Poliflw

Gisteren was een belangrijke dag voor de Utrechtse gemeenteraad. Waar wordt het Utrechtse geld aan uitgegeven? Het was de eerste begroting waarin de ambities van de coalitie van ChristenUnie, D66 en GroenLinks doorklinken. Benieuwd naar onze bevindingen? Lees verder!

Op 8 november gaf de gemeenteraad goedkeuring aan de begroting voor 2019, de eerste begroting waarin de ambities van de coalitie van ChristenUnie, D66 en GroenLinks doorklinken. 

Fractievoorzitter Rachel Streefland gaf in haar bijdrage aan het debat het college van burgemeester en wethouders duidelijke doelen mee. “De begroting is duidelijk, voor veel goede zaken is nu geld. Maar veel van de plannen moeten nog goed uitgewerkt worden. We verwachten van het college dat die plannen echt gerealiseerd gaan worden.”  

Daarbij vroeg Streefland ook om ruimte voor zingeving en bezinning. “Soms hebben mensen geen medicijnen nodig maar een luisterend oor, welzijn of dominee op recept. Daarom is het van belang om aan de veelgehoorde vraag van ouderen, namelijk praten in groepsverband over zingeving, gehoor te geven.” En in dat kader noemde ze ook dat bij ruimtelijke ordening hier al rekening mee kan worden gehouden: “Van de planvorming bij Leidsche Rijn hebben we geleerd dat we vanaf de start al rekening moeten houden met bijvoorbeeld plek voor religieuze initiatieven. Laten we die les toepassing bij onze nieuwe plannen, zoals de Merwedekanaalzone.” 

Ook de mooie plannen voor garantiebanen mag er van de ChristenUnie een tandje bij: “Maar liefst 233 mensen die een garantiebaan hadden, verloren deze weer dit jaar. Er kwamen in het eerste kwartaal van 2018 maar 13 banen bij. Hier moet de wethouder snel actie op ondernemen.” De door Streefland ingediende motie hierover kreeg steun van een ruime meerderheid van de gemeenteraad. 

Met andere partijen samen diende de ChristenUnie nog een aantal moties en amendementen in, die door het college werden overgenomen of door een meerderheid in de raad werden gesteund. Zo steunde de partij initiatieven om evenementen duurzamer te maken, bij nieuwbouw scherper te letten op de toegankelijkheid voor minder validen en een impuls te geven aan de aanpak van laaggeletterdheid, zodat ook zij goed mee kunnen doen in onze samenleving.

In Nederland leeft een groep mensen die onder de radar valt. Deze mensen hebben geen officiële nationaliteit, geen paspoort en geen rechten. Dit probleem wordt deels veroorzaakt door de inschrijving in de gemeentelijke basisadministratie, waarbij de gemeente aan zet is. Mensen worden namelijk te vaak ingeschreven als staatloos of als 'nationaliteit onbekend'. De coalitiepartijen ChristenUnie, GroenLinks en D66 roepen het college op om ambitieus te zijn in het omlaag brengen van het aantal staatlozen.

In Nederland leeft een groep mensen die onder de radar valt. Deze mensen hebben geen officiële nationaliteit, geen paspoort en geen rechten. Dit probleem wordt deels veroorzaakt door de inschrijving in de gemeentelijke basisadministratie, waarbij de gemeente aan zet is. De coalitiepartijen roepen het college op om ambitieus te zijn in het omlaag brengen van het aantal staatlozen. 

Staatlozen zijn mensen die juridisch niet bestaan: wie geen nationaliteit heeft wordt door geen enkele overheid erkend. Dit houdt onder andere in dat een staatloze geen paspoort of andere documenten kan krijgen en niet in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning. Daarom kunnen staatlozen door iedere overheid het land worden uitgezet. Verder heeft deze groep geen recht op sociale voorzieningen en kan de groep zich niet registreren in het bevolkingsregister. Hierdoor zullen ook (witte) betaalde banen in principe niet tot de mogelijkheden behoren en kan een staatloze zich niet verzekeren. Kortom: ze hebben geen officiële identiteit, geen paspoort en geen rechten. Hierdoor kunnen ze geen onderwijs volgen, niet werken en hebben ze geen toegang tot de medische zorg. Het betreft niet alleen volwassen staatlozen, maar ook kinderen die geboren zijn in Nederland. Kinderen van staatlozen krijgen namelijk niet de Nederlandse nationaliteit. 

