Poliflw

Op 6 mei informeerde het college de gemeenteraad over de evaluatie van de Woonagenda 2020. In deze evaluatie wordt geconcludeerd dat het aantal woningen dat gepland stond redelijk gehaald is, maar dat het soort woningen dat is gebouwd niet goed overeenkomt met de behoefte die er was. Zo zijn er te weinig sociale huurwoningen en goedkope koopwoningen gebouwd en teveel dure koopwoningen.

GroenLinks vindt het dan ook van het grootste belang dat er de komende jaren wél gebouwd wordt naar behoefte; er moeten vooral woningen worden gebouwd waar in onze gemeente grote vraag naar is. Daarvoor moet de gemeenteraad wel over eenduidige informatie beschikken, maar dat is helaas niet het geval. Er worden bijvoorbeeld in de tijdsperiode 2015-2020 en 2020-2025 verschillende woningbouwcategorieën gebruikt waardoor de cijfers door elkaar lopen. Ook wordt er in het geplande programma geen onderscheid gemaakt tussen gerealiseerde en nog lopende projecten. Om als politieke partij onze controlerende taak uit te kunnen voeren is het belangrijk om de woonbehoefte en de gerealiseerde woningbouw goed te monitoren. Daarvoor zijn recente, controleerbare en vergelijkbare cijfers cruciaal en die zijn er nu niet. Dit was voor ons reden om schriftelijke vragen te stellen aan het college.

Volgens GroenLinks komt het te vaak voor dat de gemeente het niet zo nauw neemt met de regels rondom functieverandering agrarische bedrijven. Agrarische bedrijven kunnen daarbij omgevormd worden tot woningen. We hebben er steeds voor gepleit de bereidsregels te evalueren. Tot nu toe is dat niet gebeurt. GroenLinks wil dat de beleidsregel wordt geactualiseerd en stricter wordt toegepast.

Het aantal agrarische bedrijven neemt gestaag af. Om leegstand te voorkomen kunnen agrarische bedrijven omgevormd worden tot woningen en soms werkruimtes. Tegelijkertijd willen we niet dat het buitengebied vol komt te staan met gebouwen. Daarom zijn er regels verbonden aan het omzetten van agrarische bedrijven tot woningen en werkruimtes. Die staan in de ‘beleidsregel functieverandering en nieuwvestiging in het buitengebied’.

In de afgelopen 12 jaar zijn er ongeveer 300 bestemmingsplannen in de gemeenteraad behandeld. Een substantieel aantal van deze bestemmingsplannen draait om nieuwe woningen bij boerderijen. Hierbij gelden de richtlijnen zoals omschreven zijn in de beleidsregel “functieverandering en nieuwvestiging in het buitengebied”. Het doel van deze beleidsregel is om de omvang van de bebouwing en verrommeling in het buitengebied terug te dringen. Bebouwing (bijvoorbeeld schuren) van een agrarisch bedrijf dat niet meer gebruikt wordt kunnen dan gesloopt worden en in ruil daarvoor mag de eigenaar van het perceel één tot drie woningen terugbouwen, afhankelijk van de grootte van de te slopen gebouwen. Soms mag een nieuwe woning alleen gerealiseerd worden in een al bestaand gebouw. Van bijvoorbeeld twee schuren of stallen wordt er dan bijvoorbeeld één gesloopt en in de andere komt een woning. Daarmee verandert de functie van ‘agrarisch’ naar ‘wonen’.

Bij het toepassen van de regels voor het omzetten van agrarische bestemming in een woonbestemming hield het college zich in te veel gevallen niet aan de richtlijn voor het aantal te bouwen woningen; er werden meer woningen voorgesteld dan volgens de beleidsregel functieverandering is toegestaan. In de beleidsregel mag dat alleen in uitzonderingsgevallen en alleen als er compensatie plaatsvindt, bijvoorbeeld als de eigenaar het landschap mooier maakt met houtwallen of meer ruimte geeft aan biodiversiteit. In de praktijk was het toestaan van meer woningen de laatste jaren meer regel dan uitzondering. Verder staat in de beleidsregel dat sloop en bouw op dezelfde plek moeten plaatsvinden, maar in de praktijk wordt de bouw nog wel eens op een andere plek gerealiseerd dan de sloop.

GroenLinks heeft in deze gevallen steeds gewezen op de beleidsregel en tegen voorstellen gestemd die de beleidsregel te ruim opvatten. Tegelijk heeft GroenLinks steeds gepleit voor het evalueren van de beleidsregel, om zo te kijken of de afwijkingen die er zijn geweest wel voldoende hebben bijgedragen aan het doel van de beleidsregel; verrommeling en bebouwing in het buitengebied terugdringen. Wat GroenLinks betreft moet dat laatste het doel blijven van de beleidsregel en moet deze gewoon geactualiseerd worden én daarna strikter worden toegepast.

De bouw van sociale huurwoningen in Overbetuwe stagneert al jaren. Dit komt doordat het vorige College van B&W (CDA, D66) en het huidige College (CDA, GBO, VVD) projectontwikkelaars geen kaders meegeeft om sociale huurwoningen te bouwen. Zij laten de projectontwikkelaars wegkomen met het verhaal dat ze verlies draaien als ze sociale huurwoningen moeten bouwen. GroenLinks heeft het College hier de afgelopen jaren talloze malen op aangesproken en gepleit voor een harde eis van 30% sociale woningbouw voor nieuwbouwprojecten. Helaas heeft met name het CDA dit steeds tegen gehouden.

Na talloze raadsdebatten, toen een motie van GroenLinks voor harde eisen het nét niet haalde, beloofde het College eind 2017 dat nieuwbouwprojecten voortaan 30% sociale huurwoningen moeten bevatten. Het bleek een loze belofte, in recente nieuwbouwprojecten komt sociale woningbouw nog steeds niet voor: de Hoge wei in Oosterhout, Valburg-Zuid, Zetten-Zuid: alleen koopwoningen en dure vrije sector huurwoningen. Bij het bestemmingsplan Zetten-Zuid heeft het College zelfs alle eisen aan woningen laten varen; de projectontwikkelaar mag bouwen wat hij wil.

GroenLinks ziet graag dat de gemeente de regie terug pakt en voor alle nieuwbouwprojecten de harde eis stelt dat bij nieuwbouw 30% sociale woningbouw moet komen. Wij zullen dit bij alle nieuwbouwprojecten aan de orde blijven stellen.