Poliflw

Forse verlaging OZB

3% verlaging extraTijdens de begrotingsvergadering op donderdag 9 november is een amendement aangenomen om de OZB eenmalig met 3% extra te verlagen. De SGP vindt, samen met CDA en VVD, dat de hoge belastingdruk in Neder-Betuwe aanleiding is om daar snel wat aan te doen. Vorig jaar was al besloten om de automatische jaarlijkse inflatieverhoging te schrappen en vervolgens ook een vermindering van de OZB voor de komende vier jaar van 2% per jaar. Daar komt nu dus eenmalig 3% extra bij, zodat in 2018 de OZB opbrengst 5% lager zal zijn dan in 2017.

Hoge belastingdrukNa de herindeling kwam onze gemeente in een artikel 12-procedure. Om daar uit te komen is de OZB in die tijd verhoogd. In 2007 is vervolgens nog eens besloten om vier jaar op rij de OZB met 5% te verhogen. Uiteindelijk heeft dat geresulteerd in een belastingdruk van 117% in 2017. Dit betekent dat huizenbezitters en ondernemers met bedrijfspanden in Neder-Betuwe 17% meer betalen dan landelijk gebruikelijk is. En dat is fors!

TeruggaveDe tijden zijn nu gelukkig beter. Er is meerjarig een fors overschot van enkele tonnen en het weerstandsvermogen ligt fors hoger dan de risico's die we lopen. De SGP vindt het dan ook tijd om de degenen die al zolang zoveel bijdragen aan onze gemeente wat terug te geven. Het is ons streven om de belastingdruk op termijn weer naar 100% te brengen. Uiteraard moeten we dit voorzichtig doen, met oog voor de risico's, de lopende verplichtingen en toekomstige plannen.

Bijdrage SGP tijdens de Algemene Beschouwingen 

Voorzitter,

Onlangs werd de alweer laatste begroting van deze raadsperiode aangeboden aan de gemeenteraad. Over het algemeen kunnen we tevreden zijn. We weten allemaal nog wel hoe we kort na de herindeling in 2002 verwerden tot een zogenaamde artikel 12-gemeente. Pas in 2007 lukte het ons om ons aan die status te ontworstelen. Dit betekende echter niet dat er toen veel ruimte ontstond voor nieuw beleid. Bovendien is er in die periode een behoorlijk beroep gedaan op de financiële draagkracht van onze inwoners en niet te vergeten onze ondernemers. Jaren van zuinig omgaan met de ons toevertrouwde gelden hebben er uiteindelijk voor gezorgd dat u nu een begroting hebt kunnen aanbieden waarin er weer ruimte is voor nieuw beleid. Aan het begin van deze raadsperiode hebben we ingestoken op het fors verbeteren van de financiële positie van onze gemeente. We hebben dit samen met onze huidige coalitiepartners nog wat concreter gemaakt. Samen met de effecten van de aantrekkende economie hebben de voorgestelde bezuinigingen duidelijk resultaat.

De beoogde weerstandsratio is ruim gehaald. Overigens wordt de weerstandsratio fors positief beïnvloed door de opbrengsten van de precariorechten op ondergrondse kabels en leidingen. Deze opbrengsten zijn echter nog niet zeker vanwege de verschillende juridische procedures die er over worden gevoerd. Reden voor onze fractie om middels een amendement deze opbrengsten uit het weerstandsvermogen te halen om een te positief beeld van de weerstandsratio te voorkomen.

Doordat de huizenverkoop van met name nieuwe woningen weer duidelijk in de lift zit, hopen we dat de risico’s de komende jaren nog verder af zullen nemen. We denken met name aan de risico’s die de exploitatie van Casterhoven met zich meebracht: veel reeds verworven gronden en een stagnatie in huizenbouw en -verkoop. Naast het verlagen van de risico’s is het zelfs mogelijk de lasten voor onze burgers te verlagen. De komende jaren zal met name de OZB dalen. Onze inwoners verdienen het niet dat we met de hoogte van deze belasting boven het landelijk c.q. regionaal niveau blijven. Omdat de cijfers van onze gemeente inmiddels een mooi positief beeld geven, stelt onze fractie samen met CDA en VVD voor om de ingezette verlaging van de OZB per 1 januari 2018 eenmalig te versnellen met 3%.

