Poliflw

Het is niet altijd hommeles in Bloemendaal

Dat moet ik regelmatig uitleggen aan mijn stamtafelgenoten bij De Roemer, op de Botermarkt in Haarlem. Vrijwel iedere zaterdag ben ik daar te vinden, na wat boodschappen te hebben gedaan en bij Sanne Lijnzaat op de Grote Markt haring te hebben gegeten. Vaak ontmoet ik als reactie dan een wat meewarige blik, zo van: “Het zal wel…”. Ik spreek natuurlijk over tijden van vóór de “intelligente lock down”. 

Deze maand stond er welgeteld één punt op de Bloemendaalse raadsagenda wat de gemoederen wél danig bezighield.  Bloemendaal moet vóór het eind van dit jaar 70 statushouders hebben gehuisvest. Vooral door een structureel gebrek aan sociale huurwoningen, ontstaan in de afgelopen jaren, werd niet voldaan aan de rijksopdracht daartoe. Totdat de provincie ingreep en Bloemendaal sommeerde aan zijn verplichting te voldoen. Vóór mei moet de gemeente daartoe een locatie hebben aangewezen.

Tja, en wanneer het op aankomt op het aanwijzen van bouwlocaties kun je wachten op gelazer. Na een proces van nalopen van enkele mogelijkheden kwamen er twee locaties bovendrijven als meest geschikt: een plek nabij de rotonde Brederodelaan en de Zomerzorglaan in Bloemendaal, en een nabij de Westelijke Randweg in Overveen. En ja hoor, rond elk van deze locaties vormde zich een protestgroep.

De Bloemendaalse politiek was als volgt verdeeld. VVD, Vrijzinnig Democratisch  Bloemendaal  en Liberaal Bloemendaal (samen 7 zetels), vonden dat het college maar broddelwerk had afgeleverd, schoot het hele voorstel af en vond dat het maar moest worden opgelost binnen het lopende toewijzingsbeleid van sociale huurwoningen. CDA (3 zetels) wees de locatie Zomerzorglaan af en zette in op een bouwterrein bij de Dompvloedslaan, bekend als het Blekersveld. GroenLinks en D66 wilden minder dan door het college beoogd bouwen aan de Zomerzorglaan en een groter deel aan de Westelijke Randweg (ongeveer tegenover het Blekersveld, met de Randweg er tussen. Wij als PvdA wezen de Zomerzorglaan af, om redenen van ruimtelijke ordening, en deden de suggestie om een combinatie te maken van de locatie ten oosten van de Westelijke Randweg, waar toch al een ontwikkeling gaande is, en het Blekersveld. Argumenten daarvoor: je sluit aan aan gebied wat toch al bebouwd is, terwijl er voldoende groenbeleving aanwezig blijft, de locaties zijn voor de toekomstige bewoners op goed bereikbare afstand van winkels en het station Overveen. Bovendien is de locatie in Overveen veel meer dan die aan de Zomerzorglaan aangesloten aan bestaande bebouwing, veel minder geïsoleerd dan de locatie in Bloemendaal. Dat bevordert de integratie. Daarnaast hebben we een dermate omvang voor ogen dat ook bestaande woningzoekenden daarvoor in aanmerking komen.

Eerder waren er twee volle avonden nodig geweest voor de behandeling van dit punt in de commissie Samenleving, met een totaal van 23 (!) insprekers inbegrepen. Die had weinig duidelijkheid gegeven in het uiteindelijke resultaat, zie de hierboven gegeven schets van de diverse standpunten. Als je de standpunten van VVD, VDB en LB buiten beschouwing laat zaten GroenLinks, D66, CDA en PvdA het dichtst bij elkaar. Zelfstandig Bloemendaal sloot zich daarbij aan, tijdens een aangevraagde schorsing voor overleg. Pijnpunt was de Zomerzorglaan, waar PvdA en CDA niets in zagen. Echter, als ieder van deze fracties aan hun standpunt zou vasthouden zou de VVD en companen er schaterlachend met hun standpunt vandoor gaan. En dat wilden wij met ónze collegafracties in de gelegenheidscoalitie koste wat kost voorkomen. Bovendien zou dit een crisis in de coalitie van VVD, D66 en CDA hebben betekent. De VVD stond uiteindelijk dus geïsoleerd.

