Poliflw

Vorige week donderdag 7 november was de raadsbehandeling van de begroting 2020 - 2024. Daarin heeft de ChristenUnie haar algemene beschouwingen uitgesproken. Een verslag over de raadsbehandeling treft u in het hiernavolgende aan.

Enkele weken geleden presenteerde het college de begroting 2020 – 2024. Deze begroting bevatte omvangrijke bezuinigingen. Het college vond dit met name nodig omdat de jaarlijkse financiële bijdragen die gemeenten van de rijksoverheid ontvangen, voor de komende jaren flink achterblijven bij de gemeentelijke uitgaven. De bezuinigingen van het college leiden tot jaarlijkse overschotten oplopend van ruim € 300.000 in 2020 tot bijna € 2 miljoen in 2024. Samen met de PvdA, de SP en de Fractie Brouwer vond de ChristenUnie dat onevenredig veel bezuinigingen op het bordje van het sociaal domein terecht kwamen. Dit was voor de politieke partners reden om veel tijd en energie te steken in het opstellen van diverse goed onderbouwde tegenvoorstellen om de zware bezuinigingen binnen het sociaal domein te verzachten.

Naast enkele andere onderwerpen kwam dit nadrukkelijk terug in de algemene beschouwingen die Theo Aalbers namens de ChristenUnie heeft uitgesproken. Onderstaand worden de algemene beschouwingen integraal weergegeven: 

“Het is goed wonen en werken in De Bilt en dat wil de ChristenUnie zo houden. Dat vraagt om een uitgebalanceerd gemeentelijk beleid. Dit college slaagt daar niet in. De ChristenUnie vindt dat er hard gewerkt moet worden aan stabiliteit om uit de huidige politieke problemen te komen. Dit betekent voor de ChristenUnie in 2020 onder meer dat:

De Politiek-bestuurlijke samenwerking tussen het college en de gemeenteraad flink moet worden verbeterd, evenals de relatie tussen gemeente en burgers. Resultaat moet zijn: een vernieuwende bestuurscultuur die echt aansluit op wat nodig is om aan de vele uitdagingen die op de gemeente af komen goed het hoofd te kunnen bieden. Burgers dienen daar goed bij betrokken te worden!

De Financiële huishouding op orde brengen, maar de taken binnen het sociaal domein daarbij zoveel mogelijk ontzien. Niet alleen bezuinigen, maar ook de inkomsten verhogen. De ChristenUnie had in haar verkiezingsprogramma beloofd de lasten voor burgers niet te verzwaren, maar gezien de financiële situatie van de gemeente De Bilt stemt de ChristenUnie in met een tijdelijke extra OZB-verhoging, mits die bij verbetering van de gemeentelijke financiële situatie maar weer wordt teruggedraaid. Maar de wethouder gaat nu in paniek overal op bezuinigen; wat is er waar van het bericht op RTV-Utrecht dat het verkeersexamen voor basisschool scholieren niet meer door gaat?

De (sociale) woningbouw vooral realiseren op inbreidingslocaties binnen onze kernen. Voldoende groen voor recreatie en spelen is daarbij echter een belangrijk uitgangspunt. Per locatie moet een zorgvuldige afweging worden gemaakt. Leefbaarheid van de wijk speelt daarin een belangrijke rol. Bij te weinig inbreidingslocaties is woningbouw op de Schapenweide voor de ChristenUnie zeker bespreekbaar. Bouwen buiten de rode contouren is geen optie tenzij daar goed onderbouwde argumenten voor zijn. Het gaat dan uitsluitend om kleine bouwlocaties voor eigen bewoners in de kleine kernen zodat leefbaarheid, scholen en winkels bewaard blijven.

Als ik tijdens de commissievergaderingen over de woningbouwlocaties al die burgers vol vuur zie opkomen voor het behoud van hun leefomgeving, dan denk ik: “kwamen ze ook maar eens in die aantallen op als de sociale voorzieningen in deze gemeente worden afgebroken door deze coalitie”.

