Poliflw

De coalitie is de afgelopen tijd bezig geweest om gezamenlijk met een plan te komen voor een sociale en duurzame weg uit de crisis. We zijn trots dat we als coalitie gekozen hebben om samen sociaal en duurzaam deze crisis uit te komen.

Zoals jullie allemaal weten en ervaren stelt de coronacrisis de hele wereld, en ook Amsterdam, voor grote uitdagingen en hebben de economische gevolgen een enorme impact op de financiële situatie van Amsterdam. 

Om sterker uit de crisis te komen en de transitie te maken naar een diverse, lokale economie die minder kwetsbaar is voor economische schokken, is het van groot belang dat we investeren. Met dit pakket kiezen we voor sociaal en duurzaam herstel. We komen met een groot werkgelegenheidsplan, waarbij we extra en versneld investeren in klimaat, onderhoud, groen en openbare ruimte en zo werkgelegenheid creëren voor de Amsterdammers. We stellen ook verschillende hervormingen voor het sociaal domein en we vragen een grotere bijdragen van bedrijven en private investeerders in een op te richten Amsterdam Fonds. 

Sociaal en duurzaam werkgelegenheidsplan

Werk is hierin de belangrijkste motor. Dit gaat via banenplannen voor een duurzame economie, investeringen in de publieke zaak, doorontwikkelen van de werkbrigade en startersbeurzen voor jongeren. Via een Regeling maatschappelijk initiatief willen we de link tussen formele en informele organisaties versterken, onder andere door via buurtbanen voor mensen die een belangrijke rol spelen in de buurt. 

Een diverse lokale economie

We versterken de lokale economie, met aparte aandacht voor de Binnenstad en Zuidoost. In Zuidoost investeren we in het Masterplan Zuidoost en starten we een programma voor community wealth building om winsten te herinvesteren in de buurt en lokale werkgelegenheid te creëren. 

Investeren in sociaal herstel

We investeren verder in een sterke sociale basis door extra te investeren in vroegsignalering van schulden, schuldhulpverlening en armoedemiddelen om de laagste inkomens te ondersteunen. We maken meer sociale huurwoningen vrij voor kwetsbare groepen, en werken we verder aan een uitbreiding van het verbod op vakantieverhuur. Daarnaast we investeren in veiligheid en handhaving. 

Het coalitieakkoord zal de komende jaren als vanzelfsprekend een houvast zijn. We ontkomen er echter niet aan om voor de komende jaren onze prioriteiten bij te stellen en fors te bezuinigen op de eigen organisatie van de gemeente. Ook een beperkte lastenverzwaring voor sommige Amsterdammers is daarbij onafwendbaar om samen sterker uit de crisis te komen. Zo zullen de onroerendezaakbelasting en parkeeropbrengsten worden verhoogd, waarbij bij de laatste de bewoners zo veel mogelijk ontzien worden. 

Ondanks dat Amsterdam economisch hard geraakt is, vertrouwen we erop dat we samen met onze coalitiepartners vandaag een pakket presenteren waarmee we de coronacrisis zo goed mogelijk met elkaar en alle Amsterdammers kunnen doorstaan. Amsterdammers hebben een enorme veerkracht laten zien tijdens de crisis. Wij vertrouwen erop dat we er samen sterker uit komen.

Op initiatief van GroenLinks start de gemeente Amsterdam een pilot waarbij economisch daklozen veel gemakkelijker een briefadres krijgen: een zogenaamde ‘bankslapersregeling’. Op donderdag 11 juni stemde de gemeenteraad in met het voorstel van Dorrit de Jong, GroenLinks-woordvoerder Maatschappelijke Opvang en Wonen. Alleen Forum voor Democratie stemde tegen.

