Poliflw

Zwolle staat voor een grote opgave om de komende jaren de energievoorziening in de stad te verduurzamen. De manier waarop dat moet gebeuren staat in het Plan van Aanpak Energietransitie. Een belangrijke onderdeel van dat plan is de zogeheten sectorgerichte aanpak, een manier om bedrijven op vrijwillige wijze te stimuleren om op duurzame energie over te stappen. Een goed idee, want op die manier denkt het college 50 procent van de verwachte energiebesparing te realiseren.

Dit plan zou verantwoordelijk wethouder Monique Schuttenbeld in het eerste kwartaal van 2019 presenteren. Dat is niet gelukt. Om de wethouder te helpen herinneren aan de afspraak, stelt D66 Zwolle vragen. En omdat het niet de eerste keer is dat de wethouder te laat is met haar plannen, helpen wij haar door onder dit bericht een handige dagenteller te plaatsen. Iedereen kan dan in een oogopslag zien hoe groot de vertraging inmiddels is.

Het belang van de energietransitie in Zwolle is groot. Die moet namelijk helpen een grote CO2-reductie te realiseren, zorgt voor meer leefbaarheid en draagt in het algemeen bij aan een schonere planeet. Het college heeft een plan van aanpak ontwikkeld met ideeën over het halen van de duurzame doelstellingen. D66 is blij met het plan, maar vindt dat het een stuk concreter en een stuk ambitieuzer kan. Dat er bijvoorbeeld door de samenstelling van het college alleen windmolen bij Tolhuislanden mogen komen, is een gemiste kans, want zonder die windmolens is het onmogelijk om op tijd de duurzaamheidsdoelstellingen te halen. Zeker nu het Rijk die ambities nog scherper heeft gesteld. En de plannen die er in Zwolle wel zijn, zijn voorlopig niet meer dan dat: plannen.

D66 wil dat er met meer urgentie aan deze belangrijke opdracht wordt gewerkt. Het feit dat het niet is gelukt om binnen de beloofde termijn de sectorgerichte aanpak te presenteren, is wat D66 betreft geen goed teken. Zeker omdat het plan van aanpak Energietransitie ook al niet binnen de beloofde eerste honderd dagen van dit college kon worden gepresenteerd. D66-raadslid David Hof: “We hadden gehoopt dat het college vaart zou maken met de energietransitie, maar we merken dat het voorlopig met name bij plannenmakerij blijft. Dat nu de sectorgerichte aanpak al niet binnen de gestelde termijn beschikbaar is, wekt dan ook niet het meeste vertrouwen.”

Om de wethouder te helpen herinneren aan de afspraak en om het gevoel van urgentie aan haar over te brengen heeft D66 sinds 1 april 2019 (tweede kwartaal 2019) een klok op zijn website geplaatst en zal het daar dagelijks aandacht voor vragen via sociale media. David Hof: “Wellicht dat het de wethouder herinnert aan de urgentie van de energietransitie.” Ook stelt D66 vandaag (maandag 1 april) de volgende vragen:

Welke redenen zijn er waardoor de voornoemde plannen (Plan van aanpak sectorgerichte uitwerking gebouwde omgeving en routekaart verduurzamen maatschappelijk vastgoed) vertraging hebben opgelopen? Langs welke hoofdlijnen worden voornoemde plannen opgesteld? Wanneer kan de raad deze vertraagde plannen wel verwachten?

 

 

De Zwolse ChristenUnie-fractie wil van het college weten of er in Zwolle ook gronden van de Rijksoverheid geschikt zijn voor het opwekken van duurzame energie. Heel recent werd aangekondigd dat Rijkswaterstaat actief grond ter beschikking gaat stellen voor zulke projecten, mogelijk ook in Zwolle en daar wil de ChristenUnie meer van weten.

