Poliflw

Beste vrienden van de ChristenUnie, Na maanden van praten, plannen maken, doorrekenen en soms ook stevig onderhandelen, presenteerde het kabinet vandaag het klimaatakkoord. Duurde het lang? Ja. Was het het waard? Jazeker. Het klimaat is één van de meest besproken thema’s van deze tijd. Niet voor niets: we kennen de indringende waarschuwingen van wetenschappers voor de gevolgen van klimaatverandering voor de schepping en daarmee de volgende generaties. We weten dat de armste mensen ter wereld daar het grootste slachtoffer van dreigen te worden. Als ChristenUnie weten we dat de aarde niet in onze handen ligt, maar in Gods handen. Maar we erkennen óók dat we rentmeesters zijn en dat we geroepen zijn om te doen wat we kunnen om zorg te dragen voor de schepping. Tegelijkertijd zijn er zorgen over betaalbaarheid, zeker voor mensen met een smalle beurs. Deze opgave moet ook rechtvaardig plaatsvinden. Dat we íets moeten doen, daar zijn de meeste mensen het wel over eens. Nederland doet het slecht op de ranglijsten met betrekking tot duurzaamheid en het tegengaan van klimaatverandering. We stoten teveel schadelijke gassen uit en verbruiken meer dan de aarde ons kan bieden. Voor de levensstijl die wij gewend zijn, is 3,5 aarde nodig. We leven dus op de pof; ten koste van mensen elders, van volgende generaties en van de schepping. Er moet dus iets veranderen. Daarom komt het kabinet nu met een klimaatakkoord: een groot pakket aan maatregelen om de omslag te maken naar een duurzamer Nederland. Het klimaatakkoord getuigt in mijn ogen van goede zorg voor een kwetsbare schepping. Het is ambitieus, maar houdt ook rekening met de draagkracht van gezinnen en mensen met een smalle beurs. We werken aan schone lucht en schone energie. We laten de vervuiler daarvoor betalen en ontzien huishoudens en dan vooral mensen met een smalle beurs of gezinnen met een middeninkomen. En dat blijven we doen: we toetsen jaarlijks of we de doelen halen en of de baten en lasten nog steeds eerlijk worden verdeeld. Dat vind ik belangrijk: dat we rekening houden met gezinnen, met middeninkomens, met mensen die niet veel te besteden hebben. Met het klimaatakkoord werken we aan de toekomst van onze kinderen en brengen we een deel van de ambities van de ChristenUnie dichterbij. Voorstellen die we eerder deden staan nu een-op-een in het klimaatakkoord, zoals een CO2-heffing voor vervuilende industrie, de omslag naar kringlooplandbouw, rekeningrijden, zoals het voorstel om de belasting op energie zo te verlagen dat opnieuw met name lage en middeninkomens daarvan profiteren en een gemiddeld huishouden 100 euro minder belasting hoeft te betalen, terwijl vervuilende bedrijven juist zwaarder worden belast. Dit akkoord vraagt een inspanning van ons allemaal, maar we doen het voor de schepping, voor de naaste ver weg en voor onze kinderen. En we doen het samen. Met een hartelijke groet, Gert-Jan Segers

ChristenUnie-SGP Zwijndrecht is van mening dat wij met het klimaatakkoord aan de slag moeten!

Groningers met schade aan hun huis hebben er vaak weinig vertrouwen in dat hun woning ook daadwerkelijk wordt versterkt. Dat blijkt uit onderzoek van Katherine Stroebe en Tom Postmes van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).

Ruim een derde (37 procent) van de inwoners met meerdere schades aan hun woning door aardbevingen vindt dat hun woning versterkt moet worden. Slechts 14 procent denkt dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren, blijkt uit een enquête die is gehouden in juni en september van dit jaar.

Katherine Stroebe vindt het opvallend dat deze Groningers zulke lage verwachtingen over versterking hebben. ‘Dat is zorgelijk omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat erbij komt’, aldus Stroebe. Ook Groningers die één keer schade hebben gehad door een aardbeving, hebben er lang niet altijd vertrouwen in dat hun woning wordt versterkt. 14 procent vindt dat nodig, maar slechts 5 procent denkt dat dit ook gaat gebeuren.