Raadslid Dorrit de Jong: ‘Het hebben van een briefadres kan heel veel problemen voorkomen, het is dus erg belangrijk dat economisch daklozen deze gemakkelijk kunnen krijgen’. Zo krijgt Amsterdam een zogeheten ‘bankslapersregeling': mensen die bij vrienden en kennissen op de bank slapen, moeten ook gewoon een briefadres kunnen krijgen. De gevolgen van het niet hebben van een briefadres, kunnen dramatisch zijn: schulden die oplopen doordat toeslagen niet meer ontvangen worden, het verlies van een baan. Hierdoor kunnen mensen uiteindelijk ook sociale en psychische problemen krijgen en zelfs in de maatschappelijke opvang terechtkomen, met de bijbehorende kosten.

Zorgen om toenemend aantal daklozen in Amsterdam

Het aantal daklozen is de afgelopen jaren sterk gegroeid, onder andere door een groot tekort aan betaalbare woningen. Een groot probleem is dat zij daardoor geen adres hebben om officiële post van instanties op te ontvangen. Als je niet bent ingeschreven in het Basis Register Persoonsgegevens, besta je feitelijk niet voor de overheid. Dan ben je een spookburger. Je kunt geen post ontvangen, een werkgever kan je niet bereiken, je kunt geen toeslagen aanvragen, je mag niet stemmen, kunt geen uitkering krijgen, je krijgt geen zorgverzekering en dus geen zorg.

Adres om post te ontvangen

Een oplossing is een briefadres. Dat is een adres om post te ontvangen, ook als je zelf geen woning hebt. Een briefadres houdt in dat je officiële post ontvangt bij de gemeente of een andere organisatie waar je eens in de zoveel tijd je post ophaalt. Op dat adres ben je dus te bereiken voor officiële instanties. Het is echter moeilijk voor economisch daklozen om deze te krijgen.

Bankslapersregeling

Aan een briefadres zitten voorwaarden verbonden, je moet bijvoorbeeld kunnen aangeven waar je verblijft. En in verschillende situaties moet je bij een ander loket zijn waar je het briefadres kan aanvragen. Omdat er voorwaarden aan verbonden zijn, kan het zijn dat zelfredzame daklozen die tijdelijk bij verschillende vrienden of familieleden logeren en dus geen vast woonadres hebben, toch niet zomaar in aanmerking komen voor een briefadres bij de gemeente. En een briefadres bij een kennis of vriend kan wel, maar is niet ideaal omdat je daarmee ook een deel van je privacy opgeeft doordat anderen jouw belangrijke post ontvangen. En niet iedereen zit er altijd op te wachten om hun woonadres als briefadres voor een ander te laten fungeren. Dat moet anders.

Moeilijkheden rond briefadressen

Meerdere organisaties en adviesorganen zeggen al een tijd: het moet makkelijker worden om een briefadres te krijgen, omdat dat veel problematiek kan voorkomen. Zowel de Nationale ombudsman als de Amsterdamse ombudsman, de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, belangenvereniging MDHG, Federatie Opvang en programma’s als de Monitor en Radar hebben de afgelopen tijd aandacht voor de moeilijkheden rondom briefadressen gevraagd. Zij pleiten ervoor dat gemeenten burgers beter helpen, onder meer door eerder een briefadres te verstrekken. Nu bemoeilijken gemeenten woonoplossingen van burgers, zoals het telkens een paar dagen bij verschillende mensen logeren, in plaats van dat ze die oplossingen ondersteunen, aldus de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in een advies eind april.

Regels voor bijstandgerechtigden zijn vaak onnodig ingewikkeld. Dat zorgt ervoor dat er af en toe fouten worden gemaakt, zoals een onterechte hogere uitkering. Sommige Amsterdammers kunnen in financiële problemen komen als zij een teveel betaalde uitkering moeten terugbetalen. Het college heeft daarom besloten teveel betaalde bijstand voortaan niet meer terug te vorderen als een bijstandsgerechtigde niets te verwijten valt.

Wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks): “Ik wil niet langer dat mensen die zich aan de regels houden de dupe worden van fouten die de gemeente maakt. Het is onacceptabel dat Amsterdammers hierdoor in financiële problemen komen en het past niet bij de manier waarop dit college haar rol als schuldeiser wil invullen. Ik vind het natuurlijk ook belangrijk dat deze fouten in de toekomst niet meer worden gemaakt. Daarom wordt gewerkt aan verbetering van onze dienstverlening en werkwijze.”