Ook wat betreft de, volgens ons, te hoge kosten die gemoeid zijn met het begraven van onze overleden dierbaren is een aanpassing nodig. En zo zijn er meer zaken te noemen waar we de komende tijd aandacht aan moeten besteden. Opmerkingen dat we de ingezette bezuinigingen weer terug moeten draaien werpen we verre van ons. We willen er als fractie voor waken mee te doen aan deze kortetermijnpolitiek. Zuinig zijn met gemeenschapsgeld moet je niet alleen als het moet, maar vooral als het kan. Het ingezette beleid werpt duidelijk zijn vruchten af en moet worden voortgezet. De opmerking in de pers dat het verenigingsleven onder grote druk zou staan bestempelen wij als stemmingmakerij. Het verenigingsleven is er juist bij gebaat dat wij als gemeente een financieel voorzichtig én solide beleid voeren. Tenslotte zijn we niet alleen verantwoordelijk voor onze huidige inwoners, maar ook voor de generatie die DV na ons komt. 

Uit de recente tussentijdse verantwoording over de drie decentralisaties in het sociaal domein blijkt dat we wat betreft de uitgaven op de Participatiewet en de WMO fors overhouden en geld tekort komen op de Jeugdhulp. Er gaan enorme bedragen om in de uitvoering van de jeugdwet. We waarderen het dat het College inzet op preventie. We willen speciale aandacht vragen voor de preventie op het gebied van relatieproblemen en opvoeding. Relatieproblemen van ouders hebben vaak negatieve effecten op kinderen. Vanuit de wetenschap en de hulpverlening wordt de urgentie van adequate interventies en een dekkend aanbod van de ondersteuning benadrukt. Preventie kan er immers in veel gevallen voor zorgen dat niet alleen de problemen, maar ook het stijgen van maatschappelijke kosten wordt voorkomen. Het is de verantwoordelijkheid en het belang van gemeenten dat (escalatie van) relatieproblemen die negatieve effecten op kinderen hebben waar mogelijk worden voorkomen. Vroegtijdige begeleiding van ouders en kinderen is van groot belang, al dan niet in de context van (echt)scheiding. Om die reden dienen we een motie in om te komen tot meer preventieve maatregelen op dit punt. 

Het onderhoud van het openbaar groen moet de volle aandacht hebben. Ook wordt er de komende tijd fors geïnvesteerd in de lokale wegen, met name bermverhardingen. Een goede ontsluiting in westelijke richting is onontbeerlijk om het Agro Business Centrum in Opheusden te doen slagen. Vandaar dat wij een motie indienen, waarin we het college opdracht geven om te komen met een financieringsplan. De veiligheid van onze schoolgaande kinderen vraagt om aanpassing van het verkeersnet. Om de groei van de economie verder te bevorderen moet de lokale overheid haar faciliterende rol ten volle benutten. De gestage voortgang van de winkelconcentratieplannen brengt de nodige kosten met zich mee. Frequent overleg met de provincie en goede contacten met projectontwikkelaars hebben er toe geleid dat er na vele jaren ook weer woningen gebouwd gaan worden in Dodewaard. Dit betekent dat in 2018 waarschijnlijk in alle kernen gebouwd gaat worden. We willen vanaf deze plaats onze wethouder van volkshuisvesting bedanken voor zijn inzet in deze. Met de uitvoering van het accommodatiebeleid zullen de nodige euro’s gemoeid zijn. Met name in het dorp Dodewaard zijn de gemeentelijke accomodaties een zorgpunt. Hoewel de raad aan het begin van deze raadsperiode een aantal keren onrealistische plannen vanuit het college langs heeft zien komen, blijft het de insteek van onze fractie om tot een passende oplossing te komen. De gemeente regelt dit echter niet alleen, maar in samenspraak met diverse stakeholders. Dat daarbij allerlei belangen door elkaar heenlopen, betreurt onze fractie. Een nog verdere vertraging in het proces bevordert de leefbaarheid van de kern Dodewaard niet. Overwegende dat in Neder-Betuwe de sociaal economische gezondheidsverschillen groot zijn, hebben we samen met onze coalitiepartners besloten een bedrag op te nemen voor projectsubsidies waarbij ook het bedrijfsleven nadrukkelijk betrokken moet worden. 

