Poliflw

Maandag 6 juli vindt in de LIBE-commissie van het Europees Parlement een openbare hoorzitting plaats om opheldering te krijgen over de beschietingen aan de Grieks-Turkse grens. Dit gebeurt op verzoek van GroenLinks-Europarlementariër Tineke Strik. Uit onderzoek blijkt dat in maart 2020 door de Griekse grenswacht met scherp is geschoten en dat daarbij een dode en meerdere gewonden vielen. Strik: “De onderste steen moet boven. Deze hoorzitting is daarvoor een goede eerste stap.”

De Griekse minister van Burgerbescherming, Frontex en Eurocommissarissen Margarítis Schinás (Migratie) en Ylva Johansson (Binnenlandse Zaken) worden verwacht verantwoording te geven op de hoorzitting van maandagmiddag 6 juli vanaf 16.45 uur.

Griekenland ontkent tot nu toe iets met de beschietingen te maken te hebben. De Europese Commissie prees Griekenland tot nu toe voor hun optreden als ‘schild van Europa’. Strik: "Als Europa dit straffeloos laat gebeuren, dan maakt dit vluchtelingen voortaan vogelvrij. Europa moet nu laten zien dat het staat voor haar waarden om haar geloofwaardigheid te behouden.” 

Tijdens de hoorzitting moeten betrokkenen verantwoording afleggen over het onderzoek van Bellingcat, Pointer (KRO-NCRV), Der Spiegel, Lighthouse Reports en Forensic Architecture waaruit blijkt dat asielzoekers met scherp zijn beschoten vanaf de Griekse kant van de grens. Hierbij kwam één persoon om het leven en raakten zes mensen gewond. 

GroenLinks dient bezwaar in tegen het voorstel dat de schadelijke regels van het Europese landbouwbeleid met twee jaar stilzwijgend verlengt. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “In die twee jaar wordt zo’n 100 miljard euro aan landbouwsubsidies uitgegeven, zonder ook maar enige aanscherping van de vergroeningsvoorwaarden. Ondertussen holt de staat van de natuur achteruit. Dat is onacceptabel. Er moet een fatsoenlijk debat en stemming komen zodat de voorwaarden aangescherpt kunnen worden." Vrijdag behandelt het Europees Parlement het door Eickhout ingediende bezwaar. 

Er zit weinig vordering in de onderhandelingen over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), daarom moet een wetsvoorstel worden aangenomen dat de oude GLB-regels verlengt. Er ligt een voorstel van de Europese Commissie om de huidige regels een jaar langer aan te houden. De Landbouwcommissie van het Europees Parlement wil daar twee jaar van maken, zonder enige aanscherping van de vergroeningswaarden waaronder het geld wordt uitgegeven. Eickhout: “De miljarden aan Europese subsidies die naar de landbouw gaan, zorgen voor grote schade aan de natuur. Bij het opstellen van de regels is te veel naar de landbouwlobby geluisterd. De vergroeningsvoorwaarden moeten strenger worden. Dat kan met een paar simpele wijzigingen.” 

Landbouwcommissie

Om zulke wijzigingen door te voeren moet er echter eerst een plenaire stemming plaatsvinden. De Landbouwcommissie wil de normale plenaire procedure overslaan en direct de onderhandelingen met de EU-landen over de uiteindelijke wet beginnen. Eickhout: “Dit zou betekenen dat we als parlement geen wijzigingen meer kunnen doorvoeren. De schade die het Europese landbouwbeleid blijft aanrichten is onverdedigbaar. De verkeerde belangen staan nu voorop, ten koste van de natuur. De situatie vereist maximale democratische transparantie en betrokkenheid.”

Haalt het bezwaar van GroenLinks een meerderheid, dan vindt er tijdens de volgende plenaire vergadering van het Europees Parlement alsnog een debat met stemming plaats over de verlenging van het huidige landbouwbeleid.

