Poliflw

In 2014 werd er door de provincie Gelderland met de Omgevingsvisie Gelderland een verandering ingezet op het gebied van ruimtelijke ordening. De toelatingsplanologie werd omgeruild voor uitnodigingsplanologie, waarbij het sturen op doelen en kwaliteit centraal kwam te staan. Voor de niet-grondgebonden veehouderij, ook wel intensieve veehouderij genoemd, werd dit concreet gemaakt via het Gelderse Plussenbeleid dat in 2017 door de Provinciale Staten werd vastgesteld. Hierdoor mocht de intensieve veehouderij zich onder voorwaarden ontwikkelen. Door deze voorwaarden werd het mogelijk om van de intensieve veehouderijbedrijven meer kwaliteit te eisen. Dit moest dan gaan in dialoog met de omgeving en het extra investeren in passende grondgebonden of technische maatregelen bij een gebied. Het bedrijf moet daarom altijd eerst in dialoog gaan met de omgeving en moet daarna kiezen uit 3 maatregelen; landschapsverbetering, dierenwelzijn of milieutechnische (duurzame) verbetering.

Eens in de vijf jaar is het voor een intensieve veehouderijbedrijf ook mogelijk om zich met 500 m2 uit te breiden. Hier is dan geen plussenbeleid voor nodig. Om het voor de intensieve veehouderij wat moeilijker te maken en toch kwaliteitsverbetering voor elkaar te krijgen wil de gemeente nu het Paraplubestemmingsplan Plussenbeleid invoeren. Hierdoor moet een intensieve veehouderijbedrijf nu ook bij de uitbreiding van 500 m2 aan de voorwaarden van het plussenbeleid voldoen.

GroenLinks is en blijft tegen de intensieve veehouderij. Daar wij toch ook wel verbeteringen zagen in het voorstel ten opzichte van het huidige beleid wilden wij wel voorstemmen, maar onder een voorwaarde. De voorwaarde dat dierenwelzijn niet meer onderdeel zou worden van de keuze uit de drie extra maatregelen, maar als vaststaande maatregel naast het in dialoog gaan met de omgeving. Waarna de ondernemer daarna nog de keuze zou hebben uit landschaps- of duurzame verbetering.

Dit heeft GroenLinks in de voorronde duidelijk proberen te maken, maar dit ging er bij de andere partijen niet in. Ze vonden dat er door het plussenbeleid uiteindelijk al genoeg aan dierenwelzijn werd gedaan of dat het nieuwe beleid vanuit de provincie al ver genoeg gaat. Voor GroenLinks gaat dit niet ver genoeg.

Het amendement waarom dierenwelzijn een vaststaande maatregel moest worden werd in de voorronde door ons daardoor uiteindelijk ingetrokken, omdat we met dit amendement dan alleen zouden komen te staan, en zijn we voor een besluitstuk (de partijen moeten dan voor of tegen stemmen) gegaan.

In de raad hebben wij tegen gestemd. De PvdA stemde ook tegen, omdat zij ook tegen het uitbreiden van de intensieve veehouderij zijn. De andere partijen stemden voor. Hierdoor is het nieuwe Plussenbeleid en Paraplubestemmingsplan Plussenbeleid intensieve veehouderij aangenomen.

Tijdens de eerste raadsvergadering van dit nieuwe jaar stond de uitslag van een onderzoek van de rekenkamercommissie over de kernteams op de agenda.

De kernteams zijn al sinds de oprichting onderwerp van gesprek. Ze zijn 6 jaar geleden opgericht met als doelstelling dat vrijwilligers, die bekend zijn in buurten en wijken, noden en behoeften bij mensen vroegtijdig signaleren en kortdurende hulp kunnen verrichten. Dat is een schone zaak en het is fantastisch dat er mensen zijn die zich geheel belangeloos op deze manier voor hun medemensen in willen zetten. Zij leveren een bijdrage die niet in geld is uit te drukken en waar geen enkele professionele hulpverleningsorganisatie tegenop kan.

GroenLinks en PvdA zijn echter van begin af aan van mening geweest dat het jammer is dat de vrijwilligers van de kernteams dit werk doen uit naam van de gemeente. Als je je werk doet op initiatief van de gemeente ben je geen vrijwilliger meer, maar een onbetaalde arbeidskracht. En dat schuurt.

Een ander probleem is dat inwoners vaak niet weten bij wie ze moeten zijn als ze hulp nodig hebben van een professionele hulpverleningsorganisatie. Vaak wordt hun verteld dat ze eerst moeten proberen om hun probleem samen met de kernteams op te lossen. Ook scholen, huisartsen, praktijkondersteuners, geestelijke gezondheidszorg-en jeugdzorgorganisaties weten vaak niet hoe ze door moeten doorverwijzen in onze gemeente. Die onduidelijkheid is ontstaan omdat door het bestaan van de kernteams (als onderdeel van een gemeentelijke voorziening) meerdere doorverwijzingspoorten zijn gecreëerd.

