Poliflw

De gemeenteraad heeft donderdagavond het voorstel aangenomen van SP Breda en Breda Beslist (voorheen Breda’97) voor een zelfbewoningsplicht. In de strijd tegen de woningnood verplichten steeds meer gemeenten de kopers van een nieuwbouwhuis om er ook daadwerkelijk zelf in te gaan wonen. “Hiermee voorkomen we dat louche vastgoedbazen betaalbare huizen opkopen, doorverhuren en zo misbruik maken van het woningtekort”, zegt SP-raadslid Bas Maes. De motie op initiatief van SP en Breda Beslist werd mede ingediend door VVD, CDA, GroenLinks en PvdA en kon rekenen op de steun van de gehele gemeenteraad. Maes: “Ik ben blij dat ook Breda nu uitspreekt dat huizen er zijn om in te wonen, niet om mee te speculeren!”

In de raadsvergadering van 19 mei heeft GroenLinks het woord gevoerd over de regioniale energiestrategie, de ombuigingen bij het parkeren en een motie over de opvang van vluchtelingenkinderen. Er zijn mondelinge vragen gesteld over de coronamaatregelen voor het winkelcentrum van Oosterhout en de toegankelijkheid van de Bussel en de Warande.

Mondelinge vraag toegankelijkheid de Bussel en de Warande (Van der Zanden)

Voorzitter, In januari 2016 heeft het toenmalige Gehandicapten Platform Oosterhout een rapport geschreven over wat er volgens het GPO aangepast moest worden aan het gebouw van de Bussel en Theek 5 om dit goed toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. Bij de behandeling van de begroting 2020 in de raadsvergadering van november 2019 heeft wethouder Piena aangegeven dat er bij de perspectiefnota 2021 een overzicht zal komen van de kosten die gemaakt moeten worden om belemmeringen qua toegankelijkheid op te lossen. Naar aanleiding van dit overzicht kan dan bepaald worden, welke problemen wel en niet aangepakt zullen gaan worden. Vanwege de Corona situatie is er dit jaar geen normale Perspectiefnota in juni.

Daarom de vraag aan de wethouder, wat op dit moment de stand van zaken is, betreffende dit overzicht en wanneer dat naar de gemeenteraad gestuurd gaat worden.

Mondelinge vraag coronamaatregelen winkelcentrum Oosterhout (Van der Pluijm)

Het wordt steeds drukker in het centrum van Oosterhout. Zó druk dat het op de smallere stukken in het Arendshof soms zelfs onmogelijk is om anderhalve meter afstand aan te houden, zo merkte ik afgelopen zaterdag zelf. Ook in de winkelstraten kan afstand houden moeilijk zijn, maar daar wordt het met name veroorzaakt door de wachtrijen. GroenLinks heeft hier de volgende vragen over.

1. Volgens onderzoeksbureau Goudappel Coffeng kunnen Nederlandse winkelstraten in de anderhalvemetersamenleving slechts 15-20 procent van de maximale capaciteit kwijt. Is bij het college duidelijk wanneer deze capaciteit wordt overschreden?

2. Op de smallere stukken in het Arendshof, zoals het deel tussen het Hema-plein en Jamin, maar ook het grootste deel van Arnedshof 2 is het op drukke momenten moeilijk om anderhalve meter afstand te houden tot anderen. De beperkte ruimte hier wordt versterkt doordat er reclameborden en bankjes in het midden geplaatst staan. Is het college bekend met deze situatie?

3. Is het college van mening dat Arendshof als overdekt winkelcentrum en privaat terrein ook een maximaal aantal bezoekers gebaseerd op het aantal vierkante meters grondoppervlak in moet stellen?

4. Is het voor het college denkbaar dat, bijvoorbeeld op zaterdagen, eenrichtingsverkeer wordt ingesteld in de winkelstraten én het Arendshof om de anderhalve meter ruimte die gevraagd wordt te kunnen waarborgen?

5. Gaat u als college in gesprek met de eigenaars en winkels in het Arendshof om deze piekdrukte in goede banen te leiden?

6. Een ander probleem zijn wachtrijen. Zeker op zaterdagochtend kunnen deze op bijvoorbeeld de Keiweg een groot probleem vormen. Bijvoorbeeld omdat mensen kriskras op straat staan te wachten. Is het college bekend met dit probleem en bent u bereid in gesprek te gaan met winkeliers om eenduidige wachtrijen te creëeren zodat passerende voetgangers hier zo min mogelijk hinder van ondervinden?

Regionale Energiestrategie (Van der Pluijm)

Tijdens de vorige behandelingen van de Regionale Energie Strategie was GroenLinks altijd positief maar toch kritisch. Positief zijn we nog altijd als we kijken naar de grote lijnen in het plan. We zijn blij dat we als regio in 2030 meer duurzame energie op willen gaan wekken dan we nu überhaupt aan energie verbruiken. Dat toont lef en ambitie!

Positief zijn we ook over de innovatie die we als regio willen gaan doorvoeren. Die instelling zal de komende jaren van belang zijn, want de ontwikkelingen zijn enorm. Zo worden zonnecellen steeds efficiënter, waardoor een kleiner oppervlak nodig is. Ook kunnen we lichtere cellen aanbrengen op daken die voor de reguliere panelen te zwak zijn. We zijn er ook blij mee dat Oosterhout denkt over een waterstofuitgiftepunt. Een techniek waar autofabrikanten echt in geloven.

Voorzitter, voor het grootste deel is GroenLinks helemaal akkoord met dit concept. Dat zal geen verrassing zijn.

Toch hebben we onze bedenkingen bij enkele punten. Zo valt het ons op dat de Concept RES uitgaat van een besparing van 15 procent door besparen en isoleren in 2030. Dat lijkt ons erg weinig, Urgenda gaat er bijvorbeeld vanuit dat een besparing van liefst 50 procent mogelijk is. Nu mogen we ons misschien niet rijk rekenen voorzitter, maar dat gat is wel erg groot. Het verschil betekent een stuk minder grootschalige projecten voor energieopwekking. We horen graag van de portefeuillehouder waarom in de RES wordt gerekend met zo'n lage factor.

Wat de fractie van GroenLinks steekt is dat inwoners en belangengroepen nog niet bij de plannen betrokken zijn geweest. Die inspraak begint in feite pas nadat het plan is vastgesteld. Wat betreft GroenLinks hadden we dit in een eerder stadium moeten doen. We horen graag van de wethouder waarom het hier niet van gekomen is. We hopen dat dit voor de vaststelling van de definitieve RES wél gebeurt.

Voorzitter, een regionale milieu effect rapportage zou ons bovendien erg kunnen helpen. We kunnen daardoor voor de hele RES onderzoeken wat realistisch is en wat het effect van al deze grootschalige plannen gaat worden. Zo'n regionale MER zou bijvoorbeeld uitgevoerd kunnen worden tussen de vaststelling van dit concept en het vaststellen van de definitieve strategie. We kunnen daardoor ook meerdere alternatieven voor de projecten onderzoeken, zodat we als regio weten wat het beste past. Dat betekent evenwel dat we ons nu nog niet vast moeten leggen op concrete manieren van opwekking.

We dienen samen met VVD en Gemeentebelangen een amendement in om deze concrete manieren nu al vast te stellen. Wel moet de volledige opgave in het raadsvoorstel blijven staan.

Tot slot wil ik het nog hebben over Energiepark Oranjepolder. Natuurlijk weet ik dat we daar vanavond niet over gaan beslissen, voorzitter. Maar het plan voor 3 windturbines en een zonneweide staat wél concreet genoemd in de RES. Wel zien we opvallenderwijs in de RES staan dat nieuwe projecten voor tenminste uit 50% sociale participatie moeten bestaan. Het Energiepark Oranjepolder is daar echter van uitgesloten. Kan de portefeuillehouder uitleggen hoe dit zit?

Voorzitter, GroenLinks is niet tégen windmolens. Dat begrijpt u vast. Wel hebben we altijd gehamerd op voldoende draagvlak. Draagvlak begint bij draagvlak voor het proces. Bewoners moeten kunnen meepraten én meedenken over dit soort grootschalige plannen. Zeker met de enorme impact die dit heeft voor de wijk. De ligging van de windturbines baart omwonenden zorgen, en dat snapt GroenLinks volledig. Zeker de beruchte derde windmolen staat zó dicht bij de wijk dat dit voor ons onacceptabel is. En dan hebben we het nog niet gehad over de aanslag die de windmolens plegen op het landschap, voorzitter.

