Poliflw

In de raadsvergadering van 19 mei 2020 is de Sociale Koers van de gemeente Houten 2020- 2023 'Iedereen doet mee' vastgesteld. CDA raadslid Willy Boersma legt uit dat 'sociale toegankelijkheid' voor het CDA héél belangrijk is. Hieronder volgt haar bijdrage in het raadsdebat: Twee maanden geleden spraken we over het Programma Sociale Koers. We kwamen er niet uit met elkaar ondanks het vele werk dat was verzet door ambtenaren en wethouder Smith. In de afgelopen twee maanden is een hele stap gemaakt: complimenten aan de ambtenaren en aan de vervangende wethouder! Het raadsvoorstel is aangepast. Zo is duidelijk waarover we beslissen en het voorstel sluit goed aan bij het Programma. Indicatoren zijn toegevoegd aan het programma en tekst is op veel plekken aangevuld. Als CDA hebben we in maart amendement 6 over beslispunt 1 van het raadsvoorstel en motie 7 over LHBTI (als onderdeel van inclusief beleid) ingediend. We vinden, met alle mede-ondertekenaars, dat beide voldoende zijn verwerkt en trekken ze daarom in. We komen wel met een nieuwe motie: over sociale toegankelijkheid. Eén van de insprekers bij de RTG vroeg daar aandacht voor. We hebben het makkelijk over fysieke toegankelijkheid, maar sociale toegankelijkheid is voor ons minder concreet. Wat bedoelen we dan eigenlijk? Hebben we het over de toegankelijkheid van het sociaal loket? Dat is een onderdeel. We hebben het over de toegankelijkheid van de hele samenleving, van alle gemeenschapsvoorzieningen. We willen dat iedereen mee kan doen, met of zonder beperking, op je eigen manier. Zodat je er bij hoort zoals je bent. Wat is dat dan? Ik kan niet voor iedereen spreken, ik kan wel voorbeelden geven. Ga eens in een rolstoel naar het theater. Fysieke toegankelijkheid is dat je in het gebouw kunt komen en dat er een bereikbare plek is in de zaal. Sociale toegankelijkheid is dat bij de koffie vooraf in de foyer niet over je heen wordt gepraat, maar dat er iemand naast je gaat zitten en met jou in gesprek gaat. Iemand met dementie gaat boodschappen doen en staat te stuntelen bij de kassa. Wat was het nummer van je pasje? Contant betalen dan? Kom je daar uit? Het duurt al gauw langer. Heeft de kassière begrip? Hoeveel haast heeft de volgende klant? Hoor je als kind nog bij de groep als je zelf geen vriendjes kunt uitnodigen voor je verjaardag omdat het te duur is? Of omdat je een gehandicapt broertje of zusje hebt? Val je als tiener buiten de groep omdat je kleding niet klopt? Kom je bij het sociaal loket uit je woorden? Kan je met een inspreekmoment meedoen als je niet zo snel bent in het gesprek? Krijg je de tijd en de ruimte? We hebben hier als inwoners allemaal een rol. De gemeente heeft een rol. Dementievriendelijke gemeente, meer weten over beperkingen en hoe we daar rekening mee kunnen houden, voorlichting op scholen over mantelzorger zijn. Ik kan voorbeelden geven, als raad kunnen we proberen een definitie te geven. Maar we kunnen nooit voor iedereen spreken. Daarom vragen we in de motie aan het college sociale toegankelijkheid vorm te geven in samenspraak met betrokken doelgroepen en organisaties. Mensen kunnen het beste zélf vertellen wat voor hen sociale toegankelijkheid is en of ze het gevoel hebben mee te tellen. Want, dat is toch wat we met elkaar beogen. Ook wij als raad hebben een rol in het bevorderen van de sociale toegankelijkheid en dat is precies de reden om als CDA met de PvdA deze motie indienen die mede is ondertekend door GL, SGP, HA! En D’66. Voor het overige….gaan wij van harte akkoord met de Sociale Koers 2020-2023 en we zien graag de concrete uitvoeringsplannen daarvoor tegemoet. Wij wensen de nieuwe wethouder daarmee alle succes!

