Poliflw

Het politieke jaar loopt bijna ten einde. En dat betekent in de politiek dat de voorjaarsnota (voor wie wil weten wat dat is: een tussentijdse update en bestuurlijke doorkijk van het college) besproken wordt in de raad. Het moment om als partij ook zelf aan te geven wat je goed acht voor de mensen, voor de stad. Doordat we in de coalitie zitten zijn natuurlijk ook veel wensen die we als ChristenUnie hebben daarin terecht gekomen en worden nu uitgevoerd.

Maar natuurlijk wil je als partij nog weer even extra benadrukken waar je voor staat, wat jij prioriteit geeft. Voor een gezonde stad, waar mensen gezien worden en van waarde zijn. Concreet? We hebben gepleit voor meer groen, nog betere fietsroutes bij al de werkzaamheden in de stad, voor een betrouwbare en benaderbare gemeente, voor jongeren die niet in beeld zijn (de zogenaamde spookjongeren), en voor extra begeleiding aan mensen voor wie de arbeidsmarkt ver van hen afstaat. Meer kun je lezen in de bijdrage.

Volgende week nog een laatste week met veel vergaderingen en besluiten nemen. En dan reces. We kijken er naar uit...

***

Slotdebat - spreektekst

Voorzitter, het is min of meer een gebruik om aan het begin van dit soort momenten in de gemeenteraad, voorbeelden te geven van de Utrechtse trots. En ondanks het mindere financiële beeld, daar kom ik later op terug, toch even een moment om kort het afgelopen jaar, met z’n successen, te benoemen. 

Dus voorzitter, ik begin, als u mij toestaat met het ZOET. Voor de ChristenUnie was het een jaar waarin we met enige trots kunnen terugblikken op de actieagenda Utrechters schuldenvrij, om mensen eerder en sneller van schulden af te helpen. Het plan tegen eenzaamheid is iets wat de CU al jaren heeft bepleit. De nieuwe huisvestingsverordening, het sportakkoord, eindelijk de komst van de ketenregisseur mensenhandel, maar ook de op maat-begeleiding, aan vrouwen en mannen die nu nog werken op de tippelzone. 

Of voorzitter, wat te denken van De Derde Helft bij sportclub Hercules. Of het plan van huisvesting van de Voedselbanken dat steeds meer gaat landen en uitzicht biedt op een duurzame huisvesting voor de toekomst. 

En voor de ChristenUnie belangrijk dat we bijna raadsbreed vinden dat we in Utrecht voor mensen met nationaliteit onbekend meer willen doen dan dat vinkje in de Basisregistratie Persoonsgegevens. Voorzitter, voordat het helemaal MIERZOET wordt rond ik graag af met een motie. Een slimme motie, vindt de CU. Over slim groen melden. Er zijn namelijk nog veel wijken die veel groen kunnen gebruiken. Omdat het goed voor een mens is, en nog meer omdat het een belangrijke rol in de waterberging speelt. Én we in Utrecht een Slim Melden-app hebben. En daarom dienen we de volgende motie in:  

Motie: Slim groen melden

Voorzitter, Er zijn ook nog vraagstukken in de stad, die al best goed gaan. Naar analogie van het liedje: We zijn er bijna, maar nog niet helemaal. Niet ZOET maar ook niet ZUUR, en evenmin zout of bitter. Zaken waar we wel aandacht voor vragen. Het Klantcontactcentrum bijvoorbeeld. Goed dat er hierin geïnvesteerd wordt. Wel horen wij van inwoners van deze stad dat hun meldingen niet altijd goed hun weg vinden binnen de gemeentelijke organisatie. Ambtenaren bevestigen dit ook. Dat het zaaksysteem momenteel niet goed op orde is en dat dit nog een jaar kan duren. Dat is echt te lang, voorzitter. Tegelijkertijd moet er ook in nieuwe dienstverleningskanalen geïnvesteerd worden. Maar voorzitter, ons inziens kun je niet goed ontsluiten zonder goed aan te sluiten. Kan de wethouder toezeggen de ontwikkeling van dit zaaksysteem hoogste prioriteit te geven? En welke concrete acties hierop kan zij toezeggen? Mogelijk dienen we nog een motie in, in de tweede termijn. 

