Commentaar GroenLinks op coalitieakkoord
GroenLinks heeft het vorige week gepubliceerde coalitieakkoord van Lijst Kras, Zeevangs Belang, CDA en VVD nauwkeurig gelezen en geeft hieronder haar reacties. Onze algemene conclusie is positief kritisch: er zijn wel eens wel slechtere coalitieakkoorden gesloten. Maar toch: wat het meest opvalt is dat men niet onderkent dat plannen moeten worden ingebed in een visie. De coalitie wil dingen wel, of niet. Men ziet de oplossing al voor zich zonder dat het probleem in kaart is gebracht: geen betaald parkeren, geen windmolens, geen AZC, geen kerncentrale in het Kleiperk, wel plan Kras Europaplein, wel cameratoezicht en wel inzet drugshonden. Onze vraag aan de coalitie is: zeg nu eens in een paar zinnen waar jullie voor staan. Wat is jullie visie op de toekomst van deze gemeente, wat is jullie mission statement?
Er staan allerlei “schone beloften” in het coalitieakkoord. Wij dagen de coalitie uit om die beloften zo snel mogelijk concreet te maken. We hebben daarvoor een aantal suggesties en ideeën die we hieronder meegeven.
Dienstverlening
De ambitie om de dienstverlening te verbeteren vanuit het perspectief van de bewoner is veelbelovend, alleen is het zaak die ambitie zo veel en zo snel mogelijk te verzilveren. Er moeten duidelijke termijnen komen, geen beperking op inspraak zoals nu voorgesteld. Ook een track & trace systeem waarbij iedere burger zijn brieven of aanvragen kan volgen van achter zijn eigen computer hoort hierbij. Belangengroepen en doelgroepen moet niet alleen actief betrokken worden op het moment dat de plannen worden uitgewerkt. Ze moeten betrokken worden bij alle facetten van een plan, inclusief goedkeuring voordat een plan gepresenteerd wordt aan de raad. De raad bestuurt op hoofdlijnen, maar onze inwoners worden juist met de details geconfronteerd en ondervinden van deze details de meeste overlast. De burgers zijn er niet voor de gemeente, de gemeente is er voor de burgers. De kommen van de Zeevang moeten niet aangeduid worden als “buitengebied”, een denigrerende benaming.
Communicatie, openheid en participatie
Werken langs de participatieladder is een goed voornemen; we zullen zien wat er van komt. De raadsvergaderingen zullen ook via de televisie uitgezonden worden. We hopen dat het nu snel gaat gebeuren. Maar hiermee is de kloof tussen burgers en gemeente is daarmee nog niet opgelost. Veel mensen begrijpen niet waar het over gaat als de raadspleinen en commissievergaderingen niet te volgen zijn. Waarom niet de burgers stimuleren in de kernen om wijk- en buurtgroepen te vormen. Alleen de behoefte afwachten is wel erg passief.
Regionale samenwerking
Als we dit echt willen moeten we ook echt willen samenwerken, dat wil zeggen geen op de eigen gemeente gerichte acties ondernemen als daar steekhoudende regionale bezwaren tegen zijn (bijvoorbeeld uitbreiding industrieterrein Oosthuizerweg Edam)
Openbare orde en veiligheid
Hier ontbreekt de sociale dimensie. De baldadigheid rond de Piramideschool is niet alleen een probleem van openbare orde, het is ook een issue van sociale cohesie, dat niet opgelost wordt met camera’s en honden. Eerst moet de problematiek in kaart gebracht worden voordat “oplossingen” uitgevoerd worden.
Ambtelijke huisvesting
Dit college neemt de erfenis met zich mee van de catastrofale beslissing van het vorige college (verkoop HHNK-complex). Er is nog totaal geen uitzicht op een oplossing. De zaak wordt alleen maar erger.
Grondzaken
De gemeente kiest voor een rol als regisseur en niet als projectontwikkelaar. Dit is een opmerkelijke breuk met het verleden. Gaat het ook gelden voor de laatste fase van de Broeckgouw? Als projectontwikkelaars het voor het zeggen hebben gaat dat ten koste van de gemeentelijke keuzes binnen de ruimtelijke ordening en het gaat geld kosten aan claims als die projectontwikkelaars hun zin niet krijgen.
