Poliflw

We stelden op 16 mei schriftelijke vragen aan de gemeente en provincie omdat zij volgens ons onjuiste uitgangspunten hanteren om ons 310 hectare zonneweide door de strot te duwen.

Vanuit de gemeente bleef het angstvallig stil. Ook de gemeenteraadsleden die altijd de mond vol hebben over het milieu, over de belangen van de burgers, over de 'te hoge kosten' en dergelijke prietpraat hebben tot op heden de vragen niet beantwoord. Blijkbaar is fatsoenlijk reageren ver beneden de stand van de regenten van Stichtse Vecht. Gelukkig had het provinciebestuur meer fatsoen, want op 2 juli kregen we antwoord op onze vragen, natuurlijk ook omdat de SP in de Povinciale Staten is vertegenwoordigd en niet in de gemeenteraad van Stichtse Vecht. De vragen, de antwoorden en onze reactie daarop zijn als volgt samen te vatten:

Er worden bewust mistige uitgangspunten gehanteerd zodat de controle op nut en noodzaak van 310 ha zonneweiland lastig is. Er wordt, zonder onderbouwing, ontkend dat er meer energie wordt opgewekt dan nodig is. Er wordt verzwegen dat - volgens de Rijksoverheid - door de aanwezigheid van de A2 met doorgaand verkeer de theoretische energievraag van de gemeente wordt verhoogd. Daardoor worden onze huishoudens nog eens extra belast. Uitbaters van zonnevelden kunnen gebruik maken van subsidies terwijl Rutte de salderingsregeling voor huishoudens wil afschaffen. Er worden geen duidelijke voorwaarden gesteld waaraan een uitbater moet voldoen om een vergunning of een wijziging van het bestemmingsplan te krijgen om landbouwgrond om te zetten in een zonneweiland. De gemeente treft geen concrete maatregelen om de lusten en lasten eerlijk te verdelen. Volgens het klimaatakkoord zou de eigendom van 50% van de nieuwe energie bij de burgers onder worden gebracht.

In onze gemeente hebben we al te veel hele en halve schandalen van plaatselijke politici voorbij zien komen. De noodzakelijke energietransitie mag daar niet aan worden toegevoegd. Het enige duidelijke wat uit de cijfers blijkt, is dat Stichtse Vecht meer energie gaat opwekken dan het totaalverbruik - ook in de toekomst - rechtvaardigt.

Het zijn de huishoudens van Stichtse Vecht die de rekening gepresenteerd krijgen. Als er plannen zijn om Stichtse Vecht een van de energiefabrieken voor de stad Utrecht te laten worden, wees daar dan eerlijk over en betrek de inwoners van onze gemeente erbij.

Het ambitieuze plan om in 2030 een klimaatneutraal Stichtse Vecht gerealiseerd te hebben gaat niet zonder horten of stoten: de gemeente dreigt in zee te gaan met de plannen van projectontwikkelaars om ons landschap in massale zonneweides te veranderen. De SP Stichtse Vecht is solidair met de Loenense bewonersgroep Geen Zonneweide die zich hiertegen verzet. Meer informatie vindt u in onderstaande brief van onze afdeling aan de bezorgde bewoners in de omgeving Loenen aan de Vecht en Loenersloot.

Aan de bewonersgroep Geen ZonneweideWellicht denkt u niet in eerste instantie aan de SP als het gaat om protest tegen zonneweiden, maar in december 2018 wees onze Utrechtse Statenfractie al op de dubbele moraal welke schuil ging onder de Provinciale visie m.b.t. bodemdaling. Dat was ingegeven door de Rijksoverheid die wilde scoren met terugdringen van de CO2 uitstoot. Het verdrassen van de veenweiden werd opeens als de oplossing gepresenteerd. Daarmee werd van de landbouw een flink offer geëist terwijl (of zodat?) de grote vervuilers (concerns als Schiphol) ongehinderd door konden gaan met hun groeiende uitstoot. Om de landbouw aan te wijzen als een van de grote vervuilers presteerde de regering het zelfs om de landbouw, de delfstoffenwinning, de industrie en de bouwnijverheid op één hoop te gooien (bron: CBS, RIVM/emissieregistratie) op het gebied van CO2 uitstoot. En dan behoor je al gauw tot de grootste CO2 uitstoters. Het mes snijdt dan aan 2 kanten:- De grondwaterstand verhogen zodat in de veenpolders de landbouw wordtbemoeilijkt en de CO2 uitstoot vermindert.- Overblijvende functie voor dit drasland: koeien eraf, zonnepanelen erop.