In de raadsvergadering van 19 mei 2020 is de Sociale Koers van de gemeente Houten 2020- 2023 'Iedereen doet mee' vastgesteld. CDA raadslid Willy Boersma legt uit dat 'sociale toegankelijkheid' voor het CDA héél belangrijk is. Hieronder volgt haar bijdrage in het raadsdebat: Twee maanden geleden spraken we over het Programma Sociale Koers. We kwamen er niet uit met elkaar ondanks het vele werk dat was verzet door ambtenaren en wethouder Smith. In de afgelopen twee maanden is een hele stap gemaakt: complimenten aan de ambtenaren en aan de vervangende wethouder! Het raadsvoorstel is aangepast. Zo is duidelijk waarover we beslissen en het voorstel sluit goed aan bij het Programma. Indicatoren zijn toegevoegd aan het programma en tekst is op veel plekken aangevuld. Als CDA hebben we in maart amendement 6 over beslispunt 1 van het raadsvoorstel en motie 7 over LHBTI (als onderdeel van inclusief beleid) ingediend. We vinden, met alle mede-ondertekenaars, dat beide voldoende zijn verwerkt en trekken ze daarom in. We komen wel met een nieuwe motie: over sociale toegankelijkheid. Eén van de insprekers bij de RTG vroeg daar aandacht voor. We hebben het makkelijk over fysieke toegankelijkheid, maar sociale toegankelijkheid is voor ons minder concreet. Wat bedoelen we dan eigenlijk? Hebben we het over de toegankelijkheid van het sociaal loket? Dat is een onderdeel. We hebben het over de toegankelijkheid van de hele samenleving, van alle gemeenschapsvoorzieningen. We willen dat iedereen mee kan doen, met of zonder beperking, op je eigen manier. Zodat je er bij hoort zoals je bent. Wat is dat dan? Ik kan niet voor iedereen spreken, ik kan wel voorbeelden geven. Ga eens in een rolstoel naar het theater. Fysieke toegankelijkheid is dat je in het gebouw kunt komen en dat er een bereikbare plek is in de zaal. Sociale toegankelijkheid is dat bij de koffie vooraf in de foyer niet over je heen wordt gepraat, maar dat er iemand naast je gaat zitten en met jou in gesprek gaat. Iemand met dementie gaat boodschappen doen en staat te stuntelen bij de kassa. Wat was het nummer van je pasje? Contant betalen dan? Kom je daar uit? Het duurt al gauw langer. Heeft de kassière begrip? Hoeveel haast heeft de volgende klant? Hoor je als kind nog bij de groep als je zelf geen vriendjes kunt uitnodigen voor je verjaardag omdat het te duur is? Of omdat je een gehandicapt broertje of zusje hebt? Val je als tiener buiten de groep omdat je kleding niet klopt? Kom je bij het sociaal loket uit je woorden? Kan je met een inspreekmoment meedoen als je niet zo snel bent in het gesprek? Krijg je de tijd en de ruimte? We hebben hier als inwoners allemaal een rol. De gemeente heeft een rol. Dementievriendelijke gemeente, meer weten over beperkingen en hoe we daar rekening mee kunnen houden, voorlichting op scholen over mantelzorger zijn. Ik kan voorbeelden geven, als raad kunnen we proberen een definitie te geven. Maar we kunnen nooit voor iedereen spreken. Daarom vragen we in de motie aan het college sociale toegankelijkheid vorm te geven in samenspraak met betrokken doelgroepen en organisaties. Mensen kunnen het beste zélf vertellen wat voor hen sociale toegankelijkheid is en of ze het gevoel hebben mee te tellen. Want, dat is toch wat we met elkaar beogen. Ook wij als raad hebben een rol in het bevorderen van de sociale toegankelijkheid en dat is precies de reden om als CDA met de PvdA deze motie indienen die mede is ondertekend door GL, SGP, HA! En D’66. Voor het overige….gaan wij van harte akkoord met de Sociale Koers 2020-2023 en we zien graag de concrete uitvoeringsplannen daarvoor tegemoet. Wij wensen de nieuwe wethouder daarmee alle succes!