Bewoners zijn bang dat we vandaag al vastleggen dat deze windturbines er sowieso komen. Dat is natuurlijk nog geen gelopen race, voorzitter. De tweede reden dat we het amendement dat ik hiervoor al noemde mede indienen. Verder is het proces van inspraak voor de bewoners volstrekt onvoldoende geweest. Zij geven aan dat het digitale energiecafé veel te beperkt was. Het feit dat er 500 bezwaren binnen zijn gekomen, geeft al aan dat dit niet naar wens is geweest.

Voorzitter, ook is het voor de bewoners totaal niet duidelijk wie nu de initiatiefnemer is van het project. Als ze met een vraag naar Shell en Eneco gaan, worden ze doorverwezen naar de gemeente en vice versa. Van het kastje naar de muur dus. Dat lijkt ons niet de bedoeling. Wij willen dat de bewoners serieus genomen worden. We dienen daarom een motie in waarin we het college oproepen om Shell en Eneco te verzoeken om de inspraakronde te pauzeren en pas opnieuw te starten als dit weer fysiek mogelijk is. Op die manier kunnen bewoners en andere belanghebbenden beter in gesprek met de initiatiefnemers. Digitaal is volgens de bewoners niet de juiste manier en dat kan GroenLinks begrijpen.

Ombuigingen parkeren (Van der Zanden)

Voorzitter, vandaag moet de gemeenteraad besluiten over een voorstel om te gaan bezuinigen op de kosten van het parkeren. Waarom deze situatie ontstaan is, is eigenlijk heel eenvoudig:

In 2012 wordt besloten om een parkeergarage te bouwen in het Santrijngebied, onder de voorwaarde dat de parkeertarieven elke 2 jaar met €0,10 per uur zouden stijgen. De parkeertarieven worden op een bepaald moment echter niet meer verhoogd en eind 2018 zelfs verlaagd. Deze structurele verlaging gebeurt zonder financiële dekking. Het gevolg is dat er jaarlijks € 300.000 meer aan parkeren wordt uitgegeven door de gemeente, dan er aan inkomsten binnenkomen.

In de raadsvergadering van november 2018 heeft GroenLinks deze manier van besluitvorming “parkeerpopulisme” genoemd. Een kenmerk van populisme is, dat er een simpele oplossing gepresenteerd wordt voor een best wel complex probleem. Er wordt vervolgens gedaan alsof iedereen van deze oplossing beter wordt en de eventuele negatieve effecten van het besluit worden onder het tapijt geschoven. Maar uiteindelijk worden we dan door de werkelijkheid ingehaald en blijken er toch allerlei nadelen te zijn.

De gevolgen van dit parkeerpopulisme zijn groot. Het parkeerbeleid heeft als doel om de beschikbare ruimte voor parkeren in de binnenstad op een zo goed mogelijk manier te verdelen. Sinds een aantal jaar heeft het parkeerbeleid een heel ander doel gekregen, namelijk het kunnen betalen van de Santrijn parkeergarage. Deze parkeergarage is dus van een middel een doel op zich geworden. Ook vandaag is weer duidelijk dat alles wat voorgesteld wordt op het gebied van parkeren eigenlijk maar aan een voorwaarde moet voldoen. Het moet geld opleveren of kosten besparen om deze parkeergarage te kunnen betalen.

Dit wordt het beste duidelijk uit de motie die Gemeentebelangen vanavond in wil dienen om te gaan onderzoeken of de fietsenstalling op de Markt op korte termijn gesloten kan worden. Het zal duidelijk zijn dat GroenLinks deze motie niet zal steunen. Wij vinden dat de fietsenstallingen open moeten blijven. Wat is er over van de doelstelling uit de mobiliteitsnota om het gebruik van de fiets te bevorderen? Een van de weinige instrumenten die de gemeente daarvoor heeft is het aanbieden van veilige fietsparkeerruimte. Het een wordt gezegd en het tegenovergestelde wordt hier gedaan. Het autogebruik wordt bevorderd ten koste van de fiets. Hoe geloofwaardig ben je dan nog. In deze coronatijd is het openbaar vervoer voor velen niet aantrekkelijk. Samen met een vriend/kennis in de auto is nu wettelijk verboden.

Daarnaast vinden wij deze motie ook zeer voorbarig. Er gaat in mei en juni een Corona Impact Analyse opgesteld worden, die in juli in de raad besproken wordt. Laten we eerst daar maar eens op wachten zodat we als raad wat meer inzicht krijgen in wat de gevolgen van de hele Corona situatie zijn. GroenLinks vindt het zeer onverstandig om nu in het wilde weg maar even wat te gaan besluiten.

Voorzitter, onder het kopje “Digitalisering” worden een aantal maatregelen doorgevoerd. Ten eerste is dat de digitale uitgifte van parkeervergunningen. Prima om hier als gemeente met de tijd mee te gaan. Maar financieel gezien levert het niets op, het is geen bezuiniging. Ten tweede is dat het idee om te gaan onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om in Oosterhout gebruik te gaan maken van een scanauto voor de controle of mensen betaald hebben voor het parkeren of over de juiste vergunning beschikken. Ook hier weer vindt GroenLinks het prima om te gaan onderzoeken of op deze manier beter gehandhaafd kan worden. Maar ook hier is op dit moment geen sprake van een bezuiniging. Het is enkel een opdracht om nader uit te zoeken. Financieel is nog niet goed duidelijk wat het op gaat leveren.

Voorzitter, dan komen we bij het laatste groepje maatregelen. Dat zijn de maatregelen op het gebied van parkeervergunningen en -producten. Ik concentreer me hierbij even op de twee voorstellen met het grootste effect:

Voorzitter, dit zijn voorstellen waar wij als GroenLinks zeker voor open staan, maar het is ook niet meer als vanzelfsprekend om hierop burgerparticipatie toe te passen. In de raadsnota staat dat gezien de beschikbare tijd individuele burgers, bezoekers en bedrijven niet betrokken zijn bij het opstellen van de ombuigingsvoorstellen. Dit vindt GroenLinks geen argument, want al sinds anderhalf jaar is bekend dat er bezuinigingen nodig zijn. Op een schriftelijke vraag van GroenLinks antwoord het College als volgt: “Dit onderwerp leende zich minder goed voor de traditionele vorm van burgerparticipatie. Enerzijds omdat het parkeerbeleid in de binnenstad alle bewoners van Oosterhout raakt, hetzij als bewoners van het centrum, hetzij als bezoekers van de binnenstad.”. Wij vinden dit een zeer vreemde redenering. Omdat het parkeerbeleid alle bewoners van Oosterhout raakt, is het dus niet geschikt voor burgerparticipatie. In de raadsnota geeft het College vervolgens aan dat bij de tweede ronde van ombuigingsvoorstellen, die nog moet komen, burgerparticipatie toegepast KAN worden. Daar dient wat GroenLinks betreft gewoon MOET van gemaakt te worden. In 2020 is burgerparticipatie gewoon een vanzelfsprekendheid.

Voorzitter, ik kom tot een conclusie. Het zal duidelijk zijn dat GroenLinks met deze raadsnota niet zal kunnen instemmen.

Motie opvang vluchtelingenkinderen (Louwerens)

Het geweld in Syrië heeft heel veel inwoners het land doen ontvluchten. Velen van hen zijn gestrand op de Griekse eilanden. De opvangkampen aldaar zijn overvol. Ter illustratie: het kamp op Lesbos biedt ruimte aan 2000 vluchtelingen. Er zitten er op dit moment 20.000.

Het aantal alleenstaande kinderen in deze kampen is 5000. Hun ouders worden vermist of zijn overleden. De hygiëne in de opvangkampen laat zeer te wensen over. De maatregelen met betrekking tot Corona, die natuurlijk ook in Griekenland zijn opgesteld, kunnen simpelweg niet uitgevoerd worden en de situatie is dan ook schrijnend te noemen.

