Poliflw

GroenLinks wil middels een vierpuntenplan containerschepen veiliger maken en maatregelen treffen voor als het toch mis gaat. Zodat een nieuwe Waddenramp voorkomen kan worden.

Er moet strenger toezicht komen, vaarroutes moeten worden aangepast en in elke container moet een tracking device komen.  Experts hebben zich vandaag tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer uitgesproken voor onder meer deze maatregelen.

GroenLinks Kamerlid Suzanne Kröger: ‘Er vallen per jaar 10.000 containers in de zee. Dat aantal moet en kan naar beneden. Rampen zoals bij onze kwetsbare Wadden kunnen  we vaak voorkomen.’

Het actieplan van GroenLinks bevat vier aandachtspunten:

Er moet  strenger toezicht komen in havens op de belading van schepen. De capaciteit van de inspectie moet omhoog zodat goed gecontroleerd kan worden op het vastsjorren van de containers. De vaarroutes van zwaarbeladen schepen en schepen met gevaarlijke stoffen aan boord moeten verder weg van onze kwetsbare natuurgebieden lopen. Alle containers krijgen een tracking device . Als ze onverhoopt toch overboord slaan dan kunnen de containers snel getraceerd worden en gaat het opruimen van gevaarlijke stoffen of producten veel sneller. Vrachtbrieven waarin staat welke vracht containerschepen vervoeren moeten altijd beschikbaar zijn voor overheden. Bij de Waddenramp is de vrachtbrief niet openbaar waardoor het opruimen bemoeilijkt wordt.

Kröger: ‘Wij hebben deze hoorzitting georganiseerd om beter inzicht te krijgen in wat er verkeerd gaat. Nu moeten we ook luisteren naar de experts en stappen ondernemen.’

 

 

De Tweede Kamer stemde voor een voorstel van GroenLinks voor het uitfaseren van de vlucht naar Brussel. 

De motie roept Minister Van Nieuwenhuizen op om met de spoor en luchtvaartsector om tafel te gaan en ervoor te zorgen dat de lijnvluchten tussen Schiphol en Brussel worden overgenomen door de trein. De minister zelf riep onlangs nog de vlucht naar Brussel niet af te willen schaffen, maar de meerderheid van de Tweede Kamer wil dat zij dat wel degelijk doet.

GroenLinks Kamerlid Suzanne Kröger: ‘Binnen twee uur ben je met de trein van Amsterdam Centraal in Brussel. In tijden van klimaaturgentie is vliegen op een stad die dichterbij is dan Maastricht helemaal niet nodig. De luchtvaart hoeft op deze manier niet te groeien, we moeten het gewoon anders inrichten’.

GroenLinks wil een stop op de groei van de luchtvaart. De internationale trein moet daarom een beter, sneller en goedkoper alternatief worden op afstanden tot 750 kilometer. Dat is goed voor het klimaat maar het vermindert ook de overlast van omwonenden. Bijna 90.000 vluchten vliegen vanaf Schiphol naar een bestemming die korter is dan 750 kilometer. GroenLinks lanceerde onlangs de petitie  ‘meertreinmindervliegen’ die inmiddels ruim 30.000 keer is gedeeld.

Suzanne Kröger: ‘Dit is een eerste stap voor meer treinen en minder vliegen. Dat is nodig omdat de CO2 uitstoot van de luchtvaart en de overlast voor omwonenden enorm is. De toekomst van Schiphol zit deels onder de grond, met snelle treinen door heel Europa.’

GroenLinks, SP, PvdA en Partij voor de Dieren, SGP en 50plus roepen de minister op om alle CO2-uitstoot van de luchtvaart te onderzoeken. Op dit moment wordt alleen de uitstoot van grondverkeer, starten en landen meegenomen in het onderzoek. Hierdoor blijft tot wel 90% van de CO2-uitstoot buiten beeld en dus kan de Tweede Kamer geen eerlijk oordeel vellen over de impact van vliegen op klimaatverandering.

Het klimaatakkoord van Parijs en de klimaatwet zorgen voor een enorme opgave voor alle sectoren om hun CO2 uitstoot naar beneden te brengen. Luchtvaart is toe nu toe buiten het akkoord gebleven maar vormt wel een steeds groter klimaatprobleem door de mondiale groei van de sector. De oppositie eist dat het milieueffect en de CO2 uitstoot nu in ieder geval duidelijk onderzocht worden.

