In deze tijd van het jaar hangen de etalages in de Heuvelstraat vol met kreten als OP=OP, WEG=WEG, TOTALE LEEGVERKOOP of OPRUIMING. Gedurende de crisisjaren zag je deze kreten steeds vaker. Het ging niet goed met de retail. Ook nu is het nog vechten. Een goed voorbeeld is modewinkel Gimbrère die na 180 jaar het Tilburgse centrum gaat verlaten. De grote ketens en de webshops winnen het. Met grote en snel wisselende assortimenten, gratis thuisbezorgen en met de garantie binnen 24 uur het pakketje af te leveren.
Deze ontwikkeling kun je als ‘perfecte service’ en ‘de nieuwe economie’ zien, maar de schaduwzijde is dat de ‘binnen 24-uur thuisbezorgd’-drift zorgt voor de komst van gigantische logistieke reuzen. Blokkendozen verrijzen op industrieterreinen. Steeds groter en steeds meer. Tilburg is logistieke hotspot. We zijn er trots op en willen ‘in de top drie’ blijven meedoen. Maar waarom eigenlijk? De woordvoerder van XPO Logistics verklaart in het Brabants Dagblad dat ‘de lokale kaartenbakken van arbeidskrachten leeg zijn’. Voor de lokale arbeidsmarkt betekent méér blokkendozen dus niet méér werkgelegenheid of minder mensen in de bijstand. Die logica gaat niet op. Bovendien lijken veel nieuwe banen binnen een aantal jaar vervangen te zullen zijn door robots. Robots kunnen immers steeds meer en worden steeds goedkoper. Het monotone werk in distributiecentra leent zich daarvoor uitstekend.
In de tussentijd wordt het gros van het werk voornamelijk gedaan door arbeidsmigranten. Zij zouden fatsoenlijke huisvesting en fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden moeten krijgen. Daar komt echter vaak weinig van terecht, zo blijkt uit verschillende onderzoeken. Bovendien zorgen arbeidsmigranten voor flinke druk op de lokale woningmarkt, tot wel 5.000 wooneenheden in Tilburg, waardoor er minder woningen beschikbaar zijn voor de lokale markt.
De logistieke reuzen zijn eveneens slecht voor het milieu. De miljoenen kilometers die het vrachtverkeer aflegt beginnen en eindigen in onze gemeente. De ontwikkeling van een inzetbare elektrische vrachtwagen gaat nog jaren duren en het vervoer over water en per trein is marginaal ten opzichte van de vele bewegingen over de weg. Ondertussen gaat de uitstoot van CO2 en fijnstof gewoon door.
Tot slot vervuilt de komst van de distributiecentra onze landschappen. Nieuwe bedrijventerreinen zoals Wijkevoort en Zwaluwenbunders verrijzen midden in mooie open landschappen. Netjes inpassen in het landschap lijkt een mooi uitgangspunt, maar kán simpelweg niet.
Is de komst dan nergens goed voor? Jawel, de verkoop van gemeentegrond levert het vastgoedbedrijf van de gemeente Tilburg de nodige centen op. Maar is dát het waard? Het is de uitverkoop van de gemeente. Van de uitgiftes die nu gedaan worden, zullen nog generaties Tilburgers last houden. Op het gebied van arbeidsomstandigheden, beschikbare woningen, milieu, verkeer en landschap.
In de coalitie lijkt het CDA voorop te lopen om te komen tot méér distributiecentra. De VVD-fractie is een oprecht enthousiaste mede pleitbezorger. D66 en GroenLinks zouden gezien hun beginselprogramma op het gebied van milieu en duurzaamheid anders moeten willen, maar hebben dit punt blijkbaar in de onderhandelingen geslikt of hebben toch hun argumenten om voor te zijn.
En de PvdA? Wat mij betreft is het tijd om wakker te worden. Voor de gemeentegrond en onze open landschappen geldt echt OP=OP. Maar wat vinden jullie er van?
Stefan Jansen
Lid PvdA Tilburg
Op woensdag 21 november gaan we tijdens de ALV in gesprek met PvdA-gedeputeerde Erik van Merrienboer (Ruimte en Financiën) van de Provincie Noord-Brabant. Hij is gedurende zijn loopbaan en in zijn huidige functie veelvuldig bezig geweest met opgaven op het gebied van logistiek, grondzaken en (regionale) economie. We bevragen hem over zijn functie, standpunten, regionale ontwikkelingen, logistieke reuzen en de arbeidsmigrantenhuisvesting. De mening van de leden op deze onderwerpen is daarbij heel belangrijk. Welke boodschap en richting geven we de fractie mee?
Het bericht De uitverkoop van Tilburg?! verscheen eerst op PvdA Tilburg.