In het rekenkamer rapport wordt deze onduidelijkheid erkend. De rekenkamer commissie heeft aanbevelingen gedaan voor het college en de gehele raad heeft deze aanbevelingen omarmd. GroenLinks, PvdA en D’66 hebben ter aanvulling nog een motie ingediend die aansluitend op de aanbevelingen van de rekenkamer expliciet aan het college vraagt meer duidelijkheid te scheppen voor inwoners en zorgverleners over de rol van de kernteams en de toegangspoort voor professionele hulp. Maar…….CDA , VVD, en GBO vinden dit niet nodig. Zonder opgaaf van reden en zonder enige bereidheid het gesprek hierover aan te gaan, stemden deze coalitiepartijen tegen.

Gelukkig zijn er in onze gemeente ontwikkelingen gaande die ertoe bijdragen dat hulpvragers sneller, deskundiger en adequater te woord gestaan worden wanneer ze aankloppen voor hulp. We vertrouwen erop dat de betrokken ambtenaren en medewerkers van de gemeente de signalen die we met de motie hebben afgegeven oppakken, zover dat nog niet is gebeurd. Dit ondanks de tegenwerkende coalitiepartijen.

In de afgelopen raadsvergadering werd gestemd over een aanscherping van de eisen voor uitbreiding van intensieve veeteelt. Voor GroenLinks ging de aanscherping niet ver genoeg. GroenLinks wil dat dierenwelzijn bij uitbreiding áltijd een onderdeel vormt van het gesprek. De raad ging daar niet in mee. GroenLinks stemde, samen met de PvdA daarom tegen het voorstel, dat intensieve veeteelt (onder voorwaarden) nog steeds toe staat.

In 2014 werd er door de provincie Gelderland met de Omgevingsvisie Gelderland een verandering ingezet op het gebied van ruimtelijke ordening. De toelatingsplanologie werd omgeruild voor uitnodigingsplanologie, waarbij het sturen op doelen en kwaliteit centraal kwam te staan. Voor de niet-grondgebonden veehouderij, ook wel intensieve veehouderij genoemd, werd dit concreet gemaakt via het Gelderse Plussenbeleid dat in 2017 door de Provinciale Staten werd vastgesteld. Hierdoor mocht de intensieve veehouderij zich onder voorwaarden ontwikkelen. Door deze voorwaarden werd het mogelijk om van de intensieve veehouderijbedrijven meer kwaliteit te eisen. Dit moest dan gaan in dialoog met de omgeving en het extra investeren in passende grondgebonden of technische maatregelen bij een gebied. Het bedrijf moet daarom altijd eerst in dialoog gaan met de omgeving en moet daarna kiezen uit 3 maatregelen; landschapsverbetering, dierenwelzijn of milieutechnische (duurzame) verbetering.

Eens in de vijf jaar is het voor een intensieve veehouderijbedrijf ook mogelijk om zich met 500 m2 uit te breiden. Hier is dan geen plussenbeleid voor nodig. Om het voor de intensieve veehouderij wat moeilijker te maken en toch kwaliteitsverbetering voor elkaar te krijgen wil de gemeente nu het Paraplubestemmingsplan Plussenbeleid invoeren. Hierdoor moet een intensieve veehouderijbedrijf nu ook bij de uitbreiding van 500 m2 aan de voorwaarden van het plussenbeleid voldoen.

GroenLinks is en blijft tegen de intensieve veehouderij. Daar wij toch ook wel verbeteringen zagen in het voorstel ten opzichte van het huidige beleid wilden wij wel voorstemmen, maar onder een voorwaarde. De voorwaarde dat dierenwelzijn niet meer onderdeel zou worden van de keuze uit de drie extra maatregelen, maar als vaststaande maatregel naast het in dialoog gaan met de omgeving. Waarna de ondernemer daarna nog de keuze zou hebben uit landschaps- of duurzame verbetering.

Dit heeft GroenLinks in de voorronde duidelijk proberen te maken, maar dit ging er bij de andere partijen niet in. Ze vonden dat er door het plussenbeleid uiteindelijk al genoeg aan dierenwelzijn werd gedaan of dat het nieuwe beleid vanuit de provincie al ver genoeg gaat. Voor GroenLinks gaat dit niet ver genoeg.

Het amendement waarom dierenwelzijn een vaststaande maatregel moest worden werd in de voorronde door ons daardoor uiteindelijk ingetrokken, omdat we met dit amendement dan alleen zouden komen te staan, en zijn we voor een besluitstuk (de partijen moeten dan voor of tegen stemmen) gegaan.