Afgelopen dinsdag stond de (concept) Regionale Energiestrategie (RES) voor onze regio (U16) op de raadsagenda. Het CDA heeft ingestemd met deze concept RES met de aantekening dat wij vinden dat lokale energiecoöperaties, zoals Opgewekt Houten, een belangrijke rol moeten krijgen en dat we uit moeten gaan van minimaal 50 procent lokaal eigenaarschap. Om dat te bereiken hebben we samen met D66 en GroenLinks gewerkt aan een motie die daartoe oproept. Deze motie is door de Raad aangenomen. De gehele bijdrage van Robert Pelleboer, die namens het CDA het woord voerde, kunt u hieronder lezen. De motie is via IBABS te downloaden. Meer informatie over de (concept) Regionale Energiestrategie kunt u vinden openergieregioutrecht.nl. De volledige concept RES kunt u hier downloaden. --- Voorzitter, college raasdsleden, college een aanwezigen via Notubiz, Vanavond ligt de concept RES van de regio U16 voor. Het CDA is van mening dat we met deze concept RES een positief en realistisch aandeel nemen in de totale opgave en wij kunnen ons ook vinden in de genoemde uitgangspunten. Te weten: Allereerst de grote en platte daken volleggen met zonnepanelen. Het is echt onbegrijpelijk dat we in ons landschap grote logistieke dozen hebben waar nog geen zonnepalen op liggen. Dat moet als eerste worden aangepakt, daarna wind langs infrastructuur en op industriegebieden en zonnevelden. Voorzitter, daarmee kom ik gelijk bij mijn eerste punt: er moet een meer afgewogen verdeling van windmolens en zonnevelden komen over de hele regio U16. Houten trekt op dit moment de kar en is koploper met twee windparken en 100ha aan zonnevelden. Daarmee doen we al 12 procent van het bod van 1,8 TWh. Als iedere U16 gemeente maar de helft zou doen wat Houten nu al doet, dan zitten we al ruimschoots aan het doel van de RES! Andere gemeentes in onze regio moeten nu dus ook over de brug komen. Het kan niet zo zijn dat elders in de regio de hete brij maar vooruitgeschoven wordt. De komende maanden is het erop of eronder, want uiteindelijk moet begin volgend jaar het bod zijn ingevuld met zoeklocaties. Hoe gaat de wethouder bij de andere gemeenten in de regio U16 hierop sturen, zodat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren? Hoe gaat zij ons de komende maanden op de hoogte houden waar zoeklocaties gevonden worden, zodat we volgend jaar niet verrast worden door keuzes die in de regio gemaakt zijn. En is zij ook van mening dat Houten voorlopig al haar aandeel heeft geleverd aan de RES U16? Ook blijven we graag op de hoogte, bijvoorbeeld via de IBABS agenda en het griffiebericht over activiteiten en voorlichtingsbijeenkomsten die in Houten georganiseerd worden. Kan de wethouder ons dat ook toezeggen? Het CDA ziet een belangrijke rol weggelegd voor de lokale energiecoöperaties en het streven naar minimaal 50 procent lokaal eigendom. We moeten echt zien te voorkomen dat grote energiereuzen van elders onze regio komen volleggen met zonnevelden en windparken. Dat zou betekenen dat winst die hier gemaakt wordt met de energietransitie wegstroomt naar organisaties die geen binding met onze regio of zelfs met Nederland hebben. Terwijl de energietransitie en dit moment ons de kans bieden om het mes aan twee kanten te laten snijden. Door: lokaal eigenaarschap en bij voorkeur ook met lokale energiecoöperaties. Inwoners die met elkaar duurzame projecten realiseren en daarbij de opbrengst met elkaar delen en hopelijk ook laten terugvloeien naar de lokale gemeenschap. De U16 kan daarbij een voorbeeld nemen aan andere regio’s, zoals de regio Groningen. In de concpet RES voor Groningen is een heel hoofdstuk gewijd aan lokaal eigenaarschap en lokale energiecoöperaties. Lokaal eigenaarschap en lokale energiecoöperaties moeten ook in onze RES 1.0 een prominentere plek krijgen. We hebben dan ook meegewerkt aan de motie van D66 die daartoe expliciet oproept en dienen deze motie samen met hen in. Voorzitter, ik rond af. De komende maanden zal het erom gaan spannen hoe de RES 1.0 er precies uit gaat zien en wat dit concreet gaat betekenen voor onze regio. We wensen de wethouder daarbij veel succes om dat proces met haar collega’s in de regio en de inwoners zo goed mogelijk te doorlopen.