De onderzoekers wijzen erop dat de huidige versterkingsaanpak wordt gebaseerd op een ‘complex rekenmodel’. Zij pleiten ervoor de bewoners meer centraal te stellen en rekening te houden met groepen die versterking van hun woning nodig achten, maar daar niet niet op rekenen. Stroebe en Postmes doen sinds 2016 onderzoek naar de veiligheidsbeleving in Groningen. Zij constateren dat de geestelijke gezondheid van inwoners die meerdere getroffen zijn door een aardbeving afgelopen jaar iets is verbeterd. ‘Dat is goed nieuws’, schrijven de onderzoekers. Tegelijk wijzen ze erop dat deze groep nog altijd een ‘aanzienlijk minder goede gezondheid’ heeft vergeleken met inwoners zonder schade. Zij voelen zich minder veilig en hebben minder vertrouwen in instanties.

De onderzoekers constateren dat de relatief zware aardbeving bij Westerwijtwerd (gemeente Loppersum) in mei van dit jaar het gevoel van veiligheid (verder) heeft ondermijnd. Stroebe en Postmes constateren dat gevoelens van machteloosheid en boosheid overheersen. Door de beving denken dat inwoners dat er nog steeds aardbevingen zullen komen, ook nu de gaskraan dicht gaat. ‘De onzekerheid over de toekomst is weer groter geworden. ‘Voor een deel van de bewoners is de maat nu echt vol’, aldus Stroebe.

Dit artikel is gemaakt door Eduard Sloot op maandag 16 december 2019 voor het Nederlands Dagblad.

Het complete onderzoek vindt u in het document hieronder.

Groningers met schade aan hun huis hebben er vaak weinig vertrouwen in dat hun woning ook daadwerkelijk wordt versterkt. Dat blijkt uit onderzoek van Katherine Stroebe en Tom Postmes van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).

Ruim een derde (37 procent) van de inwoners met meerdere schades aan hun woning door aardbevingen vindt dat hun woning versterkt moet worden. Slechts 14 procent denkt dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren, blijkt uit een enquête die is gehouden in juni en september van dit jaar.

Katherine Stroebe vindt het opvallend dat deze Groningers zulke lage verwachtingen over versterking hebben. ‘Dat is zorgelijk omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat erbij komt’, aldus Stroebe. Ook Groningers die één keer schade hebben gehad door een aardbeving, hebben er lang niet altijd vertrouwen in dat hun woning wordt versterkt. 14 procent vindt dat nodig, maar slechts 5 procent denkt dat dit ook gaat gebeuren.

De onderzoekers wijzen erop dat de huidige versterkingsaanpak wordt gebaseerd op een ‘complex rekenmodel’. Zij pleiten ervoor de bewoners meer centraal te stellen en rekening te houden met groepen die versterking van hun woning nodig achten, maar daar niet niet op rekenen. Stroebe en Postmes doen sinds 2016 onderzoek naar de veiligheidsbeleving in Groningen. Zij constateren dat de geestelijke gezondheid van inwoners die meerdere getroffen zijn door een aardbeving afgelopen jaar iets is verbeterd. ‘Dat is goed nieuws’, schrijven de onderzoekers. Tegelijk wijzen ze erop dat deze groep nog altijd een ‘aanzienlijk minder goede gezondheid’ heeft vergeleken met inwoners zonder schade. Zij voelen zich minder veilig en hebben minder vertrouwen in instanties.

De onderzoekers constateren dat de relatief zware aardbeving bij Westerwijtwerd (gemeente Loppersum) in mei van dit jaar het gevoel van veiligheid (verder) heeft ondermijnd. Stroebe en Postmes constateren dat gevoelens van machteloosheid en boosheid overheersen. Door de beving denken dat inwoners dat er nog steeds aardbevingen zullen komen, ook nu de gaskraan dicht gaat. ‘De onzekerheid over de toekomst is weer groter geworden. ‘Voor een deel van de bewoners is de maat nu echt vol’, aldus Stroebe.

Dit artikel is gemaakt door Eduard Sloot op maandag 16 december 2019 voor het Nederlands Dagblad.

Het complete onderzoek vindt u in het document hieronder.

Groningers met schade aan hun huis hebben er vaak weinig vertrouwen in dat hun woning ook daadwerkelijk wordt versterkt. Dat blijkt uit onderzoek van Katherine Stroebe en Tom Postmes van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).