In de raad hebben wij tegen gestemd. De PvdA stemde ook tegen, omdat zij ook tegen het uitbreiden van de intensieve veehouderij zijn. De andere partijen stemden voor. Hierdoor is het nieuwe Plussenbeleid en Paraplubestemmingsplan Plussenbeleid intensieve veehouderij aangenomen.

Samen met Roel Eefting (D66) en Max Krabbendam (PvdA) reageerde ik op een verzoek van de Sunte Werfert uit Elst om iets te komen vertellen over lokale politiek. Ik was meteen enthousiast, want wát een leuke kans om eens met kinderen in gesprek te gaan!

Vanuit het onderwerp wereldoriëntatie hadden de juffen al verschillende dingen uitgelegd. De kinderen hebben groepjes gevormd en gaan daarmee zelf een politieke partij bedenken. Alles van een naam en standpunten tot het schrijven van een verkiezingsprogramma komt voor hen aan bod.

Ik heb zelf dingen verteld, maar vooral veel vragen beantwoord. Van een onveilig kruispunt vlakbij school, naar hoe eerlijk belastingen zijn en hoe je nu eigenlijk slim bouwt zonder de natuur te laten verdwijnen; er kwam van alles voorbij. Ik vond het heel bijzonder om ineens “juf” genoemd te worden en het compliment over mijn oogkleur had ik ook niet aan zien komen ;-) Zo zie je maar dat het goed en leuk is om uit je normale rol te stappen en nieuwe dingen te proberen. Ik ben heel benieuwd naar wat de verschillende groepen gaan maken van hun project en hoop dat in december zelf te kunnen zien wanneer de projecten gepresenteerd worden.

Naar aanleiding van het armoedebeleid is er op 25 juni 2019 door D66, GroenLinks en PvdA een motie ingediend; compensatie eigen risico chronisch zieken. Dit omdat de overheid de regeling die er bestond heeft afgeschaft.

Het college is met een voorstel gekomen om mensen met een inkomen wat niet hoger is dan 130 procent van de minimumgrens tegemoet te komen door gebruik te maken van een verzekering van Menzis, die tevens het eigen risico dekt. Een dure verzekering waarvan de gemeente een deel betaald.

Het voorstel is op 1 oktober door de Raad aangenomen. GroenLinks is blij met de regeling. Voor mensen die een beperkt inkomen hebben en vaak of chronisch ziek zijn kan deze voorziening preventief werken en voorkomen dat zij vanwege hun zorgkosten in de financiële problemen komen.

Wat betreft armoedebeleid is het nog maar een druppel op een gloeiende plaat. Er zijn veel mensen die al een betalingsachterstand hebben bij hun zorgverzekeraar en zij kunnen niet zomaar overstappen. Zij moeten daar allerlei ingewikkelde procedures voor doorlopen waarvoor ze vaak niet aan de eisen kunnen voldoen. Ook voor hen dient meegedacht te worden aan een oplossing.

Op 1 januari 2021 treedt de Omgevingswet in werking. Met de Omgevingswet wil de overheid de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigen en samenvoegen.

In Overbetuwe wordt nu al hard gewerkt aan het soepel laten verlopen van de overgang naar deze nieuwe wet. Daarvoor worden onder andere informele bijeenkomsten georganiseerd voor raads- en burgerleden om zo meer te leren over de verschillende instrumenten die bij de wet horen.

In het formele proces was het tijd om te komen tot de Omgevingsvisie Overbetuwe 2040. Alle inwoners van Overbetuwe, maar ook bedrijven, organisaties en andere overheden kregen de gelegenheid om hun input te leveren. Hiervan is een eindverslag gemaakt en de opmerkingen zijn verwerkt in de uiteindelijke Omgevingsvisie. Deze manier van werken heet co-creatie en we hopen dat de gemeente dit op nog veel meer onderwerpen zo gaat doen.

Met de uiteindelijke inhoud van deze Omgevingsvisie Overbetuwe 2040 is GroenLinks niet erg gelukkig. Voor ons moet een visie inzicht geven in wat er wel, maar ook niet kan. Wat willen we bereiken, welke waarden vinden we van belang, waar streven we naar: deze vragen zouden beantwoord moeten worden in een visie en dat worden ze in onze ogen niet.

In de voorbereidende vergadering (VV) op 17 september heb ik dan ook ingebracht dat wij vonden dat het stuk nog niet voldoende visie bevatte en daarom teruggestuurd moest worden naar het college. Die oproep werd gesteund door Partij van de Arbeid en ChristenUnie, waarmee we in de minderheid waren.

Voor de behandeling in de raadsvergadering op 1 oktober hebben we 3 moties ingediend, samen met PvdA. Daarnaast hebben we een motie en amendement van PvdA mee ingediend. Zoals al duidelijk werd tijdens de VV waren de andere partijen wel te spreken over deze visie; onze moties en het amendement hebben het dan ook niet gehaald.