Dit vinden wij als SP echter een veel te simpele oplossing. Wij zeggen tegen gemeente en provincie: ga eerst met de boeren en bewoners in gesprek en ondersteun op grote schaal technische oplossingen zoals vrij verval drainage en drukdrainage. Onderzoek en stimuleer de bedrijfsmatige innovaties, bijvoorbeeld TopSurf in korrelvorm, lichter vee, natte teelt en regionale productie. Plaats eerst zonnepanelen op alle daarvoor geschikte daken van overheidsgebouwen, woningen, bedrijven, kantoren, op geluidschermen en parkeergarages. Houd daarnaast de huidige salderingsregeling in stand voor de burgers. 

In de uitgangspunten van de gemeente zit overigens nog iets vreemds: de gemeente stelt dat 21% van de totale energiebehoefte zou moeten worden opgewekt met zonne- of windenergie. Gebruikmakend van het meest recente (en conservatieve) opbrengst-gegevensonderzoek, leiden de door de gemeente opgegeven percentages tot merkwaardige resultaten;

1. Als je voor 21% (bestaande uit zonne-energie) 310 hectare zonneweide nodig zegt te hebben, is de opbrengst hiervan (bij 80.000 MWh per 100 hectare) 248.000 MWh per jaar. De totale energiebehoefte is dus 1.180.524 MWh.

2. Als je voor dezelfde 21% (bestaande uit windenergie) 24 windmolens nodig zegt te hebben, is de opbrengst hiervan (bij 6000 MWh per molen) 144.000 MWh per jaar. De totale energiebehoefte is dan gedaald naar 633.000 MWh.

 

Het totale energiegebruik van alle 65.000 inwoners (28.500 huishoudens) in Stichtse Vecht is circa 100.000 MWh. In het eerste geval is dit zo’n 10% van de totale energieopbrengst, in het tweede geval zo’n 15%. Het lijkt er dus op dat de gemeente slecht rekent, of een dubbele agenda hanteert: voor wie wordt die resterende 80 á 90 procent dan opgewekt? En op wiens kosten? Wie incasseert de opbrengsten? Wil men voor energiespeculanten die deze zonnevelden gaan uitbaten ook de salderingsregeling afschaffen?

Kortom: nog veel onduidelijkheden. Wij wensen niet zonder enige argumentatie voor het blok te worden gezet. Gemeente en Provincie kunnen deze bestemmingswijziging blokkeren, maar daar is wel een beetje durf voor nodig. Als SP zijn we niet tegen zonne-energie, maar we willen wel op een eerlijke en rechtvaardige manier de lusten en lasten delen. Zonneweiden behoren niet het startsein maar het sluitstuk van de verduurzaming te zijn.

Als gemeente zou je dus eerst de overige 79 procent moeten regelen. Mochten er alsnog zonneweiden noodzakelijk blijken, kan dat alleen onder heldere voorwaarden.

Zet coöperaties van bewoners op die zeggenschap hebben over energiewinning. Besparen en opwekken moet hand in hand gaan, dus ook aan de slag met isolatie. Ontwikkel vanuit de regionale energiebehoefte, niet vanuit grondposities en aansluitmogelijkheden op het elektriciteitsnet. Wees zuinig op ruimte: geef prioriteit aan zonnepanelen op daken, bedrijventerreinen, geluidswallen en verweesde gronden. Een zonnepark wordt samen met bewoners van de gemeente ontworpen en landschappelijk ingepast. De opbrengsten worden op een eerlijke manier gedeeld. Demotiveer projectontwikkelaars die land opkopen of pachten om energie op te wekken voor eigen gewin. Een zonnepark in landelijk gebied moet toegevoegde waarde voor landschap en biodiversiteit opleveren.

Het zal duidelijk zijn dat wij uw initiatief om ons polderlandschap te behouden ondersteunen, ook als daar financiële middelen uit de gemeente of provincie voor nodig zijn. 