Staatloos en nationaliteit onbekend 

In Nederland is een kleine groep staatlozen als zodanig door de overheid erkend. De status 'staatloosheid’ geeft aan deze mensen iets meer rechten hebben. Zo kunnen zij een reisdocument aanvragen en na 3 jaar legaal verblijf de Nederlandse nationaliteit aanvragen, al is staatloosheid op zich geen reden voor een verblijfsvergunning. De grote groep niet-erkende staatlozen worden echter in de Gemeentelijke Basisadministratie geregistreerd als ‘nationaliteit onbekend’. In Nederland hebben 80.000 mensen de status nationaliteit onbekend (in Utrecht 1.4251). Het gaat hier om een gekke juridische status die vele landen niet eens kennen en er ook niet zou moeten zijn. De status ‘nationaliteit onbekend’ is volgens diverse jurisprudentie2ooit bedoeld als een tijdelijke status om te onderzoeken of iemand de status staatloos kan krijgen. In de praktijk blijken mensen erg lang in deze status te blijven ‘hangen’. Ook de zogenaamde buiten-schuld-procedure is in de praktijk geen uitweg. 

Staatlozen die in Nederland op gemeenteniveau geregistreerd staan als ‘nationaliteit onbekend’ kunnen niet met documenten aantonen dat zij een nationaliteit hebben, noch aantonen dat ze geen nationaliteit hebben, omdat geen enkel land deze groep volgens haar wetten als staatsburger beschouwt. Ze hebben geen rechten op basis van de staatloosheidsverdragen en kunnen staatloosheid niet opheffen omdat ze niet kunnen naturaliseren en dragen het daardoor over op hun kinderen. De categorie nationaliteit onbekend blijft hierdoor voortbestaan. 

In het Rijksmuseum is van 6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018 een tentoonstelling geweest om het thema staatloosheid onder de aandacht te brengen. 

In 2012 is Utrecht benoemd als ‘The first human rights city in the Netherlands’ door Navanethem Pillay, Hoge Commissaris voor de Mensenrechten bij de VN. Het is dan ook de hoogste tijd om als gemeente deze bijzondere positie te behouden en ons in te zetten voor de mensenrechten van deze groep staatlozen met de status ‘nationaliteit onbekend’ De fracties van GroenLinks, D66 en de ChristenUnie stellen vragen aan wethouder Van Ooijen. Deze vragen vind je hier. De ChristenUnie is hiervoor in gesprek met o.a. Stichting Kompass, die de belangen van deze groep behartigt. 

1 Cijfers van 1-1-2018, verkregen via de Gemeente Utrecht2 De zaken Mennesson vs. Frankrijk en Nubian minors vs. Kenia 

Op 1 juni presenteerden wij als GroenLinks, D66 en CU met trots het nieuwe coalitieakkoord ‘Ruimte voor iedereen’. Een resultaat van een periode van gezamenlijk onderhandelen na spannende verkiezingen. Met allemaal ons verkiezingsprogramma in de hand zijn we de onderhandelingen ingegaan om Utrecht elk op onze eigen manier mooier en beter te maken. Samen verken je alle ambities, alle mogelijkheden, overeenkomsten en verschillen en neem je besluiten.

Als politieke partijen leggen wij sinds juni verantwoording af over ons akkoord en lichten we besluiten toe. Enigszins verrast vernamen we eind juni dat het Algemeen Dagblad inzage vroeg in de onderhandelingsstukken. Het is voor Utrecht en ook in Nederland uniek dat deze informatie vrijgegeven wordt.

