Verantwoordelijkheid nemen, ook als het moeilijk wordt
UW Samenwerking, de ambtelijke samenwerking tussen de gemeenten IJsselstein en Montfoort, is dit jaar al 2 keer aanleiding geweest voor de val van het IJsselsteinse College van Burgemeester en Wethouders. D66 had en heeft altijd de verantwoordelijkheid willen nemen om, de bij aanvang breed gedragen samenwerking, succesvol te laten worden. Een half jaar geleden hebben D66, CDA, GroenLinks en SP hun nek uitgestoken, door in een nieuw college verantwoordelijkheid te nemen voor belangrijke dossiers, zoals UW Samenwerking en de Wet sociale werkvoorziening, ondanks de wetenschap dat UW Samenwerking niet even gemakkelijk vlot te trekken zou zijn. Het was op prijs gesteld als toen de LDIJ de uitgestoken hand om mee te doen, had opgepakt.
In maart steunde de Raad, inclusief de VVD en LDIJ, CDA-wethouder Van den Berg als degene die de samenwerking op de rails zou krijgen. Hij wierp zich op om grip te krijgen op de problemen. De ambtelijke organisatie heeft sindsdien belangrijke stappen vooruit gezet. Dat de eerder genomen maatregelen nog niet alle problemen hadden opgelost, is evident. Dat het Algemeen Bestuur van UW besluitvaardig blijft doorwerken als een bestuurslid aankondigt mogelijk 3 weken afwezig te zullen zijn vanwege ziekte, is dat ook.
De fractie van D66 en D66-wethouder Van Beukering waren ervan overtuigd dat eventuele ingrijpende keuzes ten aanzien van de ambtelijke samenwerking met Montfoort gebaseerd moeten zijn op feitelijke inzichten uit 3 gedegen onderzoeken. De te maken keuzes moeten in een openbaar debat met elkaar besproken worden. Dat het CDA en haar wethouder de openbare discussie en het debat in de Raad over de onderzoeksresultaten niet heeft willen afwachten en reeds vorige maand uit de coalitie en het college stapten, vindt het D66 onbegrijpelijk. De ambtelijke organisatie heeft behoefte aan duidelijkheid en geen paniekvoetbal. Met de 3 rapporten in de hand kan beter worden afgewogen of de juiste maatregelen in gang zijn gezet, waar aanscherping nodig is dan wel of extra maatregelen moeten worden getroffen. Immers een aantal maatregelen was in afwachting van de rapporten on hold gezet.
Een aantal dagen voor de Raadsvergadering op 21 september werd al duidelijk dat een meerderheid het vertrouwen in het college zou gaan opzeggen. Dit bleek onder meer uit het feit dat antwoorden op 160 technische vragen werden afgedaan als slechte antwoorden en het niet serieus nemen van de gemeenteraad. Dat D66-wethouder Van Beukering en haar collega’s ervoor kozen om onder die omstandigheden en in een sfeer van slechte onderlinge verhoudingen op te stappen, vindt D66 begrijpelijk.
We danken de onlangs afgetreden D66-wethouder Van Beukering voor haar inzet en bijdrage voor IJsselstein en haar inwoners. We waarderen het dat zovele inwoners hebben laten blijken dat te erkennen, getuige de mooie en hartverwarmende reacties die zij heeft mogen ontvangen. Ook danken wij de fracties en wethouders van GroenLinks en de SP voor de kortstondige, maar constructieve samenwerking.
Het woord is nu aan de IJselsteinse kiezer Het is duidelijk dat het lek van UW Samenwerking nog niet boven is. D66 heeft op 21 september voorgesteld dat er op zeer korte termijn een Raadsbrede regiegroep gevormd moet worden, met vertegenwoordigers van de gemeenteraden van IJsselstein èn Montfoort. Doel daarvan is dat volksvertegenwoordigers direct invloed hebben op de vervolgstappen m.b.t. de ambtelijke samenwerking met Montfoort. In het belang van de inwoners van beide gemeenten en de medewerkers van UW Samenwerking moeten de verschillende partijen en de beide gemeenteraden de strijdbijl begraven. Volgens de onderzoeksrapporten verdient de samenwerking een uiterste inspanning om UW Samenwerking op korte termijn levensvatbaar en op lange termijn succesvol te laten zijn. De aanbevelingen uit de 3 onderzoeken geven daar aanleiding toe en moeten daarin leidend zijn.
D66 kan zich vinden in het voorgestelde aantreden van een zakencollege, want ook D66 vindt dat IJsselstein niet stil kan staan tot de verkiezingen in maart 2018. Een zakencollege bestaat uit ‘vakwethouders’ die hun functie niet namens een politieke partij uitoefenen. Ondertussen tekenen zich de contouren van een nieuwe coalitie van LDIJ, VVD, CDA en PvdA al af. Daarmee is een zakencollege naar het zich laat aanzien niet realistisch meer.
Het op korte termijn stoppen met UW Samenwerking vindt D66 om uiteenlopende redenen géén goed plan. Stoppen gaat de komende tijd bovendien niet leiden tot verbetering van de financiële positie van de gemeente IJsselstein, integendeel. Voor de lange termijn is het belangrijk om eerst een goed uitgewerkt en beter alternatief te hebben voordat eventueel de stekker uit de samenwerking met Montfoort wordt getrokken. D66 wil geen lastenverzwaring voor de inwoners om de genomen en extra maatregelen te kunnen financieren. D66 wil daarom, net als in voorgaande jaren, dat de OZB met maximaal de inflatie stijgt.
IJsselstein mist slagkracht om geheel zelfstandig, dus zonder ambtelijke samenwerking of bestuurlijke fusie, voort te bestaan. Daarvoor zijn de taken van een gemeente tegenwoordig te complex en omvangrijk. Bestuurskracht, kwaliteit van dienstverlening, continuïteit van uitvoering en bescherming van ons landschap vereisen een of andere vorm van samenwerking. Mocht het de komende tijd met de aanbevelingen uit de 3 onderzoeken niet haalbaar blijken om van UW Samenwerking een succes te maken, dan moet wat D66 betreft het mandaat voor het eventuele opzeggen van de samenwerking en het aangaan van andere samenwerkingen bij de kiezer liggen. D66 vindt dat een zakencollege of LDIJ-VVD-CDA-PvdA-coalitie tot aan de verkiezingen geen onomkeerbare besluiten ten aanzien van UW Samenwerking mag nemen. Het woord is wat D66 betreft eerst aan de IJsselsteinse kiezer.
D66 blijft haar verantwoordelijkheid nemen, net zoals onze fractie en wethouder de afgelopen jaren hebben gedaan. Wij willen dat niet alleen doen en zullen daarom met de inwoners in gesprek blijven gaan.