De huidige rechtse regering overviel ons deze week met de mededeling dat er hogedrukgasleidingen moeten worden aangelegd in Stichtse Vecht. Waarom? Een aantal bedrijven wil niet van het gas af, maar gewoon doorgaan met Russisch importgas en gaswinning op de Noordzee.

En dat gas geeft een veel hogere werkdruk in de leidingen dan het Gronings aardgas. Het Noordzeeloket (Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat) geeft niet aan dat er nieuwe pijpleidingen vanaf de gasvelden op de Noordzee worden aangelegd, dus het zal voornamelijk gaan om te importeren Russisch gas.

Op zich zijn wij helemaal niet tegen het drijven van handel met Rusland, maar deze regering van klimaathelden (vooral in verkiezingstijd) zou eigenlijk tegen die bedrijven moeten zeggen: 'Beste vrienden, we stoppen met gas, bedenk wat anders'. Daarentegen zeggen Rutte en Wiebes: 'Beste vrienden, we geven jullie nieuwe gaspijpen en laten de burgers betalen'. Het zou ons ook niets verbazen als ze aan de energiereuzen hebben beloofd dat ze die plattelandsgemeenten zoals Stichtse Vecht gewoon door de strot duwen. Ze hebben daar genoeg politieke vriendjes die later toch ook een mooi baantje willen. Maar zo gemakkelijk komen deze dames en heren hier niet mee weg. Met hogedrukgasleidingen zijn in het verleden rampzalige ongelukken gebeurd, zowel in Nederland als in het buitenland. Als er dan ook nog geruststellend wordt gemeld dat de leidingen zoveel mogelijk bij hoogspanningsmasten zullen worden aangelegd, ga je twijfelen aan de verstandelijke vermogens van de regerenspartijen en hun leger van communicatieadviseurs.

Het zal duidelijk zijn dat we hier als SP volstrekt anders over denken. Als wij gasloos moeten, moeten de bedrijven - waar ze in Den Haag hun oren naar laten hangen - ook gasloos. Dat is onze boodschap aan de regering en ons gemeentebestuur. Het is schandalig dat deze regering wederom uitzonderingen probeert te maken voor grote concerns terwijl gewone mensen - met of zonder baan, in huur- of koopwoning, boer of MKB'er - op kosten worden gejaagd.

Als er bovendien sleuven in onze dorpen gegraven moeten worden, vrezen we het ergste: we zijn de chaos rondom de aanleg van de persleiding voor de riolering in Maarssendorp nog niet vergeten. Ook de chaotische toestanden tijdens de (door ons gewenste) renovaties in de Zeeheldenbuurt en Staatsliedenbuurt wijzen op de onkunde van de gemeente in zijn rol als belangenbehartiger van zijn inwoners. Dat belooft dus nog wat.

Als SP staan wij wél voor het behartigen van de belangen van de gewone mens in Stichtse Vecht. Daarom roepen wij de gemeente en de inwoners op om zelf het heft in handen te nemen. Zet coöperaties van bewoners op die zeggenschap hebben over energiewinning. Besparen en opwekken moet hand in hand gaan, dus ook isoleren. Ontwikkel vanuit de regionale energiebehoefte, niet vanuit grondposities en aansluitmogelijkheden op het elektriciteitsnet. Wees zuinig op ruimte: geef prioriteit aan zonnepanelen op daken, bedrijventerreinen, geluidswallen en verweesde gronden. Elk zonnepark wordt samen met bewoners van de gemeente ontworpen en landschappelijk ingepast. De opbrengsten worden op een eerlijke manier gedeeld. Ondersteun de lokale energiebeweging en demotiveer projectontwikkelaars die het land opkopen of pachten om energie op te wekken voor eigen gewin. Elk zonnepark in landelijk gebied heeft toegevoegde waarde voor landschap en biodiversiteit.

Hiervoor zouden het Rijk, de provincie en de gemeente geld moeten vrijmaken, wat weer ten goede komt aan de inwoners. Maar ja, regering, provincie en gemeente lopen aan de leiband van projectontwikkelaars en olie- en gasboeren, die vooral in termen van winst denken.

Wij horen hier als SP niet bij en dat willen wij ook niet. Wij hebben andere vrienden: de inwoners van Stichtse Vecht. Wij zullen initiatieven nemen en ondersteunen om een klimaatrechtvaardig Stichtse Vecht te realiseren.