“In gesprekken die ik heb over de energietransitie wordt vaak heel terecht gewezen op grond langs wegen, kanalen en andere infrastructuur. Daar kunnen zonnepanelen zo neergelegd worden dat ze niet of nauwelijks in het zicht liggen,” aldus raadslid Ruben van de Belt. “Het Rijk zet de deur nu open. Wij willen graag dat het college bekijkt welke kansen er zijn en die grijpt. Op die manier kunnen we er echt alles aan doen om ons landschap en agrarische grond zoveel mogelijk te ontzien.” Zo wordt in Drenthe een kilometers lange rij zonnepanelen op de geluidswal van een snelweg aangelegd. De vraag is of er in Zwolle ook zulke kansen zijn.

Daarbij heeft de ChristenUnie wel een aandachtspunt, geeft Ruben aan. “Dat de grond in bezit van het Rijk is, wil niet zeggen dat onze kaders niet gelden. Wij vinden het ontzettend belangrijk dat ook bij eventuele projecten op Rijksgronden Zwollenaren de kans krijgen eigenaar van de panelen te worden. Dit staat zowel in de Energiegids als in het recent aangenomen Plan van Aanpak Energietransitie. Daarom willen wij van de wethouder weten of dit uitgangspunt voldoende geborgd is. Ook als het gaat om grond van het Rijk, bijvoorbeeld naast de snelweg.”

De ChristenUnie Zwolle heeft hierover schriftelijke vragen gesteld aan het college. De beantwoording daarvan staat gepland op 16 april 2019. Hieronder de ingediende tekst:

"De energietransitie is niet enkel een technisch vraagstuk, maar juist ook een sociaal en een ruimtelijke uitdaging. In gesprekken die de ChristenUnie-fractie voert met inwoners over het inpassen van duurzame energie wordt dan ook vaak gewezen op nog beschikbare grond langs wegen, kanalen, geluidswallen en andere infrastructuur. Hoe meer deze gronden daadwerkelijk benut kunnen worden voor energieopwekking, hoe toegankelijker we de overstap op schone energie kunnen maken.

In dat kader hoorde onze fractie met veel interesse het voornemen van de Rijksoverheid om gronden in Rijksbezit proactief aan te bieden als mogelijke ruimte voor duurzame energieopwekking Zie https://www.rijkswaterstaat.nl/nieuws/2019/03/rijk-stelt-grond-beschikbaar-voor-opwekking-duurzame-energie.aspx. Wij zien hierin een mooie kans om alle logische plekken te benutten, en daarmee ook duidelijk te maken dat Zwolle er echt alles aan doet om ons landschap zoveel mogelijk te behouden. Wel vinden wij het belangrijk dat bij dergelijke initiatieven van het Rijk onze eigen voornemens over lokaal eigenaarschap overeind blijven staan.

Dat brengt de ChristenUnie tot de volgende vragen:

·         Is het college op de hoogte van het voornemen van de Rijksoverheid gronden in rijksbezit langs infrastructuur actief in te zetten voor het inpassen van duurzame opwek?

·         Is het college in gesprek met de Rijksoverheid, in casu Rijkswaterstaat, over mogelijkheden binnen onze gemeente dergelijke gronden aan te wenden?

·         Ziet het college zelf geschikte gronden binnen onze gemeente die in handen zijn van het Rijk, bijvoorbeeld zonnepanelen langs infrastructuur, voor de aanleg van duurzame opwek?

·         Zo ja, is het college bereid om deze opties actief onder de aandacht te brengen bij de Rijksoverheid?

·         Indien er kansrijke gronden in handen van het Rijk zijn, is het college dan bereid er alles aan te doen dat eventuele exploitatie gebeurt binnen de door de raad gestelde kaders voor participatie en aandeelhouderschap van Zwollenaren?"