Lange Weeren
Dit onderdeel munt uit in vaagheid en gebrek aan realiteitszin. Enerzijds wordt gewezen op een afweging van nut en noodzaak, en verder onderzoek naar de woningbehoefte, anderzijds wordt het voornemen uitgesproken om sowieso te gaan bouwen na afronding van het Broeckgouw-project. Er ligt toch een rapport van Companen waaruit we kunnen concluderen dat bouwen in de Lange Weeren niet nodig is om de eigen bevolking te huisvesten? Als de gemeente wil inzetten op een deel sociale woningbouw in de Lange Weeren is meer nodig dan een regierol. GroenLinks pleit voor een integrale visie op de woningbehoefte in de gemeente als geheel.
Deregulering van bestemmingsplannen
GroenLinks is tegenstander van deregulering van bestemmingsplannen als dat betekent dat het college verklaringen van geen bezwaar kan afgeven voor projecten van behoorlijke omvang, en daar achteraf de raad over informeert.
Evenwichtige woningvoorraad
GroenLinks steunt het plan om een nieuwe impuls te geven aan het Korsnäss-terrein. We volgen dit kritisch. Het heeft te lang geduurd; het kan geen uitstel meer dulden.
GroenLinks steunt ook het streven naar een evenwichtige woningvoorraad, waarbij gekeken moet worden naar ruimtelijke menging van verschillende woningtypes zodat geen wijken ontstaan die volledig gedomineerd worden door senioren of door jonge gezinnen. Uitgangspunt moet zijn bestemmen voor alle bevolkingsgroepen zoals jong, oud, alleenstaand, huur, koop. We willen levendige wijken, ook in de nieuwbouwlocaties Tase, Korsnäss en Maria Goretti.
Vluchtelingen
Deze paragraaf ademt non-ambitie. Men maakt al keuzes zonder dat sprake is van een visie. Alleen roepen “geen AZC” is geen beleid. Het is te gemakkelijk om te zeggen: “Er zijn geen mogelijkheden in de gemeente”. Die zijn er namelijk wel. Zeg dan dat je het niet wilt. Het college zou duidelijk moeten maken hoe ze de taakstelling voor wat betreft het huisvesten van statushouders gaat waarmaken en welke extra inspanning ze kan leveren voor kleinschalige opvang voor vluchtelingen op middellange termijn.
Historische scheepswerf
GroenLinks steunt de inzet van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt bij een historische scheepswerf ter hoogte van het Slobbeland en de organisatie van een pendeldienst over het water van en naar de haven van Volendam. Maar dit plan loopt al 10 jaar. Gaat het nu gebeuren? De sociale firma die rond dit initiatief ontwikkeld kan worden zou ook een horeca-locatie op een prominente plek in het toeristisch centrum van Volendam kunnen gaan exploiteren. Het is van belang dat lokale ondernemers die hier brood in zien bij deze initiatieven betrokken worden.
Onderwijshuisvesting
De gemeente moet de zeggenschap over nieuwbouw van scholen niet uit handen geven. Waarom wordt SPOOR/OPSO niet genoemd bij als onderwijsorganisaties? De coalitie wijst op opleidingen voor nieuwe beroepen. Maar onderwijs kan onmogelijk iets zijn voor nieuwe beroepen. Die ken je namelijk niet want ze bestaan nog niet. Onderwijs dient om een algemene basis te leggen van waaruit jongeren zichzelf verder kunnen ontwikkelen op de arbeidsmarkt van de toekomst.
Bibliotheken
Het hogere aantal inwoners in de fusiegemeente heeft gevolgen voor de begroting van Bibliotheek Waterland. De gemeente moet garanderen dat de fusie niet ten koste gaat van het voorzieningenniveau.
Bedrijfsverplaatsingen
Verplaatsing van bedrijven naar het uitgebreide industrieterrein Oosthuizerweg is slechts voor enkele (kleinere) bedrijven een oplossing. GroenLinks verwacht een actief beleid om overlast-veroorzakende industrie achter in de gemeente en industrie die veel zwaar verkeer aantrekt uit te plaatsen naar het industrieterrein Baanstede-Noord.