Donderdag leggen vijf fracties uit het Europees Parlement hun eisen op tafel over hoe het Europese economisch herstelplan eruit moet zien. Binnenkort komt de Europese Commissie met een voorstel hiervoor. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout onderhandelde namens de Europese Groenen over de resolutie: “De grote economische klap van corona moet nog komen. Als Europa de handen ineenslaat, kunnen we deze storm doorstaan en zelfs sterker uit de crisis komen met een groenere economie.”

De politieke fracties van de sociaaldemocraten (S&D), liberalen (Renew), christendemocraten (EPP), conservatieven (ECR) en Europese Groenen stelden het voorstel gezamenlijk op. Vrijdag wordt over de resolutie gestemd.

Eickhout: “We laten zien dat we via de EU-begroting grootschalig kunnen investeren zonder landen op te zadelen met torenhoge nieuwe schulden.”

De resolutie vraagt onder meer om:

Een ‘fonds voor economisch herstel en transformatie’ van 2.000 miljard euro aan subsidies, eigen vermogen en leningen, betaald uit de Europese begroting. De regels over de uitgaven worden democratisch bepaald door de nationale regeringen en het Europees Parlement. De Europese meerjarenbegroting moet daarvoor op de schop. Het herstelfonds te financieren met langjarige leningen vanuit de EU. De rente wordt betaald met een nieuwe belasting op financiële transacties, grote techbedrijven, plastic, een CO2-grensheffing of een combinatie daarvan.  Geld uit het fonds te besteden aan de Europese Green Deal en de nieuwe strategieën voor digitalisering en industriepolitiek met kortere productieketens en een ander handelsbeleid. Te investeren in projecten die passen binnen het klimaatakkoord van Parijs, het doel van de EU om klimaatneutraal te worden, het verbeteren van biodiversiteit en het tegengaan van belastingontduiking, -ontwijking en witwassen. Te zorgen dat degenen die het hardst worden geraakt door de crisis het meest geholpen worden. Te zorgen dat de EU landen met weinig begrotingsruimte worden ondersteund om de economie te moderniseren, zonder een nieuwe schuldencrisis te veroorzaken.

Eickhout: “De keuzes die we nu maken, bepalen of het komende decennium een Europese bezuinigingscrisis wordt, of dat we juist als eerste continent een duurzame en weerbare economie bouwen door nu te investeren. Met dit voorstel van het Europees Parlement tonen we aan dat de verschillen tussen Noord, Zuid, Oost en West kunnen worden overbrugd. Het is nu aan de regeringsleiders om datzelfde te doen.”

GroenLinks dient bezwaar in tegen het voorstel dat de schadelijke regels van het Europese landbouwbeleid met twee jaar stilzwijgend verlengt. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “In die twee jaar wordt zo’n 100 miljard euro aan landbouwsubsidies uitgegeven, zonder ook maar enige aanscherping van de vergroeningsvoorwaarden. Ondertussen holt de staat van de natuur achteruit. Dat is onacceptabel. Er moet een fatsoenlijk debat en stemming komen zodat de voorwaarden aangescherpt kunnen worden." Vrijdag behandelt het Europees Parlement het door Eickhout ingediende bezwaar. 

Er zit weinig vordering in de onderhandelingen over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), daarom moet een wetsvoorstel worden aangenomen dat de oude GLB-regels verlengt. Er ligt een voorstel van de Europese Commissie om de huidige regels een jaar langer aan te houden. De Landbouwcommissie van het Europees Parlement wil daar twee jaar van maken, zonder enige aanscherping van de vergroeningswaarden waaronder het geld wordt uitgegeven. Eickhout: “De miljarden aan Europese subsidies die naar de landbouw gaan, zorgen voor grote schade aan de natuur. Bij het opstellen van de regels is te veel naar de landbouwlobby geluisterd. De vergroeningsvoorwaarden moeten strenger worden. Dat kan met een paar simpele wijzigingen.” 