De ChristenUnie vindt dat de Sociale ondersteuning en zorg voor de meest kwetsbare mensen gegarandeerd dienen te blijven. De ChristenUnie bedrijft politiek vanuit het beginsel: “God liefhebben boven alles en de naaste als onszelf”. En kwetsbare mensen zijn onze naasten die onze hulp nodig hebben. De ChristenUnie is daarom tegen bezuinigingen in het sociaal domein zoals het:

stopzetten Opstapje van MeanderOmnium (onderwijsachterstandenbeleid) schrappen maatwerk GGD m.b.t. voor- en vroegtijdige educatie (VVE) stopzetten subsidie Tafeltje Dekje verlagen budget armoedebestrijding verlagen subsidie grote Biltse instellingen (Mens De Bilt en WVT) stopzetten subsidie speelgoedleenderij verschuiven van en besparen op coördinatie buurtsportcoaches stopzetten subsidie Demeter

Daarom heeft de ChristenUnie samen met andere fracties amendementen voorbereid om deze bezuinigingen terug te draaien met een voorstel voor een alternatieve dekking.

De ChristenUnie vindt het terugdraaien van deze bezuinigingen op deze sociale voorzieningen een voorwaarde om in te kunnen stemmen met de begroting. Als je rijk, gezond en zelfredzaam bent, heb je niets te vrezen van dit beleid, maar laten we ons steeds realiseren dat iedereen in De Bilt in de situatie kan komen dat je blij bent als je gebruik kan maken van deze sociale voorzieningen!”

Na een intensief raadsdebat werden de bezuinigingen op de subsidie voor het verkeersexamen, voor Demeter en voor Tafeltje Dekje teruggedraaid. Dit vond de ChristenUnie positief, maar te weinig om te kunnen spreken van het fundamenteel terugdraaien van de bezuinigingen binnen het sociaal domein. Dit was voor de ChristenUnie reden om niet akkoord te gaan met de begroting 2020. Wel wenste ons raadslid in zijn stemverklaring het college van burgemeester & wethouders Gods zegen toe bij hun werkzaamheden.

Uiteindelijk stemde de gehele coalitie voor de begroting 2020. De gehele oppositie stemde tegen. Zelden was in deze raadsperiode de kloof in de gemeenteraad tussen coalitie en oppositie zo duidelijk als nu het geval is.

 

Onder dit motto hield ons raadslid Theo Aalbers in de raadsvergadering van 20 juni jl. zijn betoog over de Jaarrekening 2018 en de Kadernota 2020.

Jaarrekening 2018

Voorzitter

Over de jaarrekening heb ik niet veel te zeggen. Immers de accountant heeft de jaarrekening in orde bevonden. En het ambtelijk apparaat heeft onze vragen correct beantwoord. Daarvoor onze dank en complimenten. We zijn tevreden met de antwoorden.

Maar hoe gaan we verder. En dat betreft de Kadernota en daarover wil ik bij dat agendapunt wel een opmerking maken

Kadernota 2020

Geachte voorzitter en collega raadsleden 

Door dhr. van Esterik van de PvdA is al een betoog gehouden wat PvdA, ChristenUnie, SP en fractie Brouwer van de Kadernota vinden. Daar heeft de ChristenUnie nog een aanvulling op.

De familie De Bilt zit in geldnood  

In deze gemeente hebben we gelukkig armoede beleid en helpen we gezinnen met schuldsanering. Ook de familie De Bilt verkeert in een zorgelijke financiële situatie. Maar geldt voor de gemeente De Bilt ook “Geneesheer genees uzelf”?

Moeder De Bilt heeft gehoord van de accountant dat de financiële situatie zorgelijk is, maar eigenlijk wist ze het al. Te veel geld geleend en te weinig inkomsten. Haar ex in Den Haag laat het ook steeds maar afweten. En zo tobt ze verder met haar vier coalitiekindjes. Hoe houdt ze haar vier coalitiekinderen tevreden en gelukkig? Uitstapjes zitten er voor de kinderen niet meer in en reparaties vragen om dure vakmensen. De oudste kinderen komen met een oplossing. VVDtje: we gaan voorlopig niets meer doen dat geld kost en Groen: we repareren de wasmachine ook niet meer we gaan het zelf doen en 66  roept: we gaan alleen geld uit geven als we dat hebben en dat is een open deur. CDAtje wil alles opschrijven wie wat doet. En zo heeft ieder coalitiekind zijn eigen korte-termijn oplossing. Maar een goede adviseur zal willen toewerken naar een gezonde financiële toekomst voor het gezin. Het gezin moet naar een weg omhoog en daarvoor moet je keuzes maken.

