Bijdrage van Patrick Smans, raadslid D66 Breda op mobiliteit
Voorzitter, de wethouder zei het vorige keer zelf al. Mobiliteit is enorm complex.
Bij mijn voorbereiding kon ik dan ook maar niet bepalen waar ik mee zou beginnen. Misschien de in Rotterdam vorige week vastgestelde nieuwe Fietskoers 2025? Het laat zich raden welke keuze zij hebben gemaakt met als ondertitel ‘de fiets als hefboom in de mobiliteitstransitie’. Of de nieuwste modellen auto’s op waterstof, waarvan er 100.000 in stílstand net zoveel energie aan het net leveren als een kerncentrale? Een ding is zeker, als wij nú onze mobiliteit opnieuw konden inrichten, zouden we dat heel anders doen dan we in het verleden gedaan hebben.
Stelt u zich daarom even King’s Cross in Londen voor, een van de drukste knooppunten in de stad waar tientallen bus-, trein- en metrolijnen bij elkaar komen. Je zou dat alleen nu nooit meer op kunnen zetten, zo groots, zo dicht bij het centrum.
En dat brengt mij bij de bouwstenen en ik neem u mee langs 3 lijnen:
Onze ambitie
Wat er wél in de bouwstenen staat
En wat er wat D66 betreft ontbreekt
We hebben nu een kans, gezien de transformatie die voor ons ligt. De kans om over 10 of 30 jaar niet weer te denken, hadden we het maar anders gedaan toen. Wat D66 betreft stoppen we nu dan ook om de trends op mobiliteitsgebied te volgen, maar gaan we erop sturen, anders slibt Breda helemaal dicht.
In de vorige MobiliteitsAanpak lezen we al dat in 2030 tov 2007 het autogebruik gelijk moest blijven, het fietsgebruik met 60% moest groeien en het OV met maar liefst 160%. We zijn al ruim over de helft en waar staan we? Het autogebruik is flink toegenomen. Het aandeel fietsgebruik daalde de afgelopen jaren en het OV-gebruik neemt ín Breda een schamele 3% in. In de bouwstenen staat dat het onduidelijk is waarom het autobezit en –gebruik in Breda zo hoog is. Tegelijkertijd hebben we een overcapaciteit aan parkeerplaatsen met lage tarieven in het centrum en zijn de alternatieven gewoon nog ondermaats gefaciliteerd. Willen we als stad bereikbaar blijven in de toekomst, ook voor de auto, zullen we nu echt radicale keuzes moeten maken.
En die keuzes zijn voor D66:
Meer prioriteit voor langzaam verkeer, ofwel voorrang voor de fiets
Slimme mobiliteit en Transferia 2.0, ofwel, in plaats van King’s Cross een Bredaas Kruis
En nieuwe vormen van (collectief) (openbaar) vervoer, ook via water, ofwel een totale verleiding van echt goede alternatieven
Het is noodzaak hierop in te zetten. Om bereikbaar te blijven, vanwege de innovaties die op ons af komen, de veranderende demografische samenstelling en behoeftes, het klimaat, het binnenstedelijk ruimtegebrek en de geplande ontwikkelingen.
Over langzaam verkeer, 3 suggesties:
Maak fietspaden comfortabel, aantrekkelijk, veilig en slim.
Ik heb genoeg voorbeelden van waar het beter kan, maar eigenlijk is het heel simpel; zorg ervoor dat er geen enkele belemmering is om de fiets te pakken, waar je in Breda ook vandaan komt. Met extra aandacht voor de veiligheid nabij scholen.
Ten tweede; een gastvrij, bereikbaar en dus autoluwer centrum. Wij leggen daarbij de nadruk op aangepaste routering, meer fiets- en – uiteindelijk – minder autoparkeerplaatsen.
Dat is beter voor de doorstroming, bereikbaarheid en ruimtelijke kwaliteit, voor bewoners en bezoekers.
Niemand staat voor zijn plezier te wachten op de Markendaalseweg of de Prinsenkade, dat moet toch anno 2019 beter kunnen. En voor voetgangers en fietsers is het zelfs gewoon onveilig. Wat D66 betreft combineren we de transferia – en ik kom daar zo verder op terug – met:
Gedifferentieerde parkeertarieven
Minder auto- en meer fietsparkeerplaatsen
Aanpassen van de routering op en binnen de singels, zoals éénrichtingsverkeer en het ontnemen van de mogelijkheid om linksaf te slaan.