Voorzitter, een bijdrage van de CU zonder de fiets te hebben genoemd... Dat kan niet. Dus hier komt het. In Utrecht vinden op grote schaal werkzaamheden plaats, er wordt hard aan onze infrastructuur gewerkt. En dat is goed. Maar helaas… Bij het uitzetten van omleidingsroutes hebben actieve vervoerswijzen zoals lopen en fietsen nu vaak geen prioriteit. En daarom dien ik graag de volgende motie in: 

Motie: Utrecht Fietsstad, ook bij werkzaamheden

 

Voorzitter, Nog even terug naar die nieuwe wijken… Na navraag bij ambtenaren  en ook besproken in de commissie blijkt dat er nog veel wijken worden opgeleverd waarin het vergroenen achteraf plaatsvindt. We kennen allemaal Rotsoord… of Rotsig oord… Ja, dat zeg ik in de wetenschap dat bij de ChristenUnie het adagium, een wijs man bouwde zijn huis op de rots, een welhaast rotsvast inzicht is. Maar dan toch: Het gaat nog wel eens vaker mis, omdat achteraf vergroenen gecompliceerd kan zijn, onder meer door het ondergrondse kabel- of leidingwerk. En daarom dienen we de volgende motie in (die ik eerst wilde noemen: en hij zag dat het groen was), maar goed de titel is toch wat saaier geworden ;-): 

Motie: Groen – van Bijzaak naar standaard werkwijze. 

En dan voorzitter, de werkbeweging. Goed dat het college investeert, in mensen omdat de arbeidsmarkt te ver van hen afstaat. Want we geloven dat er voor iedereen op de arbeidsmarkt (of soms als vrijwilliger) een plek zou moeten of kunnen zijn. En we zijn dus blij dat er al 1 miljoen euro dit jaar wordt geïnvesteerd. Maar daar moeten we dan snel op inzetten, wat ons betreft niet wachten, want wachten dat kost geld. We moeten inzetten op die werkmatcher die op maat kan begeleiden, die motiveert, en die volhoudt, die ondanks de jungle van regels, er is om deze mensen er doorheen te loodsen. En daarom dienen we de volgende motie in: 

Motie: Zet snel in op die sensitieve werkmatcher

Voorzitter, Die huisvesting van scholen, dat popt toch met grote regelmaat op in de raad. Soms gaat het goed, maar evenzo zit het wel eens muurvast. De wensen van scholen zijn begrijpelijkerwijs groot, want met mooie moderne gasloze schoolgebouwen met hippe leerpleinen en groene schoolpleinen, daarmee win je ook de strijd om de ouders. Maar niet alles kan. En met het oog op de toekomst waarin de stad groeit en dus scholen ook groeien, uitbreiden, of ergens nieuw willen starten, moeten we goede afspraken maken, over wat kan, en wat niet. En daarom dienen we de volgende motie in: 

Motie: Breng schot in de zaak in huisvesting van scholen 

Maar voorzitter, En dan nu de zure zaken… De echte zure appel is toch wel, een bittere pil, het financiële beeld dit jaar. De Rijksoverheid geeft minder geld uit dan begroot, waardoor wij als gemeente ook minder geld ontvangen. En dat voelt niet goed, zeer zuur zelfs. Daarom hebben we, samen met GroenLinks de motie ingediend, waarbij we pleiten om de trap-op-trap-af methode te vereenvoudigen, door deze alleen op begrotingsbasis toe te passen en niet op basis van de uitgaven zoals nu het geval is. We hebben in de VJN gezien dat we tot nu toe de eindjes goed aan elkaar kunnen knopen als stad, maar ook dat er voor de toekomst tekorten in zicht zijn. 

Daar hebben we bij de algemene beschouwingen al het nodige over gezegd en ook de ChristenUnie ziet graag snel een overzicht van de maatregelen die het college in beeld heeft om de taakstelling van 13 miljoen in te vullen.