Onze 16 jarige Jarno van Straaten (nr 17 van onze kandidatenlijst) in gesprek met de Volkskrant: ‘De Staten zijn interessanter dan verwacht’ 💚❤️

Afgelopen maandagavond debatteerde de Zwolse raad over de eerste versie van de Energieagenda 2018-2022. De plannen van dit college om werk te maken van de schone toekomst van onze stad. Er was voor de fracties alle ruimte om suggesties en aanvullingen mee te geven en die worden verwerkt door de wethouder. Lees hieronder de bijdrage van raadslid Ruben van de Belt.

De energietransitie in Zwolle krijgt steeds concreter vorm en gaat ook steeds een stapje sneller. Vorige week was ik bij een afgeladen volle bewonersavond van Berkum Energieneutraal 2025. Daar sprak ik Zwollenaren die al druk bezig zijn hun huis van het aardgas af te halen, energie te besparen en de rest zelf op te wekken. En ik sprak Zwollenaren die daar serieus over nadenken maar dat het liefste met een grotere groep doen.

Wat me op zo'n avond trots op Zwolle maakt, is dat we de potentie zien om geld te besparen met isolatie en zelfopgewekte energie, en daarna meteen nadenken of we dat kunnen gebruiken en het bijvoorbeeld via een buurtcoöperatie ten goede kunnen laten komen van onze buurt. Dat is echt Zwols: nuchter en slim samen aan de slag, met oog voor onze stad en oog voor onze medebewoners.

Schouders eronderEr ligt nu een voorstel voor de Energieagenda. Het aanvalsplan van dit college om de Zwolse energietransitie te versnellen en te versterken. Het plan is concreet, helder en ambitieus. Als de gemeente samen met alle inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en de netbeheerder de schouders hieronder zet, dan hebben wij het volste vertrouwen dat we de doelstellingen gaan halen.Daarbij wil ik wel een kanttekening maken: we hebben al forse stappen gezet hebben in de richting van onze ambities in 2025. We mogen verwachten dat de overstap op schone energie steeds harder zal gaan, ook door keuzes van de Zwollenaren zelf. Daarom moeten we ervoor waken niet achterover te gaan leunen. Laten we ons dan ook vooral richten op het eindplaatje waarin Zwolle als geheel energieneutraal is. Want we raken net op stoom, en dat willen we vasthouden.Een belangrijke voorwaarde daarvoor is dat iedereen kan zien waar we staan en wat er in de pijplijn zit. In de vorige periode heeft onze fractie samen met GroenLinks het college gevraagd om een dashboard energietransitie. De wethouder heeft aangegeven dat dit dashboard in de definitieve versie terug zal komen. Juist omdat het een prachtig middel is om te motiveren en inspireren, maar ook onze eigen voortgang te monitoren.

Aanpak per wijkVerder spreekt de energieagenda van een warmteplan per wijk. Dat gaat voor onze fractie niet alleen over techniek, maar ook over de wijk zelf. Elke wijk heeft voor een succesvolle transitie net een andere aanpak nodig. Wat in Berkum werkt, werkt in Zwolle-Zuid niet en andersom. Het zou mooi zijn als we kennis van opbouwwerkers in de wijk benutten om echt voor maatwerk te gaan.

Zwols één-tweetjeIn eerdere debatten heeft onze fractie er al op gehamerd: schone energie opwekken en gebruiken moet een Zwols één-tweetje worden. Zelf opwekken, zelf gebruiken. Dus zelf de vruchten plukken. Meer op eigen kracht! Waar we vroeger—en helaas nu ook nog steeds—energie afnemen van grote en vieze energiecentrales, gaan we dat steeds meer doen via energieproductie op allerlei plekken in de gemeente. De energie ligt letterlijk op straat.

Duurzame energie biedt dus kansen. Die moeten we wel benutten. Het Klimaatakkoord spreekt van 50% lokale participatie in duurzame opwek in 2050. Dit willen wij in Zwolle ook zien. Het liefste zelfs meer dan 50%! Maar dan moeten we op korte termijn de juiste voorwaarden scheppen. Daar is dit het uitgelezen moment voor. Kansen om het energiesysteem bij te buigen en Zwolle zelf te laten profiteren van duurzame opwek zijn schaars. We moeten die met beide handen aangrijpen!