Kortom, we zijn er nog niet. Er is alle reden het voortgezette beleid verder uit te werken. Onze ingediende moties/amendementen, die u separaat zijn toegestuurd, willen we, indien nodig, in een volgende termijn verder toelichten. 

 

Voorzitter,

Ik wil onze inbreng afsluiten met u als College van B&W te bedanken voor het vele werk dat bij het opstellen van deze begroting door u verricht is. Uiteraard betrek ik daarbij ook het ambtelijk personeel. Met u spreken we de wens uit dat we allen de kracht mogen ontvangen om een bijdrage te leveren aan de ambities van onze mooie en vitale gemeente, maar spreken we bovenal de wens uit dat God Zijn zegen wil verlenen over het werk dat ons als gemeente straks weer wacht. Het is onze overtuiging dat Hij ons werk, ons doen en ons laten, alleen kan zegenen als dat in overeenstemming is met Zijn Woord.

Bedankt.

Impuls voor het wegenonderhoud

De gemeenteraad is het er unaniem over eens dat het wegenonderhoud van zodanige kwaliteit is, dat een extra impuls nodig is. In de centra moet gewerkt worden aan een hoog niveau, bij de overige wegen volstaat een basisniveau. Door CDA, SGP en VVD wordt via een motie extra aandacht voor het bermonderhoud gevraagd. De PvdA wil echter ook voor de centra in eerste instantie niet meer dan een basisniveau, waarna bezien moet worden wat er nog meer nodig is. Omdat een daarvoor samen met GB ingediend amendement niet wordt aangenomen, stemmen deze twee fracties tegen het wegenbeheerplan. Omdat de meerderheid wel instemt met het wegenbeheerplan, kan er gewerkt worden aan de noodzakelijke verbeteringen.

Toelichting wegenbeheerplan 2018-2021

Het huidige wegenbeheerplan verloopt in 2017. Er is een geactualiseerd wegenbeheerplan 2018-2021 opgesteld.

Het college stelt voor om:

het onderhoudsniveau ‘Basis’ te kiezen; in de kadernota 2018-2021 het aanvullende budget voor het onderhoudsniveau wegen scenario 2 ‘centrum Hoog, overige Basis’ op te nemen; in de kadernota 2018-2021 een budget voor het aanbrengen van bermverhardingen en toekomstige investeringen voor vervanging van wegen (kapitaallasten) op te nemen. Raadsdebat

Mevrouw Elzing (PvdA) geeft aan dat van de geplande uitgaven voor wegenonderhoud een bedrag van €800.000 niet is uitgegeven vanwege uitstel of soms door te late aanbesteding. Het basisniveau is niet op orde. Er is nu een inhaalslag gaande. Ze vraagt van de wethouder een update van de stand van zaken als het basisniveau niet wordt gehaald met daarbij een termijn wanneer dat wel het geval zal zijn. In een amendement Wegenbeheerplan, ook namens GB, stelt ze de raad voor om te besluiten eerst het wegenonderhoud op Basisniveau (scenario 4) te brengen. De wijziging bestaat uit het achterwege laten van onderhoudsniveau Hoog in de centra van de dorpen. Daarna moet bekeken worden of dit voldoende is. Zo niet, dan kan alsnog extra krediet beschikbaar gesteld worden voor de centra. Het PvdA-raadslid stelt ook voor om de inwoners te vragen om problemen te melden. Er liggen claims van € 10.000, vooral als gevolg van schade door defecte bermen. Ze vraagt het college om een goede registratie en evaluatie van de claims en de acties daarbij.

De heer Van der Lugt (CDA) dient mede namens SGP en VVD een motie bermonderhoud in met het verzoek om dit zo spoedig mogelijk structureel aan te pakken i.p.v. incidenteel opvullen van gaten. “De meicirculaire geeft daarvoor financiële ruimte. Vroeger opknappen van de bermen geeft wel meer kapitaalslasten, maar minder kosten aan claims.”