Voor de uitbreiding van een vliegveld moet een Milieu Effect Rapportage (MER) gemaakt worden. Sinds 2014 moet hier van Europa ook de klimaateffecten in beschreven worden. Nederland heeft er voor gekozen om dit te beperken tot de uitstoot van het vliegtuig tot 900 meter van de grond. De vijf oppositiepartijen doen nu het voorstel om verplicht te maken dat alle CO2-uitstoot wordt opgenomen in het onderzoek.

GroenLinks  Tweede Kamerlid Suzanne Kröger: “Luchtvaart is een steeds groter klimaatprobleem. Als we dat serieus willen aanpakken, moet wel alle klimaateffecten bekend zijn. Nu is voor de groei  van Schiphol en Lelystad Airport maar gekeken naar een deel van  de CO2 uitstoot. Dat geeft een verkeerd beeld.”

GroenLinks wil dat Nederlanders beter op de hoogte zijn van de risico’s van extremer weer als gevolg van het veranderende klimaat. Er moet onderzoek komen welke gebieden hiermee te maken krijgen zodat mensen zich hier tegen kunnen verzekeren.

Mensen met schade door klimaatverandering vallen nu nog te vaak tussen wal en schip. In allerlei situaties die steeds vaker voor gaan komen, wordt schade door niemand gedekt omdat er een groot grijs gebied is tussen wat de verzekeringen moeten betalen en waar de overheid aan bijdraagt. We krijgen de komende jaren steeds vaker te maken met lange droogtes, storm, zware regenval en andere extremen.

Groenlinks Kamerlid Suzanne Kröger: ‘Mensen hebben nu al te maken met schade door klimaatverandering. Zoals extreme droogte, waardoor huizen verzakken en dijken verschuiven. Mensen weten niet welk risico ze lopen en of de verzekering schade dekt. Dat moet anders.”

Afgelopen week nog werd bekend dat op veel plekken in Nederland de bodem daalt. Dat zorgt voor miljarden euro’s schade in de komende decennia. De risico’s van klimaatverandering moeten daarom voor mensen inzichtelijk worden. GroenLinks wil dan ook goed onderzoek, bijvoorbeeld oor de Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid. Op basis hiervan kunnen verzekeraars een speciale verzekering maken en weten mensen of zij zich moeten verzekeren tegen schade door klimaatverandering. Ook moeten we bij bouwplannen veel meer rekening houden met weerextremen. Sommige locaties zijn niet geschikt of vragen om andere technieken.

Bij grote rampen is er in Nederland een nationaal rampenfonds (WST) dat een deel van de schade dekt. Voor kleinere zaken, zoals een lekkend dak is er de opstalverzekering. Maar de komende jaren zullen we steeds vaker geconfronteerd worden met de gevolgen van extreme weeromstandigheden. Op dit moment is het onduidelijk of en door wie deze schade wordt vergoed. Zoals in Limburg waar sprake was van overstromingen en in Brabant waar hevige hagelbuien een verwoestend effect hadden. Na de dijkdoorbraak bij Wilnis duurde de schadeafhandeling nog 10 jaar. Kröger wil dat de overheid duidelijk afbakent wanneer iets een nationale ramp is en wanneer de particuliere verzekering van toepassing is. Ook moet het voor mensen duidelijk zijn welke risico’s hun huis of bedrijf loopt, en hoe ze zich hier tegen kunnen verzekeren.

GroenLinks wil van minister Bruins horen of hij meewerkt aan verduurzaming van de kunstgrasvelden. ‘Iedere voetbalamateur weet dat je aan het eind van een wedstrijd met een tas vol rubberen korrels op de fiets stapt. En ze liggen ook in de sloot achter het doel’, zegt Kamerlid Lisa Westerveld. ‘Eigenlijk is het bizar dat op die manier verpulverde autobanden in ons milieu terechtkomen.’  

Deze week behandelt de Tweede Kamer de sportbegroting van 2019 met Bruins. GroenLinks zal daar voor grotere milieuambities pleiten rond de sportcomplexen. Ook Westerveld snapt waarom amateurclubs kunstgras gebruiken, maar de speelvelden moeten echt minder vies. ‘Bij GroenLinks vinden we dat we in de zeer nabije toekomst van die rubber pulp af moeten. De minister moet ze helpen bij hun denkrichting.’