Uit het accountantsrapport volgt dat de financiële situatie zorgelijk is. Vooral de meerjarige financiële weerbaarheid is zorgelijk. De Bilt heeft geen geld voor nieuw beleid of beleidsintensivering. Zonder concrete plannen (zie Kadernota) kunnen we alleen maar constateren dat het coalitieakkoord niet wordt uitgevoerd, alleen het gratis beleid wordt ter hand genomen. Met als alternatief de kaasschaafmethode: dan hoef je ook geen keuzes te maken. En dat is precies wat de VVD, D66, CDA en GL voorstellen in hun moties. In plaats van de ambtelijke organisatie en B&W uit te dagen om met principiële keuzes te komen, die niet op de korte termijn wat financiële lucht geven, maar principiële keuzes die de toekomst van het karakter van De Bilt bepalen (mobiliteit, duurzaamheid, sociaal domein, woningbouw en financiële positie). Dit zijn precies de toekomstbepalende speerpunten van de ChristenUnie in ons verkiezingsprogramma.

De VVD stelt voor de intensiveringen niet op te nemen in de Kadernota en dus uit te stellen. De familie De Bilt ziet voorlopig af van uitjes. Want gezien de huidige financiële situatie acht de VVD het wenselijk om pas over te gaan tot intensivering van bestaand beleid als blijkt dat bij het vaststellen van de meerjarenbegroting (2020 en verder) deze meerjarig sluitend is. Maar deze intensiveringen staan toch niet los van de ambities van het coalitieakkoord?

D66 stelt dat het in het coalitieakkoord genoemde bedrag van € 100.000 per jaar om de kosten te dekken van meerjarige onderhoudsprogramma's niet voldoende is en stelt voor vanaf 2021 taakgericht te begroten. Geen geld geen Zwitsers. Maar D66 heeft toch geen geld beloofd in het coalitieakkoord, maar een prestatie; namelijk een correct uitgevoerd onderhoudsprogramma. Als je de burger iets belooft moet je ook staan voor de noodzakelijke financiën. Als er onvoldoende geld beschikbaar is gesteld kun je je beloften aan de burger niet nakomen. Maar om achterstallig onderhoud te voorkomen is het nodig om te budgetteren wat nodig is i.p.v. wat beschikbaar is aan middelen. Daarmee kan ik wel instemmen met de motie van D66, zodat in ieder geval het hoogstnodige wordt gedaan.

GL gaat er voor zorgen dat de wasmachine niet meer wordt gerepareerd door een expert, maar gaat wachten tot de familie De Bilt het zelf kan. De overwegingen zijn verkeerd. Het is gewoon moeilijk om goed personeel te krijgen. Grotere gemeenten betalen beter en die zitten in de buurt. En bij experts betaal je twee keer overhead; eenmaal voor de expert en eenmaal voor de begeleiding van de expert door het gemeentelijk apparaat. En de opgedane kennis beklijft niet. Is het niet beter de expertise te ruilen met bevriende gelijksoortige gemeenten. Beleid maken kost geld. Je moet er voor kiezen het juiste beleid te maken en in die beleidsplannen mee te nemen welke middelen je daarvoor nodig hebt incl. bemensing. Als je bij je beloften aan de burger niet nadenkt over hoe je de belofte kan realiseren is dit toch een vorm van kiezersbedrog.

Het CDA stelt voor per kwartaal de raad te voorzien van een rapportage over de omvang van de personeelsformatie, ziekteverzuim en inhuur ter vervanging van deze formatie. Daar wordt de familie De Bilt niet beter van. Wat is het doel van een dergelijke motie in relatie tot de komende begroting?

Eigenlijk zeggen de vier coalitiepartners: we zijn niet in staat met elkaar het coalitieakkoord uit te voeren en we hebben geen idee wat we zouden moeten doen om de gemeente De Bilt financieel gezonder te maken. Iedere coalitiepartner doet een voorstel dat dodelijk is voor de beloften die zij hebben gedaan aan de burgers van De Bilt. Ze kiezen liever voor het alternatief: “We passen op de winkel” en doen dan maar wat minder. En we doen er alles voor om in de pluche-winkel te blijven. De Klant-Kiezers zullen deze houding niet waarderen.

