Naam: Judith van Roy
Raadslid in de gemeente: Utrechtse Heuvelrug
Raadslid sinds: maart 2018
Partij: VVD
Hoofdberoep: Operations Director
Twitter: Judith
van Roy
Facebook: Judith van Roy
LinkedIn: Judith van Roy
Waarom bent u raadslid
geworden?
In plaats van aan de
zijlijn commentaar te leveren, wil ik graag op een oprechte, open en actieve
wijze bijdragen aan een veilige en stabiele samenleving. Er is behoefte aan
doeners in plaats van schreeuwers. Ik ben zo’n doener.
En ik zou de politiek
iets minder politiek willen maken, doorzichtiger, met een open manier van
besturen om op die manier het vertrouwen in de politiek te herstellen. We
moeten echter ook eerlijk zijn, zowel naar ons zelf als naar de kiezers, en dus
ook minder populaire besluiten durven nemen, zolang we maar goed uitleggen en
communiceren waarom die nodig zijn.
De gemeenteraad is het
hoogste politieke orgaan. Beleeft u dat ook zo?
Ja en nee, ik merk
namelijk wel een bepaalde spanning. Het college staat tussen de raad en
ambtelijke organisatie en moet met beiden werken en heeft dus een belang bij
een goede verhouding en werksfeer. Verder is de raad over het algemeen
reactief, in de zin dat er weinig initiatieven van de raad uitgaan. Bovendien
is het lastig om de vinger echt achter zaken te krijgen. We moeten het doen met
informatie die het college en de ambtelijk organisatie aandraagt, maar beseffen
tegelijkertijd dat dit geen 100% objectieve informatie is. Beiden hebben
belangen en zullen, bewust of onbewust, proberen de raad een bepaalde kant op
te sturen.
We zitten in de tweede
helft van de raadsperiode. Wat zijn uw doelen om het restant van de
raadsperiode tot een succes te maken?
Voor de coronacrisis
had ik gezegd, het verder op orde brengen van de gemeentelijke financiën en
verlagen van onze schuldenlast, maar nu moeten we realistisch zijn en eerst
maar eens afwachten hoe we door deze crisis komen. Daarna de stand
van zaken opmaken en aan de hand daarvan bepalen wat de prioriteiten worden
voor de komende 2 jaar.
De kunst is om niet te verdwalen in de
details en om te focussen op wat echt belangrijk is.
Gemeenteraden
reserveren minder dan 1 procent van het gemeentelijk budget voor opleiding,
onderzoek (Rekenkamer, accountant) en ondersteuning (griffie) door en voor de
raad. Is er door uw raad voor opleiding, onderzoek en ondersteuning voldoende
gereserveerd?
Ik weet zo uit mijn
hoofd niet hoeveel wij hieraan uitgeven, maar op dit moment ben ik tevreden met
de manier waarop de rekenkamer en griffie functioneren.
Waar ziet u
eventuele mogelijkheden tot verbetering van de ondersteuning van raadsleden
door de griffie(r)?
Hier zie ik met name
mogelijkheden voor de griffie om op regionaal niveau een rol te spelen bij het
tot stand komen van structureel overleg met betrekking tot de regionale
samenwerkingsverbanden.
Wat is volgens u
nodig om de gemeenteraad krachtiger en relevanter te maken?
De kracht van de
gemeenteraad is de kracht van het individu.
Het is dus belangrijk
dat er voldoende goede (kandidaat-)raadsleden zijn. De gemeentelijke politiek
heeft een suf imago. Daarnaast bestaat het beeld dat raadslid zijn heel
veel tijd kost. Zo dacht ik er zelf tot een paar jaar geleden ook over, maar
het tegendeel is waar; het is interessant, helemaal niet saai en je kan
echt iets bijdragen. En ja, het kost tijd, maar die kun je buiten de
vergaderingen om zelf indelen en je bepaalt zelf hoeveel tijd je ergens
insteekt. De kunst is om niet te verdwalen in de details en om te focussen op
wat echt belangrijk is.