Gevolg van het overleg: een aanpassing van het amendement van GroenLinks en D66, waarin aan de al meer beperkte locatie aan de Zomerzorglaan strikte voorwaarden werden verbonden, die in feite erop neerkomen dat die locatie alsnog afvalt. Op voorstel van de PvdA wordt verder met de provincie nagegaan wat de mogelijkheden zijn voor een fietsers- en voetgangersbrug tussen beide locaties over de Randweg heen. Voor financiering zou een beroep moeten worden gedaan op het Mobiliteitsfonds en de provincie.

Het waren roerige vergaderingen. En dat terwijl de “kerntakendiscussie” met als inzet substantiële bezuinigingen er nog aan zit te komen.

Ik heb dit – tot slot – nauwelijks aangestipt, maar de Bloemendaalse raad was deze keer één fractie “rijker”. De uit twee zetels bestaande fractie van Hart voor Bloemendaal hield het na twee jaren toch niet meer met elkaar uit. Mevrouw Roos gaat verder onder de bestaande naam Hart voor Bloemendaal, Rob Slewe onder een nieuwe naam: “Zelfstandig Bloemendaal”. ’t Is maar dat jullie het weten…

Henk Schell, Fractievoorzitter.

Het bericht Het is niet altijd hommeles in Bloemendaal verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.

In memoriam: Aaltje Emmens – Knol

Het zijn roerige tijden in het gemeentebestuur als Aaltje Emmens (óók PvdA) haar intrede doet als waarnemend burgemeester van Bloemendaal.  We schrijven 2015. Zojuist heeft Ruud Nederveen de uiterste consequentie getrokken  uit een zoveelste ongelukkige stap in zijn functie als burgemeester. Een tijdlang al staat hij onder stevige druk, nadat het TV-programma Eenvandaag een – laten we zeggen – frivole periode uit zijn levensloop uitbundig in beeld heeft gebracht. Geen toeval, volgens mij.  Al jaren sleept namelijk de kwestie Elswouthoek, waaraan ik al eerder een column heb gewijd. 

Aaltje Emmens gaat voortvarend aan de slag en maakt al snel duidelijk vast van plan te zijn haar tijdelijke verblijf in het gemeentebestuur niet onopgemerkt voorbij te laten gaan. Het is ook niet niks waarmee de Commissaris van de Koning haar naar Bloemendaal stuurt. Het “verkennen van de oorzaken die ten grondslag liggen aan de huidige bestuurscultuur in Bloemendaal en er voor zorgen dat een verbetertraject wordt ontwikkeld en uitgevoerd ten aanzien van de bestuurscultuur en de onderlinge verhoudingen”. De commissaris omschrijft die bestuurscultuur niet nader in zijn opdracht. Maar dat doet de waarnemend burgemeester een aantal weken na haar aantreden op niet mis te verstane wijze zelf wel.

Na vele gesprekken met ambtenaren, wethouders en raadsleden komt zij tot de conclusie dat er grote problemen zijn, die al langer spelen en waaraan de afgelopen jaren te weinig aandacht is besteed. Zij ziet een raad die “niet goed functioneert en te maken heeft met ruwe omgangsvormen, machtspolitiek en die een dusdanig hinderlijke bemoeizucht richting college tentoonspreidt dat dit onvoldoende bestuurlijke regie kan voeren”. Ook stelt zij vast dat de organisatie “nog niet in staat is te voldoen aan eisen van modern bestuur en aan de bijzondere eisen die de Bloemendaalse samenleving en cultuur vragen”. De relatie met die samenleving ziet zij als problematisch, met vaak een slopende juridisering van bestuur en menselijke interactie. Ik citeer uit haar ambtsbericht van juni 2015 aan Commissaris Johan Remkes.

Zij zet een reeks samenkomsten op touw waar raadsleden, leden van het college en hoofden van de ambtelijke organisatie aan deelnemen. Die bijeenkomsten verlopen niet altijd gemakkelijk. Mensen uiten zich – zoals dat in de politiek heet – “openhartig” ten opzichte van elkaar. Ook zie ik gaandeweg het draagvlak wat verminderen. Niet alle raadsleden tonen zich enthousiast, de deelname loopt terug. De raads- en commissievergaderingen verlopen ondertussen niet altijd zoals je dat zou mogen verwachten. Af en toe ontstaat er een fikse ruzie. Zo kan ik me een commissievergadering, die ik zelf voorzit, herinneren die naar mijn inschatting dermate uit de hand loopt dat ik besluit te schorsen. Bepaald niet mijn mooiste herinnering, trouwens. Naast mij een woedende burgemeester die haar gemoedstoestand  niet onder stoelen of banken steekt, tegenover mij een commissie die in dezelfde stemming verkeert. En ik, als voorzitter, niet bij machte om op het geheel een kalmerende invloed uit te oefenen. Een leerzame ervaring, dat wel.