Dan is het tijd voor een nieuwe coalitie met haalbare plannen, financieel onderbouwde keuzes en daadkracht. Doen wat je beloofd hebt. Stoppen met vage plannenmakerij zoals het duurzaamheidsakkoord en participatiebeleid. De burgers hebben geen behoefte aan een coalitie die op de winkel past.

We zullen de begroting afwachten, maar als daarin de moties van de VVD, CDA, D66 en GL het uitgangspunt worden, is het tijd om een tegenbegroting op te stellen met meer daadkracht.

Voor nu heeft de raad, om B&W te controleren en kaders te stellen, het instrument rekenkamer hard nodig. Als B&W zelf geen idee heeft zal het uit de raad moeten komen. De ChristenUnie steunt de motie van de Fractie Brouwer.

Tenslotte nog een vraag aan de wethouder. Hoe komt het dat de meicirculaire zo gunstig uitpakt voor De Bilt? De Bilt lijkt zich in een wel heel bijzondere situatie te bevinden m.b.t. de financiële effecten meicirculaire. Uit de media blijkt dat veel gemeenten er onder meer door de meicirculaire behoorlijk negatief uitkomen de komende jaren, terwijl er voor De Bilt juist meerjarige voordelen zitten aan de meicirculaire. Enige onderlinge afwijking tussen gemeenten is logisch, maar dergelijke tegengestelde signalen zijn wel heel opvallend. Heeft de portefeuillehouder hier een verklaring voor? Wat maakt De Bilt zo bijzonder in de berekeningsfactoren? Omdat ik de brief van het college 19 juni ontving, ontbreekt mij de tijd om hiernaar onderzoek te doen.

De ChristenUnie is een partij die haar beloften aan de burger nakomt en wil opkomen voor de zwakken in de samenleving. Dit doen we door te komen met onderbouwde haalbare plannen. De ChristenUnie ziet met grote belangstelling uit naar een nader voorstel van het college hoe de begroting meerjarig sluitend te krijgen én het aan de burger beloofde coalitieakkoord uit te voeren.

We stemmen schoorvoetend met de Kadernota in, omdat er op dit moment geen alternatieve keuzes zijn.

De afgelopen maanden zijn diverse oppositiepartijen, waaronder de ChristenUnie, steeds meer gaan samenwerken tijdens raadsvergaderingen. Deze samenwerking wordt nu verder geformaliseerd onder de werknaam Lokaal Sociaal Verbond.

De samenwerkende partijen binnen de oppositie zijn PvdA, SP, fractie Brouwer en ChristenUnie.  Deze partijen willen nu op een meer gestructureerde wijze samenwerken en hebben een werknaam aan deze samenwerking gegeven: het Lokaal Sociaal Verbond.

Fractie en bestuur van de ChristenUnie zien in deze samenwerking belangrijke voordelen van het vooraf met andere partijen voorbereiden van de raadsvergaderingen en het afstemmen van de woordvoering tijdens raadsvergaderingen. Wij verwachten met deze brede samenwerking onze standpunten uit het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie nog sterker in de raadsvergaderingen naar voren te kunnen brengen en daarmee de Biltse samenleving nog beter te kunnen dienen.

De samenwerkende partijen hebben gisteren, maandag 11 maart 2019, een persconferentie gegeven en een brief gezonden naar alle bij de gemeenteraadsvergaderingen betrokken personen. De tekst van de brief luidt als volgt:

Beste voorzitter, griffier en collega raads- en commissieleden,

Sinds enige tijd werken wij, de gemeenteraadsfracties van PvdA, SP, ChristenUnie en fractie Brouwer nauw samen. Dat is vooral zichtbaar tijdens gemeenteraadsvergaderingen waar regelmatig één van ons namens de vier fracties spreekt.

Het leek ons goed jullie formeel op de hoogte te brengen van deze samenwerking en daar een korte toelichting op te geven.

De samenwerking is ontstaan omdat wij een aantal principes delen. We voeren op lokaal niveau politiek met het belang van de gemeente De Bilt en haar inwoners voorop. We staan open en constructief in het politieke leven. We geven prioriteit aan die onderwerpen die raken aan de sociale structuur van onze gemeente of die gaan om kwetsbare groepen of elementen in onze samenleving. Ten slotte staan wij een positief-kritische politiek voor: wij vormen ons politieke oordeel onafhankelijk van het college waarbij wij onze gemeente bestuurbaar willen houden.

