Corry Fulmer deelde de volgende algemene beschouwing:
‘Valkenburg aan de Geul van de regen in de drup’
Beste inwoners van Valkenburg aan de Geul, voorzitter en aanwezigen.
De titel van onze algemene beschouwing ‘van de regen in de drup’ is tweeledig. Enerzijds omdat we wederom geconfronteerd werden met hevige regenval, met de nodige schade voor een aanzienlijk aantal inwoners en ondernemers, anderzijds omdat het herstel van onze gemeente druppelsgewijs lijkt te verlopen.
Het afgelopen jaar is veel ‘op de plank’ blijven liggen vanwege de gevolgen van Corona, de watersnoodramp, hevige regenval en gebrek aan capaciteit, zo wordt ons voorgehouden. Wij vinden het wel erg gemakkelijk om hiermee te blijven schermen, vooral gezien het feit dat het blijkbaar wel mogelijk is om een project vanuit het niets in de kadernota aan de raad te presenteren. We hebben het hier uiteraard over het project ‘Van Kuurpark naar Natuurpark’ maar daarover later meer.
Wij willen vandaag een prioritering uitspreken.
Klimaatrobuust inrichten van onze gemeente.
Blijvende aandacht voor het Sociaal Domein.
Economische diversificatie.
1. Klimaatrobuust inrichten van onze gemeente met oog voor de natuur.
De grootste uitdaging voor de gemeente is de klimaatverandering. Ook deze zomer was het voelbaar. Immers; ‘woeë eine kieër water gestânge heet, keumtj ‘t dekker trök’. Inwoners en ondernemers werden keer op keer geconfronteerd met wateroverlast. De, in oktober uitgebrachte, klimaatscenario’s van het KNMI liegen er niet om: de gemiddelde temperatuur zal stijgen, droogte zal toenemen, winters worden natter en zomerbuien zullen extremer worden. Het ophogen van stoepranden en het maken van gaten in de kademuren zet geen zoden aan de dijk en kan in sommige gevallen zelfs averechts werken. Het is geen rooskleurige toekomst en het wordt tijd dat we ons gaan voorbereiden op wat nog komen gaat.
Het is tijd voor een klimaatadaptatiestrategie. Het stelt ons gerust om in de beantwoording te lezen dat een tijdelijke klimaatcoördinator wordt aangetrokken om een integrale klimaatadaptatiestrategie op te stellen.
“Kan de wethouder een indicatie geven wanneer het benen op tafel gesprek ‘klimaatadaptatiestrategie’ zal plaatsvinden?”Reactie wethouder Dauven: “Voorjaar 2024, onder andere met een behandeling in de commissie”.
“Wordt er aan de klimaatcoördinator meegeven dat er bij het participatietraject ruimte moet zijn voor inbreng van onze inwoners, ondernemers, stichting Natuurlijk Geuldal en de stichting Samen tegen Wateroverlast?“Reactie wethouder Dauven: “Dat gaat gebeuren. Stichting Samen tegen Wateroverlast zal ook moeten schakelen met Programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg. Zij zijn een overkoepelende organisatie die alles regelt in het kader van de wateroverlast van 2021, daarom wordt er, voor uw gevoel wellicht, weinig over gesproken in de raad.”
Wij worden graag op de hoogte gehouden van de vorderingen op dit dossier en stellen het op prijs als we, net zoals bij de uitwerking van visie Valkenburg-Oost, regelmatig worden bijgepraat.
In de tussentijd kunnen we aan de slag gaan met de voorstellen die in het groenbeleidsplan staan voor het klimaatrobuust inrichten van onze omgeving. Het vergroenen van de 4 pleinen is een mooi begin. Maar er is meer nodig.
Wij stellen voor om een prioriteit te maken van de uitvoering van het groenbeleidsplan. In de begroting is hier, vanaf 2024, structureel een bedrag van €200.000 voor opgenomen.
“Kan de wethouder ons verzekeren dat dit budget voldoende is om een grote slag te kunnen slaan in dit dossier?” Reactie wethouder Dauven: “Ja, de 4 pleinen worden inderdaad aangepakt maar er is zeker ook ruimte voor andere onderdelen. Dat wordt integraal opgepakt. De eerste terugkoppeling zal in januari 2024 zijn.”
2. Sociaal domein verdient aanhoudend onze aandacht.
In de begroting lezen we dat de taakstelling Sociaal Domein geheel is ingevuld voor 2024 en 2025. Dat is fijn om te horen, want als raad werd ons jarenlang een doemscenario voorgehouden dat de kosten zouden toenemen en de Rijksbijdrage zou afnemen. Tijdens de behandeling van het versterkingsplan leek het alsof de raad iedere euro moest omdraaien. Als niet alle voorstellen aangenomen zouden worden, zou het tekort alleen maar oplopen. Nu blijkt opeens dat er, door een te ruime begroting, structurele ruimte zit om de taakstelling in te vullen.