In mijn inbreng tijdens de raadsvergadering heb ik het belang van samenwerking tussen alle partijen in het vervolgtraject benadrukt. Deze Omgevingsvisie moet namelijk worden gebruikt als basis voor een Omgevingsplan. Het Omgevingsplan bevat alle regels over de fysieke leefomgeving die de gemeente stelt binnen haar grondgebied. Per gemeente is er 1 omgevingsplan. Het is dus heel belangrijk dat we daar goede, heldere afspraken maken. Ik heb in mijn inbreng in de raad aangegeven dat GroenLinks het van groot belang vindt voor alle inwoners en toekomstige initiatiefnemers dat de raad en college samenwerken aan een breed gedragen Omgevingsplan. Wij gaan er als fractie alles aan doen om te zorgen dat natuur, duurzaamheid, gezondheid, welzijn en eerlijk delen daarin belangrijke onderdelen vormen.

Meer weten over deze nieuwe wet? Neem dan eens een kijkje op https://aandeslagmetdeomgevingswet.nl/

 

De belangrijkste nieuwsberichten en weetjes uit Overbetuwe op een rij. 

 

Infrastructuur en mobiliteit

Buurtschap Reeth heeft weer plaatsnaamborden. De borden zijn aangeschaft vanuit het compensatiepotje die het buurschap kreeg vanwege de bouw van de vier windmolens op Park 15.

De vaak overvolle ochtendspitstrein tussen Tiel en Arnhem wordt verlengd. Er zijn sinds maandag 19 augustus enkele tientallen zitplaatsen bijgekomen, waardoor de inzet van een extra bus in het najaar niet meer nodig is.

In de ochtend en middagspits rijden er sinds maandag 19 augustus op buslijn 14 meer bussen tussen Elst/Oosterhout en Nijmegen. Hiermee wil Hermes de overvolle bussen op dit traject aanpakken. In de ochtendspits zijn er vier extra ritten van Elst/Oosterhout naar Nijmegen. Twee vanuit Elst en twee vanuit Oosterhout. In de middag en avondspits krijgt buslijn 14 van het centraal station in Nijmegen naar Oosterhout er negen busritten bij, deze vertrekken tussen 14.30 en 19.15 uur.

Een helikopter van spoorwegbeheerder ProRail was eind augustus bezig met het in kaart brengen van de Betuwelijn (van Tiel naar Elst) en de Betuweroute. De helikopter vloog op een hoogte van gemiddeld 190 meter. Dit is lager dan gewoonlijk, waardoor de vliegbeweging en – geluid goed waarneembaar waren. Met de helikopter werden luchtfoto’s en laserscans gemaakt.

Oosterhout krijgt dit jaar een rechtstreekse fietsverbinding met het nieuwe bedrijventerrein Park 15. Er komt een fietspad in de voor autoverkeer afgesloten van Balverenlaan.

 

Wonen, zorg en welzijn

Op het te bouwen terrein van de hoge hof in Herveld komen hoofdzakelijk woningen voor vitale senioren en een aantal jongeren die onder begeleiding wonen. Hoogstwaarschijnlijk keert een gemeenschappelijke recreatiezaal terug, zodat het weer goeddeels de functie van het aloude bejaardenhuis uit de jaren 70 krijgt. Medio september toont de directeur van stichting Valburg Marc Jansen de impressieschetsen tijdens een informatiebijeenkomst. De bouwkosten voor het nieuwe hoge hof project bedragen zo’n 10 miljoen euro.

Omwonenden van de Prins Hendrikstraat in Elst zijn de overlast van vogels zat en willen dat zes van de tien gleditsia’s (valse christusdoorn) worden gekapt. De gemeente stemt in. Dit tot groot ongenoegen van GroenLinks die moeite heeft met de reflex om bomen te kappen als mensen overlast ervaren. Vorig jaar speelde een soortgelijke kwestie in Heteren. GroenLinks en PvdA maakten toen tevergeefs bezwaar.

Twee vrouwen die zich voordeden als “hulpverleners” van de gemeente Overbetuwe hebben op de avond van 13 augustus een vrouw in Elst bestolen. Het lukte het duo om met een smoesje de woning van de Elsterse binnen te komen. Na het bezoek miste de vrouw veel sierraden. De vrouwen melden zich als zorgmedewerkers. Omdat het slachtoffer, dat slecht ter been is, enkele weken gelden een brief van de gemeente Overbetuwe had ontvangen over thuiszorg, wekte dat verhaal geen argwaan. Een woordvoerder van de gemeente benadrukt dat medewerkers nooit onaangekondigd aan huis komen. De gemeente stuurt altijd een brief waarin staat wanner mensen bezoek kunnen verwachten en zijn bovendien herkenbaar aan hun identiteitsbewijs van de gemeente.