Een suggestie heeft Westerveld wel: ‘Ik wil een toekomst zonder die rubberkorrels. En bovendien hoort bij een geleverde grasmat een recycleverplichting. Een kunstgrasveld slijt in 10 jaar tijd op. Producenten moeten worden verplicht de mat weer op te halen en opnieuw te verwerken in nieuw materiaal voor een kunstveld. Zo’n afspraak kan als voorwaarde worden gesteld als sportverenigingen een beroep doen op de subsidieregeling die we hebben voor bouw en onderhoud van sportaccommodaties. Daar moet de minister toch voor te porren zijn?’

GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger riep de regering al samen met Westerveld op de branche verantwoordelijk te maken voor de recycling. ‘Dat blijft wat mij betreft de verantwoordelijkheid van de staatssecretaris voor milieu. Maar via de subsidieregeling die de Kamer met de minister van sport bespreekt, gaan bedrijven het voelen als ze zich er niet aan houden: milieubewust ondernemers hebben dan domweg meer voordeel. Op deze manier houden we sporten toegankelijk, maar houden we ook rekening met het milieu.’

De kans dat bedrijven die een milieudelict begaan dat vaker doen is groot. De handhaving schiet te kort, de pakkans is klein en de boete laag. De maatschappelijke kosten van de milieudelicten zijn vaak hoog; het brengt de leefomgeving van mensen in gevaar en het verwijderen van giftige stoffen uit bodem en water kost veel geld. GroenLinks wil daarom dat er voor bedrijven die meerdere malen de milieuregels overtreden, een veelplegeraanpak komt. 

Zodat risicobedrijven beter in de gaten worden gehouden en steeds zwaarder bestraft worden en het financieel niet meer loont om een milieudelict te begaan. GroenLinks Tweede Kamerlid Suzanne Kröger stelt het plan vandaag voor tijdens de begrotingsbehandeling.

Kröger: ‘Het zijn steeds weer dezelfde bedrijven die de regels aan hun laars lappen. Ze werken met zeer giftige en gevaarlijke stoffen. Die bedrijven komen nu veel te makkelijk weg met hun misdaden. Net als bij draaideurcriminelen willen we dat deze cowboys steeds harder gestraft worden, dat hun misdaden uit het verleden meegerekend worden in de hoogte van boetes en dat ze geen nieuwe vergunning meer krijgen.’

Veelplegeraanpak milieucriminaliteit

De aanpak voor veelplegers bestaat uit verschillende onderdelen. De handhaving moet beter, de pakkans groter en het moet niet langer winstgevend zijn voor bedrijven om toch een milieudelict te begaan. Een paar euro kostenbesparing voor een bedrijf kan de samenleving soms tonnen schade opleveren. De belangrijkste maatregelen:

•            Bedrijven die vaker milieudelicten plegen worden onder verhoogd toezicht gesteld.

•            Boetes worden steeds hoger en zijn gerelateerd aan de maatschappelijke risico’s en schade

•            Three strikes out: bedrijven die vaker betrapt worden verliezen hun vergunning

•            Er komt extra geld voor handhaving, de ILT (Inspectie voor Leefomgeving en Transport) wordt versterkt, de €12 miljoen aan bezuinigingen worden teruggedraaid. 

•            De eis voor een financiële zekerheidsstelling wordt weer ingevoerd, zodat gemeenten niet opdraaien voor de saneringskosten.

•            Bij de kosten van de vergunning zitten de kosten voor de handhaving inbegrepen. Zodat de risicobedrijven betalen en niet de samenleving.

•            Bij een vergunningaanvraag van een risicobedrijf wordt vaker de BIBOB toegepast om criminelen te weren

 

Veiligheid en handhaving

Afvalbedrijven, chemische bedrijven, plasticfabrikanten en raffinaderijen, werken met explosieve brandgevaarlijke en zeer giftige stoffen. Het is dus van groot belang dat juist deze bedrijven zich strikt aan de regels houden. Toch blijkt uit cijfers van RIVM en ILT dat dit vaak niet het geval is. In 2017 zijn er 511 inspecties uitgevoerd bij bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen, er werden in totaal 664 overtredingen geconstateerd. Steeds vaker is er achterstallig onderhoud en zijn installaties verouderd. Uit het Nationaal Onderzoek Gevaarlijke Stoffen van de transportsector blijkt dat 1/3 van de transportbedrijven die met gevaarlijke stoffen werken de afgelopen vijf jaar geen enkele inspectie heeft gehad. Meer dan de helft van die bedrijven geeft zelf aan dat er naar hun mening teveel rotte appels in de sector werkzaam zijn.

Vandaag stemde de Tweede Kamer in met een voorstel van GroenLinks om snel met een plan te komen om effectief de grootschalige vernietiging van nieuwe en ongebruikte te producten aan banden te leggen.