De heer De Vree (SGP) is gelukkig met de positieve financiële ontwikkeling. Hij stemt graag in met het collegevoorstel, ook met de extra gelden voor de centra. Hij is ook voor het eerder beginnen met het bermonderhoud. Per saldo zal dit niet duurder blijken te zijn. Hij geeft aan dat hij voor de centra wel iets meer als Basisniveau wil.

De heer Van Hattum (CU) stelt dat de gemeente geen extra geld moet uitgeven als het niet nodig is. Wel moet er aandacht zijn voor het tijdig opknappen van gebreken. Hij stemt in met het amendement.

Mevrouw Berends (GB) vraagt wat vervroegd bermonderhoud kost.

De heer Van der Lugt antwoordt dat dit €8.000 per jaar is, waarvan de uitgave een jaar naar voren getrokken wordt.

De heer W. Keuken (SGP) vraagt of hij het goed begrijpt, dat het amendement van PvdA en GB een lager kwaliteitsniveau in de centra wil dan het raadsvoorstel aangeeft.

Mevrouw Elzing antwoordt dat eerst het basisniveau gehaald moet worden. Dan moet je kijken of je dan een veilige situatie hebt. “Het moet sober, maar wel goed.”

Mevrouw Berends merkt op dat het amendement is gericht op de voetpaden, niet alleen in de centra, maar ook in de hele bebouwde kommen.

De heer Van Essen (VVD) is blij met het voorstel. “Dit gaat in de richting van integraal beheer van de openbare ruimte. De beleidsplannen versterken elkaar.”

Toelichting van het college

Wethouder Gerritsen zegt toe de raad op de hoogte te stellen van de inspectieresultaten. Er is nu een inhaalslag gaande. Hij verwacht dat bij de inspectie dit najaar het basisniveau nagenoeg bereikt zal zijn. Er komt een analyse van de claims met aandacht voor de oorzaken en de genomen acties. Het amendement vindt hij een politieke zaak; als de raad besluit, voert het college uit. De motie acht hij uitvoerbaar.

Raadsbesluit

Het amendement Wegenbeheerplan wordt verworpen met zeven stemmen voor (PvdA, GB, CU) en twaalf stemmen tegen (SGP, CDA en VVD).Het wegenbeheerplan wordt aangenomen met twaalf stemmen voor (SGP, CDA, VVD en CU) en zeven stemmen tegen (PvdA en GB).De motie Bermonderhoud wordt unaniem aangenomen.

PvdA gaat meewerken aan een visie voor zelfstandigheid van verenigingen

Een flink deel van de behandeling van de kadernota 2018-2021 werd gevuld met een discussie over het voortbestaan van de sportverenigingen. De heer Woldberg (PvdA) heeft forse kritiek op de wijze waarop de sportkoepel omgaat met de bezuinigingen en het feit dat onder andere de ondernemers in Neder-Betuwe meer aandacht krijgen dan deze verenigingen. De heer Waasdorp (SGP) roept hem op samen te werken aan een visie om te komen tot meer zelfstandigheid voor de verenigingen. Die handschoen neemt de heer Woldberg op. Daarnaast kwamen ook nog veel andere onderwerpen aan de orde.

Toelichting kadernota 2018-2021

In de kadernota worden de beleidskeuzes met bijbehorende financiële kaders voor de komende vier jaar beschreven, die vervolgens zijn verwerkt in de begroting 2018 en de meerjarenraming 2019-2021.

In deze kadernota wordt nieuw beleid voorgesteld. Het college wil investeren in intergemeentelijke en regionale samenwerking, in een goed ondernemersklimaat, in een regionaal energieloket en regionale projecten zoals mobiliteit, groener groen en wonen. Ook het college de logistieke sector stimuleren, uitvoering geven aan een klimaatnota, uitvoering geven aan de ontwikkeling van de veerhaven in Ochten en de herinrichting van de Hoofdstraat in Kesteren in combinatie met het realiseren van een vrij liggend fietspad langs de Broekdijk te Kesteren.