Afgelopen dinsdag stond de (concept) Regionale Energiestrategie (RES) voor onze regio (U16) op de raadsagenda. Het CDA heeft ingestemd met deze concept RES met de aantekening dat wij vinden dat lokale energiecoöperaties, zoals Opgewekt Houten, een belangrijke rol moeten krijgen en dat we uit moeten gaan van minimaal 50 procent lokaal eigenaarschap. Om dat te bereiken hebben we samen met D66 en GroenLinks gewerkt aan een motie die daartoe oproept. Deze motie is door de Raad aangenomen. De gehele bijdrage van Robert Pelleboer, die namens het CDA het woord voerde, kunt u hieronder lezen. De motie is via IBABS te downloaden. Meer informatie over de (concept) Regionale Energiestrategie kunt u vinden openergieregioutrecht.nl. De volledige concept RES kunt u hier downloaden. --- Voorzitter, college raasdsleden, college een aanwezigen via Notubiz, Vanavond ligt de concept RES van de regio U16 voor. Het CDA is van mening dat we met deze concept RES een positief en realistisch aandeel nemen in de totale opgave en wij kunnen ons ook vinden in de genoemde uitgangspunten. Te weten: Allereerst de grote en platte daken volleggen met zonnepanelen. Het is echt onbegrijpelijk dat we in ons landschap grote logistieke dozen hebben waar nog geen zonnepalen op liggen. Dat moet als eerste worden aangepakt, daarna wind langs infrastructuur en op industriegebieden en zonnevelden. Voorzitter, daarmee kom ik gelijk bij mijn eerste punt: er moet een meer afgewogen verdeling van windmolens en zonnevelden komen over de hele regio U16. Houten trekt op dit moment de kar en is koploper met twee windparken en 100ha aan zonnevelden. Daarmee doen we al 12 procent van het bod van 1,8 TWh. Als iedere U16 gemeente maar de helft zou doen wat Houten nu al doet, dan zitten we al ruimschoots aan het doel van de RES! Andere gemeentes in onze regio moeten nu dus ook over de brug komen. Het kan niet zo zijn dat elders in de regio de hete brij maar vooruitgeschoven wordt. De komende maanden is het erop of eronder, want uiteindelijk moet begin volgend jaar het bod zijn ingevuld met zoeklocaties. Hoe gaat de wethouder bij de andere gemeenten in de regio U16 hierop sturen, zodat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren? Hoe gaat zij ons de komende maanden op de hoogte houden waar zoeklocaties gevonden worden, zodat we volgend jaar niet verrast worden door keuzes die in de regio gemaakt zijn. En is zij ook van mening dat Houten voorlopig al haar aandeel heeft geleverd aan de RES U16? Ook blijven we graag op de hoogte, bijvoorbeeld via de IBABS agenda en het griffiebericht over activiteiten en voorlichtingsbijeenkomsten die in Houten georganiseerd worden. Kan de wethouder ons dat ook toezeggen? Het CDA ziet een belangrijke rol weggelegd voor de lokale energiecoöperaties en het streven naar minimaal 50 procent lokaal eigendom. We moeten echt zien te voorkomen dat grote energiereuzen van elders onze regio komen volleggen met zonnevelden en windparken. Dat zou betekenen dat winst die hier gemaakt wordt met de energietransitie wegstroomt naar organisaties die geen binding met onze regio of zelfs met Nederland hebben. Terwijl de energietransitie en dit moment ons de kans bieden om het mes aan twee kanten te laten snijden. Door: lokaal eigenaarschap en bij voorkeur ook met lokale energiecoöperaties. Inwoners die met elkaar duurzame projecten realiseren en daarbij de opbrengst met elkaar delen en hopelijk ook laten terugvloeien naar de lokale gemeenschap. De U16 kan daarbij een voorbeeld nemen aan andere regio’s, zoals de regio Groningen. In de concpet RES voor Groningen is een heel hoofdstuk gewijd aan lokaal eigenaarschap en lokale energiecoöperaties. Lokaal eigenaarschap en lokale energiecoöperaties moeten ook in onze RES 1.0 een prominentere plek krijgen. We hebben dan ook meegewerkt aan de motie van D66 die daartoe expliciet oproept en dienen deze motie samen met hen in. Voorzitter, ik rond af. De komende maanden zal het erom gaan spannen hoe de RES 1.0 er precies uit gaat zien en wat dit concreet gaat betekenen voor onze regio. We wensen de wethouder daarbij veel succes om dat proces met haar collega’s in de regio en de inwoners zo goed mogelijk te doorlopen.