Ruim een derde (37 procent) van de inwoners met meerdere schades aan hun woning door aardbevingen vindt dat hun woning versterkt moet worden. Slechts 14 procent denkt dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren, blijkt uit een enquête die is gehouden in juni en september van dit jaar.

Katherine Stroebe vindt het opvallend dat deze Groningers zulke lage verwachtingen over versterking hebben. ‘Dat is zorgelijk omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat erbij komt’, aldus Stroebe. Ook Groningers die één keer schade hebben gehad door een aardbeving, hebben er lang niet altijd vertrouwen in dat hun woning wordt versterkt. 14 procent vindt dat nodig, maar slechts 5 procent denkt dat dit ook gaat gebeuren.

De onderzoekers wijzen erop dat de huidige versterkingsaanpak wordt gebaseerd op een ‘complex rekenmodel’. Zij pleiten ervoor de bewoners meer centraal te stellen en rekening te houden met groepen die versterking van hun woning nodig achten, maar daar niet niet op rekenen. Stroebe en Postmes doen sinds 2016 onderzoek naar de veiligheidsbeleving in Groningen. Zij constateren dat de geestelijke gezondheid van inwoners die meerdere getroffen zijn door een aardbeving afgelopen jaar iets is verbeterd. ‘Dat is goed nieuws’, schrijven de onderzoekers. Tegelijk wijzen ze erop dat deze groep nog altijd een ‘aanzienlijk minder goede gezondheid’ heeft vergeleken met inwoners zonder schade. Zij voelen zich minder veilig en hebben minder vertrouwen in instanties.

De onderzoekers constateren dat de relatief zware aardbeving bij Westerwijtwerd (gemeente Loppersum) in mei van dit jaar het gevoel van veiligheid (verder) heeft ondermijnd. Stroebe en Postmes constateren dat gevoelens van machteloosheid en boosheid overheersen. Door de beving denken dat inwoners dat er nog steeds aardbevingen zullen komen, ook nu de gaskraan dicht gaat. ‘De onzekerheid over de toekomst is weer groter geworden. ‘Voor een deel van de bewoners is de maat nu echt vol’, aldus Stroebe.

Dit artikel is gemaakt door Eduard Sloot op maandag 16 december 2019 voor het Nederlands Dagblad.

Het complete onderzoek vindt u in het document hieronder.

Groningers met schade aan hun huis hebben er vaak weinig vertrouwen in dat hun woning ook daadwerkelijk wordt versterkt. Dat blijkt uit onderzoek van Katherine Stroebe en Tom Postmes van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).

Ruim een derde (37 procent) van de inwoners met meerdere schades aan hun woning door aardbevingen vindt dat hun woning versterkt moet worden. Slechts 14 procent denkt dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren, blijkt uit een enquête die is gehouden in juni en september van dit jaar.

Katherine Stroebe vindt het opvallend dat deze Groningers zulke lage verwachtingen over versterking hebben. ‘Dat is zorgelijk omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat erbij komt’, aldus Stroebe. Ook Groningers die één keer schade hebben gehad door een aardbeving, hebben er lang niet altijd vertrouwen in dat hun woning wordt versterkt. 14 procent vindt dat nodig, maar slechts 5 procent denkt dat dit ook gaat gebeuren.

De onderzoekers wijzen erop dat de huidige versterkingsaanpak wordt gebaseerd op een ‘complex rekenmodel’. Zij pleiten ervoor de bewoners meer centraal te stellen en rekening te houden met groepen die versterking van hun woning nodig achten, maar daar niet niet op rekenen. Stroebe en Postmes doen sinds 2016 onderzoek naar de veiligheidsbeleving in Groningen. Zij constateren dat de geestelijke gezondheid van inwoners die meerdere getroffen zijn door een aardbeving afgelopen jaar iets is verbeterd. ‘Dat is goed nieuws’, schrijven de onderzoekers. Tegelijk wijzen ze erop dat deze groep nog altijd een ‘aanzienlijk minder goede gezondheid’ heeft vergeleken met inwoners zonder schade. Zij voelen zich minder veilig en hebben minder vertrouwen in instanties.