Dijkversterking
De coalitie houdt de optie open om bij dijkversterking ter hoogte van het Noordeinde een “weg onderlangs” als meekoppeloptie aan te leggen. Dat de kosten hiervoor helemaal niet bij de burger terecht zullen komen is niet reëel. Feitelijk stevent de coalitie af op een afrit van het Noordeinde naar parkeerterrein Spaander. Deze aantasting van het monumentale karakter van de dijk is zeer te betreuren. Wat GroenLinks betreft zou de gemeente kritisch moeten volgen wat het HHNK zegt en doet. Brede oeverdijken met lange strekdammen zoals men wil vanaf Kras in Volendam tot en met Schardam verhouden zich niet met het weidse en karakteristieke aanzicht van de huidige dijk.
Verkeer en vervoer
De huidige voorrangsregeling voor fietsers op rotondes is in strijd met de afspraken in “Duurzaam veilig”. Door de telkens wisselde regeling wordt juist onveiligheid gecreëerd. In “Duurzaam veilig” is afgesproken dat binnen de bebouwde kom de fietsers met de rotonde mee voorrang hebben. Ook de provincie overtreedt trouwens deze regel. Bij de vernieuwing van de brug in de N502 in Oosthuizen wordt het fietspad op de rotonde uit de voorrang gehaald, terwijl die binnen de bebouwde kom ligt. Ambtenaren zijn wat dit betreft hardleers en duidelijk geen fietsers. Het is jammer dat de optie om met betaald parkeren de centra van Volendam en Edam te ontlasten op voorhand zo resoluut wordt afgewezen. Dit vermindert de flexibiliteit om te komen tot een integrale parkeervisie. GroenLinks waardeert de inzet van de coalitie om de directe buslijnen naar Amsterdam CS zoveel mogelijk in stand te houden (in plaats van overstappen op de Noord-Zuidlijn).
Verkeersontsluitingen
Participatie van omwonenden bij de verdere besluitvorming rond de derde ontsluitingsweg tussen de kommen Edam en Volendam wordt toegejuicht. GroenLinks vraagt daarbij aandacht voor behoud van het natuurpark en de te verwachten toename van verkeersdrukte op de Zuidpolderlaan. GroenLinks steunt de gedachte dat in Oosthuizen de vernieuwde Seevancksweg voorlopig voldoende is als ontsluiting voor Waterrijk. Waterrijk zal nooit op de A7 ontsloten kunnen worden. Het Rijk wenst geen extra op- en afritten aan de A7. Een ontsluiting via De Beemster is geen ontsluiting; daar hebben alle wegen een maximumsnelheid van 60 km/u en zijn ze voorzien van drempels.
Milieu en duurzaamheid
Uit deze paragraaf spreekt absoluut geen ambitie. Investeren in duurzaamheid met aandacht voor een “realistische terugverdientijd” is te mager. GroenLinks zal het college uitdagen om de inzet sterk te verhogen. Onze gemeente energieneutraal in 2022! Het op voorhand afwijzen van windmolens is onverstandig. Er zijn ook windmolens op de nok van een dak die nauwelijks opvallen.
Europaplein
Draagvlak bij omwonenden en betrokkenen voor de verdere ontwikkeling van het plein is van doorslaggevend belang. GroenLinks zal de plannen kritisch bekijken en beoordelen op autoluwheid, parkeermogelijkheid voor fietsers, veiligheid voor voetgangers en aantrekkelijkheid als recreatief centrum.
Natuurbeheer
Deze paragraaf is nietszeggend en weinig ambitieus. GroenLinks wil het overleg tussen Staatsbosbeheer, de provincie, de gemeente en de pachters van het agrarisch gebied dat valt onder Natura 2000 intensiveren om zo gezamenlijk tot oplossingen te komen waarbij behoud van de weidevogelstand op een ecologisch èn agrarisch verantwoord niveau gegarandeerd is. Het coalitieakkoord bevat geen doelstellingen voor het schoon en groen houden van de openbare ruimte in de bebouwde omgeving, een gemiste kans.
Nico van Straalen
Fractie en bestuur GroenLinks, 17 januari 2016