Voorzitter, het financiële vooruitzicht is dan wat donker, maar er zijn altijd nog zaken die we als CU eigenlijk veel zuurder vinden. Jongeren die niet in beeld zijn bijvoorbeeld. Die geen onderwijs volgen of hebben gevolgd, geen startkwalificatie hebben, geen arbeidsverleden en gewoon thuis zitten. Of van flex- naar flexbaantje hoppen. Wat zou het nu mooi zijn als in het kader van de de MBO-actieagenda, er nu juist ingezet wordt, om deze groep erbij te krijgen en te houden. Zou de wethouder kunnen toezeggen om binnen de actieagenda MBO de toeleiding en begeleiding van deze jongeren buiten beeld, een belangrijk onderdeel te laten zijn van de MBO-agenda? Eventueel hebben we een motie achter de hand voor de tweede termijn. 

Zuur is het ook als je in onze prachtige stad woont maar niet optimaal mee kunt doen omdat je niet mobiel bent. Voorzitter, als je niet beschikt over een vorm van vervoer worden voorzieningen, werk en sociale contacten letterlijk onbereikbaar. Dit vergroot de kans op sociale uitsluiting en eenzaamheid. Voor de CU onacceptabel. De ChristenUnie ziet het begrip vervoersarmoede graag terugkomen in het mobiliteitsbeleid. Daarom dienen we de volgende motie in:

Motie: Vervoersarmoede

Voorzitter, de laatste motie voor nu, een motie met een zoet smaakje, maar helaas is de nasmaak voor de stad zuur. Rommel in de wijken, overlast door hangjongeren, de gezondheidsrisico’s die we niet moeten onderschatten en veiligheidsrisico’s door deelname in het verkeer. En dan doel ik op lachgas. Het onschuldige is er wat ons betreft wel vanaf. En is er landelijke aanpak nodig om de lokale problematiek aan te pakken. En daarom dienen we de volgende motie in: 

Motie: ‘Lachgas – lokale problematiek vraagt landelijke aanpak’. 

Voorzitter, We hebben veel ambities. Wij als fractie, wij als raad, met het college. We hebben ambitie om deze stad mooier te maken, vrolijker, een stad waarin mensen niet langs elkaar leven maar samenleven. Ik hoop dat wat we vandaag besluiten daaraan bijdraagt. En dat bij alles wat we doen, we steeds die ambitie voor ogen houden.

 

De Rekenkamer van Utrecht heeft een onderzoek gedaan naar de dienstverlening aan uitkeringsgerechtigden met een afstand tot de arbeidsmarkt in de Gemeente Utrecht. In dit onderzoek heeft de Rekenkamer meer dan 700 uitkeringsgerechtigden telefonisch geënquêteerd over hun persoonlijke situatie en hun ervaringen met de dienstverlening van de gemeente Utrecht.

Dit onderzoek bood veel inzichten in deze groep en hun alledaagse uitdagingen om volledig mee te doen in de samenleving. Het is een complexe groep inwoners voor wie meedoen in de samenleving niet altijd gemakkelijk is. Oorzaken hiervan zijn onder nadere onvoldoende taalvaardigheid, een slechte gezondheid of een gebrek aan opleiding. De ChristenUnie vindt dat de gemeente zo veel mogelijk moet doen om deze mensen te helpen door bijvoorbeeld te stimuleren om een opleiding te volgen of vrijwilligerswerk te doen.

Uit het onderzoek blijkt ook dat er onder veel mensen een angst is om bijvoorbeeld werk of vrijwilligerswerk te melden bij de gemeente omdat er dan mogelijk wijzigen optreden in hun uitkering. Ook boezemt de bureaucratische molen van de gemeente sommige mensen angst in. We hebben de wethouder gevraagd of deze mogelijk angst verder onderzocht kan worden en mogelijke belemmeringen hierdoor wegenomen kunnen worden. Hierop reageerde de wethouder positief en wij zullen in de tussentijd als fractie zelf ook onderzoek doen naar deze angst. 

Het hele rapport van de rekenkamer is hier te lezen.