Zo’n acht maanden na haar aantreden is er dan die raadsvergadering. Weer raken de gemoederen danig verhit, de navenante opmerkingen vliegen heen en weer. Midden in het gedoe neemt de burgemeester het woord. Ik vat het in mijn eigen woorden samen: “Beste raad, ik kan niks meer voor u betekenen; bekijk het verder maar. En zonder mij.” De dag daarna geeft zij haar opdracht terug aan de commissaris.

Mij overvalt die stap. Samen met mijn collega’s van dat moment in de fractie, Aty de Groot en Harold Koster, heb ik tot dan toe veel tijd en energie gestoken in de werksessies waarin we proberen tot betere werkverhoudingen te komen. Alles voor niks, is het gevoel wat overheerst bij mij. 

Pas maanden later, op een bijeenkomst van het Landschap Noord-Holland waarvan zij het voorzitterschap weer heeft opgepakt, spreek ik haar. Ik vertel haar over mijn gevoel van destijds. Aaltje zegt me dit precies hetzelfde te hebben beleefd. “Maar waarom ben je niet wat rustiger van start gegaan”, vraag ik haar, “in plaats van als een wervelwind binnen te vliegen en na een paar weken al met zo’n rapport te komen. Had je niet beter wat meer tijd kunnen nemen?”. Haar antwoord: “Zo ben ik nou eenmaal niet gebakken!” 

Een paar weken geleden, begin van de avond op een zaterdag, gaat mijn telefoon. Aaltje belt vanuit haar ziekbed. Ik schrik als ik van haar verneem hoe ernstig het is. Maar dan blikken we genoeglijk en relativerend terug op haar maanden in Bloemendaal. En natuurlijk gaan we smeuïge roddels niet uit de weg…

Dit alles typeert haar ten voeten uit. Aaltje Emmens – Knol, dijk van een mens, innemend, ervaren bestuurder, sterk maatschappelijk betrokken, tegendraads, geen watje, duidelijk aanwezig: we gaan je missen.

Henk Schell

Het bericht In memoriam: Aaltje Emmens – Knol verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.

Column: alsnog je nek breken in het nieuwe gemeentehuis…

Nieuw  kun je het natuurlijk niet meer noemen, maar laten we het toch maar blijven doen. Onze mooie groene gemeente kent zoveel imponerende koloniale en nostalgische stijlen dat het bouwwerk op Bloemenheuvel, zo fier uittorenend boven de arcadische omgeving, best tot in lengte van dagen nieuw mag heten.

Toentertijd, nog voordat de bouwtekeningen enige herkenbare vorm hadden gekregen, was de term “nieuw” trouwens nog een heel gedoe. Dat had te maken met de afschrijvingstermijn die het college uit die tijd voor ogen had. En die afschrijvingstermijn had dan weer te maken – excuus dat het een beetje technisch wordt – met het bedrag wat we als gemeente per jaar moesten ophoesten.

Wij waren tegen. Wie gaat er nou in deze tijd de lieve som van 12 miljoen uitgeven? De vraag is niet óf we gaan fuseren in de regio, maar wannéér. Knap in de plaats daarvan de bestaande gebouwen netjes en verantwoord op. Kost natuurlijk ook niet niks, maar je bent klaar voor iets meer dan de helft.

Enfin, breek me de bek niet open. Uiteindelijk is het nieuwe gebouw er toch gekomen. O ja, en er werd ook een oplossing gevonden voor de term die werd gebezigd: geen nieuwbouw maar vernieuwbouw. Je moet er maar op komen.

Maar zijn we d’r nou dan? ’t Is maar hoe je het bekijkt. Toegegeven, binnen twee jaren waren de ambtenaren wel gewend aan “het nieuwe werken”. Dat houdt vooral in dat je geen eigen werkplek hebt. De mooiste stekkies waren iedere dag al snel bezet, zo bleek. In de grijze ochtenduren waren onthutste joggers dagelijks dan ook getuige van een heuse ambtelijke stormloop op de heuvel, om als eerste op de zo vurig begeerde werkplek te belanden. 

Maar eerder al was een ander probleem aan de dag getreden: de raadszaal. Die moest de vorm en de uitstraling krijgen van een arena. De raadsleden zaten in een verdiepte ruimte, ongeveer een halve meter onder het niveau van het publiek er rondom heen. Om ergens te komen moest je verschillende hoogtes overwinnen. Die niveaus waren niet gemakkelijk te onderscheiden omdat alles was uitgevoerd in hetzelfde blankgelakte hout. 