Griekenland heeft de Europese lidstaten gevraagd te helpen bij de opvang van deze kwetsbare groep. Een langer verblijf in een overbevolkt vluchtelingenkamp, in een tijd waar het COVID19 virus rondwaart, is onwenselijk én onmenselijk.

‘Iedereen heeft het in deze crisis steeds over solidariteit. Daar waar de nood hoger is dienen we die solidariteit ook toe te passen’.

Een uitspraak, voorzitter, van oud-minister  en VVD coryfee Neelie Kroes. Een uitspraak uit ons hart gegrepen. Uw collega burgemeester Koen Schuiling van de VVD, burgemeester van Groningen, zei het als volgt: ‘Laten we de kinderen zonder vader en moeder opvangen. Het is een kwestie van beschaving’.

Voorzitter, wij vinden dat wij als Oosterhout hier niet weg kunnen kijken. Uit menselijkheid en uit solidariteit vinden wij dat als de staatssecretaris hier toe besluit, en voorzitter, ik zeg hier nadrukkelijk als, want wij gaan hier als Oosterhout niet over, als de staatssecretaris besluit om 500 kinderen uit deze kampen op te vangen in Nederland, Oosterhout bereid moet zijn hier een rol in te spelen. Inmiddels hebben 52 gemeenten een vergelijkbare motie aangenomen, waaronder Breda, waar deze motie unaniem is aangenomen.

Wel vragen wij, GroenLinks, GBV, PvdA, CDA en LZP, met deze motie het College te onderzoeken op welke wijze we deze opvang kunnen gaan bieden. En let wel voorzitter, het gaat om in totaal 500 kinderen. Deze 500 kinderen zullen evenredig verdeeld worden over de gemeenten, waardoor het aandeel van Oosterhout zich zal beperken tot de opvang van hooguit 4 kinderen. Het NIDOS, voogdijinstelling voor vluchtelingenkinderen, heeft al laten weten klaar te staan om de kinderen op te vangen.

In 2016 heeft de gemeenteraad van Oosterhout al de bereidheid getoond jonge vluchtelingen te helpen en op te vangen. Toen bleek opvang in Oosterhout niet nodig. De burgemeester heeft destijds aangegeven geen belemmeringen te zien om in de toekomst weer de zelfde bereidheid te tonen. Bij mijn weten is deze toezegging nooit ingetrokken.

Voorzitter, laten wij als Oosterhout solidariteit tonen met deze kinderen en de verantwoordelijk staatssecretaris laten weten dat de regering op de gemeente Oosterhout kan rekenen, wanneer zij besluit tot het bieden van asiel aan 500 vluchtelingenkinderen in Europees verband.

Vandaar dat wij het college verzoeken:

– Aan de Staatssecretaris te melden dat Oosterhout bereid is een aandeel te leveren in de aanpak van dit Europese probleem;

– Te onderzoeken in welke mate Oosterhout de opvang voor deze kwetsbare groep kinderen kan organiseren.

In de raadsvergadering van 21 april heeft GroenLinks het woord gevoerd over het nieuwe museumbeleid, de Omgevingswet, de Visie en Uitgangpunten van het nieuwe stadhuis en de nieuwe WMO verordening

WMO Verordening (Van der Zanden)

Voorzitter, naast een aantal tekstuele aanpassingen bevat deze verordening ook een aantal aanpassingen die wel inhoudelijk zijn. Over deze twee aanpassingen zullen GroenLinks, GBV en de PvdA twee amendementen indienen.

Uurtarief voor een informeel PGB (Artikel 6)

Wanneer een inwoner van Oosterhout gebruik maakt van de WMO bij huishoudelijke hulp of begeleiding bestaat de mogelijkheid om dit te doen met behulp van een Persoons Gebonden Budget. Dit betekent keuzevrijheid van zorgverlener. Er bestaat ook de mogelijkheid om hiervoor mensen uit het eigen netwerk in te zetten. Dat is een informeel PGB. In 2019 was het informeel uurtarief voor een PGB Hulp bij het Huishouden €15,84. Bij begeleiding was het uurtarief €27,30. Er wordt nu voorgesteld om beide tarieven te verlagen naar het Wettelijk Minimumloon van €12,41.

Dit valt binnen de wettelijke regels, maar is naar onze mening in strijd met de geest van de wet. Voor het informele tarief van deze zorg is in 2019 de Wet Minimum Loon gaan gelden. Het gebeurde namelijk dat gemeenten voor het informele tarief te lage tarieven vaststelden onder het Wettelijk Minimumloon. Wat er nu in Oosterhout gaat gebeuren (en ook andere gemeenten doen dat) is precies het tegenovergestelde. De tarieven voor informele zorg worden verlaagd tot het Wettelijk Minimum Loon.

Dit betekent dat mensen die in hun eigen sociale netwerk een oplossing proberen te vinden (het uitgangspunt van de WMO) nu bestraft gaan worden. Als een inwoner van Oosterhout recht heeft op een maatwerkvoorziening hulp bij het huishouden of begeleiding is er dus sprake van beperkingen, die ervoor zorgen dat recht op begeleiding bestaat. Ook als deze diensten op informele basis verleend wordt, gaat het om het verlenen van diensten die uitgaan boven datgene wat algemeen gebruikelijk geacht wordt. GroenLinks, GBV  en PvdA zijn van mening dat er sprake moet zijn van een fatsoenlijke betaling voor informeel verleende zorg. Wij dienen dan ook een amendement indienen om het tarief voor informele zorg in 2020 op hetzelfde niveau te houden als in 2019.

Standaard scootmobiel (artikel 4)

In mei 2019 is er in deze raad al uitgebreid gesproken over de scootmobiel. Wij hebben toen het standpunt ingenomen dat de standaard scootmobiel als maatwerkvoorziening behouden dient te blijven. Dat is een standpunt waar we nog steeds volledig achterstaan.

Inmiddels is wat duidelijker geworden wat de concrete gevolgen hiervan zijn. In de verordening wordt aangegeven dat van iemand met een inkomen op minimumniveau (dat is bijstandsniveau) wordt verwacht, dat hij of zij zelf een scootmobiel aan zou kunnen schaffen. Dit geldt ook voor een hele lijst van andere zaken zoals blijkt uit de beantwoording van een schriftelijke vraag van GroenLinks. De werkelijkheid is echter anders. Als je een inkomen hebt op bijstandsniveau dan kan dit gewoon niet. Dan heb je dat geld gewoon niet. Mensen met een inkomen op bijstandsniveau kunnen vaak de normale kosten al nauwelijks betalen, laat staan een standaard scootmobiel.

Voorzitter, hierbij ontstaat dan de volgende situatie. Je hebt een beperking waardoor je een standaard scootmobiel nodig hebt. Dan kan er dus een situatie ontstaan dat iemand niet elke dag een standaard scootmobiel ter beschikking heeft, terwijl dat gewoon wel nodig is. De reden dat dit niet kan is omdat hij of zijn enkel gebruik kan maken van de scootmobielpool en er geen sprake is van een ander haalbaar alternatief. Dat is iets, wat naar de mening van de fracties van GroenLinks, GBV  en PvdA niet acceptabel is. Daarom dienen wij samen een amendement in om artikel 4, lid 8 aan te passen met de opmerking dat steeds de individuele situatie van de cliënt wordt meegewogen. Dit betekent dat in specifieke gevallen toch tot de inzet van een maatwerkvoorziening kan worden overgegaan.

Visie en uitgangspunten nieuwbouw Stadhuis (Van der Zanden)

Voorzitter, vanavond spreekt de gemeenteraad over een zevental uitgangspunten op basis waarvan verdere plannen gemaakt zullen gaan worden voor de nieuwbouw van het Stadhuis aan het Slotjesveld. GroenLinks kan zich vinden in deze globale uitgangspunten. Op enkele van deze punten willen wij nu echter toch nog wat dieper ingaan:

Energieneutraal:

Het nieuwe stadhuis moet een energieneutraal pand worden. Dit uitgangspunt is voor GroenLinks een vanzelfsprekendheid. Als gemeente zullen we de komende jaren grote stappen moeten gaan zetten op het gebied van duurzaamheid. Het energieverbruik zal drastisch omlaag moeten en ook uit duurzame bronnen moeten komen. De gemeente heeft daarbij een zeer belangrijke voorbeeldfunctie. Het bouwen van een energieneutraal gemeentehuis laat zien dat we als gemeente dat voorbeeld gaan geven richting onze inwoners en bedrijven.