In 2019 staat de fractie door middel van maandthema’s stil bij haar speerpunten. Februari is de maand van de rust. Rust is geen vanzelfsprekendheid, blijkt elke dag weer. Burn-out en stress onder studenten, een wereld die steeds meer van je vraagt – we leven in een hectische wereld. Op onze website een blog over dit maandthema. Leesze! #maandthema #rust

Gisteren was er een belangrijke vergadering in de gemeenteraad. De jaarlijkse begroting werd besproken. Dit leverde voor de ChristenUnie een mooie oogst op: een motie om aan de slag te gaan met de banenafspraak werd raadsbreed gesteund. Fractievoorzitter Rachel Streefland hield haar rede in het slotdebat met verve. Benieuwd? Lees het hier na!

Voorzitter, de ChristenUnie kijkt vol verwachting uit naar 2019! Het jaar dat de plannen van dit ambitieuze college praktijk worden. 

Ik stel me het volgende beeld voor: we schrijven dus anno domini december 2019 – op het moment dat begroting van a tot z is uitgevoerd (in ChristenUniekringen ook wel: van kaft tot kaft). Twee Utrechters op leeftijd staan bij de supermarkt. Op weg naar hun dagelijkse boodschappen.Ondertussen een gesprekje. Zegt de een: ‘En, hoe kijk jij terug op 2019’? Waarop de ander zegt: ‘Ik ben zo blij dat de bushaltes nu niet meer van de irritante drempels hebben’. Top! De ander op zijn beurt: ‘ik ben dit jaar enorm geholpen want ik ben verlost van die enorme druk van de schulden’.Wethouder Voortman: succes! Zijn gespreksmaatje antwoordt: ‘Ik heb eindelijk, na heel lang wachten, een nieuwe passende woning gevonden, nog wel in buurt ook’. De opdracht van wethouders Verschuure en Diepenveen.  

En misschien zegt een van de oudere heren ook wel: ‘Ik voelde me dit jaar ietsjes minder eenzaam…’ Wie weet, voorzitter. En daarvoor kijk ik reikhalzend uit naar de aanpak eenzaamheid van wethouder van Ooijen. 

Voorzitter, nu weer terug naar het hier en nu.

De eerste begroting van het nieuwe college is een feit. Een boekwerk vol met plannen, doelen, ambities ende benodigde financiering. Tel daar bovenop dat er in de commissies nog vele goede toezeggingen zijn gedaan. Prachtig! 

Voorzitter, ik kan wel stellen dat daar voor onze fractie ook een zorg zit:Veel van de plannen zitten nog in de uitwerking, veel zit in de pijplijn, we willen soms sneller dan de wind. En daar doen wij in de raad volop aan mee, met handen vol moties. En dat is goed. Maar volgens mijn fractie is de opdracht nu om de handen aan de ploeg te slaan. Laten we die plannen daadwerkelijk gaan realiseren. Van plan naar praktijk: dat is 2019. 

Burn-outs

Voorzitter, de ChristenUnie ziet ook nog drempels om te komen van plan naar praktijk. Zaterdag verscheen in de media het alarmerende bericht dat er ontzettend veel mensen burn-out zijn: dat we aan de vooravond staan van de grootste crisis ooit. Tachtig procent van de groep twintigers en dertigers ondervindt dagelijks stress en geeft aan nog geen dag zonder mobiele telefoon en e-mail te kunnen. Precies ook de grootste groep die woonachtig isin Utrecht. Niet voor niets is het zo nodig dat we binnenkort, samen met S&S en VVD, een RIB houden over de ‘Zorg voor de Utrechtse student’. Voorzitter, aan de wethouder vragen wij om in het nieuwe gezondheidsbeleid deze prioriteit op te nemen. Graag een reactie van de wethouder.

Zingeving

Voorzitter, onderdeel van die stress kan ook een gebrek aan zingeving zijn. Vaak blijkt dat in plaats van medicijnen de mens een luisterend oor nodig heeft, welzijn of een dominee op recept. Ook de groter wordende groep ouderen wil graag, zoals Cosbo al aangaf, in groepsverband praten over zingevingsvraagstukken. Is de wethouder bereid, in het kader van positieve gezondheid, vragen naar zingeving zeker bij de groep ouderen te faciliteren? En op welke wijze wil de wethouder dat doen? Graag een reactie en toezegging van de wethouder. 