In Nederland gaan jaarlijks 1,2 miljoen kledingstukken door de shredder en tussen de 700 en 900 miljoen ton voedsel wordt vernietigd. Naar aanleiding van schandalen in het buitenland is het goed mogelijk dat ook in Nederland voor miljoenen euro’s aan nieuwe maar onverkochte elektronica, wasmachines en boeken wordt vernietigd. Dit terwijl Nederland als ambitie heeft om in 2030 50% minder grondstoffen te gebruiken.

GroenLinks Kamerlid Suzanne Kröger: ‘Het is raar om te streven naar een duurzame economie en dan op grote schaal onverkochte kleding weg te gooien. Ik ben blij dat een meerderheid van de Tweede Kamer het met me eens is dat dit echt moet stoppen.’

In juni kwam aan het licht dat Amazon in Duitsland op grote schaal retour gezonden producten vernietigt. Dagelijks werden voor tienduizenden euro’s wasmachines, matrassen en andere producten kapotgemaakt en weggegooid. Teveel gedoe om het opnieuw in te pakken of een klein gebrek te repareren.

In Frankrijk is in 2016 een wet aangenomen die supermarkten verbiedt voedsel weg te gooien. Sindsdien heeft 94% van de Franse supermarkten een convenant met een voedselbank. Daarnaast zijn ze veel slimmer gaan inkopen. Frankrijk gaat de wet ook uitbreiden naar kleding.

Kröger: ‘In Frankrijk werkt een verbod op het weggooien van nieuwe producten heel goed. In Nederland zetten we nu een eerste stap, GroenLinks wil graag het Franse voorbeeld volgen.’

Nieuwe en onverkochte producten worden op grote schaal vernietigd. Zo gaan er in Nederland jaarlijks 1,2 miljoen kledingstukken in de shredder of de verbrandingsoven en tussen de 700 en 900 miljoen ton voedsel wordt vernietigd.

Naar aanleiding van schandalen in het buitenland is het goed mogelijk dat ook in Nederland voor miljoenen euro’s aan nieuwe maar onverkochte elektronica, wasmachines  en boeken wordt vernietigd. Dit terwijl Nederland als ambitie heeft om in 2030 50% minder grondstoffen te gebruiken. GroenLinks pleit daarom voor een verbod op het vernietigen van nieuwe producten.

GroenLinks Kamerlid Suzanne Kröger: ‘Kennelijk is het goedkoper om spullen te vernietigen dan om ze terug te zetten in de schappen of kleine reparaties uit te voeren. Het is toch bizar dat ongedragen kleding wordt verbrand. Dat is echt een exces van de consumptiemaatschappij en rijmt niet met een circulaire economie waar we allemaal naar toe willen.

In juni kwam aan het licht dat Amazon in Duitsland op grote schaal retour gezonden producten vernietigt. Dagelijks werden voor tienduizenden euro’s wasmachines, matrassen en andere producten kapotgemaakt en weggegooid. Teveel gedoe om het opnieuw in te pakken of een klein gebrek te repareren. Ook het Franse modemerk Burberry verbrandt voor miljoenen aan onverkochte kledingstukken. Het merk is bang dat de kleding anders bij de ‘verkeerde doelgroep’ terecht komt, wat slecht is voor het imago.

In Frankrijk is in 2016 een wet aangenomen die supermarkten verbiedt voedsel weg te gooien. Sindsdien heeft 94% van de Franse supermarkten een convenant met een voedselbank. Daarnaast zijn ze veel slimmer gaan inkopen.

Kröger: ‘We moeten veel beter omgaan met de schaarse grondstoffen die we hebben. In Frankrijk leidt het  vernietigingsverbod tot slimmer inkopen en minder  verspilling. Daar hebben uiteindelijk ook de fabrikanten baat bij.’

Tijdens het debat over circulaire economie in de Tweede Kamer op donderdag zal GroenLinks staatssecretaris Van Velthoven vragen naar de omvang van het probleem en de mogelijkheden om een verbod in te stellen.

Opinie: Staatssecretaris Van Veldhoven presenteerde zaterdag een plan voor een mogelijke uitbreiding van statiegeld naar kleine flesjes.

Ze wil de industrie eerst drie jaar de tijd geven het probleem van zwerfafval zelf op te ruimen, pas dan wil ze aan de verplichting invoer denken. De invoer van statiegeld op blik laat ze onbesproken.