De onderzoekers constateren dat de relatief zware aardbeving bij Westerwijtwerd (gemeente Loppersum) in mei van dit jaar het gevoel van veiligheid (verder) heeft ondermijnd. Stroebe en Postmes constateren dat gevoelens van machteloosheid en boosheid overheersen. Door de beving denken dat inwoners dat er nog steeds aardbevingen zullen komen, ook nu de gaskraan dicht gaat. ‘De onzekerheid over de toekomst is weer groter geworden. ‘Voor een deel van de bewoners is de maat nu echt vol’, aldus Stroebe.

Dit artikel is gemaakt door Eduard Sloot op maandag 16 december 2019 voor het Nederlands Dagblad.

Het complete onderzoek vindt u in het document hieronder.

Iedereen heeft zijn eigen normen en waarden. Deze kunnen door de jaren heen veranderen. Neem bijvoorbeeld roken in gezelschap, jaren geleden vonden we dat normaal. We kunnen het ons nu toch niet meer voorstellen. Maar ook in het omgaan met onze leefomgeving zien we een verandering. De tijd dat alles niet op leek te kunnen, het ongebreideld consumeren, is voorbij. Al lijkt nog niet iedereen zich hiervan bewust.

Schoon water, schone lucht en natuur zijn gemeenschappelijke bronnen waar we eindeloos gebruik van hebben gemaakt. In ons overvolle Nederland lijken we tegen grenzen aan te lopen. Steeds meer mensen ervaren overlast van lawaai en fijnstof wat we ongemerkt met elkaar veroorzaken. Maar ook overlast door individualistisch ‘hufterig’ gedrag zoals afvaldumping.

Schone lucht, schoon water en gezonde bodems zijn een basisvoorwaarde voor gezonde natuur en gezonde mensenlevens. En vervuiling schaadt zowel de natuur als mensen. Het is de wettelijke taak van de overheid het algemeen belang te beschermen door grenzen te stellen aan zulke vervuiling.

We voelen allemaal aan dat de balans in onze samenleving zoek is. In hoe we omgaan met elkaar maar ook hoe we omgaan met de Schepping. Dus moeten we iets doen.

Voor de ChristenUnie staat voorop dat we ons verantwoordelijk voelen voor Gods schepping maar ook hoe we omgaan met elkaar en zorg bieden aan hen die kwetsbaar zijn. We zullen daar de komende tijd ook in Oldebroek keuzes in moeten maken. Dat betekent concreet verantwoord omgaan met energiegebruik en beter afval scheiden. We zullen daar richting in moeten kiezen en afspraken over moeten maken.

Nog veel mooier zou het zijn dat we met elkaar beseffen dat we een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben ook in het omgaan met en het gebruik van onze leefomgeving. Dat de nieuwe norm ook in deze zaken wordt; niet het eigen belang maar ons gezamenlijk belang.

Fractie ChristenUnie Oldebroek

v.l.n.r. Henk van Bergeijk, Engbert Jan Ruitenberg, Henri Wijnne, Eljakim Doorneweerd, Berend-Jan Spijkerboer, Popke Graansma en Arno Hardonk

Op donderdag 28 november heeft de gemeenteraad de transitievisie warmte vastgesteld. Deze transitievisie is een eerste onderzoek naar de mogelijkheden om Lansingerland aardgasvrij te maken in 2050. Deze visie geeft geen compleet beeld van alle stappen die gezet moeten worden richting 2050, maar biedt een eerste overzicht van wijken die aardgasvrij gemaakt kunnen worden.

Concreet betekent dit dat op korte termijn in drie weken gestart wordt om deze wijken aardgasvrij te maken. Dit zijn de Havenbuurt in Berkel en Rodenrijs, Bleiswijk-Zuid en de Eilandenbuurt in Bergschenhoek. Voor deze wijken zal, op verschillende manieren, onderzocht worden hoe deze wijken aardgasvrij gemaakt kunnen worden. 

Tijdens de commissiebehandeling heeft de fractie van de ChristenUnie aangegeven blij te zijn met deze transitievisie warmte. Eind 2021 moet iedere gemeente een transitievisie voor warmte hebben vastgesteld. Lansingerland loopt dus vooruit op dit tempo. In de transitievisie wordt realistisch aangegeven welke mogelijkheden er wel en op dit moment nog niet zijn om wijken aardgasvrij te maken. Daarnaast is de ChristenUnie blij dat gestart wordt in alle drie de dorpen van onze gemeente.