Duurzame mobiliteit:

Een logisch vervolg hierop is dat het gebruik van duurzame vervoersmiddelen (fietsen, elektrische fiets en openbaar vervoer) gestimuleerd moet worden. Uit onderzoek blijkt dat 50% van de ambtenaren op minder dan 10 kilometer afstand van het werk woont. Het is een goede keuze dat er daarom wordt ingezet op het maximaal stimuleren van andere vormen van vervoer dan de auto. Dit zorgt er dan ook voor dat het aantal parkeerplaatsen wat lager wordt, dan het volgens de norm zou moeten zijn. Dit is een keuze van het College waar wij als GroenLinks achterstaan. Een belangrijk punt van aandacht is nog wel de bereikbaarheid van het stadhuis met het Openbaar Vervoer. Op dit moment is er geen halte die recht voor de deur ligt. Bezoekers zullen op de Slotlaan uit moeten stappen en dan nog een stuk moeten lopen. In de nieuwe plannen zal het gemeentehuis wat meer richting de kant van de Keiweg gaan en wat minder richting de kant van het Slotjesveld. Dit is voor ons echt een punt van aandacht. Wat zijn de mogelijkheden op dichter bij de ingang ook een bushalte te gaan realiseren.

Inrichting gebouw:

Een van de uitgangspunten is ook, dat het gebouw een flexibele indeling moet krijgen. Dat is in de huidige tijd waarin samenwerking tussen ambtenaren in steeds weer andere vormen en samenstelling plaatsvindt ook een logische keuze. In de visie staat nadrukkelijk dat er niet gekozen wordt voor een grootschalige kantoortuin. Dat is een juiste keuze, want de nadelen van die manier van inrichting van een gebouw zijn de afgelopen jaren voldoende duidelijk geworden. Kleinere flexibel in te richten ruimtes zijn dan een veel betere keuze. Verder willen wij nogmaals benadrukken dat wij bij de definitieve plannen een zeer duidelijke onderbouwing willen van de flexfactor. Dit is de verhouding tussen het aantal medewerkers en het aantal beschikbare plaatsen. Het moet niet zo zijn dat als je wat later op je werk komt er dan geen plek meer is. Onderdeel van dit uitgangspunt is ook dat ambtenaren in principe geen vaste werkplek meer hebben, maar elke keer op die plek gaan zitten die het meest geschikt is. Een mooi principe, maar met de hele Corona situatie, worden de nadelen daarvan nu ook duidelijk. De ideeën over hygiëne worden snel anders. Zo zijn toetsenborden en muizen over het algemeen niet de meest schone voorwerpen. Houd je toetsenbord maar eens onderste boven en schut er een keertje mee. Aangezien alle raadsleden thuis zitten, kunnen ze dat meteen even uitproberen. Ook dit is een punt wat wij graag expliciet meegenomen zien worden in de definitieve visie.

Equalit:

Bij een eerdere bespreking over de plannen voor een nieuw stadhuis heeft GroenLinks al aangegeven geen voorstander te zijn van vestiging van Equalit in het gemeentehuis. Nu wordt de keuze gemaakt om dat definitief niet te doen. Er is sprake van een groot beslag aan ruimte dat Equalit nodig heeft. De benodigde ruimte zou best nog wel eens groter kunnen worden. Daarnaast kunnen deze werkzaamheden ook prima op een andere locatie gedaan worden.  Om het groene karakter van het Slotjesveld zo goed mogelijk te behouden en zelfs te versterken moet het nieuwe stadhuis dus niet onnodig massaal worden als gebouw.

Financiële onderbouwing:

Voorzitter, als laatste wil ik toch nog even ingaan op de financiële onderbouwing. Wanneer dit College met concretere plannen gaat komen, dient duidelijk te zijn hoe dit betaald gaat worden. Wij zijn geen partij en dat hebben we in het verleden ook laten zien, die instemt met plannen die financieel gezien een luchtkasteel zijn. Dat betekent dus duidelijkheid over de kosten van de bouw van het nieuwe gemeentehuis en ook  duidelijkheid over de mogelijkheden om de kosten van het nieuwe gemeentehuis voor een deel te financieren uit woningbouw met behoud van het groene karakter van het Slotjesveld. GroenLinks gaat dan ook met deze nota akkoord, maar dat betekent niet dat we een blanco cheque afgeven.

Krediet invoering Omgevingswet (Van der Zanden)

Voorzitter, in de raadsvergadering van december 2018 heeft de gemeenteraad een bedrag van € 100.000 ter beschikking gesteld voor het opstellen van een Omgevingsvisie. Deze omgevingsvisie is noodzakelijk vanwege de invoering van de nieuwe Omgevingswet. In de raadsnota waar de raad vanavond over gaat besluiten wordt een bedrag van € 600.000 gevraagd voor alle andere werkzaamheden die nodig zijn om de nieuwe Omgevingswet goed uit te kunnen voeren.

Naar aanleiding van deze raadsnota hebben wij een tweetal opmerkingen:

De invoering van de omgevingswet per 1 januari 2021 is inmiddels opgeschort. Een nieuwe datum van invoering is nog niet bekend. Duidelijk is wel dat de omgevingswet uiteindelijk ingevoerd gaat worden. De raadsnota is aan de raad aangeboden voordat bekend werd dat de invoeringsdatum uitgesteld zou gaan worden. Wij willen daarom wel graag zo snel mogelijk op de hoogte gesteld worden van de gevolgen hiervan voor Oosterhout. Wat betekent dit voor de verschillende deelprojecten die op dit moment in de gemeente lopen om de omgevingswet in te voeren? Gaat dit ook nog zorgen voor bepaalde inhoudelijke veranderingen? Want de invoering van de omgevingswet gaat ook gepaard met een flinke digitaliseringsslag waarbij allerlei ICT-systemen aan elkaar gekoppeld moeten worden. Overheid en ICT is helaas niet altijd een goede combinatie. Daar bestaan genoeg voorbeelden van.

Naar aanleiding van de raadsnota hebben wij als GroenLinks nadere informatie opgevraagd in de schriftelijke vragenronde over de totstandkoming van het bedrag van € 600.000. Verder hebben wij ook het projectplan van de gemeente Oosterhout betreffende de omgevingswet en de verschillende deelprojectplannen ontvangen. Wanneer de gemeenteraad wordt gevraagd om in te stemmen met een dergelijk geldbedrag kan niet enkel volstaan worden met een raadsnota zonder bijlagen. Deze extra informatie was dus echt nodig om een duidelijk beeld te krijgen van wat er nu gaat gebeuren. Die duidelijkheid hebben we nu als fractie. Voor de toekomst willen wij het College wel meegeven dat de informatievoorziening bij dit soort bedragen echt beter moet. Waar er bij relatief kleine bedragen vaak uitgebreide discussies plaatsvinden kan het niet zo zijn dat een zo groot bedrag zomaar door de gemeenteraad ter beschikking gesteld moet worden.

Museumbeleid (Louwerens)

GroenLinks begrijpt werkelijk niets van dit voorstel. Het museum komt goed uit de evaluatie, maar toch moet er bezuinigd worden. Cultuur, zo vindt GroenLinks, mag geld kosten. Dit hebben wij gevonden bij de plannen rondom De Bussel, Theek 5 en ook bij de verschillende plannen met betrekking tot De Pannehoef. Dit vinden wij ook bij het speelgoedmuseum.

Voorzitter, dit was een deel van de bijdrage zoals GroenLinks die in februari 2018 heeft uitgesproken. Hoe anders is de situatie nu. Nadat de raad twee jaar geleden een voor het museum teleurstellend besluit heeft genomen, hebben de vrijwilligers van het museum er een schepje bovenop gedaan. De lijn, die al eerder was ingezet, is verder doorgezet. De samenwerking met veel lokale partners is verder geïntensiveerd en er is sprake van een flink maatschappelijk rendement, zoals onder andere het project ”Onvergetelijk speelgoed” voor mensen met dementie en “Op weg naar werk in Oosterhout” voor statushouders.