Steeds meer
beslissingen vinden plaats in regionale samenwerkingsverbanden. Hoe zou u de
controle en invloed van de raad op regionale samenwerkingsverbanden willen
verbeteren?
In praktijk zie ik dat
kadernota’s, begrotingen en begrotingswijzigingen van regionale
samenwerkingsverbanden worden aangenomen, omdat andere raden dat ook al gedaan
hebben en het niet veel nut heeft om dat als enige niet te doen. Wanneer je
echter met raadsleden van andere gemeenten hierover praat blijkt dat zij vaak
dezelfde vragen en opmerkingen hebben.
Het is dus belangrijk
voor het democratische proces dat wij als raden regionaal gaan samenwerken.
Hiertoe zie je al een aantal initiatieven zoals bijvoorbeeld de
Raadskring Regio Rivierenland, welke ik met grote belangstelling volg. In
navolging daarvan zullen wij in de Utrechtse Heuvelrug ook een aantal moties
indienen om de regionale samenwerking te bevorderen en deze moties ook delen
met de andere gemeenten van onze regionale samenwerkingsverbanden.
Ik vraag me echter wel
af of dat zoiets niet ‘wettelijk’ geregeld zou moeten worden, in plaats van het
initiatief hiertoe over te laten aan raadsleden en/of griffies.
De Regionale
Energiestrategie (RES) is een belangrijk en complex dossier. Hoe zorgt u ervoor
dat u als raadslid bepaalt wat er nodig is in het RES-proces?
Dit onderwerp maakt geen
deel uit van mijn portefeuille, maar ik heb begrepen dat het landelijke
klimaatakkoord de kaders heeft bepaald en de RES de tijdslijnen. Wij zorgen
voor de lokale invulling van het akkoord in overleg met de buurgemeenten. De
invloed van de raad op het proces zelf is gering.
Elke gemeente geeft
op haar eigen manier invulling aan burgerparticipatie. Kunt u het beste
voorbeeld uit uw gemeente geven?
Ik vind participatie een
lastig onderwerp, omdat ik in de praktijk zie dat over het algemeen de mensen
die het ergens niet mee eens zijn mee willen praten, of als het om ruimtelijke
onderwerpen gaat: de 'not in my backyards'. Daardoor krijg je als raad een
scheef beeld van de situatie. Het lastige aan participatie is om ervoor te
zorgen dat je alle partijen aan tafel krijgt, dat moet proactief. Niet alle
inwoners hebben echter zin in participatie, ze hebben daar bijvoorbeeld geen
tijd voor en geven aan dat ze tijdens de verkiezingen toch hun keuze al gemaakt
hebben.
Daarnaast kun je nooit
iedereen tevredenstellen en moet je als raad dus een keuze durven maken. Daar
moeten we niet voor weglopen. Ik heb nu echter het idee dat er regelmatig onder
druk van de grootste schreeuwers keuzes worden gemaakt.
Welk kenmerk van de
huidige lokale democratie vindt u belangrijker? Participatie van inwoners of
representatie door vertegenwoordigers?
In principe zijn
raadsleden door participatie gekozen vertegenwoordigers. Als raadslid
vertegenwoordigen wij dus de inwoners die op ons gestemd hebben. Zoals bij de
vorige vraag aangegeven, vind ik participatie een lastig onderwerp. Het gaat er
eigenlijk ook vanuit dat je als raadslid geen actief contact hebt met je
achterban en dus niet weet wat er speelt.
De keuze voor een
directe verkiezing van de burgemeester door de raad of de inwoners is een stap
dichterbij gekomen. Als de burgemeester direct gekozen zou worden, wat
verandert dit dan volgens u aan de verhouding tussen de raad en de
burgemeester?
De gekozen burgemeester
heeft een politiek belang en is dus niet meer onpartijdig. Ik verwacht dus dat
een gekozen burgemeester meer invloed zal proberen uit te oefenen op de raad en
ambtelijke organisatie om op die manier zijn ‘agenda’ uit gevoerd te krijgen,
en de kans op herverkiezing te vergroten. Daar zal de raad dan extra alert op
moeten zijn maar misschien wel het meest belangrijke punt is: Wie controleert
de burgemeester dan?