Bij de transitievisie hebben we ook een aantal aandachtspunten geplaatst. Zo is de transitievisie op dit moment alleen nog gericht op de bebouwde woonomgeving en dus bijvoorbeeld niet op de glastuinbouw, terwijl deze sector een grote warmtebehoefte heeft. Daarnaast is het van belang dat de gemeente goed communiceert over de overgang naar gasvrije wijken en probeert het draagvlak te vergroten. De resultaten van het burgerpanel dat in voorbereiding op de transitievisie is gedaan, laten namelijk zien dat hier nog veel in moet gebeuren. Tot slot vroeg de ChristenUnie aandacht voor de betaalbaarheid van de energietransitie. Eerder dienden wij hier al een motie over in. Uiteindelijk moeten alle inwoners tenslotte ook financieel meekunnen in de overgang naar aardgasvrije wijken. 

Met het vaststellen van de transitievisie warmte is weer een volgende stap gezet richting een aardgasvrije gemeente. Het is uiteraard ook duidelijk dat er nog veel moet gebeuren voordat Lansingerland helemaal van het gas af is. Hier zal de gemeenteraad in de komende jaren dan ook nog regelmatig over spreken en besluiten. 

De voorzitter van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen was 16 mei te gast bij de raad van Appingedam. Hierbij heeft de ChristenUnie de voortdurende nood van mensen in Groningen en de nog steeds ontoereikende overheidsmaatregelen dringend onder de aandacht gebracht:

'Wij horen er niet meer bij.'  'Ik voel me geen burger van Nederland meer.' 'Het gaat je leven beheersen.'  'Als het ’s nachts kraakt dan vraag je je af of het wel veilig is.'  Zomaar een paar reacties uit de serie “Ik wacht” van mensen uit Appingedam die nog steeds wachten op de definitieve afhandeling van hun schades.

Sinds 2012, de stevige aardbeving in Huizinge, zijn duizenden Groningers geconfronteerd met mijnbouwschade aan hun huis. In het begin, als de schade nog te overzien lijkt, wordt er vrij vlot gereageerd op meldingen en wordt er bij simpele gevallen vrij vlot uitbetaald. Velen hebben als gedupeerde een extra bedrag gekregen om hun huis te verduurzamen, maar dan…..

Aardbeving op aardbeving zorgt voor een onophoudelijke stroom van schademeldingen en daar weet de overheid niet mee om te gaan. Blunder op blunder wordt gemaakt, instituut op instituut wordt ingericht, honderden medewerkers worden aangetrokken en verdwijnen weer. Miljoenen gaan op aan inspecties, opnames, huisvesting, voertuigen, salarissen enz. enz. maar een goede aanpak en goede oplossingen komen er niet.

Ondertussen gaat de gaswinning gewoon door alsof er niets aan de hand is. En de gedupeerde Groningers worden bozer en bozer en zieker en zieker van de ellende waar ze niet om gevraagd hebben en die hun door de gaswinning overkomt en waar geen einde aan lijkt te komen, en dan…..

Dan komt er een andere minister en hij zegt: Dit is een overheidsfalen van on-Nederlandse proporties. Hier gaan we wat aan doen. Eindelijk iemand die ziet dat het voor geen meter deugt wat er hier in Groningen gebeurt en er komt nieuwe hoop. Een paar maanden later besluit deze minister om de gaswinning zo snel mogelijk af te bouwen. Geweldig nieuws, eindelijk de veiligheid voorop en niet de verdiensten  maar.….

Daarmee is er nog geen oplossing voor alle schade aan de huizen om maar te zwijgen over de enorme versterkingsopgave die er ligt waarmee onveilige huizen veilig gemaakt zullen worden. De minister richt een nieuw instituut in voor de afhandeling van de mijnbouwschade , de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen, en die moet, ik citeer: “rechtvaardig, ruimhartig, onafhankelijk, voortvarend en met oog voor de menselijke maat besluiten over aanvragen tot schadevergoeding”, aldus het besluit tot oprichting.