Na de nodige val- en struikelpartijen – een godswonder dat die zonder ernstige gevolgen zijn gebleven – moest er iets gebeuren. De oplossing was om voor 70.000 eurootjes op strategische plekken hekwerken aan te brengen. De afstapjes werden gemarkeerd met ledlichtjes. Maar het bleef behelpen. Struikelpartijen,  blauwe schenen wanneer je die gemeen stoot aan een onverdachte hoek, een rugleuning in je kruis als je achter een collega om naar je plaats wilt schuifelen. Daarom mogen we ons deze week buigen over een voorstel, om er nóg maar eens 100.000 tegenaan te gooien. De raadszaal wordt in zijn geheel op één niveau gebracht. “Wel jammer voor het arena-effect”, zo verzucht de auteur  in het voorstel van het college.

Ik zou zeggen, pak het nou eens héél anders aan. We schrijven niet voor niets 2019. Het is niet meer van deze tijd dat een raad zich maandelijks opsluit in een vernieuwbouw – of hoe je die ook noemt – om na de gebruikelijke rituelen besluiten te nemen. Die besluiten hebben natuurlijk gevolgen voor de mensen in Vogelenzang, Bennebroek, Aerdenhout, Overveen of Bloemendaal. Wat is er logischer dan het politieke debat dan ook dáár te laten plaatsvinden?  Plek zat. Bij de verkiezingsdebatten zijn we daar ook te vinden. 

En de ambtenaren hoeven niet mee. Die mogen van mij lekker doorgaan met het nieuwe werken, hoog en droog in Overveen. 

Henk Schell 

Het bericht Alsnog je nek breken in het nieuwe gemeentehuis… verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.

Geen idee wie zich hierover druk maakt. Ja, zegge en schrijve één bezorgd mailtje kreeg ik onlangs onder ogen. Ik ga natuurlijk geen namen noemen, maar ik kan me nog herinneren dat dezelfde meneer een paar jaren geleden een rustiek schelpenpad voor zijn perceeltje wilde en ook nogal in de weer  was voor een forse rotonde (die nergens toe diende). Kan zijn dat ik twee personen door elkaar haal, waarvoor bij voorbaat mijn welgemeende excuses. Je weet namelijk maar nooit in deze woelige tijden. Want wat is er aan de hand? Kort samengevat: in Heemstede heeft de brave raad gemeend dat er maar eens serieus gepraat  moet worden over de ambtelijke samenwerking met Bloemendaal. De rekenkamercommissie van onze buren heeft namelijk aanbevolen om over die samenwerking nou eindelijk maar eens klare wijn te schenken. Tja, en dan word je geacht als raadslid fluks uit je pluche overeind te komen om daar iets van te vinden. En hoe gaat dat dan; in no time slaat zoiets over naar Bloemendaal. Dit merkte ik tot mijn verbijstering op een inderhaast georganiseerde gezamenlijke bijeenkomst. En ik maar denken dat we op de goede weg zijn. De dienstverlening voor de inwoners loopt sedert de samenwerking veel beter , de ambtenaren gaan weer fluitend naar hun werk, naar het schijnt is er ook al sprake van enige prille romantiek, de handhavers rijdens trots en veelvuldig rond in hun nieuw gespoten karretjes, kortom: een malloot die zich hierbij niet kiplekker voelt. Ga zo door, zou ik dus zeggen. Maar ja… Het fusiespook!  Zo’n tien jaar geleden zag ik mijn dorp Bennebroek opgaan in de grotere buurman Bloemendaal, en ik kan met de beste wil van de wereld geen verschil bespeuren in het dagelijks leven van mij en mijn buren. Bovendien moet ik mij volgens sommigen gaan verdiepen in, wat heet:  “de Bloemendaalse identiteit”. Geen flauw idee wat daarmee wordt bedoeld. Ik woon nog steeds met veel plezier in Bennebroek, fiets graag in de duinen bij Overveen, heb mezelf laatst een mooie bril aan laten meten in Heemstede, eet wel eens een visje in Zandvoort en drink elke zaterdag met genoegen mijn biertje op de Botermarkt in Haarlem. Natuurlijk, na mijn vaste bezoekje aan Sanne Lijnzaat op de Grote Markt, voor een excellente haring (nou ja, twee in stukjes met wat zuur).

Spoken bestaan niet, alleen in breinen die notoir staan afgesteld op bezorgdheid.

Henk Schell

Het bericht Column: Het fusiespook… verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.