Het opgestelde beleidsplan is ambitieus, maar realistisch. De ambities die worden uitgesproken hebben een duidelijke link naar de 5 waarden zoals die omschreven zijn. Ik benoem ze hier nog even:

Met de formulering van deze waarden heeft het College uitvoering gegeven aan de door GroenLinks ingediende motie in 2018. Het is nu voor iedereen duidelijk waar een museum aan moet voldoen. We kunnen stellen dat het museum ruimschoots aan deze criteria voldoet

Kortom, voorzitter, GroenLinks heeft niets dan complimenten voor de vrijwilligers van het museum. Ook past hier een compliment voor het College. De samenwerking met het museum is op een goede manier tot stand gebracht en de voorliggende nota ademt vertrouwen.

In uw brief van 9 juli 2019 (zaaknummer 185002) informeert u de raad over het door u genomen besluit over het extra benodigde krediet voor de reconstructie van de Bromtol rotonde. Dit roept bij ons, de oppositiepartijen GroenLinks, GBV, D66, Groen Brabant en PvdA, vragen op. Deels zijn dit vragen over het tot nu toe doorlopen proces, deels zijn het inhoudelijke vragen.

1. Waarom heeft het college ervoor gekozen om de raad per brief te informeren?

2. Waarom heeft het college ervoor gekozen om de raad juist aan de start van het zomerreces te informeren?

3. Kunt u uitleggen waarom in dit geval niet is gehandeld conform de financiële verordening van de gemeente Oosterhout?

Ter toelichting: In de financiële verordening staat in artikel 5 lid 5 “Voor investeringen in de loop van het begrotingsjaar die niet in de begroting zijn opgenomen, legt het college vooraf aan het aangaan van verplichtingen een investeringsvoorstel en een voorstel voor het vaststellen van een investeringskrediet aan de raad voor.” In de financiële verordening staat in artikel 18 lid 3 “De [sic] Meerjarenperspectief Cyclisch Onderhoud Openbare Ruimte dient als uitgangspunt voor de diverse documenten die worden opgesteld voor het beheer van de openbare ruimte zoals beeldkwaliteitsbestekken, beheerprogramma’s, jaarplan openbare ruimte en meerjarenplan openbare ruimte. Deze intern gehanteerde documenten worden gekoppeld aan de reguliere planning- en controlproducten (begroting, tussentijdse rapportage en jaarrekening). Sturing en beheersing van de kwaliteit van de openbare ruimte vindt door de raad middels deze planning- en controlproducten plaats.”

4. Kunt u aangeven waarom in dit geval niet is gehandeld conform de nota investerings- en afschrijvingsbeleid 2017?

Ter toelichting: In de nota staat in paragraaf 3.1 “Planning & controlcyclus’ omschreven wat de rollen van raad en college zijn bij investeringen. Op pagina 10 van deze nota staat “Delegatie vindt uiteraard plaats binnen de vooraf bepaalde budgettaire kaders. Bij mogelijke overschrijding ervan, wordt de investering alsnog voorgelegd aan de raad.

5. Kunt u aangeven waarom er in de brief niet is aangegeven welke consequenties deze overschrijdingen hebben op het jaarplan openbare ruimte? Met andere woorden: Ten koste van welk gepland onderhoud worden de meerkosten van de reconstructie Bromtol rotonde uitgevoerd?

6. Kunt u, in chronologische (tijds-)volgorde, aangeven op welk moment respectievelijk directie en college zijn geïnformeerd over het ontstane meerwerk en de ontstane meerkosten van dit project?

7. Kunt u aangeven op welk moment de coalitiepartijen formeel danwel informeel op de hoogte zijn gebracht van de kostenoverschrijdingen?

8. Kunt u de raad inzage geven in de voortgangsrapportages van de afgelopen 12 maanden van het integrale project Bromtol rotonde, inclusief het verleggen van de Stelvenseweg?

9. Gaat het college bij volgende kostenoverschrijdingen hetzelfde besluitvormingsproces volgen?

Met betrekking tot de voorbereiding en uitvoering van het project hebben we de volgende vragen:

10. Kunt u in detail aangeven wat er thans wordt aanbesteed en kunt u de raad inzage geven in de complete aanbestedingsprocedure, waaronder de selectie en beoordeling van gegadigden?

11. De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) heeft onlangs haar lang verwachte uitspraak over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) gedaan. Welk effect heeft dit op het (integrale) project ‘Reconstructie Bromtol rotonde, inclusief het verlegging van de Stelvenseweg?

Wij willen u dringend vragen om de antwoorden op bovenstaande vragen uiterlijk 20 augustus aan de raad te sturen. Afhankelijk van de beantwoording ervan zullen we een verzoek doen om op 27 augustus 2019 een extra raadsvergadering uit te schrijven.

Met vriendelijke groeten,

Uhro van der Pluijm (GroenLinks)

Hannie Broekhoven (GBV)

Marleen Hemmer (D66)

Cees Noltee (Groen Brabant)

Anton van Opzeeland (PvdA)

Voorzitter, de bijdrage van GroenLinks bij de perspectiefnota 2020 waarin wij sociale, linkse en duurzame keuzes maken, is een bijdrage die volledig onderschreven wordt door de fractie van de PvdA. Datzelfde geldt ook voor de bijdrage die de PvdA vanavond uit zal spreken. Deze bijdrage wordt ook volledig onderschreven door de fractie van GroenLinks.

Voorzitter, de bijdrage van GroenLinks bij de perspectiefnota 2020 waarin wij sociale, linkse en duurzame keuzes maken, is een bijdrage die volledig onderschreven wordt door de fractie van de PvdA. Datzelfde geldt ook voor de bijdrage die de PvdA vanavond uit zal spreken. Deze bijdrage wordt ook volledig onderschreven door de fractie van GroenLinks.

“Samen op weg naar 2030” dat is de titel van het coalitieakkoord. Bij de presentatie van dit coalitieakkoord heeft GroenLinks al aangegeven dat er van “samen op weg” weinig te merken was. De coalitiepartijen hebben het coalitieakkoord in een achterkamertje in elkaar gezet. Oppositiepartijen, inwoners en organisaties werden buiten de deur gehouden. Dit zorgde voor allerlei voorstellen zoals een verplaatsing van het MEK en het verbouwen van Arkendonk waarvan al meteen duidelijk was, dat deze volstrekt onuitvoerbaar waren. Beide voorstellen zijn inmiddels terecht naar de prullenbak verwezen. GroenLinks is blij dat het MEK gewoon op zijn huidige plaats kan blijven, maar het heeft wel voor allerlei onrust gezorgd.

Verder lijkt het CDA inmiddels buitenspel gezet. De gevolgen daarvan zagen we in de raadsvergadering van 21 mei. Bij de mobiliteitsvisie, de bezuinigingen op de WMO en de Bergse Baan regelden Gemeentebelangen en VVD alles. Waar er bij de Bergse Baan sprake is geweest van een intensief overleg met allerlei organisaties en burgers, werden de resultaten van dit overleg door Gemeentebelangen en VVD zomaar terzijde zonder enig overleg. Bij de mobiliteitsvisie werd de uitvoeringsagenda gekaapt door Gemeentebelangen en VVD.

Voorzitter, de overeenkomst tussen al deze zaken is: “gebrek aan overleg”. De komende jaren staat de gemeente Oosterhout voor grote uitdagingen. De keuze is of we dat als gemeenteraad samendoen met de inwoners en de organisaties of dat de twee grote partijen in de raad het wel eventjes gaan regelen als het echt belangrijk wordt. Wat dat betreft hebben Gemeentebelangen en de VVD voldoende om in de komende zomervakantie over na te denken. 