Gezien het feit dat er in het vastgestelde beleidsplan Maatschappelijke Ondersteuning nog meer beknibbeld is, hebben wij de volgende vraag;
“In hoeverre wordt in de begroting wederom ‘op zeker gespeeld’ en te ruim begroot om het financieel behapbaar te houden mochten de uitgaven hoger uitvallen?”Reactie wethouder Dauven: “We spelen altijd op safe. In de volgende commissiecyclus komt een suggestie om een maximum te stellen aan de reserve van het Sociaal Domein.”
Vorig jaar werd tijdens de begrotingsbehandeling opdracht gegeven een noodfonds op te richten om inwoners, verenigingen, maatschappelijke instellingen en het midden- en kleinbedrijf, die acuut in de problemen komen door de stijgende (energie)lasten, te kunnen steunen. Van de 1 miljoen euro is een krappe 4 ton uitgegeven.
In de krant lezen we dat de gasprijs weer omhoog gaat en wordt een nieuwe golf van energiearmoede voorspeld. Ondertussen stelt het college voor ‘af te wachten tot er meer beeld is van de ‘best practices’ in den lande en de ondersteuning die geboden gaat worden vanuit provincie en VNG’.
“Wanneer denkt de wethouder hier duidelijkheid over te hebben en wanneer wordt de raad in stelling gebracht?”Reactie wethouder Kleijnen: “De gasprijs-stijging, valt wel mee en stabiliseert.”
Laten we voorkomen dat mensen door de stijgende energielasten in financiële problemen komen door het noodfonds adequaat in te zetten waar het nodig is. Daar is het immers voor in het leven geroepen.
“Kan de wethouder uitleggen waarom er geen enkele bijdrage is gevraagd voor MKB verduurzamings-vraagstukken?”Reactie wethouder Rouwette: “We zitten te wachten op het project plusje MKB. Dat is een project dat een ondernemer in zijn totaliteit ontzorgt, van energiescan tot oplossing. De aanbesteding wordt door Maastricht gedaan en moet nog gebeuren.” Wethouder Rouwette vraagt of het gereserveerde bedrag voor MKB’ers uit het noodfonds gehaald mag worden en om dat beschikbaar te stellen aan de ondernemers aangezien zij er nu geen gebruik van hebben kunnen maken. Dat zou betekenen dat het college bij deze zijn eigen begroting amendeert. Wethouder Dauven (financiën) nuanceert dit iets en geeft aan dat bij de najaarsnota de laatste stand van zaken gedeeld zal worden: er kan immers tot 31-12-2023 gebruik van gemaakt worden. En dan komt er een voorstel om het noodfonds te sluiten of om er iets anders mee te doen.
Sociaal Domein was het afgelopen jaar niet alleen kommer en kwel. Fijn dat het nieuwe Burgerkracht Beleid ingevoerd wordt. Hierdoor krijgen zowel inwoners als ambtenaren duidelijkheid over wat Burgerkracht is en welke rol inwoners hierin spelen.
Tot nu toe lijkt alles stroperig te verlopen. Zo is er nog steeds geen begin gemaakt aan het realiseren van een hondenspeelveld in Houthem. De initiatiefnemers moeten wel heel lang wachten en dat kan demotiverend werken.
“Wanneer wordt er daadwerkelijk gestart met het realiseren van het veldje en kan de wethouder uitleggen waarom het zo lang duurt?”Reactie wethouder Dauven: “Er komt ook een hondenlosloopgebied in Broekhem, er is een locatie gevonden op grasveld naast het voormalige Valkenier terrein. Binnen 4/5 weken zal daar een afrastering geplaatst worden. In jan/febr komen de poortjes. Houthem is groter van omvang en daardoor omgevingsvergunningplichtig, daarvoor is aanvullende informatie nodig. Binnen nu en 8 weken komt er duidelijkheid over. Daarna kan gekeken worden naar afrastering en dergelijke.“
Een andere positieve ontwikkeling is dat er vorderingen zijn gemaakt in het dossier Ongehinderd. Fijn dat de toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen getoetst werd en ze het label brons verkregen hebben. Met aanpassingen kan dit label omgezet worden naar een hoger niveau.
“Is het college bereid om deze aanpassingen te laten uitvoeren en de raad een voorstel voor het benodigde budget voor te leggen?”Reactie wethouder Kleijnen: “Dat gaan we doen. We willen verder gaan met het bedrijf Ongehinderd. Alles is in kaart gebracht wat nog moet gebeuren in gemeenschapshuizen en alles daar buiten. De gevraagde 16.800 euro is nodig om hiermee verder te gaan. De uitwerking van die berekening wordt in 2024 voorgelegd aan de raad.”
We hebben meerdere malen gevraagd de ondernemers in kennis te stellen van de mogelijkheid om Ongehinderd hun panden te laten toetsen op de toegankelijkheid voor mensen met een beperking.
“Is het college bereid om dit (nogmaals) onder de aandacht te brengen?”Reactie wethouder Kleijnen: “Ja, we zullen deze mogelijkheid aan onze ondernemers voorleggen. En we nemen dit mee bij de vorming van de lokale inclusie agenda die volgend jaar naar de raad toe komt.”