Landbouwcommissie

Om zulke wijzigingen door te voeren moet er echter eerst een plenaire stemming plaatsvinden. De Landbouwcommissie wil de normale plenaire procedure overslaan en direct de onderhandelingen met de EU-landen over de uiteindelijke wet beginnen. Eickhout: “Dit zou betekenen dat we als parlement geen wijzigingen meer kunnen doorvoeren. De schade die het Europese landbouwbeleid blijft aanrichten is onverdedigbaar. De verkeerde belangen staan nu voorop, ten koste van de natuur. De situatie vereist maximale democratische transparantie en betrokkenheid.”

Haalt het bezwaar van GroenLinks een meerderheid, dan vindt er tijdens de volgende plenaire vergadering van het Europees Parlement alsnog een debat met stemming plaats over de verlenging van het huidige landbouwbeleid.

De Europese Groenen in het Europees Parlement presenteren een nieuw asiel- en migratieplan. Met het plan willen de Europese Groenen ervoor zorgen dat asielzoekers eerlijk worden verdeeld over EU-landen, om zo de druk op landen aan de Europese buitengrenzen te verlichten. Hierdoor kunnen asielprocedures beter worden ingericht. GroenLinks-Europarlementariërs Tineke Strik: “De Europese Unie zit nu al jaren in een impasse over de verdeling van asielzoekers. Met dit plan laten we zien hoe we het recht op asiel kunnen verzekeren en dat we tegelijkertijd ellenlange asielprocedures aan de buitengrens voorkomen.”

Het plan van de Europese Groenen komt in aanloop naar het voorstel van de Europese Commissie voor een nieuw ‘migratiepact’. De Groenen doen een aantal voorstellen:

Alle EU-landen delen gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor het opvangen van asielzoekers. Dit betekent dat het principe dat het eerste land van binnenkomst verantwoordelijk is voor het asielverzoek, vervalt.

Asielzoekers die aankomen bij de Europese grenzen worden geregistreerd in een gemeenschappelijk registratiecentrum, waar het Europees Agentschap voor Asiel (EAA) bepaalt welke lidstaat de beste match is voor de betreffende asielzoeker.

Financiële prikkels stimuleren lidstaten, gemeenten en regio's om asielzoekers te huisvesten.

Als dit systeem gebaseerd op vrijwilligheid onvoldoende solidariteit oplevert, zet de Europese Commissie een mechanisme in werking waarmee een evenredige verdeling afdwingbaar wordt. In deze verdeling worden het aantal vrijwillig opgenomen asielzoekers, via zowel relocatie als hervestigingprogramma’s van de UNHCR, meegewogen. Dit mechanisme kan worden afgedwongen door financiële sancties.

Het EAA stelt een toezichtmechanisme in om te verzekeren dat alle EU-landen de gemeenschappelijke regels naleven. Door de verschillen tussen asielsystemen te verkleinen wordt zoveel mogelijk voorkomen dat asielzoekers later doorreizen naar andere EU-landen.

Strik: “Op dit moment is de druk op landen aan de buitengrens simpelweg te groot. Denk aan de onmenselijke omstandigheden in de overvolle kampen op de Griekse eilanden. Met dit plan verdelen we de verantwoordelijkheden eerlijk over de EU-landen. Zo geven we asielzoekers snel duidelijkheid en neemt de druk op landen af.

Lees het volledige plan hier. 

EU-landen moeten vluchtelingen overnemen uit de overvolle vluchtelingenkampen in Griekenland. Op mede-initiatief van Europarlementariër Tineke Strik sturen de leden van parlementscommissie Justitie en Burgerlijke Vrijheden deze oproep naar alle leiders van de EU-landen. De oproep is ondertekend door Europarlementariërs van de Groenen, christendemocraten, sociaaldemocraten, liberalen en links. Samen hebben deze fracties een meerderheid in het Europees Parlement.

Steun de oproep van de Europarlementariërs

In de oproep pleit Strik voor een oplossing voor de humanitaire crisis op de Griekse eilanden.