Als gemeente zijn wij de partij bij uitstek om dat Zwolse één-tweetje te stimuleren. Wij zijn erg blij met de toezegging van de wethouder dat er in de definitieve versie van de Energieagenda ook als mijlpaal een plan wordt opgenomen waarmee we Zwollenaren helpen hun eigen energie te oogsten. Dat plan geeft wat ons betreft een pad naar het eindbeeld van 50% lokale participatie, waarin de lessen uit de lopende projecten worden meegenomen. En een aanpak om veel actiever postcoderoos-initiatieven te stimuleren, bijvoorbeeld door een standaardpakket of gerichter ondersteuning. Maar ook de uitwerking van een Zwols Energiefonds, dat Zwolse initiatieven net dat zetje kan geven. En hoe die initiatieven ondersteund en gefaciliteerd worden.

Een sociale transitieZwolle is een sociale stad. Een stad waarin mensen omzien naar elkaar, waarin we zorg dragen voor elkaar. Ook als het gaat om de energietransitie. Want het is een grote kans om de baten van energie ten goede te laten komen van de stad. En dat geldt extra voor Zwollenaren met lagere inkomens, want dan is te midden van alle vaste lasten de energierekening vaak het enige waar nog wat beweging in kan komen. De huur, de zorgverzekering, alle kosten staan vast. Maar de energietransitie biedt een gouden kans om de energierekening te verlagen. Maar dat gaat niet vanzelf. Daarom zijn wij blij met de toezeggingen van de wethouder om met een aanpak te komen hoe we deze energietransitie een sociale transitie kunnen maken.

Aan de slagDe ChristenUnie heeft vertrouwen dat Zwolle haar duurzame ambities gaat realiseren, als we maar met de hele stad de schouders eronder zetten. Dat willen we wel op een typisch Zwolse manier. Dus schone energie opwekken en gebruiken als een echt Zwols één-tweetje. Een sociale transitie, waarvan alle Zwollenaren profiteren. En gezamenlijke plannen met bedrijfsleven, woningcorporaties en onderwijs. Dat willen we meer en concreter terugzien in het Energieprogramma. Zwolle is er klaar voor!

Afgelopen droge zomer lijkt alweer lang geleden, maar nog steeds is het grondwaterpeil in de hoger gelegen delen van Salland en Twente veel te laag. Soms wel een meter lager als normaal... Robert Jansen heeft hierover vragen gesteld aan de provincie.

Vandaag waren we met een brede ChristenUnie delegatie en op werkbezoek bij Cogas te Almelo. We kregen een goede indruk van stadsverwarming, waarbij o.a. 'afvalhout en snoeimateriaal wordt verwerkt. Bovendien informeerde Cogas ons over de energieopgave en de strategie van Cogas voor korte en lange termijn. Er ligt een geweldige uitdaging te wachten niet alleen vanwege klimaat, maar juist ook omdat de Groninger gaskraan over niet al te lange tijd dicht gaat. Er wordt veel gesproken over 'haalbaar en betaalbaar' van de energietransitie, maar de transitie zorgt ook voor veel innovatie en groei van werkgelegenheid. De economische impact is niet alleen negatief. Voor de korte termijn is er nog veel te bereiken in besparing en stimuleren van de hybride warmtepomp. Voor de langere termijn lijkt waterstofgas een belangrijke factor te kunnen worden.

Onze bijdrage aan het debat over de energietransitie.

