendheid te gaan”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. Nog meer camera’s zoals de VVD ook ditmaal weer voorstelt, is volgens SP Breda in ieder geval niet de oplossing. “Dat is niet alleen in strijd met onze eigen APV die strenge regels stelt aan camera’s in woonbuurten’, zegt Maes. “Het zorgt er bovendien voor dat kwaadwillenden buiten het oog van de camera, in sloten en groenstroken hun troep gaan dumpen.”

De verplichte tegenprestatie voor bijstandsgerechtigden is donderdagavond wel afgezwakt, maar door coalitiepartijen VVD, D66 en PvdA toch door de raad gedrukt. Oppositiepartijen CDA, GroenLinks en SP stemden tegen. Onder druk van vele inwoners, organisaties en de oppositie, werd het oorspronkelijke plan van wethouder Boaz Adank (VVD) flink aangepast. De verplichte tegenprestatie telt bijvoorbeeld niet langer voor mensen die al vrijwilliger of mantelzorger zijn. “Maar het blijft mogelijk om mensen te korten op hun uitkering waardoor ze onder het bestaansminimum zakken”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Bovendien is ‘maatwerk’ het antwoord op alles wat rammelt aan dit voorstel, terwijl er geen geld of capaciteit voor is. Ik vrees dat maatwerk eerder willekeur zal blijken en tot veel onzekerheid en problemen gaat leiden.”

Oppositiepartijen CDA, GroenLinks en SP houden vast aan de eigen verbetervoorstellen voor de tegenprestatie waar zij al bijna twee maanden op hameren. Recent kwam ook de coalitie van VVD, D66 en PvdA met een wijzigingsvoorstel. “Wie dit voorstel echter goed leest, ziet dat het weinig concreet is en alles afhangt van zogenaamd maatwerk”, zegt CDA-raadslid Christine de Moor. “Om echter willekeur te voorkomen moeten de uitgangspunten glashelder zijn: ook bestaand vrijwilligerswerk en mantelzorg moeten meetellen als tegenprestatie.”

Geen korting op de uitkering

Ook de mogelijke korting op iemands uitkering, moet van tafel volgens de drie partijen. “Een bijstandsuitkering ligt op het bestaansminimum. Als je mensen daar onder laat zakken levert dat nog veel grotere problemen op”, zegt GroenLinks-raadslid Marike de Nobel hierover. “Bovendien geloven wij niet dat het dreigen met straffen, de gemotiveerde vrijwilligers oplevert die de organisaties in de stad graag onder hun hoede nemen.”

Opvang van kinderen

Het doen van een tegenprestatie geeft geen recht op kinderopvangtoeslag. Dat betekent dat een alleenstaande ouder met twee kleine kinderen, gemiddeld 8 euro per uur, per kind moet betalen. “Voor twee kinderen en 20 uur in de week, kom je dan op bijna 1.400 euro per maand”, cijfert SP-raadslid Bas Maes voor. “Het is niet reëel om dat bedrag van een bijstandsmoeder of –vader te verlangen. Daar moet eerst een oplossing voor komen.”

Voorkomen van werkverdringing

Om te voorkomen dat de tegenprestatie leidt tot het verdringen van regulier werk, willen de oppositiepartijen naar Rotterdams voorbeeld een adviescommissie. "Er is een duidelijk verschil tussen de tegenprestatie en het begeleiden naar regulier werk”, zegt De Moor. "Wij willen dat iedereen mee kan en mag doen naar vermogen; in aanvulling op, maar niet ten koste van reguliere arbeidsplaatsen.”

Onafhankelijke partij

Mensen die langdurig in de bijstand zitten, hebben vaak ook mentale of fysieke klachten, waar bij het toekennen van een tegenprestatie rekening gehouden moet worden. CDA, GroenLinks en SP vinden dat dit door een onafhankelijke, daartoe bevoegde partij moet worden beoordeeld. “Met alle respect, maar een ambtenaar kan en mag niet beoordelen wat iemand geestelijk of lichamelijk aankan”, zegt De Nobel. “We zijn blij dat ook de coalitiepartijen nu spreken van maximaal 20 uur tegenprestatie. Iedereen draagt bij naar vermogen, voor sommige mensen zal 5 of 10 uur het hoogst haalbare blijken.”  

Geen capaciteit, geen geld

Wat de oppositiepartijen tot slot nog zorgen baart, is dat het voorliggende voorstel niet voorziet in extra mensen of geld om deze groep van circa 2.200 bijstandsgerechtigden te begeleiden. “Daarmee wentelt het college de verantwoordelijkheid en de kosten af op de vele organisaties in de stad, die al vaak gekort zijn op hun subsidie”, zegt Maes. “Als je serieus werk wil maken van de tegenprestatie zoals bijvoorbeeld Rotterdam dat doet, dan gaan de kosten voor de baten. Dat besef lijkt er niet te zijn bij het college.”

De 5 verbetervoorstellen van CDA, GroenLinks en SP:

Ook bestaand vrijwilligerswerk en mantelzorg tellen als tegenprestatie Er wordt niet gekort op de uitkering omdat dit meer kwaad doet dan goed Ouders worden niet op hoge kosten gejaagd voor de opvang van kinderen Er komt een commissie die erop toeziet dat er geen werkverdringing plaatsvindt Wat iemand mentaal of fysiek aankan wordt beoordeeld door een onafhankelijke partij

Na massaal protest vanuit de stad en de oppositie, hebben coalitiepartijen VVD, D66 en PvdA besloten om mantelzorg en bestaand vrijwilligerswerk toch mee te laten tellen als tegenprestatie voor mensen in de bijstand. De afgelopen maanden kwam er veel kritiek vanuit mantelzorg- en vrijwilligersorganisaties. Zij vreesden een ontwrichtende werking als mantelzorgers en dragende vrijwilligers in bijvoorbeeld buurthuizen, verplicht iets anders moesten gaan doen. “Ik ben blij dat dit zoveelste rammelende voorstel van VVD-wethouder Boaz Adank al grotendeels sneuvelt, voordat het politieke debat überhaupt heeft plaatsgevonden”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Nog beter was het geweest als het college niet eerst duizenden mensen en tientallen organisaties maandenlang in spanning had gelaten, maar met een gedragen en doordacht plan was gekomen.”