 

Complexe regels

Wie (tijdelijk) niet in staat is zelf in het levensonderhoud te voorzien, kan een beroep doen op een bijstandsuitkering. Daarbij is het streven altijd dat mensen zo snel mogelijk weer zelf voor hun inkomen kunnen zorgen. Parttime werk helpt daarbij, omdat bewezen is dat mensen die parttime werken een veel grotere kans hebben op een fulltime baan. Maar het verrekenen van wisselende inkomsten uit parttime werk is complex en foutgevoelig. Dit zorgt ervoor dat Amsterdammers soms buiten hun schuld bijstand moeten terugbetalen. Tirza de Fockert: “Het terugvorderen van teveel uitgekeerde bijstand kan plotseling voor grote schulden zorgen bij Amsterdammers. Het is wrang dat mensen, die zich juist uit de armoede proberen te werken, door fouten van de gemeente dieper in de problemen komen. De fractie van GroenLinks is dan ook erg blij dat dit college besluit haar eigen fouten te betalen.” De gemeente wil met deze maatregel ervoor zorgen dat het verrekenen van inkomsten geen belemmering meer is om parttime aan de slag te gaan.

“Wij geloven dat mensen mee willen doen in de samenleving. De gemeente is er om mensen te begeleiden en te ondersteunen die dat nodig hebben. Dwang en repressie helpen niet om mensen aan het werk te krijgen – hulp en aandacht wel. We blijven ons daarom verzetten tegen de verplichte tegenprestatie voor een uitkering.” Deze tekst komt uit het verkiezingsprogramma van GroenLinks Amsterdam. En ook nu we in het college zitten spreken we vóór de mensen in plaats van vóór de regels. Daar ben ik trots op. 

Solidariteit

Willen wij dat mensen koste wat het kost werken? Ook als het niet voor een eerlijk loon is, maar enkel als vereiste, als tegenprestatie? Wat GroenLinks betreft niet! In onze samenleving is solidariteit een begrip dat steeds minder gedragen wordt. Terwijl in samenwerking onze kracht schuilt. Die samenwerking betekent niet dat we van iedereen hetzelfde moeten verwachten. Niet iedereen kan hetzelfde en niet iedereen wil hetzelfde. Het gaat om maatwerk. Dat is precies hoe we in Amsterdam invulling geven aan de participatiewet: met banenplannen, een Jongerenpunt, persoonlijke aandacht en begeleiding voor mensen in de bijstand, mogelijkheden tot vrijwilligerswerk en taaltrajecten.

Solidariteit lijkt tegenwoordig bijna afhankelijk te zijn van hoeveel geld iets kost, terwijl het recht op leven, op rond kunnen komen, een fundamenteel recht is in ons land. De verzorgingsstaat waar mensen die het beter hadden solidair waren met mensen die het minder hadden, is een prachtige grondhouding waar we voor moeten vechten! Overleven in Amsterdam met alleen een inkomen uit de bijstand is geen luxe. Wat wij in Amsterdam doen, is de Participatiewet ontdoen van zijn lelijke kanten en maatwerk bieden vanuit het uitgangspunt: ieder mens doet mee in onze samenleving. 

 

Werk is een middel

Vanuit Den Haag zeggen ze tegen alle Amsterdammers dat ze moeten werken voor hun geld, terwijl zo veel Amsterdammers al werken en toch in de armoede zitten; want loont werk nog wel? En vooral, welk werk loont nog? Is de bankier meer waard voor de maatschappij dan de mantelzorger? Is de marketingadviseur meer waard dan de kruidenier op de hoek? 