Op dinsdag 22 januari 2019, leidde Wayne Wilson de raadsvergadering in, door te spreken over artikel 131 van de grondwet.

Hieronder kunt u zijn beschouwing teruglezen.

Goedenavond voorzitter, leden van de raad en belangstellenden,

Vanavond is het aan mij, Wayne Wilson, om als raadslid van Houten Anders! wat dieper in te gaan op een artikel uit de grondwet.

Ik heb gekozen voor een artikel dat nu zeer actueel is, want binnenkort wordt Houten anders.

We staan aan de vooravond van een belangrijke verandering voor Houten, een verandering waar wij niet voor hebben gekozen, maar die ons wel voor een keuze stelt. Met het vertrek van Wouter de Jong als Burgervader van onze gemeente zijn wij op zoek naar een waardig opvolger om Houten naar een goede toekomst te leiden.

Artikel 131 van de Grondwet houdt zich bezig met de benoeming van de burgemeester.

Het is een veelbesproken wet met een grote hoeveelheid pogingen tot wijziging, waarvan de eerste zelfs zover terug als 1922 dateert.

Sinds 17 februari 1983 luidde de tekst van artikel 131 als volgt:

De commissaris van de Koning en de burgemeester worden bij koninklijk besluit benoemd.

De burgemeester werd door de regering benoemd.

Dat gebeurde op voordracht van de minister van Binnenlandse Zaken na een aanbeveling van de gemeenteraad. De minister kon de aanbeveling voor benoeming alleen om zwaarwegende redenen weigeren, maar in de praktijk gebeurde dat vrijwel nooit.

Met enige regelmaat stond deze zogeheten ‘kroonbenoeming’ ter discussie en gingen er stemmen op om de burgemeester door de burgers te laten kiezen. De belangrijkste argumenten hiervoor zijn ‘de democratische legitimatie’ en ‘een beoogde sterkere positie van de burgemeester’.

Tegenstanders vinden echter dat de burgemeester boven de partijen moet staan en dat hij daar beter toe in staat is als hij benoemd blijft door de Kroon. Wetsvoorstellen tot wijziging uit 2002 en 2005 haalden het eerder niet.

Op 20 november 2018 heeft de Eerste Kamer vóór gestemd op het initiatiefwetsvoorstel-Jetten (D66) om de benoeming van de burgemeester uit de Grondwet te halen. Per 21 december jongstleden leest artikel 131:

De commissaris van de Koning en de burgemeester worden aangesteld, geschorst en ontslagen op een bij de wet te bepalen wijze. Krachtens de wet kunnen nadere regels worden gesteld over de daarbij te volgen procedures.