Strik: “We moeten de druk op het Griekse asielsysteem verminderen. Er moeten dus asielzoekers van de Griekse eilanden worden geëvacueerd, zodat zij een asielprocedure kunnen krijgen in andere EU-landen. Kwetsbare asielzoekers, zoals minderjarigen, moeten daarbij als eerst geholpen worden. Veel Europese gemeenten dringen hierop aan, ook in Nederland, maar de meeste EU-landen laten het tot nu toe afweten.”

Financiële hulp

Daarnaast zegde de EU vorige week financiële hulp toe aan Griekenland, 700 miljoen euro. Strik wil dat dit geld niet alleen wordt besteed aan extra grenswachten, maar vooral gaat naar het verbeteren van de omstandigheden in de opvangkampen en humanitaire hulp. Het Europees Parlement heeft stemrecht over 350 miljoen van de 700 miljoen euro. Strik: “Wanneer het parlement hierover stemt, dienen we amendementen in zodat het geld vooral wordt besteed aan het beschermen van de vluchtelingen zelf.”

“De EU-landen hebben de afgelopen vier jaar verzuimd verantwoordelijkheid te nemen voor een gezamenlijke oplossing. Nu moeten ze laten zien dat solidariteit en mensenrechten onlosmakelijk onderdeel zijn van Europees asielbeleid”, besluit Strik.

Europarlementariër Kim van Sparrentak wil dat de Europese Commissie zich gaat inzetten om de achteruitgang van vrouwenrechten in Europa een halt toe te roepen. “Ik ben het wachten beu. De vooruitgang in veel landen is stilgevallen en er is een backlash aan de gang. We zien toenemend geweld tegen vrouwen, een groeiende anti-abortusbeweging en verdrukking van organisaties die opkomen voor gendergelijkheid.”

Woensdag debatteerde het Europees Parlement over het verbeteren van gendergelijkheid. Daarmee loopt het vooruit op de de Europese Commissie die volgende maand haar plannen zal bekendmaken. Hoewel de afgelopen decennia veel vooruitgang is geboekt op gebied van gendergelijkheid, duurt het volgens het World Economic Forum nog honderd jaar om volledige gelijkheid te bereiken.

Verder dan mooie woorden

Volgens Van Sparrentak is het noodzakelijk dat de plannen die de Europese Commissie presenteert verder gaat dan mooie woorden: “De Europese Commissie moet zich achter de voorvechters van gendergelijkheid scharen. Organisaties die vrouwenrechten en gendergelijkheid promoten moeten financieel ondersteund worden, in het bijzonder in landen waar ze onder druk staan.”

Daarnaast wil Van Sparrentak dat de Europese Commissie de ontwikkelingen van gendergelijkheid in EU-landen actief volgt en in actie komt wanneer EU-landen het principe gendergelijkheid tegenwerken. “Overheden die vrouwenrechten stelselmatig ondermijnen, moeten dat ook in de toekenning van Europese fondsen merken en organisaties die vrouwenrechten schenden mogen geen Europese subsidies meer ontvangen. Zo krijgen we daar een stok achter de deur”, aldus van Sparrentak.

GroenLinks zet grote vraagtekens bij het handelsakkoord tussen de Europese Unie en Vietnam waarover het Europees Parlement woensdag stemt. Het eerste handelsakkoord dat de nieuwe Europese Commissie voorlegt aan het Europees Parlement is volgens Europarlementariër Bas Eickhout in strijd met de duurzame ambities van de Europese Commissie. We beantwoorden zeven vragen over het handelsakkoord.