Twee weken geleden bleek dat we de klimaatdoelen uit de Urgenda-rechtszaak niet gaan halen. In plaats van te onderkennen dat we al jarenlang te weinig doen, reageerde het kabinet door te zeggen dat de rechter niet op de stoel van de politiek moest gaan zitten. Een bijzondere opmerking, aangezien het natuurlijk niet gaat om de uitspraak van de rechter. Het gaat om een zorgplicht naar je inwoners toe en bovenal gaat het om het onvoldoende serieus nemen van de toekomst van ons land. Laten we er daarom hier in Zwolle voor zorgen we niet in eenzelfde situatie terecht komen. Laten we zorgen dat we hier wel onze doelen halen en laten we het hier vooral hebben over de weg naar die doelen toe. Een weg waarbij het voor ons gaat om snelheid, solidariteit en eigenaarschap.

En als we dan kijken naar het plan van aanpak voor de energietransitie in de gemeente Zwolle zien we gelukkig een stap in de goede richting. We zien doelen die breed gedragen worden door het college, de raad en onze stad. We zien ook dat het college sturing en uitvoering probeert te geven. Maar we zien ook dat het college worstelt. Een aantal wensen en voorstellen uit het vorige debat zijn overgenomen, maar we zien vooral ook dat deze zijn benoemd als plannen, onderzoeken en aandachtspunten.

Maar we moeten wel aan de slag. En vanuit die verantwoordelijkheid die onze fractie daar voor voelt staan wij in beginsel dan ook positief tegenover het plan van aanpak. Wij ondersteunen de doelen en de verschillende speerpunten, maar wel zullen wij kritisch zijn op de vervolgstappen. Het plan van aanpak laat namelijk nog erg veel ruimte. Daarom staan wij graag stil bij de door ons gewenste snelheid, solidariteit en eigenaarschap. Dat is namelijk het kader waaraan wij alle vervolgstappen zullen toetsen.

Allereerst die snelheid. Die is belangrijk om onze doelen voor 2025 te halen. En met betrekking tot die snelheid willen graag twee zaken aanstippen.

Ten eerste de capaciteit om inwoners en ondernemers te adviseren, te ondersteunen en bij te sturen. Het plan van aanpak heeft het over ruim baan voor kleinschalige initiatieven, handhaving van de wet milieubeheer en de inzet van het gemeentelijke energieloket. Maar als we dan zien dat daar in totaal niet meer dan een paar fte voor beschikbaar is, dan vragen wij ons af of dit voldoende is.

Het plan van aanpak heeft het namelijk over het schetsen van handelingsperspectief. Wat ons betreft gaat het veel meer om het bieden van handelingsperspectief. Als inwoners aankloppen bij het energieloket, dat ze dan niet alleen informatie krijgen, maar bij wijze van spreken bij het kruisje kunnen tekenen en dat de isolatie van hun huis geregeld wordt. Veel inwoners willen graag, laten we dat vooral zo goed mogelijk ondersteunen.

En als tweede punt – voor die snelheid – dan toch nog even over die windmolens. Want daarmee is natuurlijk een grote versnelling mogelijk. Wij snappen dat de keuze voor Tolhuislanden een politieke afspraak is. Maar wat we nu ook zien is dat alle argumenten voor Tolhuislanden, mogelijk ook gaan gelden voor de locatie bij Windesheim, als de gemeente Olst-Wijhe doorzet met haar windmolens. Is het dan toch niet mogelijk om – net als bijTolhuislanden – te kijken hoe de inwoners hier zelf vorm aan kunnen geven, bv in een lokale coöperatie? En waarmee eventueel bepaalde bezwaren – bij inwoners én gemeenteraad – ook weggenomen zouden kunnen worden? Dat horen wij graag van de wethouder.

Dan ons tweede punt: een solidaire energietransitie. Vol inzetten op een duurzame toekomstis sociaal. We hebben daarmee oog voor de toekomstige generaties. Maar dat vol inzetten op die energietransitie brengt ook risico’s met zich mee als we kijken naar de weg er naar toe. Die is niet voor iedereen even gemakkelijk, en daar moeten we oog voor hebben.