Openheid en transparantie zijn een groot goed in onze democratie. Net zo belangrijk in het democratisch proces is de vertrouwelijkheid van coalitieonderhandelingen. Bij dit WOB-verzoek moesten die belangen tegen elkaar afgewogen worden. Namens GroenLinks, D66 en de ChristenUnie willen wij de vertrouwelijkheid van het onderhandelingsproces waarborgen. Niet alleen voor onszelf, maar juist ook met het oog op toekomstige onderhandelingen. Partijen die overwegen om te gaan besturen en daarover in gesprek zijn, moeten zich vrij voelen om standpunten naar voren te brengen en om informatie op te vragen. Dit zorgt voor een gelijk speelveld tussen de onderhandelende partijen en schept vertrouwen onderling. Ook moeten ideeën die eerder nog niet zijn bedacht of onderzocht, op tafel kunnen komen. . Immers, de inzet (verkiezingsprogramma’s) en het resultaat (coalitieprogramma) zijn voor iedereen openbaar. 

Tegelijkertijd zijn wij ook partijen die openheid willen geven in onze keuzes. Zo willen we transparant zijn welke organisaties als expert hebben opgetreden tijdens de onderhandelingen of welke organisaties uit eigen beweging input hebben gegeven. Een groot deel van deze input is al tijdens of vlak na de onderhandelingen openbaar gemaakt. Via het WOB-verzoek wordt deze informatie nu opnieuw en volledig openbaar. Ook vinden wij het als partijen belangrijk dat feitelijke informatie en presentaties die wij hebben gekregen over dossiers, voor alle fracties en dus ook openbaar beschikbaar is. Door het WOB-verzoek wordt deze informatie ook vrijgegeven. 

Met het oog op de toekomst vinden wij het belangrijk om als gehele gemeenteraad van gedachten te wisselen over hoe we met openbaarheid van informatie in het onderhandelingsproces willen omgaan. Natuurlijk zijn het uiteindelijk de partijen die daadwerkelijk aan de onderhandelingstafel zitten die hier met elkaar afspraken over maken. Wij leren van dit WOB-verzoek dat wij een volgende keer vóóraf afspraken maken over openheid en vertrouwelijkheid in plaats van achteraf. 

De Voedselbank in Leidsche Rijn is er al 10 jaar een begrip en steun en toeverlaat voor mensen in Leidsche Rijn, Vleuten en De Meern die onder of rond het sociaal minimum leven en in financiële nood verkeren. Onlangs is gebleken dat de Voedselbank mogelijk uit het huidige pand zou moeten vertrekken. Er is onduidelijkheid en onzekerheid over de voortzetting van de voedselbank in Leidsche Rijn. CU-fractievoorzitter Rachel Streefland bevraagt daar samen met GroenLinks, D66 en PvdA de wethouder vandaag over.

Naast de Voedselbank zelf zijn er ook nog andere maatschappelijke initiatieven actief: de Buurwerkkamer is er ook gehuisvest, en er is een aanbod in sociaal-juridische ondersteuning. Het uitgiftepunt is een ontmoetingsplek, er wordt koffie en thee geschonken en er is tijd en ruimte voor een praatje. Er worden, samen met de vrijwilligers van de Buurtwerkkamer, mensen geholpen met solliciteren, opleidingen aangevraagd, mensen worden geholpen met het invullen van formulieren en verwijzingen naar andere instanties, er wordt hulp gegeven bij pc-problemen en er is een inloopspreekuur voor mensen die in kwetsbare omstandigheden verkeren zoals de jongeren van Place2BU en bewoners van Skaeve Huse.  

De maandelijkse vaste lasten van €600 hoest de VoedselbankPLUS, samen met de Buurwerkkamer, zelf op, ondersteund met giften van donateurs. De coördinator van de VoedselbankPLUS is het gesol inmiddels zat, is moe, wil dat er helder en op tijd gecommuniceerd wordt en verlangt bestaanszekerheid van de VoedselbankPLUS. Als dat er niet komt dan zou betekenen dat er voor 150 gezinnen in Leidsche Rijn, Vleuten en De Meern geen voedselpakketten beschikbaar zijn, geen inloopspreekuur, geen praatje voor mensen die eenzaam zijn, geen hulp bij het invullen van complexe formulieren, of sollicitatiehulp. En dat er ruim 50 vrijwilligers hun inzet voor de inwoners aldaar in de stad kunnen intrekken. 