1. Wat staat er in het handelsakkoord?

Sinds 2007 onderhandelde de Europese Unie en Vietnam over een handelsakkoord. In het akkoord spreken de twee partijen af om importheffingen geleidelijk af te schaffen. Daarnaast maken ze afspraken om elkaars productstandaarden te erkennen, zodat de handel makkelijker wordt. Voor landbouwproducten krijgt de EU voor 99 procent toegang tot de Vietnamese markt, terwijl de EU importquota behoudt voor de import van Vietnamese landbouwproducten. Behalve een handelsakkoord, ligt er ook een verdrag voor dat de bescherming van investeerders regelt. Dit zorgt ervoor dat investeerders overheden kunnen aanklagen, vaak ten koste van mens en milieu.

2. Wat betekent dit handelsakkoord voor het klimaat en milieu?

De Europese Commissie spreekt over duurzame ontwikkeling in handelsakkoorden, maar toch blijft ook dit akkoord business as usual: handelsafspraken zijn bindend maar afspraken over duurzaamheid blijven vrijblijvend. Eventuele negatieve effecten van de handel op het klimaat blijven daardoor zonder consequenties. Het verder vrijgeven van de handel in hout en vis, zonder bindende duurzaamheidsafspraken, kan de bestaande problemen van ontbossing en overbevissing verergeren. GroenLinks wil alleen handelsakkoorden die echt bijdragen om klimaatverandering aan te pakken en die goed zijn voor de biodiversiteit.

3. Hoe staat het met de mensenrechten in Vietnam?

De mensenrechtensituatie in Vietnam is zeer zorgelijk. De vrijheid van meningsuiting is sterk ingeperkt en kritiek op de overheid wordt hard gestraft. In 2019 werd in Vietnam een nieuwe cybersecurity-wet aangenomen, waardoor mensen die zich online uitspreken tegen de regering eenvoudig vervolgd kunnen worden. Verschillende journalisten en mensenrechtenverdedigers zijn door de overheid geïntimideerd of zelfs opgesloten. De journalist Pham Chi Dung werd gearresteerd nadat hij het Europees Parlement opriep om de ratificatie van het handelsakkoord met Vietnam uit te stellen.

Ondanks het samenwerkingsakkoord dat de EU al in 2016 met Vietnam sloot, verbetert de situatie in Vietnam nauwelijks. In dat samenwerkingsakkoord staat de mogelijkheid om het het handelsakkoord dat nu voorligt, op te schorten. Het is voor GroenLinks onacceptabel dat de EU dit handelsakkoord ratificeert voordat mensenrechtenschendingen in het land voldoende zijn aangepakt.

4. Maar is GroenLinks dan tegen handel?

Nee, GroenLinks is voorstander van handelsafspraken als die een positieve impact hebben op duurzaamheid en respect voor mensenrechten. Voor GroenLinks is het essentieel dat handelsafspraken ertoe bijdragen dat bedrijven handelen met respect voor mensen, dieren, klimaat en milieu. Door multinationals extra rechten te geven om overheden onder druk te zetten als bedrijfsbelangen worden geschaad, gaan we juist de verkeerde kant op.

5. Maar andere partijen hebben toch ook gezegd dat ze meer aandacht willen voor klimaat en mensenrechten in handelsakkoorden?

Klopt. Helaas ziet het ernaar uit dat ze zullen instemmen met het akkoord. In de handelscommissie stemden de Europese christendemocraten (Europese fractie van CDA), liberalen (fractie van D66 en VVD) en sociaaldemocraten (fractie van PvdA) vorige maand in met het verdrag.

6. Moet dit akkoord nu ook nog door nationale parlementen worden goedgekeurd?

Deels. Dit handelsakkoord is een Europese bevoegdheid en hoeft daarom alleen door het Europees Parlement en door Europese ministers goedgekeurd te worden. Het deel over het investeringsakkoord is een gedeelde bevoegdheid van Europa en van de lidstaten, het moet daarom langs ook alle nationale parlementen. Het Europees Parlement stemt komende week over beide delen.