De gemeente Overbetuwe gaat onderzoeken hoe inwoners hun woonomgeving beleven en welke wensen er in de dorpen leven. Om die wensen te vervullen moeten de inwoners vervolgens wel zelf met oplossingen komen om de gebreken aan te pakken. De gemeente gaat het proces faciliteren. In Driel, Oosterhout en Slijk-Ewijk vielen de eerste schriftelijke vragenlijsten, 6.300 stuks, vanaf 19 augustus op de deurmat. Herveld-Andelst volgt begin volgend jaar. Zetten, Hemmen en Randwijk halverwege 2020, en Heteren en Elst sluiten de rij in 2021. De gemeente hoopt met de enquête inzicht te krijgen in wat er in de dorpen leeft.

Sinds 1 september krijgen mantelzorgers in de gemeente Overbetuwe te maken met Forte Welzijn. Het huidige knooppunt Mantelzorg Overbetuwe wordt opgeheven. Forte Welzijn Mantelzorg Overbetuwe biedt naast ondersteuning ook activiteiten voor mantelzorgers.

Het plan om de overlast van hondenpoep in Overbetuwe te bestrijden met gebruik van dna is van de baan. Dit blijkt te ingewikkeld te zijn. Er zijn vragen over de juridische haalbaarheid, en er zijn in ons land geen bedrijven die het systeem, wat dit zou kunnen uitvoeren, leveren en ervaring mee hebben. Hierdoor ziet de gemeente op dit moment van de invoering af.

 

Natuur, milieu en energie

De mestplaat op het boerenbedrijf van Frans Vossebelt en Riet de Swart aan de Rijksweg-zuid in Elst mag blijven liggen. Met dit oordeel kwam de Raad van State op 31 juli. Daarmee lijkt er een einde te komen aan een al bijna twintig jaar durend conflict tussen de agrariërs en de gemeente Overbetuwe. Volgens de gemeente was de plaat te groot.

Het rioolwater dat nu nog in Valburg en Zetten wordt gezuiverd, gaat straks door nieuwe grote persleidingen naar het rioolgemaal in Dodewaard. Die locatie wordt uitgebreid en voorzien van een andere snellere zuiveringsmethode, zodat meer midden-betuws afvalwater daar terecht kan. Dit om de kwaliteit van het water in de Linge te verbeteren. Alle werkzaamheden moeten volgend jaar zijn afgerond.

Op vier plaatsen in de Betuwe werd op zaterdag 17 augustus aandacht gevraagd voor biodiversiteit in het Betuwse landschap. Dat gebeurde op de dag van de bloemrijke akkerranden. Die akkerranden zijn van belang voor insecten en vogels. Aan enthousiasme ontbrak het niet op de locaties aan het fietspad langs de Linge bij Angeren, in het Pakhuis in Hemmen, bij landwinkel De Woerdt in Ressen en in Park Lingezegen. De bezoekers lieten het vanwege het slechte weer alleen grotendeels afweten.

 

Financiën en bestuur

Burgerlid Gerard Romijn (70) van PvdA is overleden. Hij overleed vorige maand in zijn huis in Elst. Dhr Romijn was namens de PvdA sinds 2014 burgerlid van de gemeente Overbetuwe. Binnen de PvdA was het opkomen voor mensen met een beperking één van zijn passies. De uitvaart vond plaats op vrijdag 2 augustus.

De gemeente Overbetuwe heeft de financiën voor de aanleg van de spoortunnel op de Rijksweg-noord rond. De gemeente kreeg in de week van 19 – 25 augustus harde toezeggingen. De provincie Gelderland (2,3 miljoen euro) en het Rijk (1,85 miljoen euro) leggen 4,15 miljoen euro bij. Met het totale bedrag van 6,85 miljoen euro zijn de kosten daarmee gedekt.

Het aantal openbare bijeenkomsten van de dorpsraad in Heteren gaat terug naar vier keer per jaar. Het aantal wordt teruggeschroefd om meer bezoekers te trekken. De bijeenkomsten, die op verschillende plaatsen in het dorp worden gehouden, krijgen een specifiek voor inwoners belangrijk thema. Op die manier denkt de dorpsraad ook meer inwoners te trekken. Er wordt een splitsing gemaakt tussen gesloten en openbare bijeenkomsten, deze gingen eerst in elkaar over.

 

Onderwijs, cultuur, sport en recreatie

De gemeente Overbetuwe gaat “stolpersteine” leggen bij de woningen van in de oorlog weggevoerde Joodse inwoners. De eerste legging is gepland op 7 april 2021. Het leggen van de gedenkstenen, die raadsbrede steun kreeg, heeft veel voorbereiding en uitzoekwerk nodig. Op de uitgekozen dag is het Jom Hasjoa, de dag dat in Israël en in de Joodse gemeenschap elders de Holocaust wordt herdacht. Op de metalensteen komen de namen van de bewoners te staan.