ChristenUnie-raadslid Rachel Streefland vindt het tijd voor actie. ‘In februari 2018 was er een vergelijkbare situatie in de Voedselbank Ondiep. Voor de vrijwilligers en de mensen die afhankelijk zijn van de VoedselbankPLUS is het niet wenselijk dat we van incident naar incident gaan. Het is tijd voor een structurele aanpak die de bestaanszekerheid van de Voedselbanken in Utrecht beter kan garanderen.’   

Vanmiddag worden de vragen aan de wethouder gesteld tijdens het wekelijkse vragenuurtje. 

Begin deze maand werd Jan Wijmenga officieel benoemd tot raadslid voor de ChristenUnie Utrecht. Deze week voerde hij voor het eerst het woord tijdens de bespreking van de Voorjaarsnota. Ook benieuwd naar Jan? Met dit interview een (hernieuwde) kennismaking!

Kun je iets over jezelf vertellen? Ik vermoed – hoop – dat ik voor de meeste leden geen onbekende ben: sinds begin deze eeuw ben ik betrokken bij de ChristenUnie, in verschillende rollen. En in die jaren heb ik ook in verschillende wijken van de stad gewoond: in Dichterswijk, Overvecht, Hoograven en nu alweer een aantal jaren in Leidsche Rijn, samen met mijn vrouw en onze kinderen. Het raadswerk combineer ik met mijn baan in Den Haag, waar ik werk als adviseur chemische stoffenwetgeving bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Je was namens de ChristenUnie betrokken bij de onderhandelingen met de coalitiepartijen GroenLinks en D66. Hoe kijk je terug op deze periode? Het was vooral een hele drukke periode. Naast de middagen en avonden die Maarten van Ooijen en ik met de onderhandelaars van de andere partijen doorbrachten was er ook nog de nodige afstemming met ‘ons’ onderhandelteam, ging het werk in Den Haag ook door en vrouw en kinderen willen je ook nog wel eens zien. Het was een hele intensieve tijd, maar ik ben er trots op dat we een goed akkoord hebben kunnen bereiken, waarin ook heel veel punten van de ChristenUnie herkenbaar terugkomen. 

Je bent niet voor het eerst gemeenteraadslid. Sterker nog, je legde op 7 juni voor de vierde keer de eed af. Ga je door waar je de vorige stopte? Heb je nieuwe ambities voor de komende vier jaar? Mijn ambitie is in elk geval dat deze periode langer gaat worden dan alle vorige bij elkaar. Ik denk dat ik ten opzichte van Maarten en Jolande wel een andere stijl heb, dat heeft ook te maken met interesses en ervaring, maar het zal zeker niet zo zijn dat de fractie nu ineens hele andere standpunten gaat innemen. Ik vind het juist wel fijn om enige consistentie te hebben in wat we als partij doen. Het mooie als raadslid is dat je ook in je eigen omgeving resultaat kunt zien van je werk: één van mijn ambities voor de komende periode is dat ik Utrecht verkeersveiliger wil maken. In het coalitieakkoord is daar jaarlijks geld voor vrijgemaakt zodat onveilige plekken aangepakt kunnen worden. Daar ga ik zeker mee aan de slag.  

Binnenkort staat de vakantie voor de deur. Hoe breng je je vrije tijd meestal door? De meeste vrije tijd die ik heb is als de kinderen ook vrij zijn. Dus vaak is wat ik doe gecombineerd met wat zij doen: in de weekends ben ik veel rond sportvelden te vinden, als coach, scheidsrechter of als supporter. Dat we nu een ‘eigen’ wethouder Sport hebben, daar ben ik dan ook wel mee ingenomen! En in Utrecht hebben we toch wel hele mooie parken, in of bij alle wijken. Ik kom zelf veel in het Maximapark, maar ook het park van kasteel De Haar, daar zou iedereen toch wel eens moeten kijken.