Voorzitter, nadenken over zingeving betekent ook dat we in de ruimtelijke ordening ruimte moeten houden voor plekken van rust en bezinning, bijvoorbeeld in parken, maar ook in de vorm van een ruimtereservering voor kerken en andere religieuze plekken. Van twintig jaar ontwikkeling in Leidsche Rijn hebben we geleerd dat we dit beter vooraf kunnen regelen dan achteraf. Ziet het college dat ook? In hoeverre komt dit ook terug in de ruimtelijke visie van de gemeente? Graag een reactie van de wethouder.  

Resultaten banenafspraak

Voorzitter, nog een drempel. Iedereen zou mee moeten kunnen doen en kunnen profiteren van de vooruitgang. En dan is het eigenlijk toch onvoorstelbaar dat we in de laatste dashboard Werk & Inkomen hebben gelezen dat er in het eerste kwartaal van 2018 slechts 13 banen bij zijn gekomen. In het vorige kwartaal stond die teller nog op 130 banen, lezen we. En maar liefst 233 mensen die een garantiebaan hadden, hebben deze weer verloren. De ChristenUnie wil graag van de wethouder horen hoe ze denkt deze aantallen weer te laten toenemen en bestendigen. Wij willen dat de wethouder zo spoedig mogelijk in gesprek gaat met de werkgevers om haar ongenoegen hierover te uiten en verbeteringen te realiseren. 

En daarom dienen we de volgende motie in: ‘Maak echt werk van de banenafspraak’. 

Digitale aanvragen

Voorzitter, verder lezen we dat het percentage Utrechters dat moeite heeft met de digitale aanvragen in 2018 op 27% is uitgekomen. De doelstelling van het college is om dat met maar 1% per jaar te laten dalen. En dat in de context dat onze samenleving in rap tempo digitaliseert. Een kwart van de Utrechters heeft in 2021 nog steeds veel moeite. Dat kunnen we niet laten gebeuren. Mensen doen daardoor niet mee en ondervinden echt mentale problemen. En met één op de tien Utrechters – ruim 30.000 mensen – die moeite heeft met het lezen, schrijven of spreken van de Nederlandse taal is stevig beleid nodig. Welk aanvalsplan gaat de wethouder voeren om dit aantal te laten dalen? 

Daarom dien we samen met de PvdA de motie in over aanpak laaggeletterdheid. 

Wonen voor kwetsbare jongeren

Voorzitter, uit diverse rapportages over inwoners uit onze stad in een kwetsbare positie blijkt dat zij, na het succesvol doorlopen van hun zorg- en begeleidingstraject niet verder kunnen doorstromen. Er zijn geen woningen. Dit geldt voor kwetsbare jongeren, doorstromers uit de maatschappelijke opvang en geestelijke gezondheidszorg en zitten dus vast in een dure instelling terwijl zij klaar zijn voor zelfstandig wonen. 

Daarom dienen we samen met S&S de motie ‘Geen plek voor Utrechters in een kwetsbare positie’ in. 

Fiets

Voorzitter. Dan nu een fietsdrempel. We willen ‘wereldfietsstad nummer 1’ worden. De ChristenUnie is, gezien de toename van de fietsfiles in de stad, erg benieuwd naar de mogelijkheden dynamisch verkeersmanagement ook in te gaan zetten voor fietsverkeer. Wat zijn de mogelijkheden om via een dynamisch systeem andere routes bij fietsers onder de aandacht te brengen? Is de wethouder bereid te kijken op welke routes hier mogelijkheden voor zijn en wellicht de bestaande pilot in deze richting uit te breiden? 