De Elster wijk Westeraam krijgt een park aan de oostzijde van het nieuwbouwgebied. Het vormt straks een groen overgangsgebied met de agrarische bebouwing tussen de nieuwbouwwijk en de snelweg A325. De grond is gekocht omdat de gemeente en bewoners vinden dat er te weinig openbaar groen in het Westeraam is gekomen.

Het terras van lunchroom en ijssalon La Strada in Elst is sinds augustus deels rookvrij. Mede ondernemers in de Betuwe zien het voorlopig niet zitten rokers te verbannen van hun terras. Ze staan daarmee lijnrecht tegenover de wens van antirook organisatie Clean Air Nederland.

In het najaar komt de Werenfriedkerk in het licht te staan. Het centrummanagement Elst neemt de kosten van het aanlichten van de kerk voor zijn rekening. Hierdoor krijgt het centrum in de avonduren een gezelliger aanblik, maar vergroot het ook het gevoel van veiligheid op straat.

De politie hield de eerste dagen na de zomervakantie extra toezicht op de verkeersveiligheid rondom scholen. Ook de scholen zelf, veilig verkeer Nederland (VVN) en dorpsplatforms op social media hebben zich daar op in gezet. VVN geeft tips aan ouders. Een van voornaamste tips is om de kinderen naar school te laten lopen of fietsend zelf te brengen, omdat kinderen op de achterbank van de auto niets leren.

De gemeenten Overbetuwe en Neder-Betuwe gaan samen met exploitant Drie-Essen onderzoeken of zwembad De Leigraaf in Zetten open kan blijven. De gemeente Overbetuwe staakt in 2023 de financiële steun aan het zwembad. Het gaat om een bedrag van 243.000 euro per jaar. De gemeente Overbetuwe kiest voor nieuwbouw van een zwem – en sportcomplex De Helster in Elst. Het college stelt de gemeenteraad voor om dat in het stationsgebied van Elst (Elst Centraal) te doen. GroenLinks, CDA, GBO en PvdA nemen geen genoegen met een dreigende sluiting. Ze hebben aangedrongen op een onderzoek naar de mogelijkheden om De Leigraaf in Zetten open te houden.

 

Werk en economie

De voormalige bedrijfspanden op de hoek van de kruising in Elst aan de Rijksweg-zuid/Eshofsestraat, waar ooit de firma Francissen zat, zijn tegen de vlakte. Net als het overgrote deel van de monumentale villa ernaast. Alleen de voorgevel is bewaard gebleven.

Supermarkt Albert Heijn in Zetten is sinds het weekend van 17 – 18 augustus op zondag veel langer open. Niet meer van 12.00 – 18.00 uur, maar voortaan van 10.00 – 20.00 uur. Het blijft de enige supermarkt in Zetten die op zondag open is.

De COOP in Herveld is sinds 1 september ook op zondagochtend vanaf 10.00 uur open. Het trekt daarmee de aanvangstijd weer gelijk met concurrent Albert Heijn in Zetten.

Onder leiding van Wageningen Universiteit en Research (WUR) werden er in de week van 18 – 25 augustus in Randwijk met de hand vierhonderd verschillende soorten biologische aardappelen gerooid en geselecteerd. Het doel is om over twaalf jaar smakelijke, winstgevende en aardappelziekte vrije biologische aardappelen in de schappen van de supermarkten te hebben. Een prototype komt volgend jaar al op de markt. De nieuwe superpieper krijgt resistentie ingebouwd na jarenlange veredeling. Het gaat op de proefvelden in Randwijk om een gezamenlijk project van telers, veredelaars en retail, begeleid door de WUR.

Op een veld langs de Linge aan de Gesperdensestraat tussen Hemmen en Dodewaard is voor het eerst vlas geoogst. De Randwijkse agrariër André Jurrius heeft 1,3 hectare verpacht aan studenten van de mode academie Artez, die daar een volledig Nederlands productieproces willen. Volgens de Artez studenten kan dat duurzamer, met zuivere biologische teelt en fabricage in Nederland, dan het productieproces in China.

De rekenkamercommissie presenteerde onlangs een rapport over burgerparticipatie in de gemeente Overbetuwe. De conclusie van het rapport is dat het daar niet best mee is gesteld. Er ontbreekt een visie op de wijze waarop inwoners betrokken worden bij voor hen belangrijke onderwerpen en de opgestelde regels getuigen van een bestuurscentristische aanpak.