Heb jij je ook al eens verbaasd over de nieuwe situatie op het Jaarbeursplein? Wij van de ChristenUnie vonden het vreemd dat fietsers moeten afstappen om bij de fietsenstalling te komen. We kondigden daarom samen met onze coalitiepartners D66 en GroenLinks (door de Fietsersbond al eerder 'de fietscoalitie' genoemd) vragen aan de wethouder aan. De situatie wordt vandaag aangepast, maakte CU2030 Utrecht gisteren bekend. Mooi nieuws! Is de aanduiding van de nieuwe 'shared space' duidelijk genoeg? We houden het in de gaten!

Utrecht werkt aan een ambitieus beleid om mensen meer te laten fietsen. Ook in het Stationsgebied wordt hier vorm aan gegeven door steeds meer ruimte te geven aan de (parkerende) fiets. De Jaarbeurspleinstalling is een van de grootste stallingen in het Stationsgebied en ontvangt dagelijks duizenden fietsers, fietsers die snel hun fiets willen parkeren om vervolgens door te gaan naar de trein. Prachtig natuurlijk dat zoveel mensen deze twee duurzame vervoersmiddelen combineren, dit willen we natuurlijk graag blijven stimuleren.

Met verbazing keken de drie coalitiepartijen daarom naar de nieuwe inrichting van het Jaarbeursplein. Daar zijn de fietspaden die leiden naar de grote Jaarbeursstalling grijs geverfd – en mag er niet meer gefietst worden. Hoewel het duidelijk is dat de beperkte ruimte in de stad gedeeld moet worden, vinden ChristenUnie, GroenLinks en D66 het een slechte zaak dat de fietsenstalling niet per fiets bereikt kan worden. Ze stellen daarom vragen aan de wethouder.Dit lijkt al gevolgen te hebben: de verbodsborden voor de fiets zullen deze week verwijderd worden. In plaats daarvan komen borden die een ‘shared space’ aanduiden: de ruimte wordt gedeeld door de fiets en de voetganger. Indiener van de vragen, CU-raadslid Jan Wijmenga, wil de vragen alsnog stellen, want de ChristenUnie wil weten hoe het zo heeft kunnen komen. Hier kunt u de vragen vinden, die tijdens het vragenuur om 17u vandaag worden gesteld. 

Vandaag werd in de Gemeenteraad het coalitieakkoord besproken. Benieuwd naar hoe de fractievoorzitter, Maarten van Ooijen, dit verwoordde? Lees verder!

Voorzitter. Een wijs mens fluisterde mij eens toe: ‘Door een keur van raadgevers komt een volk tot bloei’. Ik vertelde al bij de presentatie, vorige week, dat ik deze wijsheid goed in mijn achterhoofd heb gehouden. En helemaal in lijn met deze visie, hebben wij, GroenLinks, D66 en ChristenUnie, gezocht naar een keurkorps van raadgevers. Vooral in buurten en wijken. En daar – zie daar – was voor het eerst de hand van de ChristenUnie zichtbaar. Niet alleen een breed stadsgesprek, maar ook een buurtgesprek als broodnodige aanvulling van ons denken in participatie. Precies in lijn met ons verkiezingsprogramma waarin de buurt centraal staat. En daarom, op naar Vleuten / De Meern, op naar Overvecht. Het keurkorps werd vervolgens uitgebreid met experts, hoogleraren, deskundigen van allerlei snit.Voorzitter, belangrijker dan alle tips, zelfs veel belangrijker dan dat, heeft dit keurkorps van raadgevers ons uitgedaagd. Door niet enkel een scala van maatregelen te beschrijven, of een samenvatting van de drie verkiezingsprogramma’s maar om een gezamenlijke visie te beschrijven. Visie voor de toekomst. Visie op groei. Visie voor Utrecht. Die uitdaging is verwoord in dit akkoord, met drie pijlers als een paal boven water:

Kies ervoor dat iedereen mee kan komen Kies nu onbetwist voor verduurzaming en groen. Van alle dingen weet je 1 ding zeker: je bent niet alleen.

Ik loop ze kort langs.

