'TREKKEN AAN EEN DOOD PAARD'.
Inbreng GroenLinks bij de behandeling in de raad van 29-5 van Beleidsplan sociale dienst KOMPAS.
‘Wij gaan onze mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt niet meer onder kunnen brengen bij de werkgever. Men wil ze niet ‘.
Toen wij deze opmerking maakten in de voorbereidende Ronde Tafel Gesprekken zag ik de wethouder en de directeur van Kompas eenstemmig knikken.
En toch liggen er deze stukken voor voorzitter. Met een heel andere teneur.
Kompas is een heel effectieve organisatie. Daarvoor niets dan lof. Zij voeren uit wat wij als raad aan kaders stellen. Zeer kritisch aan de voordeur, de controles, de voorliggende voorzieningen, het zoeken naar hoeken en gaten om mensen ook voor kleine contracten te plaatsen en de uitkeringslast voor de gemeente zo laag mogelijk te houden.
Zelfredzaamheid is het toverwoord. Zo kort mogelijke in de uitkering, zo kort mogelijk in de schuldhulpverlening, zo kort mogelijk in de ondersteuning van Vluchtelingenwerk.
Maar hoeveel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zijn er duurzaam aan het werk geholpen? Met alle maatregelen, alle subsidies, alle ondersteuning, cursussen en dwang en drang die we kunnen bedenken en dat doen we heel effectief, worden de besten eruit gepikt en krijgen ergens eens een vaste baan.
Flexibilisering, een groot goed voor de werkgever die dit steeds vaker inzetten, is een ellende voor de werknemer.
Want wat zijn de consequenties voor mensen die, keer op keer met een deeltijd, parttime baantje voor bepaalde tijd aan de slag moeten gaan. Keer op keer verrekenen. Iedere maand op nieuw gebroken inkomsten, door samenloop van uitkering en salaris. Keer op keer geen vaste aanstelling, geen plannen kunnen maken voor een eigen huisje geen opbouw oudedagvoorziening. Wel heeeel dankbaar moeten zijn voor het vangnet dat wij voor hun ophouden. Zolang dat nog bestaat als we dhr. Dijkhof van de VVD horen.
Voorzitter, men wil ze gewoon niet, de mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, de ZZP’ers, de statushouders. Hoeveel cursussen we er ook tegenaan gooien. We gaan ze houden in ons ijzeren bestand.
Ook als we ze heeeel goed kennen als KOMPAS en daar krijgen we overal complimenten voor, mensen met krassen, de taal niet hoog genoeg op niveau, mensen met psychische problemen enz men wil ze niet.
Men wil de besten, men wil ze flexibel, men wil ze tijdelijk en er niet te veel tijd aan kwijt zijn. Zijn ze hier niet te vinden, dan halen we ze van elders. De buitenlandse krachten die precies passen in het plaatje van veel en hard werk voor weinig geld. Praat maar eens met die mensen en wat dat betekent.
Velen komen helemaal niet meer in de uitkering. Veel jongeren die van school komen en vroeger een Wajong kregen, krijgen niets meer. Ze wonen bij de ouders en het gezinsinkomen telt. Niemand kijkt ernaar om en niemand steekt een hand uit.
Kent u ze? De Wajongers, de mensen met een uitkering, die keer op keer vrijwilligersplekken, stageplekken, arbeidservaringsplekken, parttimebaantjes aan de slag gaan/ moeten en vaak met hart en ziel proberen om er iets van te maken en éens een vaste baan te krijgen. Tot de subsidie op is, de maximale aantallen flexcontracten uitgewerkt en hup daar ga je weer terug naar de bijstand.
Kent u ze? De mensen die jarenlang met 2 - en werkten, een behoorlijk inkomen verdienden. Een raakt er werkloos, na de steeds korter wordende periode WW ga je naar KOMPAS. Maar de vrouw werkt, er is nog een kind in huis met een baantje. En hup daar sta je weer buiten. En na je 50e hoef je nergens meer aan te komen voor werk hoor. Van een behoorlijk gezinsinkomen naar randje bijstand zonder toeslagen. De aantallen mensen met schulden stijgen de pan uit!
De begrote zorggelden worden niet uitgegeven. Slechts 40 % van de mensen die hier aanspraak op zouden kunnen maken doen dat, zie de stukken. We doen ontzettend ons best om er meer te vinden. Ik neem aan dat een groot deel helemaal niet gevonden wil worden. Men wil niet in de mallemolen van de regeltjes en controles die er horen, bij het krijgen van waar je eigenlijk gewoon wettelijk recht op hebt.
Alles is gericht op het beeld van de zelfredzame mens, die als hij zijn best doet en genoeg wil alles kan bereiken. Het huidige gangbare mensbeeld is dat als je je verantwoordelijkheid neemt, je alles kunt bereiken. De vooroordelen over uitkeringsgerechtigden worden keer op keer opgestookt.
Je moet zó blij zijn met de uitkering die je krijgt, die door anderen betaald wordt. Álles in deze maatschappij wordt door anderen betaald, de wegen, de industrieterreinen, de belastingaftrekken, de leaseauto, de hypotheekaftrek enz. We betalen het met z’n allen, niet alleen de inkomensvoorziening van mensen die niet mee mogen doen op de arbeidsmarkt.
Voorzitter, wij zijn zeer ontevreden met het brede beeld dat er momenteel rond mensen met een uitkering bestaat. Het is nog steeds eigen schuld dikke bult, je doet niet genoeg je best om van een dubbeltje een kwartje te worden.
Wij van GroenLinks zijn ervan overtuigd dat de zo geprezen inclusieve samenleving waarin iedereen mee doet naar vermogen en een behoorlijk levensniveau heeft, er zeker niet vanzelf komt.
Er moet toegewerkt worden naar een onvoorwaardelijk basisinkomen. Iedereen heeft recht op een menswaardig bestaan, bóven het bestaansminimum, waar geld dat je verdient ook bij je inkomen opgeteld wordt, waar je weliswaar belasting over betaald, maar waar je beter van wordt. Waar iedereen de keus heeft om veel of weinig bij te werken, waar vrijwilligerswerk ook een keus is.
Wij moeten af van de toenemende flexibilisering, we moeten toe naar verplicht in dienst nemen van mensen met beperkingen, tegen normale cao lonen, net als iedereen.
Daarvoor zullen we in de toekomst de grenzen van de regelgeving gaan opzoeken.
In de nieuwe gemeente Beekdaelen zullen wij proberen stappen te maken naar een basisinkomen; de regelgeving op te rekken rond voorwaarden voor Zorg; mensen niet meer duwen en pushen in plekken en banen die toch geen vast werk met perspectief opleveren. Social return moet veel steviger aangezet worden in het inkoopbeleid van de gemeente en instellingen. De gemeente zélf zal veel meer dan tot nu toe zelf mensen met beperkingen in dienst moeten nemen.
We gaan geen moties indienen vz. Met de huidige raadssamenstelling zal er weinig steun voor ons verhaal en opvattingen zijn.
Misschien dat de wethouder bereid is om alvast zijn voelsprieten uit te steken en de ontwikkelingen rond een basisinkomen te laten volgen.