Wat is volgens u de
waarde van diversiteit voor de raad en het raadswerk?
De raad dient een
afspiegeling te zijn van de maatschappij zodat de belangen van iedereen
meetellen en meegewogen worden.
Stelling: Agressie,
intimidatie of geweld tegen één raadslid is een aanval op de gemeenteraad. Bent
u het hiermee eens?
Oneens – Deze stelling
is te zwart/wit, dat ligt geheel aan de situatie en context.
Wanneer dit gebeurt naar
aanleiding van een uitspraak van iemand als raadslid dan ja, dan is dit een
aanval op de hele gemeenteraad. Echter wanneer een raadslid het willekeurige
slachtoffer is van bijvoorbeeld intimidatie of geweld dan zie ik dit niet als
een aanval op de hele raad. Daarbij wil ik wel duidelijk stellen dat ik elke
vorm van agressie, intimidatie of geweld tegen wie dan ook afkeur.
Digitalisering
speelt een steeds groter wordende rol in de samenleving. Welke kansen biedt
digitalisering volgens u voor de lokale democratie?
Met de goedkeuring van
de spoedwet om digitaal te kunnen vergaderen en stemmen, kunnen we ons werk
voortzetten. Ik vind dat een goede zaak omdat we er nu voor kunnen zorgen dat
het democratische proces zoveel mogelijk doorgaat. Ik heb stiekem de hoop dat
we door digitaal te vergaderen, efficiënter kunnen werken, en dus minder tijd
kwijt zijn aan vergaderen en meer tijd ‘buiten’ door kunnen brengen. Wat mij
betreft zou dit dan altijd mogelijk moeten zijn. Verder zie ik mogelijkheden om
op een snelle en efficiënte manier inwoners te consulteren.
De spoedwet die digtiale
besluitvorming tijdelijk mogelijk maakt is recentelijk aangenomen. Wat zijn u
ervaringen met digitaal vergaderen en besluiten?
Wij beginnen eigenlijk
deze week pas echt met digitaal vergaderen. Ik heb a.s. donderdag mijn eerste
digitale commissievergadering en de eerste digitale raad staat gepland voor
begin mei.
Zelf heb ik geen moeite
met digitaal vergaderen. Ik ben vanuit mijn werk eigenlijk niet anders gewend
en hoop dat we als raad digitaal mogen blijven vergaderen (en besluiten) na
afloop van de crisis, omdat ik denk dat dat veel efficiënter is.
Hebt u al besloten
om bij de volgende verkiezingen door te gaan als raadslid?
Ja, ik wil heel graag
nog een periode door en hoop dat de kiezers en fractie daar ook zo over denken!
Kunt u een voorbeeld
geven van een succes van uw gemeenteraad waar u trots op bent?
Dit vind ik een lastige
vraag. Ik ben er bijvoorbeeld trots op dat we een meerderheid van de raad
hebben kunnen overtuigen om de door het college voorgestelde OZB verhoging voor
2020 van 17% terug te brengen naar 12%. Nog veel te veel maar op dat moment het
maximaal haalbare. Dit zie ik echter niet als een succes van de (hele) raad,
omdat een aantal partijen daar heel anders over dachten en het hard werk was om
een meerderheid te vinden.
Wat is uw
belangrijkste advies voor nieuwe raadsleden?
Neem de tijd om je in te
lezen, probeer te achterhalen wat er in grote lijnen gebeurd is op jouw
portefeuilles in de jaren voorafgaand aan je raadslidmaatschap. Zorg dat je je
goed voorbereidt op vergaderingen en debatten. Het helpt mij altijd om vooraf
te bedenken welke argumenten andere partijen naar voren zouden kunnen brengen
en daar dan mijn antwoord al voor klaar te hebben.
En misschien wel het
belangrijkste: blijf je zelf en heb plezier.