Ook stelt het college voor budget te reserveren voor toezicht en handhaving bewoning campings, het implementeren van de nieuwe omgevingswet en het uitvoeren wegenbeheer. Aan de ene kant wil eht college daarmee het wegenbeheer blijven uitvoeren op het basisniveau en aan de andere kant wil het college budgetten en investeringen beschikbaar hebben voor revitalisatie van wegen en bermverhardingen. Ook wil het college vanaf 2018 uitvoering geven aan de wens uit het coalitieakkoord 2.0 om de lastendruk voor de inwoners te verminderen door de OZB jaarlijks te verlagen met 2 %. 

Raadsdebat

Mevrouw Van Dijkhuizen (CDA): “Een kadernota vaststellen is keuzes maken, uitgangspunten vaststellen om een sluitende begroting te kunnen opstellen. In die begroting is dan ruimte voor nieuw beleid, dat het woonplezier in Neder-Betuwe doet toenemen. Er zijn ook minder populaire maatregelen zoals aanpak van illegaal wonen. Nu de meicirculaire meer financiële ruimte biedt heeft het college intussen verzocht onderwerpen op te nemen in de begroting, die niet in de Kadernota staan.” Daarvoor heeft ze samen met SGP en VVD een motie Meicirculaire opgesteld met het verzoek de onderwerpen alcoholmisbruik, ruimte voor agrariërs, 0,5 fte voor verkeer & vervoer/groen/natuur/cultuur en wegenbeheer op te nemen in de begroting. Nagenoeg alle punten uit het coalitieakkoord zijn uitgevoerd. Ze wenst het college inzicht en ambitie voor het opstellen van de begroting.

De heer Van Wolfswinkel (SGP) geeft aan dat er twee bronnen zijn om het beleid aan te toetsen: 1. Aan de norm van de Bijbel; dit is nodig om Gods zegen te vragen op ons werk. 2. Het coalitieprogramma. “Veel zaken zijn al verwezenlijkt, maar ook een coalitieprogramma is een dynamisch document. Voorbeelden zijn de bouw van Pantarijn op een andere plaats dan eerst bedoeld, daarmee samenhangend het fietspad langs de Broekdijk voor de vele scholieren, herinrichting van het centrum van Kesteren, invoering van de omgevingswet en regionale samenwerking i.v.m. de zelfstandigheid van de gemeente.” In dit verband wijst hij op de gemeente Tiel met zijn vele tekorten. “Het college heeft goed ingespeeld op nieuwe ontwikkelingen.”

De heer Woldberg (PvdA) gaat hier op in en is blij met de geuite noodzaak tot samenwerking. “Als dit leidt tot herindeling, dan zeg ik daar geen nee tegen. Dat heet voortschrijdend inzicht. In de regio zoeken gemeentes elkaar op en wij zitten niet op een eiland.”

De heer Van Wolfswinkel vervolgt dat zijn fractie het college bedankt voor de aangeboden Kadernota 2018 en hij wenst de collegeleden Gods zegen toe voor de uitwerking van de laatste begroting van deze raadsperiode.(klik hier voor de volledige bijdrage van de heer Van Wolfswinkel)

De heer Van Someren (VVD) voegt nog toe dat zijn fractie blij is met de Kadernota en de link naar het coalitieakkoord. Hij wijst er op dat voor het eerst gewerkt is aan een lastenverlichting voor de komende jaren. Over de motie zegt hij dat er een relatie is met het wegenbeheerplan. “De motie is bedoeld om tegenstrijdigheid te voorkomen.”

De heer Woldberg merkt op dat nu een vrij steriele kadernota voorligt. “Waar de coalitiegenoten naar de tuin van de sociale huurwoningen kijkt, vergeten ze achter de voordeur te kijken. De nota legt veel nadruk op economie, stenen en bomen, maar ik mis de warme kijk op leefbaarheid en het welzijn van de inwoners. Aan verenigingen worden onrealistische, demotiverende bezuinigingen opgelegd; u breekt met dit beleid een bloeiend verenigingsleven af. De sportkoepel is alleen bezig met bezuinigingen terwijl het doel was om nieuw elan aan te boren.” Hij stelt dat ook de politie dit onderkent: zij verwachten meer problemen op straat door de bezuinigingen op jongerenwerk. “Voor PvdA is het niet te verkroppen dat de coalitie de ondernemers knuffelt, te weinig oog heeft voor de leefbaarheid en met enorme bedragen strooit om de boomkweeksector te promoten.” Zijn fractie is wel voor het ondersteunen van ondernemers, maar niet ten koste van het wegdrukken van het sociale domein.