Oftewel, de wet regelt hoe de commissarissen van de Koning en de burgemeesters van de gemeenten benoemd worden.

De burgemeester wordt nog wel bij Koninklijk Besluit benoemd. De benoemingswijze van de burgemeester wordt immers in artikel 61 van de gemeentewet geregeld. De aanpassing van de grondwet maakt het echter wel makkelijker om deze procedure te wijzigen.

Dit maakt de weg vrij voor een eventuele invoering van de gekozen burgemeester. ‘Een eventuele invoering’, want nu is het aan de wetgever, de Tweede en Eerste Kamer, die moet bepalen hoe ze de benoeming in de toekomst willen vormgeven en of ze dus een gekozen burgemeester willen invoeren.

Wat is nu eigenlijk een gekozen burgemeester?

Er bestaan twee varianten: een door de kiezers gekozen burgemeester, een door de gemeenteraad gekozen burgemeester.

Ook daarbinnen bestaan varianten. Moet de burgemeester bijvoorbeeld worden gekozen uit de gemeenteraad? Of mag een buitenstaander zich óók kandidaat stellen?

De huidige praktijk is dat na openstelling van een vacature, belangstellenden hun sollicitatie richtten aan de commissaris van de Koning. Vervolgens voert een vertrouwenscommissie van de gemeenteraad sollicitatiegesprekken. De gemeenteraad draagt twee kandidaten voor aan de minister van Binnenlandse Zaken, die in principe de voordracht volgt – na een advies van de commissaris van de Koning. De minister kan de aanbeveling voor benoeming alleen om zwaarwegende redenen weigeren. Dit aanbevelingsrecht staat sinds 2001 in de Gemeentewet.

Hoewel formeel nog niet het geval, kiest materieel gezien de gemeenteraad nu de burgemeester.  Nu er volgens de grondwet geen sprake meer is van een kroonbenoeming kan de discussie beginnen op welke manier en welke variant de burgemeestersbenoeming of -verkiezing dan – buiten de Grondwet om – in de wet geregeld gaat worden. Aangezien dit nog niet is vastgelegd hebben wij hier in Houten dus ook nog geen andere procedure om te volgen dan die ik zojuist heb genoemd.

Wat is nu eigenlijk het voordeel van een gekozen burgemeester?

Het belangrijkste voordeel van een rechtstreeks door de bevolking gekozen burgemeester is dat de kiezers de kans krijgen om hun eigen burgemeester te kiezen, die daardoor ook kan rekenen op draagvlak onder de bevolking. Ze hebben hem of haar immers zelf gekozen. Hierdoor zullen de burgers hun bestuurder ook beter kunnen aanspreken op het te voeren en gevoerde beleid en de uitvoering daarvan.

Er kleven echter ook nadelen aan een gekozen burgemeester. Een risico kan zijn dat er gemeenten zullen zijn waar burgemeester en gemeenteraad niet goed met elkaar kunnen samenwerken, terwijl ze wel voor vier jaar aan elkaar vastzitten. Ook wordt wel eens als nadeel genoemd dat de kiezers wellicht incapabele of populistische mensen kiezen en/of mensen die toevallig al grote bekendheid genieten, bijvoorbeeld als artiest of als sporter.

Om de keuze van de nieuwe burgemeester van Houten helemaal bij de burgers neer te leggen, daar zijn we nog niet klaar voor. Echter, vinden we hun inbreng zeer zeker van groot belang. We hebben daarom de inwoners naar hun mening gevraagd. Aan de hand van een aantal stellingen konden de bewoners aangeven wat zij belangrijk vonden in een nieuwe burgemeester. Deze meningen zullen zwaar meewegen om een goede keuze te maken die leidt tot de benoeming van de meest geschikte kandidaat.

Kortom, artikel 131 of niet, aan ons de uitdaging om samen de juiste keuze te maken! – EINDE