Vanzelfsprekend zijn wij met deze overtuigingen niet uniek. Bij andere fracties zien wij deze ook in meer of mindere mate. Deze overtuigingen van PvdA, SP, ChristenUnie en de fractie Brouwer worden versterkt door een persoonlijke klik en onderling vertrouwen.

Dat maakt het eenvoudig om het woordvoerderschap op onderwerpen te verdelen. Overigens zal het ook voorkomen dat wij los van elkaar het woord voeren en standpunten innemen – dat bepalen we per onderwerp. Wij zijn en blijven immers politieke fracties met een eigen partijprogramma en achterban. Ook wij kennen verschillen in visie en standpunt.

Naast grote politiek-inhoudelijke overeenkomsten, is er nog een andere reden dat wij de samenwerking hebben opgezocht. Onze gemeenteraad is versplinterd en dat maakt het effectief besturen niet eenvoudig. Wij hopen met onze samenwerking een bijdrage te leveren aan een overzichtelijkere besluitvorming in de gemeenteraad. Wij denken ook dat onze inwoners het waarderen dat hun vertegenwoordigers samenwerken en over politieke grenzen heen kijken.

Onze samenwerking heeft de werktitel Lokaal Sociaal Verbond gekregen. Het is een open samenwerking en wij blijven actief de afstemming en samenwerking met andere fracties zoeken.

Vanzelfsprekend staan wij open voor vragen als verdere verduidelijking nodig is.

Met vriendelijke groet,

Connie Brouwer, fractie Brouwer

Erik van Esterik, PvdA

Krischan Hagedoorn, PvdA

Menno Boer, SP

Theo Aalbers, ChristenUnie

Ten tijde van het opstellen eind 2017 van ons verkiezingsprogramma 2018-2022 voorzagen wij als fractie en bestuur van de ChristenUnie niet dat deze samenwerking een uitwerking zou kunnen zijn van de volgende passage uit de inleiding van ons verkiezingsprogramma:

“Bij het zoeken naar antwoorden op de uitdagingen van deze tijd laten wij ons als christelijke partij inspireren door de Bijbel. De Bijbel heeft een bevrijdende boodschap die hoop geeft voor de toekomst. Wij geloven daarom dat christelijke uitgangspunten in de politiek relevant zijn voor De Bilt. Tegen deze achtergrond beoordeelt de ChristenUnie raadsvoorstellen en werkt de ChristenUnie samen met andere partijen in de gemeenteraad om haar doelen te bereiken.

We zijn bereid verantwoordelijkheid te nemen en samen te werken voor een betere samenleving. De ChristenUnie is een partij ván christenen vóór alle mensen. Wij willen iets uitstralen en doorgeven van de liefde die God heeft voor deze wereld, voor Nederland, voor De Bilt”.

Met behoud en inbreng van onze christelijke identiteit gaat de ChristenUnie De Bilt nu intensiever samenwerken met PvdA, SP en fractie Brouwer. Echter, ook samenwerking met de andere fracties uit de gemeenteraad is en blijft voor ons zeer zeker mogelijk. 

Op 28 juni sprak de ChristenUnie een constructief-kritische beschouwing uit over het nieuwe coalitieakkoord.

De raadsvergadering van 28 juni jl. stond hoofdzakelijk in het teken van de beschouwingen op de collegevorming en het coalitieakkoord. Ook werden de nieuwe wethouders benoemd en geïnstalleerd. In het onderstaande wordt nader ingegaan op de beschouwing van de ChristenUnie op het coalitieakkoord.

SAMEN BOUWEN AAN EEN TOPKLIMAAT is zeker een mooie werktitel voor de coalitie in De Bilt. Wij zien dat veel onderdelen van het akkoord overeen komen met het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Voorbeelden daarvan zijn: de bestemming van de Schapenweide, een regeling voor burgerparticipatie, een leefhaarheidsbudget voor de kleine kernen (alleen de ChristenUnie had dit in het verkiezingsprogramma staan), inzet voor een inclusieve samenleving, een bus van Bilthoven naar Maartensdijk ook in de avonduren, de bouw van 845 woningen, waarvan 30% sociaal, en creatieve bouwmogelijkheden, waaronder ‘tiny houses’. Prima allemaal! Het oordeel van de ChristenUnie over deze punten in het akkoord is dan ook positief.