Minimabeleid

Voorzitter, een belangrijk onderdeel van het minimabeleid is de collectieve ziektekostenverzekering. Waar de overige onderdelen van minimabeleid gericht zijn op mensen met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm kan iedereen met een inkomen tot 125% van de bijstandsnorm gebruik maken van de collectieve ziektekostenverzekering. Het college stelt voor dat voortaan alleen nog maar mensen met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm hiervan gebruik kunnen maken. Het gevolg is dus dat ongeveer 400 Oosterhouters die maar net meer dan de bijstandsnorm verdienen hier de dupe van worden. Het belang van een collectieve ziektekostenverzekering is juist dat mensen met weinig inkomen zo een bepaalde korting krijgen waardoor ze toch nog goed tegen ziektekosten verzekerd zijn. Dit afschaffen zal er toe leiden dat deze mensen zich minder goed gaan verzekeren (minder aanvullende verzekeringen, hoger eigen risico) wat vervolgens weer tot allerlei financiële problemen zal gaan leiden. In de perspectiefnota wordt voorgesteld om een bedrag van € 30.000 vanuit de Klijnsmagelden vanaf 2020 extra in te gaan zetten bij het project de Brede Buurt. Indirect is dit gewoon een verkapte bezuiniging van € 30.000 op het minimabeleid. De Klijnsmagelden dienen naar de mening van GroenLinks zo volledig mogelijk ingezet te worden op het bestrijden van armoede onder kinderen en jongeren. Daar zijn ze immers ook voor bedoeld. Wij zullen dan ook een amendement indienen om hierop dus niet € 30.000 te gaan bezuinigen.

Surplus

Het is in Oosterhout al heel lang gebruikelijk dat bepaalde taken als vanzelfsprekend naar Surplus toe gaan. GroenLinks heeft altijd al aangegeven dat deze vanzelfsprekendheid doorbroken dient te worden. Ook andere organisaties (denk aan het Floraliapark) hebben laten zien dingen op sociaal gebied goed te kunnen regelen. Het is naar de mening van GroenLinks dan ook belangrijk om de relatie Surplus – gemeente eens fundamenteel te gaan bekijken. Hiermee bedoelen wij dan een echte discussie over hoe we als gemeente de taken die Surplus nu uitvoert zien. Op dit moment zien wij dat er vanuit de gemeente op allerlei manieren bezuinigd gaat worden bij Surplus (€ 150.000 bij de WMO nota, € 75.000 op inburgering, € 99.000 op jongerenwerk en nog een aantal andere posten). Dit zijn naar onze mening bezuinigingen waar geen idee achter zit. Slechts gedeeltelijk krijgt Surplus van de gemeente mee hoe het deze bezuinigingen in moet gaan vullen. De uitkomst van al deze kortingen is dus onduidelijk. GroenLinks zal dan ook een amendement indienen om de bezuinigingen op het jongerenwerk niet door te laten gaan en een motie met als doel om als gemeente een echte discussie te gaan voeren over wat we willen met de taken die nu allemaal door Surplus worden uitgevoerd.

Parkeerbeleid

In de raadsvergadering van oktober 2018 is een gat geslagen van € 300.000 jaarlijks in het parkeerfonds. Het College stelt nu voor om te gaan bezuinigingen op de fietsenstalling en de tarieven voor kraskaarten en bewonersvergunningen te verhogen. Dit betekent dus dat de bewoners van de Oosterhoutse binnenstad meer moeten gaan betalen voor hun parkeervergunning omdat de parkeertarieven voor bezoekers verlaagd zijn. Waar Gemeentebelangen de afgelopen verkiezingscampagne continu sprak over lagere parkeertarieven in Oosterhout gaat nu het tegenovergestelde gebeuren.  Gemeentebelangen is dus de partij van hogere parkeerkosten voor Oosterhoutse inwoners. Wij zijn van mening dat fietsers en inwoners van de binnenstad niet de rekening gepresenteerd moeten krijgen van het parkeerpopulisme van Gemeentebelangen.

Duurzaamheid

Op 26 juni zal er een discussiebijeenkomst plaatsvinden waarin de gemeenteraad zijn mening kan geven over het “Ambitiedocument duurzaamheid”. We zullen dan uitgebreid ingaan op het ambitiedocument duurzaamheid maar kunnen nu al wel aangeven dat het een weinig concreet stuk is. In vergelijking met de visies in andere gemeentes lopen we in Oosterhout op dit gebied nog heel ver achter. Er zal meer moeten gebeuren en de acties en doelen moeten echt veel concreter worden. Dit is iets wat we vaker zien bij dit College. Ook de mobiliteitsvisie, de visie integrale veiligheid, de toekomstvisie en de visie over de parkeernormen zijn stukken waar eigenlijk vooral de status quo beschreven wordt. Er staat op het eerste gezicht niets verkeerds in, maar echte keuzes worden niet gemaakt “Iedere verandering is een verslechtering, zelfs een verbetering en daarom laten we het maar zo” begint wel een beetje het motto van deze coalitie te worden.

In november heeft de gemeenteraad een motie van GroenLinks aangenomen over een natuurvriendelijker maaibeleid. Recent hebben wij schriftelijke vragen gesteld over onderwerpen zoals het snoeien en kappen in het broedseizoen, de omgang met maaien en zwerfafval en de natuurcompensatie in Oosterhout. Biodiversiteit is noodzakelijk voor een gezonde leefomgeving. Deze biodiversiteit komt bijvoorbeeld door de dramatische afname van de insectenpopulatie in Nederland steeds meer onder druk te staan. Om die reden zal GroenLinks dan ook een motie indienen waarin onderzocht moet gaan worden wat de mogelijkheden zijn om in Oosterhout een stadsecoloog in te gaan stellen. Dit moet iemand gaan worden die zich dwars door alle beleidsterreinen bezig gaat houden met de biodiversiteit in de stad Oosterhout bij allerlei soorten ontwikkelingen en beleidsvoornemens. Duidelijk zal zijn dat GroenLinks op geen enkele manier voorstellen zal steunen om de velvergunning in Oosterhout af te schaffen. Als dat gebeurd zullen bomen in Oosterhout vogelvrij gaan worden en gaat het wel heel makkelijk worden om allerlei Bergse Banen aan te gaan leggen.

Sociaal Domein

In mei heeft de gemeenteraad een besluit genomen over de eerste bezuinigingen op het gebied van de WMO. Ook op dit gebied ontbreekt naar de mening van GroenLinks de visie volledig. Het gaat alleen maar om het geld. Er worden zaken gevonden om op te bezuinigen en daar wordt dan een verhaal bij gemaakt. Het is voor ons inmiddels volledig duidelijk geworden, dat vooral bij de jeugdzorg, de gemeentes een onmogelijke taak op hun bord hebben gekregen.

Een belangrijk onderdeel van de manier waarop het Sociaal Domein in Oosterhout geregeld is, is het Sociaal Wijkteam. Eind 2019 loopt het contract met het sociaal wijkteam definitief af en kan ook niet meer verlengd worden. De kosten hiervan zijn €2,4 miljoen per jaar. Eigenlijk is nog nooit onderzocht wat nu eigenlijk de effectiviteit van het Sociale Wijkteam is. Verder is ook de vraag hoe integraal er nu eigenlijk gewerkt wordt op het gebied van het Sociaal Domein. Er is niet voor niets een initiatiefvoorstel in de maak van mevrouw de Wit van Loon van de VVD om meer integraal te gaan werken.

Voorzitter, met andere woorden, het is tijd dat de raad weer eens echt gaat praten over wat ze nu op het Sociaal Domein wil, wat is de visie, en hoe gaat het verder met het Sociaal Wijkteam wat nu toch de toegang tot het Sociaal Domein is. Wordt dat geld wel effectief besteed. Totdat dit heeft plaatsgevonden willen wij als GroenLinks niet meer gaan praten over allerlei bezuinigingen op voorzieningen zoals de scootmobielen of het afschaffen van de mantelzorgvergoeding. Want eerst moeten onze eigen zaken op orde zijn, voordat we in voorzieningen van burgers gaan snijden.

Losse puntjes

Voorzitter, hierbij nog een aantal losse opmerkingen over verschillende onderwerpen:

AFRONDING

Voorzitter, ik kom tot een afronding. Bij elkaar opgeteld kosten de amendementen van GroenLinks op basis van de cijfers van het college ongeveer € 220.000. Uit de Zero Based Budgetting operatie volgt dat de tarieven voor toeristenbelasting in Oosterhout ver onder het gemiddelde liggen. Hier zit dus voldoende ruimte. Deze ruimte bestaat er naar onze mening concreet uit om meer kosten toe te gaan rekenen aan het toeristisch fonds die nu nog uit de algemene middelen betaald worden.