De commissie begint met 18.000 schademeldingen die zijn blijven liggen omdat alles een jaar heeft stilgelegen en die overgenomen zijn van het Centrum Veilig Wonen. Ze heeft moeite met het vinden van schade opnemers en krijgt het tempo er niet in. En nu…

Voortdurend zijn er kleine bevingen en mensen zijn bang voor de volgende zware beving. De onrust blijft en neemt toe. Gezondheidsklachten door stress nemen toe. Het vertrouwen in de overheid is tot een nieuw dieptepunt gedaald. Nergens wordt echt tempo gemaakt, niet met de versterking en niet met de schadeafhandeling.

Vanuit het NPG krijgen aardbevingsgemeenten miljoenen voor leefbaarheid en dat is mooi en daarmee kunnen we zaken op ons verlanglijstje uitvoeren en daar hebben onze inwoners ook wat aan natuurlijk maar…

Er wordt geleden door mensen die hun huis kwijt raken tegen hun wil, die een ongelijke strijd voeren tegen overheden om hun gelijk te halen. Mensen die ziek worden van de voortdurende onzekerheid en het lange wachten. Wij Groningers zien ons erfgoed, onze boerderijen en kerken en borgen en statige herenhuizen scheuren en soms zelf verdwijnen door de aanhoudende bevingen. Hele dorpen en wijken veranderen voorgoed door de versterkingsopgaven.

En ondertussen groeit er hier in Groningen een generatie kinderen op die thuis en op straat en op school en in de media voortdurend geconfronteerd worden met onrust, angst en zorg en die ook zelf zien dat hun veiligheid niet voorop staat en dat een overheid niet te vertrouwen is, tenminste niet als het om de veiligheid van Groningers in het aardbevingsgebied gaat.  

Ina Schenkel-Zandvoort, fractievoorzitter ChristenUnie Appingedam

Over het gestapelde effect van verschillende vormen van mijnbouw is te weinig bekend. We hebben te maken met een kwetsbaar gebied omdat de bovengrond voor een groot deel bestaat uit veen afwisselend op zand of klei. Daardoor zal er bij verdere bodemdaling aan sterkere bemaling moeten worden gedaan. Gevolg extra inklinking en versnelde en ongecontroleerde bodemdaling direct aan het aardoppervlak. Zeker voor gebouwen die niet zijn gefundeerd op een dieper liggende zandlaag kan dat zorgen voor verschillen in zetting.

In eerdere gevallen van schade wees de NEDMAG naar het waterschap en ontstond er een discussie over de schuldvraag. Dat is op dit moment onvoldoende opgelost omdat de aanbeveling van de SODM om dit bij de tijdelijke commissie mijnbouwschade neer te leggen nog niet is geconcretiseerd. 

In 2022 loopt de overeenkomst over de kosten van de bodemdaling als gevolg van de zoutwinning af. Deze afspraak geldt voor een deel van het grondgebied van voormalig Menterwolde, maar niet voor het gebied dat nu wel wordt beïnvloed door deze nieuwe plannen. Duidelijkheid over de verdeling van de kosten, ook voor het totale grondgebied, zijn van belang. 

De effecten van zout op de gaswinning is ook onvoldoende onderzocht.

Het zout fungeert als een schokdemper, denkt seismoloog Dost van het KNMI. Zoutsteen verstrooit een deel van de aardbevingsgolven, zoals een prisma licht verstrooit, en verspreidt daarmee de energie van de trillingen over een groter gebied. Dat vermindert de sterkte van de trillingen. Een ander deel van de aardbevingsgolven die vanuit de diepte tegen de zoutlaag aanbotsen wordt naar beneden teruggekaatst, en bereikt het aardoppervlak dus nooit.

Zout is onvoorspelbaar, betoogd aardwetenschapper Giessen. Op lange tijdschalen gedraagt het zich als een stroperige vloeistof, die door zijn lage dichtheid de neiging heeft omhoog te kruipen. “Bovendien lopen er een paar grote breuken vanuit de zoutlaag tot vlak onder het aardoppervlak”. Breuken in de korst zijn de plaatsen waar de aardbevingen optreden.

Er is veel onzekerheid en daarbij zou moeten gelden dat ook hier het voorzorgprincipe als geldend principe bepalend is. In het voorliggende winningsplan is de economische factor bepalender dan de vraag wat dit doet met de gebouwde omgeving. Zoutwinning is verder, in tegenstelling tot gaswinning, niet van nationaal belang.