De ChristenUnie vindt het echter een gemiste kans dat de nieuwe coalitie geen passages in het coalitieakkoord opgenomen heeft over het bieden van creatieve mogelijkheden om leegstaande boerderijen te splitsen tot meerdere woningen en om bijgebouwen bij boerderijen om te bouwen tot woningen.

Ook staat in het akkoord naar de mening van de ChristenUnie teveel vaag taalgebruik, zoals: in gesprek gaan, denken na of over, inzet naar externe partijen (VNG, U10, etc), voorlichting, schenken aandacht aan, zoeken samenwerking, innoveren, onderzoeken, werken aan of mee, oog hebben voor. Er wordt meer dan 45 keer veel beloofd en gesuggereerd, maar er wordt maar aan 15 onderdelen een datum en/of budget gekoppeld.

Uit de raadsbehandeling van de Kadernota 2019 en de prognoses tot 2022 bleek al dat er voor echt nieuw beleid maar weinig budget beschikbaar is. Ook niet voor bijvoorbeeld de implementatie binnen onze gemeente van de omgevingswet. In het coalitieakkoord wordt de financiering voor de uitvoering vaak neergelegd bij derden.

In die zin was voor de ChristenUnie de lijst met aanvullingen ingediend door ChristenUnie, PvdA en SP ook een test van de coalitie. Wat zou wel en wat zou niet worden gehonoreerd? En wat bleek? Wat geen geld kost werd gehonoreerd of als het geld kost van vaag taalgebruik voorzien. Voor wat wel geld kost zoals de zorg (en vooral de jeugdzorg) werden concrete aanvullingen ter zijde gelegd.

De komende begroting 2019 zal dan ook de “proof of the pudding” zijn voor het realiteitsgehalte van het akkoord.

Inhoudelijk ging ons raadslid Theo Aalbers in zijn beschouwingen nog in op de energie transitie en het sociaal domein.

Energie transitie is niet afdwingbaar. Je kunt initiatiefnemers niet dwingen verder te gaan dan landelijk beleid. Waarom niet kiezen voor een andere benadering: in plaats van de panelen op de gemeentelijke gebouwen een regeling voor particulieren en voor de SSW. Bijvoorbeeld 3 halen 2 betalen. Degene die 3 zonnepanelen installeert krijgt één gratis paneel van de gemeente zolang de voorraad strekt. Met één investering door de gemeente worden er drie keer zoveel panelen geïnstalleerd. Hiermee wordt de transitie op gang gebracht.

De ChristenUnie heeft er bij de wethouder op aangedrongen om het sociaaldomein niet te belasten met een projectleider voor 2x € 70.000, maar dat geld in te zetten voor de zorg. Het benodigde budget voor een projectleider dient uit de algemene middelen te komen.

Over de betaalbaarheid van de WMO, de jeugdzorg en de bijstand maakt de ChristenUnie zich zorgen. Er wordt gezegd “streng aan de poort”. Dat is echter al jaren het beleid. Het gaat er juist om wat er gebeurt na de poort. Daarbij  moet wel de juiste insteek gekozen worden. Mensen worden makkelijk verdachten en wordt er fraude onderzoek aangekondigd. Een aantal Utrechtse gemeenten (Zeist en Bunnik) heeft zich aangesloten bij het landelijk project fraudebestrijding. Er werden door deze gemeenten echter illegale methoden toegepast, zoals volgzenders, camera’s en ondervraging zonder rechtsbijstand. De ChristenUnie riep de wethouder op om, voordat de gemeente De Bilt zich aansluit bij welke fraudebestrijdingsorganisatie dan ook, eerst met de gemeenteraad de kaders waarbinnen fraudebestrijding dient plaats te vinden te bespreken. Het gaat daarbij in de eerste plaats om wat uitkeringsgerechtigden wel en niet mogen binnen de voorwaarden van hun uitkering. In de tweede plaats hoe verkeerd gebruik c.q. misbruik voorkomen kan worden. En in de derde plaats welke opsporingsmaatregelen acceptabel zijn.