Voorzitter, de gemeente Oosterhout heeft gezien de financiële situatie dit jaar voor het eerst gewerkt met Zero Based Budgetting. Op deze manier krijg je als raadslid een veel beter inzicht in de manier waarop de begroting van de gemeente Oosterhout nu daadwerkelijk is opgebouwd. Waar gaat het geld naar toe? Welke keuzes kun je als raadslid maken en waar zitten de financiële mogelijkheden en onmogelijkheden? Natuurlijk biedt Zero Based Budgetting nog veel meer mogelijkheden. Er is nu bij het zoeken naar besparingsmogelijkheden nog heel erg gekeken binnen de bestaande programma’s. Voorstellen om programma overschrijdend effectiever en efficiënter te gaan werken, hebben wij nog weinig gezien. Met andere woorden, het is een heel goed eerste begin, maar er valt nog veel meer uit te halen als de analyses dieper en integraler worden.

Gemeenschappelijke regelingen

Voorzitter, als gemeente zijn er inmiddels een flink aantal taken die we niet meer zelf uitvoeren maar hebben ondergebracht bij gemeenschappelijke regelingen. Een gemeenschappelijke regeling is niets anders dan verlengd lokaal bestuur. Het gaat dan om taken die we vanwege de omvang of de risico’s gewoon niet zelf kunnen doen als gemeente van 55.000 inwoners. In 2020 geven we als Oosterhout een bedrag van ongeveer €9,5 miljoen uit aan alle gemeenschappelijke regelingen waarin we als gemeente deelnemen. Ten opzichte van 2019 is dit een stijging met € 120.000. Dit bedrag is volledig buiten beeld gebleven bij Zero Based Budgetting. In een situatie waarin we nu als gemeente zitten en we echt onze hele begroting door moeten lichten vanwege de tekorten op het Sociaal Domein is dit iets wat naar de mening van GroenLinks niet meer kan.

Voorzitter, het logisch gevolg is dan ook dat wij vanavond een motie in zullen dienen met als doel dat er ook bij de gemeenschappelijke regelingen Zero Based Budgetting plaats moet gaan vinden.  In de motie zullen wij het College oproepen om in het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regelingen waarin Oosterhout deelneemt in te gaan brengen dat de desbetreffende GR een Zero Based Budgetting operatie gaat doen voor het jaar 2020. Ook staat in de motie dat de gemeenteraad op de hoogte gehouden moet worden van de resultaten hiervan.

Voorzitter, de bijdrage van GroenLinks bij de perspectiefnota 2020 waarin wij sociale, linkse en duurzame keuzes maken, is een bijdrage die volledig onderschreven wordt door de fractie van de PvdA. Datzelfde geldt ook voor de bijdrage die de PvdA vanavond uit zal spreken. Deze bijdrage wordt ook volledig onderschreven door de fractie van GroenLinks.

Voorzitter, de bijdrage van GroenLinks bij de perspectiefnota 2020 waarin wij sociale, linkse en duurzame keuzes maken, is een bijdrage die volledig onderschreven wordt door de fractie van de PvdA. Datzelfde geldt ook voor de bijdrage die de PvdA vanavond uit zal spreken. Deze bijdrage wordt ook volledig onderschreven door de fractie van GroenLinks.

“Samen op weg naar 2030” dat is de titel van het coalitieakkoord. Bij de presentatie van dit coalitieakkoord heeft GroenLinks al aangegeven dat er van “samen op weg” weinig te merken was. De coalitiepartijen hebben het coalitieakkoord in een achterkamertje in elkaar gezet. Oppositiepartijen, inwoners en organisaties werden buiten de deur gehouden. Dit zorgde voor allerlei voorstellen zoals een verplaatsing van het MEK en het verbouwen van Arkendonk waarvan al meteen duidelijk was, dat deze volstrekt onuitvoerbaar waren. Beide voorstellen zijn inmiddels terecht naar de prullenbak verwezen. GroenLinks is blij dat het MEK gewoon op zijn huidige plaats kan blijven, maar het heeft wel voor allerlei onrust gezorgd.

Verder lijkt het CDA inmiddels buitenspel gezet. De gevolgen daarvan zagen we in de raadsvergadering van 21 mei. Bij de mobiliteitsvisie, de bezuinigingen op de WMO en de Bergse Baan regelden Gemeentebelangen en VVD alles. Waar er bij de Bergse Baan sprake is geweest van een intensief overleg met allerlei organisaties en burgers, werden de resultaten van dit overleg door Gemeentebelangen en VVD zomaar terzijde zonder enig overleg. Bij de mobiliteitsvisie werd de uitvoeringsagenda gekaapt door Gemeentebelangen en VVD.

Voorzitter, de overeenkomst tussen al deze zaken is: “gebrek aan overleg”. De komende jaren staat de gemeente Oosterhout voor grote uitdagingen. De keuze is of we dat als gemeenteraad samendoen met de inwoners en de organisaties of dat de twee grote partijen in de raad het wel eventjes gaan regelen als het echt belangrijk wordt. Wat dat betreft hebben Gemeentebelangen en de VVD voldoende om in de komende zomervakantie over na te denken. 

Minimabeleid

Voorzitter, een belangrijk onderdeel van het minimabeleid is de collectieve ziektekostenverzekering. Waar de overige onderdelen van minimabeleid gericht zijn op mensen met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm kan iedereen met een inkomen tot 125% van de bijstandsnorm gebruik maken van de collectieve ziektekostenverzekering. Het college stelt voor dat voortaan alleen nog maar mensen met een inkomen tot 110% van de bijstandsnorm hiervan gebruik kunnen maken. Het gevolg is dus dat ongeveer 400 Oosterhouters die maar net meer dan de bijstandsnorm verdienen hier de dupe van worden. Het belang van een collectieve ziektekostenverzekering is juist dat mensen met weinig inkomen zo een bepaalde korting krijgen waardoor ze toch nog goed tegen ziektekosten verzekerd zijn. Dit afschaffen zal er toe leiden dat deze mensen zich minder goed gaan verzekeren (minder aanvullende verzekeringen, hoger eigen risico) wat vervolgens weer tot allerlei financiële problemen zal gaan leiden. In de perspectiefnota wordt voorgesteld om een bedrag van € 30.000 vanuit de Klijnsmagelden vanaf 2020 extra in te gaan zetten bij het project de Brede Buurt. Indirect is dit gewoon een verkapte bezuiniging van € 30.000 op het minimabeleid. De Klijnsmagelden dienen naar de mening van GroenLinks zo volledig mogelijk ingezet te worden op het bestrijden van armoede onder kinderen en jongeren. Daar zijn ze immers ook voor bedoeld. Wij zullen dan ook een amendement indienen om hierop dus niet € 30.000 te gaan bezuinigen.

Surplus

Het is in Oosterhout al heel lang gebruikelijk dat bepaalde taken als vanzelfsprekend naar Surplus toe gaan. GroenLinks heeft altijd al aangegeven dat deze vanzelfsprekendheid doorbroken dient te worden. Ook andere organisaties (denk aan het Floraliapark) hebben laten zien dingen op sociaal gebied goed te kunnen regelen. Het is naar de mening van GroenLinks dan ook belangrijk om de relatie Surplus – gemeente eens fundamenteel te gaan bekijken. Hiermee bedoelen wij dan een echte discussie over hoe we als gemeente de taken die Surplus nu uitvoert zien. Op dit moment zien wij dat er vanuit de gemeente op allerlei manieren bezuinigd gaat worden bij Surplus (€ 150.000 bij de WMO nota, € 75.000 op inburgering, € 99.000 op jongerenwerk en nog een aantal andere posten). Dit zijn naar onze mening bezuinigingen waar geen idee achter zit. Slechts gedeeltelijk krijgt Surplus van de gemeente mee hoe het deze bezuinigingen in moet gaan vullen. De uitkomst van al deze kortingen is dus onduidelijk. GroenLinks zal dan ook een amendement indienen om de bezuinigingen op het jongerenwerk niet door te laten gaan en een motie met als doel om als gemeente een echte discussie te gaan voeren over wat we willen met de taken die nu allemaal door Surplus worden uitgevoerd.