Met de toegenomen flexibilisering op de arbeidsmarkt en het afbreken van de sociale zekerheden in de afgelopen dertig jaar, moeten we onze ogen openen en kijken naar wat voor waarde we aan werk toedichten: werk is geen doel, werk is een middel. Daarnaast laat de evaluatie van de Participatiewet door het Sociaal Cultureel Planbureau zien dat zowel het effect van de wet buitengewoon gering is, maar ook dat de onderliggende aannames waar de wet op is gestoeld discutabel zijn. Dit betoogt ook onze wethouder Rutger Groot Wassink in zijn stuk in de Volkskrant. GroenLinks wil dat Amsterdammers eigenwaarde hebben, zich nuttig voelen, gelukkig en gezond zijn, genoeg geld hebben om te eten, kunnen zorgen voor hun zieke familieleden en daarvoor niet gekort worden op hun bijstand, dát is ons doel. Daar blijven we ons ondanks de gure rechtse wind uit Den Haag voor inzetten. 

 

Vertrouwen

Solidariteit betekent dat mensen inzien dat het vechten voor de belangen en rechten van anderen, ook in het belang is van henzelf. En dat staat of valt met vertrouwen. Vertrouwen dat de Participatiewet vervangt door meer regels en meer wantrouwen. Vertrouwen is niet in een deal uit te drukken zoals andere partijen denken. Dus niet voor wat, hoort wat! 

Gebrek aan oprecht vertrouwen ondermijnt de saamhorigheid in de samenleving en zet groepen mensen tegenover elkaar die bij een menselijke benadering veel meer begrip voor elkaar zouden hebben. Dit gaat namelijk niet alleen over werk of over geld. Dit gaat over hoe wij als stad met elkaar omgaan en wat ons meer waard is: geld of de mensen voor wie we alles doen?  GroenLinks kiest voor de mensen, alle mensen, zodat iedereen kan meedoen in onze stad, met of zonder werk!

Deniz Karaman (raadslid GroenLinks Amsterdam)

We willen voorkomen dat mensen in armoede afscheid moeten nemen van huisdier. Daarom vraagt raadslid Imane Nadif, samen met Erik Flentge (SP), Carolien de Heer (PvdA) en Ilana Rooderkerk (D66) het college om voedselbanken te helpen het bestaande aanbod uit te breiden met dierenvoer.

Amsterdammers die het financieel zwaar hebben zijn soms ook niet in staat om hun huisdier te onderhouden. Daardoor zijn ze gedwongen om hun dier af te staan. Dit kan voorkomen worden, bijvoorbeeld door het oprichten van dierenvoedselbanken die diervoeding aanbieden. 

De afgelopen jaren zijn in Nederland ruim dertig van dat soort dierenvoedselbanken opgericht. Nog eens elf voedselbanken bieden diervoeding aan naast het reguliere aanbod. Mensen die recht hebben op ondersteuning van de reguliere voedselbank, kunnen ook aanspraak maken op ondersteuning van de dierenvoedselbank.

Tragisch

Hoe staat het er in Amsterdam voor? De Stichting Amsterdamse Zwerfkatten verzorgt een dierenvoedselbank in Nieuw-West. Deze is door een verbouwing tijdelijk ondergebracht in Hoofddorp. Vroeger was er ook een dierenvoedselbank in Amsterdam Noord.

“Het is tragisch als mensen door geldtekort ook afscheid moet nemen van een dierbaar huisdier, dat onderdeel van de familie is,” zegt GroenLinks-raadslid Imane Nadif. 

Voedselbanken

Daarom vraagt Nadif het college vandaag of er wel genoeg dierenvoedselbanken in Amsterdam zijn. Veel problemen zouden al verholpen kunnen worden als bestaande voedselbanken ook dierenvoer gaan aanbieden.

Amsterdammers kunnen de komende jaren 20,5 miljoen euro aan publieke middelen zelf begroten. Dat volgt uit de ‘beleidsbrief democratisering’ van wethouder Rutger Groot Wassink, die vandaag door de voltallige gemeenteraad werd aangenomen.

In de brief presenteert Groot Wassink verschillende initiatieven om de stad democratischer te maken. Een van de plannen is om de experimenten met het zogenoemde ‘buurtbegroten’ voort te zetten en uit te breiden. Dat betekent dat bewoners in buurten zelf kunnen bepalen waar de stad een deel van haar geld aan uitgeeft.