Essentieel is daarom betaalbaarheid. Zowel voor die mensen die nu stappen willen zetten als voor die mensen die dat nog niet kunnen, bv. omdat ze het geld daar niet voor hebben. Onze fractie is daarom blij dat er een strategie komt voor een eerlijke uitvoering van de energietranstitie en het tegengaan van energiearmoede. Ook is het goed om te zien dat het door ons gewenste energiefonds is opgenomen in het plan van aanpak. Wel mag dit laatstenog wat steviger wat ons betreft: dus niet een onderzoek naar de mogelijke rol van een energiefonds. Nee, wij verwachten voor de zomer gewoon een concreet voorstel voor een fonds van waaruit wat ons betreft vol wordt ingezet op een eerlijke en betaalbare energietransitie.

Verder betekent een eerlijke transitie ook een wezenlijke bijdrage van bedrijven en maatschappelijke instellingen. Dat zien we gelukkig ook terug aangezien de meeste energiebesparing daar vandaan moet komen, maar onze twijfels hebben wij nog steeds bij de sectorgerichte aanpak, of in ieder geval de magere uitwerking daarvan. Wij verwachten dan ook veel van de verdere uitwerking die dit kwartaal onze kant op komt. En wij horen graag of de wethouder al een aantal concrete voorbeelden kan geven van activiteiten die in die sectorgerichte plannen komen te staan.

En dan – naast snelheid en solidariteit – ons derde punt: eigenaarschap. Natuurlijk eigenaarschap bij de gemeente in haar rolneming, maar vooral ook eigenaarschap bij onze inwoners. Ik referereerde er net al aan bij de windmolens, maar eigenaarschap vergroot het draagvlak. Ook zorgt het er voor dat opbrengsten in Zwolle blijven, dat inwoners onderling contact leggen en dat we een eerlijke balans krijgen tussen de lusten en lasten. Onze oproep aan het college is dan ook om zowel bij kleinschalige als bij grootschalige initiatieven bijzonder veel aandacht te hebben voor de deelname van inwoners, en ook vooral op zoek te gaan naar inwoners die zelf iets willen opstarten of ontwikkelen, bijvoorbeeld een zonnepark, en hen hier volledig in te begeleiden en ontzorgen. Laten wij die stad worden waar we het over tien jaar niet meer hebben over de hoogte van de bijdrage van een grootschalig initiatief aan de stad, juist omdat achter elk initiatief onze eigen inwoners en lokale energie coöperaties schuil gaan. Dat is wat ons betreft de inzet van het plan voor het vergroten van de participatie, zoals aangekondigd is voor het derde kwartaal.

Wij zien een plan waarvan wij de doelen dragen, waarin we in vergelijking met de vorige keer een aantal aanvullingen zien, maar ook een plan dat echt nader uitwerking behoeft.

Een belangrijke kanttekening daarbij is nog dat wij ons grote zorgen maken over de financiering. De 1,7 miljoen voor 2019 is wat ons betreft echt te weinig. De gemeente zal een proactieve, ondersteunende en waar nodig zelf-organiserende rol moet spelen. Als we daarbovenop in het plan lezen over het ondersteunen van kleinschalige initiatieven, grootschalige initiatieven, uitwerken van alle plannen, adviseren van inwoners, samenwerking in de regio, handhaving van de wet milieubeheer, en ga zo maar door, dan vraagt dit om beduidend meer inzet. Onze fractie wil dat graag, en wij dringen er bij de wethouder dan ook op aan om met aanvullende voorstellen te komen bij de PPN. Alleen dan zullen we  – met het oog op de doelen van 2025 – de energietransitie snel, solidair en met eigenaarschap bij de inwoners kunnen volbrengen.

Het bericht De energietransitie: snelheid, solidariteit en eigenaarschap verscheen eerst op PvdA Zwolle.