Het winningsplan van de Nedmag is nu bijna een jaar beschikbaar. Kunt u aangeven waarom er niet eerder een om een tussenadvies of advies is gevraagd? Nu staat dit onder enorme tijdsdruk. In de tussenliggende periode zijn er twee bestuurlijke overleggen geweest over dit plan. Heeft dit gezorgd voor bijstellingen? Zo ja, welke waren dit op voorstel van de gemeente? De NEDMAG gaat er, vooralsnog, vanuit dat het winningsplan eind 2019 van kracht zal zijn.

In het winningsplan komen vier uitgangspunten naar voren waaraan het plan moet voldoen. Zo moet er aandacht zijn voor.

Onduidelijk blijft een eenduidige omschrijving van veiligheid. Veiligheid en veiligheidsbeleving zijn grotendeels subjectief, maar kunnen zeker effect hebben op het welbevinden van mensen. Dit zien we onvoldoende terug in de plannen. Het gaat om een technisch verhaal met veel aandacht voor de geologische geschiedenis en geologische gesteldheid van de ondergrond.

Wanneer het al gaat om effecten op de regio voeren werkgelegenheid en de goede samenwerking met het UMCG over wellicht positieve medische toepassingen de boventoon. Dat maakt het plan op het punt van sociale actoren in disbalans.

Ook wordt er vooral gekeken naar de effecten van zout. Naar onze mening kan die niet los worden gezien van de effecten van de gaswinning.

In haar reactie gebruikt de gemeente Midden-Groningen het argument draagvlak. Hoewel dit misschien niet als juridisch argument geldt vinden we het van belang dat dit wel is opgenomen. De gemeente is er in de eerste plaats voor haar inwoners en zal daarom die geluiden uit de samenleving een plek moeten geven. Wij ondersteunen daarin wat er door hoogleraar Bröring is gezegd en ik citeer:

'Als er geen maatschappelijk draagvlak is, kan het op de langere termijn wel van belang zijn', vervolgt hij. 'Als er steeds wordt gezegd: er is geen maatschappelijk draagvlak, dan kun je daar op termijn als bedrijf wel last van krijgen. Dat hebben we ook bij de NAM gezien. Juridisch gezien liep de toestemming voor de NAM door, maar er was zoveel verzet, dan houdt het wel op." 

De reacties van inwoners en andere partijen zijn duidelijk. Zij wensen geen verdergaande winning. De mijnbouw heeft een geloofwaardigheidsprobleem in ons gebied.

Naar aanleiding van het advies van het SODM heeft de gemeente gereageerd met teleurstelling. Dat begrijpen we en omdat het een belangrijk document is bij de afweging die de minister zal maken.

Directeur Bert Jan Bruning van de NEDMAG heeft over de reactie van de gemeente Midden-Groningen in kwalificerende zin gereageerd. Ik citeer ik uit de berichtgeving van RTV Noord op 23 oktober 2019.

'Midden-Groningen geeft advies over zaken wat wij niet in ons plan hebben opgeschreven', 'De discussie die zij willen voeren, hoort bij minister Eric Wiebes op tafel. 'Ik denk dat Midden-Groningen een kans laat liggen om op inhoud ons winningsplan te beoordelen en waar nodig bij te sturen.'

Hoe kwalificeert de portefeuillehouder deze uitspraken?

'Of ik boos ben?', vervolgt Bruning. 'Boos krijg je me niet, maar wat ik wel vind is dat burgers recht hebben op een inhoudelijke discussie. We moeten goed naar de feiten kijken.'

Ook hierbij de vraag hoe kwalificeert de portefeuillehouder dit en is zij bereid om de NEDMAG uit te dagen tot een discussie op inhoud waarbij de feiten goed naar voren komen?

 Want als één ding duidelijk naar voren komt in het winningsplan dan is het dan er veel zaken niet met zekerheid zijn te zeggen. Het incident is daarvan een voorbeeld. Ondanks monitoring gebeurde het toch. Nu kan en incident op zichzelf staan maar het geeft wel te denken.

In politiek Den Haag wordt gesproken over ereschuld. We gaan ervan uit dat het er deze minister alles aan gelegen is om te voorkomen dat er zo’n nieuwe schuld naar de Groningers ontstaat.