Parkeerbeleid

In de raadsvergadering van oktober 2018 is een gat geslagen van € 300.000 jaarlijks in het parkeerfonds. Het College stelt nu voor om te gaan bezuinigingen op de fietsenstalling en de tarieven voor kraskaarten en bewonersvergunningen te verhogen. Dit betekent dus dat de bewoners van de Oosterhoutse binnenstad meer moeten gaan betalen voor hun parkeervergunning omdat de parkeertarieven voor bezoekers verlaagd zijn. Waar Gemeentebelangen de afgelopen verkiezingscampagne continu sprak over lagere parkeertarieven in Oosterhout gaat nu het tegenovergestelde gebeuren.  Gemeentebelangen is dus de partij van hogere parkeerkosten voor Oosterhoutse inwoners. Wij zijn van mening dat fietsers en inwoners van de binnenstad niet de rekening gepresenteerd moeten krijgen van het parkeerpopulisme van Gemeentebelangen.

Duurzaamheid

Op 26 juni zal er een discussiebijeenkomst plaatsvinden waarin de gemeenteraad zijn mening kan geven over het “Ambitiedocument duurzaamheid”. We zullen dan uitgebreid ingaan op het ambitiedocument duurzaamheid maar kunnen nu al wel aangeven dat het een weinig concreet stuk is. In vergelijking met de visies in andere gemeentes lopen we in Oosterhout op dit gebied nog heel ver achter. Er zal meer moeten gebeuren en de acties en doelen moeten echt veel concreter worden. Dit is iets wat we vaker zien bij dit College. Ook de mobiliteitsvisie, de visie integrale veiligheid, de toekomstvisie en de visie over de parkeernormen zijn stukken waar eigenlijk vooral de status quo beschreven wordt. Er staat op het eerste gezicht niets verkeerds in, maar echte keuzes worden niet gemaakt “Iedere verandering is een verslechtering, zelfs een verbetering en daarom laten we het maar zo” begint wel een beetje het motto van deze coalitie te worden.

In november heeft de gemeenteraad een motie van GroenLinks aangenomen over een natuurvriendelijker maaibeleid. Recent hebben wij schriftelijke vragen gesteld over onderwerpen zoals het snoeien en kappen in het broedseizoen, de omgang met maaien en zwerfafval en de natuurcompensatie in Oosterhout. Biodiversiteit is noodzakelijk voor een gezonde leefomgeving. Deze biodiversiteit komt bijvoorbeeld door de dramatische afname van de insectenpopulatie in Nederland steeds meer onder druk te staan. Om die reden zal GroenLinks dan ook een motie indienen waarin onderzocht moet gaan worden wat de mogelijkheden zijn om in Oosterhout een stadsecoloog in te gaan stellen. Dit moet iemand gaan worden die zich dwars door alle beleidsterreinen bezig gaat houden met de biodiversiteit in de stad Oosterhout bij allerlei soorten ontwikkelingen en beleidsvoornemens. Duidelijk zal zijn dat GroenLinks op geen enkele manier voorstellen zal steunen om de velvergunning in Oosterhout af te schaffen. Als dat gebeurd zullen bomen in Oosterhout vogelvrij gaan worden en gaat het wel heel makkelijk worden om allerlei Bergse Banen aan te gaan leggen.

Sociaal Domein

In mei heeft de gemeenteraad een besluit genomen over de eerste bezuinigingen op het gebied van de WMO. Ook op dit gebied ontbreekt naar de mening van GroenLinks de visie volledig. Het gaat alleen maar om het geld. Er worden zaken gevonden om op te bezuinigen en daar wordt dan een verhaal bij gemaakt. Het is voor ons inmiddels volledig duidelijk geworden, dat vooral bij de jeugdzorg, de gemeentes een onmogelijke taak op hun bord hebben gekregen.

Een belangrijk onderdeel van de manier waarop het Sociaal Domein in Oosterhout geregeld is, is het Sociaal Wijkteam. Eind 2019 loopt het contract met het sociaal wijkteam definitief af en kan ook niet meer verlengd worden. De kosten hiervan zijn €2,4 miljoen per jaar. Eigenlijk is nog nooit onderzocht wat nu eigenlijk de effectiviteit van het Sociale Wijkteam is. Verder is ook de vraag hoe integraal er nu eigenlijk gewerkt wordt op het gebied van het Sociaal Domein. Er is niet voor niets een initiatiefvoorstel in de maak van mevrouw de Wit van Loon van de VVD om meer integraal te gaan werken.

Voorzitter, met andere woorden, het is tijd dat de raad weer eens echt gaat praten over wat ze nu op het Sociaal Domein wil, wat is de visie, en hoe gaat het verder met het Sociaal Wijkteam wat nu toch de toegang tot het Sociaal Domein is. Wordt dat geld wel effectief besteed. Totdat dit heeft plaatsgevonden willen wij als GroenLinks niet meer gaan praten over allerlei bezuinigingen op voorzieningen zoals de scootmobielen of het afschaffen van de mantelzorgvergoeding. Want eerst moeten onze eigen zaken op orde zijn, voordat we in voorzieningen van burgers gaan snijden.

Losse puntjes

Voorzitter, hierbij nog een aantal losse opmerkingen over verschillende onderwerpen:

AFRONDING

Voorzitter, ik kom tot een afronding. Bij elkaar opgeteld kosten de amendementen van GroenLinks op basis van de cijfers van het college ongeveer € 220.000. Uit de Zero Based Budgetting operatie volgt dat de tarieven voor toeristenbelasting in Oosterhout ver onder het gemiddelde liggen. Hier zit dus voldoende ruimte. Deze ruimte bestaat er naar onze mening concreet uit om meer kosten toe te gaan rekenen aan het toeristisch fonds die nu nog uit de algemene middelen betaald worden.

Voorzitter, de gemeente Oosterhout heeft gezien de financiële situatie dit jaar voor het eerst gewerkt met Zero Based Budgetting. Op deze manier krijg je als raadslid een veel beter inzicht in de manier waarop de begroting van de gemeente Oosterhout nu daadwerkelijk is opgebouwd. Waar gaat het geld naar toe? Welke keuzes kun je als raadslid maken en waar zitten de financiële mogelijkheden en onmogelijkheden? Natuurlijk biedt Zero Based Budgetting nog veel meer mogelijkheden. Er is nu bij het zoeken naar besparingsmogelijkheden nog heel erg gekeken binnen de bestaande programma’s. Voorstellen om programma overschrijdend effectiever en efficiënter te gaan werken, hebben wij nog weinig gezien. Met andere woorden, het is een heel goed eerste begin, maar er valt nog veel meer uit te halen als de analyses dieper en integraler worden.

Gemeenschappelijke regelingen

Voorzitter, als gemeente zijn er inmiddels een flink aantal taken die we niet meer zelf uitvoeren maar hebben ondergebracht bij gemeenschappelijke regelingen. Een gemeenschappelijke regeling is niets anders dan verlengd lokaal bestuur. Het gaat dan om taken die we vanwege de omvang of de risico’s gewoon niet zelf kunnen doen als gemeente van 55.000 inwoners. In 2020 geven we als Oosterhout een bedrag van ongeveer €9,5 miljoen uit aan alle gemeenschappelijke regelingen waarin we als gemeente deelnemen. Ten opzichte van 2019 is dit een stijging met € 120.000. Dit bedrag is volledig buiten beeld gebleven bij Zero Based Budgetting. In een situatie waarin we nu als gemeente zitten en we echt onze hele begroting door moeten lichten vanwege de tekorten op het Sociaal Domein is dit iets wat naar de mening van GroenLinks niet meer kan.

Voorzitter, het logisch gevolg is dan ook dat wij vanavond een motie in zullen dienen met als doel dat er ook bij de gemeenschappelijke regelingen Zero Based Budgetting plaats moet gaan vinden.  In de motie zullen wij het College oproepen om in het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regelingen waarin Oosterhout deelneemt in te gaan brengen dat de desbetreffende GR een Zero Based Budgetting operatie gaat doen voor het jaar 2020. Ook staat in de motie dat de gemeenteraad op de hoogte gehouden moet worden van de resultaten hiervan.