“Het tot nu toe meest actuele en in het oog springende experiment met buurtbegroten is West Begroot,” schrijft Groot Wassink in zijn brief. Iedereen kon online plannen indienen. Inwoners van West stemden vervolgens op de dertig beste initiatieven. Zo bepaalden ze waar een bedrag van 300.000 euro aan werd besteed.

West Begroot

De site werd in de eerste vijf weken na livegang al door 28.000 bezoekers bezocht. In totaal werden 216 plannen ingediend. 14.730 inwoners van West brachten een stem uit en 13 ingebrachte plannen worden uitgevoerd.

Zo is er 7.000 euro uitgetrokken voor het tegengaan van de muggenoverlast. 50.000 euro zal worden uitgegeven aan beter verlichte fiets- en looptunnels. Bekijk hier alle plannen: https://westbegroot.amsterdam.nl/plannen#showidea-141

Groot Wassink wil het buurtbegroten nu in alle stadsdelen gaan invoeren.

Meer dan ‘meepraten’

In het coalitieakkoord staat dat het college daar in 2019 2 miljoen euro voor heeft uitgetrokken. In 2020 is dat al 4 miljoen, in 2021 6 miljoen en in 2022 8,5 miljoen euro. In totaal is er deze collegeperiode 20,5 miljoen euro gereserveerd voor buurtbudgetten.

“Democratisering gaat verder dan meer mensen laten ‘meepraten’,” zegt GroenLinks-raadslid Lene Grooten in een reactie. “Amsterdammers moeten zelf hun stad gaan maken. Daarom is het goed dat er meer budget komt voor initiatieven en plannen van buurtbewoners zelf.”

Als je schulden hebt en je zorgen moet maken of je deze maand de huur wel kunt betalen, leidt dat tot een heleboel stress. Probeer dan nog maar je administratie op orde te krijgen of je werk goed te doen. Laat staan nadenken over de toekomst. Wat je dan nodig hebt, is een adempauze.

Voor veel mensen in onze stad is het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. 38.000 huishoudens hebben problematische schulden – dat betekent dat ze zonder hulp hun schulden niet kunnen terugbetalen. En daar komen nog dagelijks nieuwe Amsterdammers bij: vooral het aantal jongeren met schulden groeit. Zij hebben door verkeerde keuzes of stomme pech ineens een hoge schuld.

Vaak komen mensen niet uit de schulden omdat rekening na rekening op de deurmat valt. Schulden worden zo onoverzichtelijk, dat ze niet meer weten waar te beginnen met terugbetalen. Als er inkomen of zorgtoeslag binnenkomt, moet daarmee meteen de urgentste rekening worden betaald.

Op tijd

Het grote aantal mensen met schulden laat zien dat het echt niet gemakkelijk is om uit de schulden te komen, ook omdat er nogal wat eisen zijn voor je in een schuldhulpverleningstraject mag.

GroenLinks wil dat de gemeente aan de slag gaat om die schulden op te lossen. De gemeente moet er zo vroeg mogelijk bij zijn om te voorkomen dat mensen dieper in de schulden raken. En er zijn nieuwe manieren nodig om schulden op te lossen.

We willen dat mensen met schulden een adempauze kunnen krijgen om hun zaken op orde te krijgen. Die krijgen ze als de gemeente schulden van ze overneemt. De gemeente gaat dan onderhandelen met de schuldeisers over kwijtschelding en een terugbetalingsregeling – zonder dat iemand direct in een heel schuldhulpverleningstraject hoeft te starten.

Pilot

Dit plan stelde ik voor aan de gemeenteraad en vandaag stemde een meerderheid voor. Dat betekent dat de gemeente in 2019 met een proef gaat beginnen. Het zou goed zijn als de gemeente dan eerst schulden van jongeren overneemt. 

Hiermee willen we een stap verdergaan in het helpen en ondersteunen van mensen die om wat voor reden dan ook financiele problemen hebben. Mensen die nu niet de hulp krijgen die ze nodig hebben, omdat ze bijvoorbeeld niet voor een schuldhulpverleningstraject in aanmerking komen. Als inwoners van onze stad verdienen zij deze hulp.

Dorrit de Jong Raadslid voor GroenLinks