7. Over welke andere verdragen lopen er nog onderhandelingen? Momenteel onderhandelt de Europese Commissie met onder andere Australië, Nieuw-Zeeland en Indonesië over handelsakkoorden. Met China onderhandelt de Europese Commissie over een investeringsakkoord. De Europese Unie sloot al een handelsakkoord op hoofdlijnen Zuid-Amerikaanse landen (EU-Mercosur) waar de lidstaten en het Europees Parlement zich over buigen zodra de volledige juridische tekst voltooid is. Het handelsakkoord met Canada (CETA) is voorlopig in werking getreden, maar EU-lidstaten moeten het nog wel ratificeren. Onder andere in Nederland is nog onzeker of dat gaat gebeuren. Een volledig overzicht van alle handelsonderhandelingen staat op de website van de Europese Commissie.

Met een grote meerderheid liet het Europees Parlement donderdag weten dat de Europese beschermde natuurgebieden - inclusief Natura 2000 - uitgebreid moeten worden. Europarlementariër Bas Eickhout: “Dit is een niet te onderschatten signaal. Waar Nederland spreekt over het wel, of niet afbreken van beschermde natuur, is op Europees niveau de discussie honderdtachtig graden anders.”

De stemming is het startschot van een jaar waarin natuurbescherming hoog op de Europese  agenda staat. Eickhout: “In oktober 2020 vindt de VN-biodiversiteitstop plaats in de Chinese stad Kunming. Deze bijeenkomst moet het ‘Parijs-moment’ voor de natuur worden. Het doel is om in China een wereldwijd bindend natuurakkoord te sluiten. De huidige internationale afspraken lopen dit jaar af, dus zit er druk op de ketel. Dit moment moeten we volledig benutten.”

Extra maatregelen

Eickhout: “Het is cruciaal dat de EU niet met lege handen naar China afreist. Ook in Europa blijft de biodiversiteit achteruit hollen. Als we wereldwijd vooruitgang willen boeken, dan zullen we als EU ons huiswerk op orde moeten hebben.” Het Europees Parlement roept daarom op tot het nemen van extra maatregelen, zoals:

uitbreiding, kwaliteitsverbetering en betere verbinding van Europese natuurgebieden op land en zee; bindende doelstellingen om vervallen landschappen te herstellen; bindende doelstellingen om pesticidengebruik terug te dringen; tien procent van de EU-begroting inzetten voor het bevorderen van biodiversiteit. 

“De bal ligt nu bij de EU-landen en de Europese Commissie. Eén ding kan ik verzekeren: ook daar is de algemene denkrichting over natuur heel anders dan in Nederland ” aldus Eickhout.

De ‘routekaart voor een sociaal Europa’ die de Europese Commissie vandaag voorstelt, is volgens GroenLinks te mager. GroenLinks wil meer ambitie en urgentie in het actieplan voor een sociaal Europa. 

Europarlementariër Kim van Sparrentak mist zelfreflectie bij de Europese Commissie. "Voor een socialer Europa is een koerswijziging nodig: een echte breuk met het jarenlange heilige geloof in marktwerking dat het Europees beleid heeft gedomineerd. De verplichte aanbestedingen in de zorg zijn daar een schrijnend voorbeeld van, maar ik merk in deze routekaart niet dat de Commissie inziet dat dit soort doorgeslagen marktwerking snel moet worden aangepakt."

Platformwerkers

Van Sparrentak: “Terwijl de Commissie met veel bombarie aankondigde de sociale zekerheid van platformwerkers te verbeteren, komt ze niet verder dan een conferentie over platformwerk. Het is zaak dat de EU sneller met maatregelen komt die werknemers en zelfstandigen in deze snel veranderende economie echt beschermen."

Terwijl veel EU-landen kampen met grote ongelijkheid, armoede en een gebrek aan zekerheid op de arbeidsmarkt, maakt de Commissie weinig haast met het uitwerken van de ‘Europese pijler van sociale rechten’. “Pas in 2021 komt de Europese commissie mogelijk met maatregelen, terwijl we al sinds 2017 wachten op concrete uitwerking van deze principes”, aldus Van Sparrentak.