Voorzitter, vrijheid van vergadering en betoging is een groot recht in ons land. Een recht dat al sinds 1798 is verankerd in onze grondwet. Mensen die in ons land vergaderen, mits binnen de grondwettelijke kaders, moeten dat in vrijheid kunnen doen. En wat je ook van iemand zijn opvatting vindt, dit recht staat als een paal boven water.
Wat er afgelopen vrijdagavond gebeurd is voorzitter, is verwerpelijk. Ik wil daar de grootst mogelijke afstand van nemen. Je mag het hartgrondig met iemand oneens zijn, maar dat bespreek je op een vreedzame manier. Ramen ingooien, vuurwerk naar binnen gooien en auto’s slopen, omdat je het met iemand niet eens bent, dan ben je niet goed bij je hoofd, dat doen we niet in mijn beschaafde Nederland. Althans, dat dacht ik. Het tegendeel bleek vrijdagavond het geval. Ik schaam me voor dit gedrag van stadgenoten. En opnieuw stonden we er gekleurd op als zogenoemde stad van Vrede en Recht. Een stad waar blijkbaar de vrijheid van vergadering in het geding is. Zijn de aanvallers overigens in beeld bij de gemeente c.q. bij de politie, mede met het oog op a.s. zaterdag?
Voorzitter, mijn fractie is daarom ook teleurgesteld dat onze burgemeester pas gisteren met een duidelijke veroordeling kwam in zijn brief. En niet eerder, want ‘de burgemeester had niets over dit incident te zeggen, omdat de openbare orde niet in het geding is geweest’, konden we via een woordvoerder vernemen. Maar voorzitter, een grondrecht was wel in het geding! Waarom heeft de burgemeester niet direct of zaterdag ondubbelzinnig afstand genomen van deze aanval op onze grondrechten?
Voorzitter, dat mensen zich gediscrimineerd voelen door de figuur van zwarte piet, is een legitiem gevoelen. Dat mensen hechten aan een traditie mét een zwarte piet, is ook een legitiem gevoelen. Het enige wat hier nodig is, is dat deze beide gevoelens worden erkend en dat er wederzijds respect is. We moeten voorbij die polarisatie komen. Die polarisatie die ervoor zorgt dat onze samenleving steeds verder uiteen drijft. Mijn fractie heeft geworsteld hoe voorbij die polarisatie te komen. We hebben dit geprobeerd door enerzijds het voorstel te steunen om in onze stad bij de intocht toe te werken naar roetveegpieten, en anderzijds voor te stemmen om demonstraties in de directe omgeving van kinderen niet toe te staan. Een worsteling, en of onze keuzes hierin het ei van Columbus zijn, dat weet ik niet.
Maar door die polarisatie voorzitter, ben ik bang voor hoe het komende zaterdag zal gaan. Ik maak me grote zorgen. Belangrijke vraag in het leven van veel ouders en kinderen: kan ik zaterdag veilig naar Scheveningse Haven of de verdere route om te genieten van de Sinterklaasintocht? Al weken kijken kinderen, inclusief die van mijzelf, ernaar uit, maar ik heb nog niet durven zeggen of we deze keer wel gaan, terwijl dit nog nooit ter discussie heeft gestaan. Want wat gaan we aantreffen?
Als het aan mijn fractie ligt, wordt er bij de intocht niet gedemonstreerd tussen de kinderen die al weken reikhalzend uitkijken naar de Sint met zijn pieten, maar elders. En we weten dat dit schuurt met het recht op openbare manifestaties. Maar tegelijk biedt de wet mogelijkheden hiertoe. Er kunnen beperkingen worden gesteld aan demonstraties op drie gronden, namelijk ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.
En zeker zaterdag lijkt mij het risico op wanordelijkheden groot. Voorzitter, als ChristenUnie/SGP de afweging zou moeten maken tussen het opleggen van beperkingen en een veilig feest of het niet beperken van demonstraties en een grote kans op wanordelijkheden tussen zoveel kinderen, dan kiezen wij voor een ongestoord kinderfeest met enige demonstratiebeperkingen en gaan we zaterdag de polarisatie voorbij. Maakt de burgemeester dezelfde afweging?
Hoe verhoudt zich volgens de burgemeester het grondrecht op demonstratie en de angst bij ouders om kinderen bloot te stellen aan de risico’s? Welke boodschap geeft de burgemeester aan al deze ouders, inclusief mijzelf?
Kan de burgemeester zeggen of de hele route dusdanig goed beveiligd is, zodat de intocht verantwoord en gezellig kan plaatsvinden? Niet alleen in de Haven, maar ook in kleinere straten, zoals de Reinkenstraat. Doet de burgemeester een maximale inspanning, zodat de intocht verantwoord kan doorgaan, of zijn er te veel veiligheidsrisico’s?
Voorzitter, het moge duidelijk zijn, ik ben het echt zat. En velen met mij. Terwijl kleine kinderen reikhalzend uitkijken naar de komst van de goedheiligman, buitelen volwassenen letterlijk over elkaar heen. En zo langzamerhand dringt dat gebuitel steeds meer door tot de hoofdjes van onze kinderen. En voorzitter, daarmee ontnemen we hen het hele sprookje en het Sinterklaasfeest. En volgens mij is dat iets wat niemand wil.
Voorzitter, wat mijn fractie betreft worden er zaterdag beperkingen gesteld aan het recht van betoging. Geen demonstraties in de buurt van kinderen, geen demonstraties in de haven, maar elders. Laten we dit kinderfeest ook daadwerkelijk een kinderfeest houden, en onze grote mensenbesognes elders en op een ander moment uitpraten. Daarom van mijn kant de oproep aan iedereen: gedraag je zaterdag, dan kunnen we het Sinterklaasfeest echt samen vieren.