Iedereen doet mee

Voorzitter, wat is Utrecht waard als de stad slechts voor enkelen is weggelegd? Een hobby van de elite, van de politieke elite? Daarom vaart deze coalitie scherp aan de wind voor iedereen.Er komt daarom een miljoenenaanpak voor mensen met problematische schulden en armoede. Voorzitter, ik denk aan die dame die me afgelopen zondag op de schouder tikte en vroeg: ‘en, wat hebben jullie bereikt rond armoede?’ Met enige trots vertelde ik dat we in deze periode maar liefst 4,9 miljoen euro uittrekken. We borgen structureel de huidige aanpak van een half miljoen euro. We geven ruimte aan maatschappelijke initiatieven, 
we zorgen dat mensen die nu buiten de U-pas vallen toegang krijgen tot de pas. We kijken of de hoogte van de inkomenstoeslag volstaat en verhogen meteen de studietoeslag voor studenten met een beperking. Voorzitter, hier klopt ons hart, hier willen wij verschil maken, Juist voor deze dame, die mij op de schouder tikte.Of neem de zorg. We zetten de groeiende groep ouderen en dementie op de kaart, maar investeren ook in een rookvrije generatie van jongeren. We investeren in een extra hospice, maar ook in de consultatiebureaus en de preventie van jeugdhulp. Waardig ouder worden komt op de kaart te staan, en tegelijkertijd realiseren wij een jongeren-cultuurhuis in Overvecht.Voorzitter, of neem kwetsbare groepen in de prostitutie. Een van de thema’s waarop dit college de aanpak fors verbetert. 

Een ketenregisseur tegen mensenhandel, Trainingen voor loketmedewerkers, Een speciaal programma tegen loverboys in de seksindustrie.

Allemaal vruchten van dit akkoord. We beschermen kwetsbare jongeren, minderjarigen, die met dwang, uitbuiting en handel in de seksindustrie worden geconfronteerd! Een groeiende groep, die extra bescherming verdient. Voor de tippelaars aan de Baan gaan we op zoek naar een goede toekomst. Op maat en voor ieder passend.Ik kan u dit stellen, als er met dit coalitieprogramma ook maar één persoon uit de handen blijft van mensenhandelaren, van uitbuiting en dwang, dan is op dit punt de inzet van de ChristenUnie al meer dan terugbetaald!

 2.Verduurzaming en groen

Dan ga ik naar mijn tweede deel: Groen, groener, groenst. En kijk wat we hier doen: vijf zeer ambitieuze doelstellingen. Niks geen vaagtaal, maar hard en concreet.

Alle energie inkoop verduurzaamd in 2020 Op 20 procent van alle daken zonnepanelen in 2025 Duurzame stadsverwarming, in 2030 40.000 woningen van het gas af, in 2030 En het gemeentelijk vastgoed energie-neutraal in 2040.

Voorzitter, maar groen en duurzaam gebeurt ook in het verkeer. De fietscoalitie is van start. Groen geven aan de fiets. Voorrang geven aan de fiets. Ruimte geven aan de fiets. Straten inrichten volgens de fiets. En waar Mirjam Bikker als fractievoorzitter samen met het CDA in 2006 de eerste stappen zette voor een autovrij Janskerkhof, borduurt deze coalitie nu voort naar de Oudegracht, het volledige Janskerkhof en het Stadhuisplein.

3. Je bent niet alleen

Voorzitter, tenslotte kom ik op mijn derde thema: ‘Je bent niet alleen’. En dat thema wordt zo mooi verwoord in dat liedje van Guus Meeuwis, “Je bent niet alleen, je hoeft niet alleen.En laat ons nooit verleiden tot die waanzinOf blind zijn voor de wereld om ons heenWant wij zijn allemaal Gelijk gemaakt.” 

Voorzitter, zo is het maar net. Vrijwilligers, werkgevers, professionals, medewerkers, ambtenaren, ondernemers, mantelzorgers. We zijn er met, voor elkaar.En dat geldt niet in de laatste plaats ook met en in dit hoogste orgaan, de gemeenteraad. “Een keur aan raadgevers brengt een volk tot bloei.” U bent onderdeel van dat keurkorps van raadgevers. Voorzitter, ik kijk uit naar de samenwerking, met u als keurkorps van wijsheid.