Tot die conclusie was de GroenLinks fractie al eerder gekomen, maar het is altijd fijn als een onafhankelijk orgaan als de Rekenkamercommissie op basis van gedegen onderzoek tot eenzelfde inzicht komt. Dat rapport bespreken in de raad zonder er verdere vervolgacties aan te verbinden zoals het college voorstelde, ging de meeste fracties niet ver genoeg. Een door de PvdA met hulp GroenLinks en andere partijen opgesteld amendement om de aanbevelingen niet alleen te omarmen, maar dat ook om te zetten in concrete acties werd door alle partijen - met uitzondering van het CDA – ondersteund.

Wat bezielde het CDA om als enige partij tegen dit amendement te stemmen? Het CDA had grote moeite met het verband dat in het amendement werd gelegd met het rapport Schurende Democratie van Bureau Berenschot. Een rapport dat de uitkomst was van een op verzoek van de raad uitgevoerd onderzoek naar de samenwerking tussen raad en college. Dat rapport is vorig jaar besproken in de raad en alle partijen - inclusief het CDA - waren het over eens dat er aan de slag moest worden gegaan met de verbeterpunten en aanbevelingen uit het rapport.

De eerste aanbeveling in het rapport was dat er een visie zou moeten worden ontwikkeld op burgerparticipatie in overleg tussen de raad, het college en de inwoners. Het wekt dan ook geen verbazing dat de Rekenkamercommissie in haar rapportage naar dit rapport en deze aanbeveling verwijst. Waarom wilde het CDA de verwijzing naar het rapport Schurende Democratie dan niet overnemen? Het was overigens niet de eerste keer dat het CDA probeerde verbindingen met of verwijzingen naar dit rapport van tafel te krijgen.

Het rapport nog eens lezende wordt duidelijk dat in de analyse van Bureau Berenschot helder wordt gemaakt dat de politieke cultuur in de gemeente Overbetuwe in de afgelopen raadsperiodes werd gedomineerd door machtsdenken en een gebrek aan democratische hygiëne. Geen rekening werd gehouden met de inbreng en argumenten van andere partijen en inwoners. Die werden als onwelgevallig terzijde geschoven. Met dichtgetimmerde coalitieakkoorden waarbij de coalitiepartijen als een machtsblok opereerden en elke inbreng van buitenaf pareerden, was elke oppositie kansloos. Het CDA als grootste partij had hier een belangrijk aandeel in. Niet alleen inwoners voelden zich vaak niet gehoord, dat zelfde gevoel overheerste ook bij de oppositiepartijen.

En ja, het rapport Schurende Democratie is daarom dus pijnlijk voor het CDA. Kennelijk willen ze het er liever niet meer over hebben en wordt het geframed als een rapport dat alleen terugblikt. Daarmee gaan ze voorbij aan het feit dat het rapport in haar aanbevelingen juist wegen opent naar hoe het in de toekomst anders en beter zou kunnen. Om te beginnen met burgerparticipatie.

In plaats van voluit te erkennen dat het rapport Schurende Democratie de aanleiding zou moeten zijn voor de nodige zelfreflectie van het CDA op haar rol en bijdrage in de afgelopen jaren aan de politieke cultuur in Overbetuwe, heeft men het er liever niet meer over. Wegstoppen in een diepe la lijkt voor het CDA de beste oplossing te zijn. Gelukkig denkt een ruime meerderheid in de raad daar anders over. Het is als een kind dat betrapt is op een fout, maar daar niet over wenst te praten. Uit pedagogisch oogpunt zal zijn of haar omgeving daar juist op blijven aandringen. De houding van het CDA werkt in deze dus averechts.

Ondanks dat het CDA probeert om haar verantwoordelijkheid te ontlopen voor haar bijdrage in het verleden aan een negatieve politieke cultuur, zien we gelukkig wel enige verbetering. Kennelijk heeft men er bij het CDA toch iets van geleerd. De wijze waarop deze partij zich in deze raadsperiode opstelt biedt hoop voor de toekomst. Het is geen automatisme meer dat elk voorstel van het college door alle coalitiepartijen onvoorwaardelijk wordt ondersteund. Er is gelukkig weer sprake van een meer zelfstandige positie van de fracties in de raad. Vanuit een democratisch standpunt bezien kunnen we dat als GroenLinks alleen maar toejuichen.

Nu nog met elkaar het proces aangaan waarin ook de inwoners serieus worden meegenomen in de wijze waarop burgerparticipatie binnen de gemeente vorm en inhoud krijgt. Want het gaat niet alleen om regeltjes, maar om een veranderde houding en attitude bij zowel de politiek, het bestuur als het ambtenarenapparaat. Daarin hebben we nog een lange weg te gaan en zal het de nodige tijd kosten om oude reflexen op te ruimen en een cultuuromslag te maken die er hopelijk geleidelijk toe zal leiden dat inwoners zich meer betrokken voelen bij beslissingen die genomen worden en zich er ook medeverantwoordelijk voor gaan voelen.