Groen

Voorzitter, een groene stad nodigt uit tot bewegen, verbinding, en biedt ruimte om rust te vinden.In de begroting vinden we hierover terug dat we in groenarme wijken samen met bewoners het groen willen verbeteren door zogenaamde ‘groene ommetjes’ te creëren. In de commissie gaf de wethouder aan nog niet te kunnen toelichten in welke wijken dit gaat landen, maar mijn fractie zou toch graag inzicht krijgen. Onze prioriteiten liggen juist op die plekken waar het groen nu onvoldoende toegankelijk en bereikbaar is. Graag een reactie van de wethouder.

Ook met de druk op onze gemeente om te blijven bouwen aan meer woningen moeten we af en toe een stap terug durven zetten. Welke doelen streven we daarmee nu na? Utrecht als plek voor iedereen, ja: iedereen moet zich hier thuis voelen. Maar helaas kan niet iedereen hier wonen. Zijn we bereid om grenzen aan onze groei te stellen, bijvoorbeeld in de Ruimtelijke Strategie 2040? Wat ons betreft kiezen we daarin voor een groen Rijnenburg: een plek waar energie opgewekt wordt en waar ruimte is voor sport en recreatie. Een groene long tussen Utrecht en IJsselstein en Montfoort.

En nog wat belangrijke, maar wat kleinere drempels… en dan kom ik echt tot een afronding: 

- Luierrecycling. In de commissie gaf de wethouder aan dat het ARN al aan zijn maximale capaciteit zit, bij aanvang in december.  Navraag bij stichting Luierrecycling wijst uit dat het wel wijs is om, vooruitlopend op toekomstige uitbreiding van verwerkingsmogelijkheden, de inzamelingsstructuur al te organiseren. Daarbij is een proactieve opstelling vanuit de gemeente Utrecht naar de (toekomstige) verwerkingsinstallaties belangrijk. Met andere woorden: actie gewenst, anders plassen we naast de pot…

- De Voedselbank. Voor veel mensen is de stap naar een Voedselbank een enorme drempel. Voor de Voedselbanken is het uitermate belangrijk dat er zo snel mogelijk helderheid is over een duurzame passende plek voor de toekomst. Graag reactie van de wethouder hierop.

Afsluiting

Voorzitter, ik wil u als college wijsheid en politieke moed, maar ook af en toe rust en bezinning wensen voor het komende politieke jaar. Wij zullen ons blijven inspannen om tastbare resultaten te boeken voor de inwoners van onze mooie stad. 

Nog even geduld! De gemeenteraadsverkiezingen in Vianen, Leerdam en Zederik zijn pas in november vanwege de herindelingen. Toch zitten we nu niet stil! De ChristenUnie organiseert thema avonden over belangrijke onderwerpen, zoals Werk & Inkomen. Welkom op 10 april in De Linde in Meerkerk om mee te praten! https://vijfheerenlanden.christenunie.nl/k/n41955/news/view/1203895/1129358/thema-avond-over-werk-inkomen.html

Tijdens de laatste raadsvergadering (2 november 2017) werd de motie die mede door de ChristenUnie werd ingediend, aangenomen. Innoveren komt dichter bij de welzijnswerkers; goed nieuws, vindt de ChristenUnie.

De ChristenUnie vindt het een vreemde gang van zaken dat geld dat beschikbaar is gesteld voor innoveren voor Partij A, in feite gaat naar partij B. Terwijl de welzijnswerkers zelf heel goed in staat zijn om te vernieuwen, wordt hun die mogelijkheid ontnomen doordat sociale partijen soms ‘onder-subsidieren’. De gemeente laat overigens wel zien dat ze innovatie van belang vindt: het college reserveert 5% van het budget voor innovatie. 

De ChristenUnie eist samen met de andere partijen in de motie dan ook dat de gemeente, bij het uitvragen van nieuwe opdrachten, inventariseert hoe de partijen van plan zijn dit innoveren te organiseren. Ook willen de partijen dat er een budget vastgesteld wordt. Van Ooijen: ‘Wij willen dat je het geld bestemd voor innovatie niet kan wegsluizen naar andere organisaties. Innovaties doen de welzijnswerkers zelf!’

De motie werd ingediend samen met de PvdA, Stadsbelang en D66. Ook vanuit de Sociaal Makelorganisaties was er breed draagvlak voor een nieuwe opzet.