De heer Waasdorp (SGP) gaat in op de klacht over de sportkoepel. Het gaat hem om wat destijds is overeengekomen vanuit de raad. “Als u met mij van mening bent dat het in gang gezette traject met de sportkoepel een behoorlijke uitdaging vormt voor de verenigingen, dan daag ik u uit om met ons naar structurele oplossingen te kijken.” Als voorbeeld noemt hij het initiatief van de heer Woldberg voor de fusie van twee Opheusdense sportclubs. “Nu gesuggereerd wordt om eens te kijken naar twee verenigingen, die het erg moeilijk hebben, schreeuwt u moord en brand.” 

De heer Woldberg antwoordt dat hij de sportverenigingen regelmatig bezoekt. Ieder kan bij hem altijd aankloppen voor ideeën. “Maar het is jammer dat de sportkoepel, die is opgezet om te komen met constructieve plannen, alleen maar bezig is geweest met bezuiniging en dat was toch niet de bedoeling.” Hij levert graag een constructieve bijdrage.

De heer Waasdorp (SGP) legt uit dat het ingezette traject met werkgroepen, die de verenigingen voorstellen doen, niet klopt met de voorstellen, die de coalitie destijds heeft gedaan. “De coalitie heeft er naar gekeken om verenigingen, die behoorlijk afhankelijk zijn van gemeentelijke subsidies, een zelfstandig leven te laten leiden. Het zou fijn zijn als u mee kunt doen naar het ontwikkelen van een visie. Ik denk dat we elkaar daar wel in kunnen vinden.”

De heer Woldberg neemt de handschoen graag op. “Met de huidige opzet is niets bereikt.” Aansluitend op een opmerking van mevrouw Berends (GB) vraagt hij zich af of de voorgenomen bezuinigingen nog wel nodig zijn. ”De afbraak van het vrijwilligerswerk, hoe ga je dat aan de verenigingen verkopen, zodat ze gemotiveerd blijven?” Ten slotte dient hij een motie Kinderarmoede in. “Ook in onze gemeente groeien kinderen in armoede op. Hiervoor komt geld beschikbaar van het Rijk. In de motie staat het verzoek aan het college om een plan te ontwikkelen zodat aanvullend op het huidige armoedebeleid ieder kind dat in armoede leeft wordt bereikt en zij gelijke kansen krijgen als iedereen. Daarvoor is samenwerking met fondsen, scholen, kerken en organisaties nodig. De gemeente Lingewaard is een goed voorbeeld.”

Mevrouw Berends (GB) vindt dat de Kadernota er goed uitziet. Op de meeste punten kan ze meegaan. Op de motie Meicirculaire merkt ze op dat zij niet voor extra (alcohol)controles is, omdat dit al in het huidige beleid zit. “Er is al genoeg geld naar het ABC toe.” De motie Kinderarmoede kan ze steunen zonder de genoemde termijn.

Mevrouw Elzing (PvdA) sluit over de motie Meicirculaire aan bij mevrouw Berends. “Het is onverstandig om dit extra geld direct uit te geven aan deze doelen.” Ze wijst er op dat uit een raadsbrief blijkt dat Neder-Betuwe een structureel tekort op het sociaal domein heeft van € 0,5 miljoen. “Ook daarom is het onverstandig om het geld van de meicirculaire direct uit te geven.” Ze dient samen met GB een motie relatie Wegenbeheerplan in om de besluiten van het wegenbeheerplan voorrang te geven in de verwerking in de gemeentebegroting 2018.

Besluitvorming

De raad stelt de Kadernota unaniem vast.De motie Meicirculaire wordt verworpen met zeven stemmen voor (PvdA, GB en CU) en twaalf stemmen tegen (SGP, CDA, VVD).De motie Relatie Wegenbeheerplan wordt verworpen met zeven stemmen voor (PvdA, GB en CU) en twaalf stemmen tegen (SGP, CDA, VVD).De heer Woldberg (PvdA) trekt de motie Kinderarmoede in na uitleg door de wethouder.