Tijdens de behandeling van de Kadernota haalde een motie van GroenLinks het om de mobiliteit in de gemeente te verduurzamen.

In 2030 moet Nederland 49% minder CO2 uitstoten. Om dit doel te bereiken moeten landelijke overheid, provincies en gemeentes flink aan de bak. De gemeente Overbetuwe heeft hiervoor in 2017 een pakket van maatregelen opgesteld. Hierin stonden echter tot verbazing van GroenLinks geen maatregelen om de mobiliteit te verduurzamen, terwijl het verkeer een kwart van de uitstoot in de gemeente veroorzaakt. Daarom pleitte GroenLinks er in een motie voor hier eindelijk eens flinke stappen in te zetten. Dankzij steun van PvdA, ChristenUnie, D66 en GBO haalde de motie het net.

Met het aannemen van de motie moet het college van B&W voor eind 2019 een visie op duurzame mobiliteit ontwikkelen en met de landelijke overheid en de provincie afstemmen welk aandeel van de 49% CO2-vermindering van het verkeer voor rekening moet komen van de gemeente. Daarnaast moet het college voor het verkeer een pakket aan maatregelen opstellen waarmee het minimumdoel van 49% CO2-vermindering van het verkeer ruimschoots gehaald wordt. Ook moet het college een tussendoel voor 2023 formuleren met bijbehorende maatregelen. De fiets krijgt in alle maatregelen een prominente plaats en er is aandacht voor klimaatrechtvaardigheid.

GroenLinks Overbetuwe gaat tijdens de behandeling van de Kadernota 2020 vier moties indienen. In de Kadernota worden de kaders van het financiële beleid voor de komende vier jaar vastgelegd. Een belangrijk moment dus om het beleid van de gemeente Overbetuwe bij te sturen.

We willen dat er twee zwembaden blijven bestaan in Overbetuwe (Elst en Zetten); dat lokale politiek voor leerlingen op scholen in Overbetuwe meer tastbaar wordt; dat het minder makkelijk wordt om bomen te kappen en tenslotte dat duurzaam vervoer meer gestimuleerd wordt in onze gemeente.

Motie 'zwemmen in Overbetuwe': in deze motie vragen we het college om te onderzoeken of er in Overbetuwe twee zwembaden (in Zetten en Elst) kunnen blijven bestaan en wat de kosten hiervoor zijn. Ook vragen we om de mogelijkheid voor een Vitaal sportpark (een sportpark waarin naast sport ook andere maatschappelijke functies samenkomen). Deze motie wordt mee ingediend door de coalitiepartijen CDA, GBO en VVD en door de PvdA. Hierdoor kan deze motie rekenen op een meerderheid van de gemeenteraad. Motie 'Raadsleden de scholen in': hiermee bereiken we dat raadsleden voorlichting over de gemeentepolitiek op de middelbare scholen geven. Elke leerling in Overbetuwe krijgt op die manier minimaal één keer in zijn schoolcarrière de kans om op school in contact te komen met gemeenteraadsleden. Zo willen we jongeren meer betrekken bij de politiek en wellicht melden zich op die manier ook jongeren om politiek actief te worden. De motie wordt ook ingediend door PvdA, D66 en CDA, en kan daarmee rekenen op een raadsmeerderheid. Motie 'Beter bomenbeleid': naar aanleiding van verschillende situaties het afgelopen jaar, waarbij het College volgens GroenLinks te snel voor de kap koos boven andere oplossingen, dient GroenLinks een motie in om bomen beter te beschermen: we vragen om strengere criteria voor het kappen van bomen, omdat nu alle bomen in de gemeente zonder vergunning gekapt mogen worden, tenzij het om aangewezen monumentale bomen of bomen van grote waarde gaat. Voor GroenLinks zijn alle bomen van waarde, vanwege hun verkoelende werking, CO2-opname, verfraaiing van het landschap en hun belang voor dieren en insecten. De motie heeft momenteel ook steun van PvdA, CU, D66 en coalitiepartij VVD. Het wordt spannend of deze motie een raadsmeerderheid gaat halen. De afgelopen raadsvergadering (25 juni) stemden 2 leden van GBO mee met een motie van dezelfde partijen voor het behoud van de bomen aan de Vriezenenck, dus GroenLinks hoopt wederom op (een deel van) de leden van GBO. Motie 'Overbetuwe duurzaam mobiel': hierin vraagt GroenLinks samen met PvdA aan het college om uit te zoeken op welke manier de gemeente de mobiliteit in de gemeente kan verduurzamen. We vragen om concrete doelen en afstemming met de provincie en de landelijke overheid welk aandeel van de CO2-besparing zij voor hun rekening nemen en welk aandeel Overbetuwe.