Mensen zijn echt wel bereid een stukje om te rijden – of de bus of de fiets te pakken als dit betere alternatieven zijn, als daarmee de doorstroming verbetert!
En voorzitter, laten we niet vergeten dat we een enorm vliegwiel aan het rollen hebben. Breda profileert zich als fietsstad in een fietsregio. Na jaren BinckBank Tour komt verdorie de Vuelta komend jaar naar Breda. Laten we dit dan ook aangrijpen om ook in de keuzes die we maken de fiets voorrang te geven.
Dan transferia 2.0 – mobiliteitshubs, in samenhang met Mobility as a Service en data, maar ook het OV.
Ik noemde King’s Cross, het Bredase Kruis al. We zien het liefst meerdere hubs, zowel groot als klein. En zorg dan samen met de nieuwe busconcessie dat dit een echt alternatief wordt. Pas als je snel, frequent, goedkoop en comfortabel kunt reizen, is dit een echte verleiding.
En laten we wel wezen, zo’n hub schetst louter kansen. Zet er gewoon een waterstof tankstation bij. Roosendaal en Oosterhout krijgen er al één. Gratis parkeren in ruil voor stroom, ik noem maar wat. Maar ook deelfietsen, een fietsenmaker en food en non-food pickup-points zorgen ervoor dat we ook echt een brede toegevoegde waarde creëren.
Over andere trends en bouwstenen kan ik het volgende meegeven voorzitter;
CO2-neutrale mobiliteit; dit komt er niet alleen aan, het is pure noodzaak om te werken aan een gezondere leefomgeving en het terugdringen van CO2- en andere uitstoot, bijvoorbeeld met een milieuzone. Wat D66 betreft is dit al lang geen discussie meer in is het een onderlegger voor de keuzes die wij maken.
Grenzeloze verbondenheid en routering autoverkeer:
De hoofdinfrastructuur moet goed blijven, natuurlijk. Desalniettemin is steeds meer asfalt wat D66 betreft geen duurzame oplossing.
Verleid liever tot het maken van andere vervoerskeuzes. Met een beter OV-systeem hóef je namelijk niet meer per se met de auto van de ene kant van de stad naar de andere.
En als we het hebben over grenzeloze verbondenheid, laat Breda International Airport dan het eerste vliegveld in Nederland worden waar elektrische vliegtuigen landen en opstijgen en vanwaar we echt in 3 kwartier in Londen of Kopenhagen staan.
En dan voorzitter, datgene dat wat D66 betreft nog ontbreekt.
Ten eerste, vervoer over water, zowel voor goederen als personen. Van het station of een nieuwe mobiliteitshub per boot, hóp het centrum of het nieuwe Haveneiland in.
En straks, als de Nieuwe Mark er ligt, zelfs hop on en hop off. Lijkt D66 prachtig.
Logistiek en zakelijke (stads)distributie gaat echter verder. Hoe ontwikkelt zich dit de komende 10-20 jaar? Kijk of u hier de input van de Logistics Community Brabant in kunt meenemen.
Ten tweede: Smart mobility. Routering, slimme drempels, wegmarkering, slimme verlichting, grip op vervoersstromen, iVRI’s, privacy, apps… Wij zien hier graag een visie op met ambitie!
Tot slot – en dit is wat lastiger – zien wij enerzijds graag concreet terug hoe we onze doelen gaan realiseren. Indien niet in de visie, dan in uitwerkingsprogramma’s. Anderzijds gaan de ontwikkelingen zo snel, daar wil je ook op in kunnen spelen, zonder gelijk een nieuwe visie te hoeven maken. Een zekere mate van flexibiliteit in de visie is daarom ook gewenst.
Voorzitter, ik ga afsluiten.
Bereikbaarheid gaat over veel meer dan van A naar Breda. Hoe je ook reist, het moet voor iedereen toegankelijk, veilig en comfortabel zijn. Sterker nog, wat D66 betreft mag reizen een plezier worden, een moment om andere dingen te doen en te ontspannen.
Dus hop on, achter het stuur en kies voor de toekomst.
Dank u.