Tientallen gemeenten, boerenorganisatie LTO, de hele milieubeweging: niet vaak is er zoveel eensgezindheid als in de afgelopen maanden bij de roep op statiegeld. 80% van de bevolking is voor de invoer van statiegeld op kleine flesjes en blikjes. Zwerfafval is veel mensen een doorn in het oog en een flinke kostenpost voor gemeenten. Plastic afval in zee en het groeiende probleem van microplastics vraagt om ambitieuze maatregelen. Het is dan ook teleurstellend dat een conservatief deel van de industrie toch weer een drie jaar uitstel voor elkaar heeft gekregen. En als er al statiegeld komt dan is dat alleen op plastic flesjes en niet op blik. Jaarlijks komen er ongeveer 98 miljoen blikjes in het milieu terecht in Nederland. Gemeenten zullen dan ook nog in de toekomst tientallen miljoenen euro’s moeten uitgeven om deze miljoenen blikjes op te ruimen. Een gemiste kans.

De afgelopen jaren bestond de aanpak van zwerfafval uit goedbedoelde maar weinig effectieve campagnes rond sportclubs en scholen om mensen zo ver te krijgen dat hun troep in een prullenbak gooien. Maar telkens blijkt het probleem van zwerfafval zo groot dat we het ons niet kunnen permitteren om een bewezen effectieve maatregel niet in te zetten. Als je serieus bent over de aanpak van zwerfafval dan steun je statiegeld.

Vanuit de industrie, voornamelijk enkele grote supermarktketens, is er weinig commitment het probleem aan te pakken. Ze dreigden in de Tweede Kamer zelfs om hun bijdrage aan het project ‘Nederland Schoon’ terug te trekken als statiegeld zou worden uitgebreid. Na jaren van traineren, afspraken niet na komen en gestuurde, eigen onderzoeken werd het op dat moment glashelder dat de industrie tot het uiterste zaal gaan om zich te blijven verzetten. Ze vinden statiegeld ‘lastig’. Statiegeld komt er alleen als de politiek het lef heeft om het in te voeren.

Het is teleurstellend dat staatssecretaris Van Veldhoven niet heeft durven doorpakken. Het voorstel dat er nu ligt, geeft de industrie weer een paar jaar tijd voor draaikonterij. Ze mogen laten zien dat met hun publiekscampagnes zwerfafval ook kan worden teruggedrongen en het spel van onduidelijke onderzoeken naar hoe je dat meet, begint weer van voor of aan. Statiegeld op blik heeft de staatssecretaris helemaal niet aangedurfd, terwijl onderzoek laat zien dat om een kosteneffectief systeem op te zetten dit juist nodig is.

Er zijn weinig milieumaatregelen waar zo veel draagvlak voor is onder de bevolking, en waar zo’n brede alliantie samen optrekt. En dan nog wint de conservatieve lobby van het bedrijfsleven. Dat geeft te denken voor al die belangrijke milieumaatregelen met een minder hoge aaibaarheidsfactor. De bal ligt nu bij de politiek om toch een ambitieus voorstel voor statiegeld op flesjes en blik te omarmen. GroenLinks zal bij het debat van aankomende donderdag met een voorstel komen om statiegeld te heffen op zowel kleine flesjes áls op blikjes. Bovendien wachten we niet tot 2021 maar willen we statiegeld al binnen een jaar invoeren.

 

Suzanne Kröger - Tweede Kamerlid

Vandaag nam de Tweede Kamer een voorstel van GroenLinks aan waarmee Nederland in Europa gaat pleiten voor een totaalverbod op de productie van plastics die vanzelf uiteenvallen in microdeeltjes.

Deze zogenaamde oxo-degradeerbare plastics vallen in piepkleine stukjes uiteen  die in de natuur en de voedselketen terecht komen en daar schade aanrichten. De microdeeltjes zijn onder andere terug te vinden in plankton en algen en verspreiden zich daarom ook makkelijk in andere organismen.

GroenLinks Tweede-Kamerlid Suzanne Kröger: 'Een verbod op plastics die vanzelf in kleine stukjes uiteen vallen is een belangrijke stap in de strijd tegen vervuiling. Microplastics zijn een steeds groter probleem. Ze komen in de natuur, in de voedselketen en in ons lijf terecht. Het is belangrijk dat er zo snel mogelijk een totaalverbod komt op deze plastics die uit elkaar vallen.  Als het niet meer geproduceerd mag worden, dan komt die rotzooi ook niet meer in onze natuur terecht'.