Poliflw

De Omgevingsvisie is bedoeld als langetermijnperspectief en politiek toetsingskader voor de integrale fysieke ontwikkeling van Zwolle in de komende twintig jaar.

De fractie van de Partij van de Arbeid wil de ontwerp-Omgevingsvisie, die het college inmiddels aan de raad en aan de stad heeft voorgelegd, beoordelen op twee aspecten:

De inhoudelijke ambities en keuzes De participatiemogelijkheden voor de Zwolse bevolking.

Aan het slot van ons betoog komen wij met een concreet voorstel voor het vervolg.

Allereerst de inhoud. Wij hebben ons door de ruim 200 pagina’s (Ontwerp-visie + ontwerp-OER) heen geworsteld en dat brengt ons tot de conclusie dat de ontwerp-Omgevingsvisie in zijn huidige vorm:

veel ongelijksoortige informatie bevat een zeer hoog ambitieniveau kent dat niet of nauwelijks wordt onderbouwd en dat daarmee ook onhaalbaar is omdat simpelweg niet alles kan veel signaleert, maar geen strategische keuzes maakt.

Onze fractie is dan ook van mening dat dit stuk onvoldragen is. Daarmee is het ongeschikt als basis voor een goede discussie in de raad en met de stad en kan het wat ons betreft niet dienen als opmaat naar besluitvorming door de raad in december 2020.

De tekortschietende inhoud willen wij illustreren aan de hand van de volgende punten.

Het college schetst een perspectief van een stad die kan – en zelfs moet – groeien tot 000 a 180.000 inwoners. Dat wordt gepresenteerd als een welhaast onvermijdelijke ontwikkeling: Zwolle is booming en dat zullen we weten ook. Nergens wordt de vraag gesteld, laat staan beantwoord, in wat voor stad wij, maar vooral onze kinderen, eigenlijk willen wonen, welke fysieke kwaliteiten daarbij horen en op welke omvang van de stad we dan zouden moeten mikken. Het overkomt ons kennelijk allemaal als we het college mogen geloven en we moeten vooral ruimte bieden aan ‘initiatieven’ – meestal vanuit de markt – die ‘gefaciliteerd’ moeten worden. De discussie over mogelijke stadsuitleg (die onvermijdelijk verbonden is met een groei tot boven 140.000 inwoners) is cruciaal voor de ontwikkeling van de stad, maar wordt niet meegenomen in deze ontwerp-visie. Dat wordt doorgeschoven naar 2022, omdat stadsuitleg volgens de wethouder onderwerp is van het lopende MIRT-overleg met het Rijk. Kan de wethouder ons toelichten welke onderwerpen er nu eigenlijk in dit MIRT-traject aan de orde komen? En welke keuzevrijheid de raad nog heeft als het college tot afspraken met het Rijk mocht komen? Is de wethouder het met ons eens dat de keuze van een of meer locaties voor stadsuitleg zo ingrijpend is voor de ontwikkeling van de stad dat die keuze gemaakt zou moeten worden in het kader van de Omgevingsvisie en niet pas nadat die visie is vastgesteld? Anders gezegd: dat de visie pas kan worden vastgesteld als de keuze voor stadsuitleg is gemaakt? De hoogbouwvisie zou wat ons betreft antwoord moeten geven op de vragen waarom hoogbouw nodig is en waarom dat goed is voor de stad. Bij dit onderwerp verwacht je een degelijk stedenbouwkundig verhaal. De ontwerp-visie beperkt zich op dit punt tot een potloodschetsje met enkele teksten uit de losse pols, iets wat je eerder zou verwachten bij een ambtelijke brainstormsessie. Wij willen het college graag uitnodigen om op dit onderwerp nu eens echt aan het werk te gaan. En vanuit het idee dat hoogbouw een middel is en geen doel op zich leggen we daarbij graag een alternatieve benadering op tafel: kijk eens naar het concept van beperkt gestapeld bouwen in woonblokken van maximaal zes lagen, zoals dat in Barcelona en Parijs is toegepast en waar architect en stedenbouwkundige Sjoerd Soeters ook in Nederland voor pleit. De ontwerp-visie signaleert veel, maar maakt geen keuzes. Zo wordt de groene-vingerstructuur die sinds tientallen jaren de drager is voor het stedelijk groenbeleid ‘in essentie’ behouden in plaats van fundamenteel beschermd. Het bebouwen van IJsselvizier A en B wordt zelfs mogelijk. En dan hebben we het nog niet eens over de onzalige plannen voor de Zwartewaterzone waar buitendijks bouwen in een onderdeel van het natuurnetwerk op het programma staat. Ook de keuze voor de STOP-benadering in de zone Stadruit (die wij zeker toejuichen) wordt weer onderuitgehaald door de blijvend belangrijke rol die aan de auto wordt toegekend. Dat zal ongetwijfeld de VVD aanspreken, maar ons niet. Als verlengde van punt 4: het OER is weliswaar nog niet af en niet in de ontwerp-visie verwerkt, maar hierin worden harde noten gekraakt over de ontwikkeling van Zwolle op belangrijke aspecten als leefbaarheid, klimaat en duurzame energie, groen en natuur en biodiversiteit. Zo wordt bijvoorbeeld de vermindering van CO2-uitstoot met 49% in 2030 naar verwachting niet gehaald. Tegelijkertijd focust het college volledig op de ontwikkeling van Tolhuislanden voor er andere kansrijke gebieden voor grootschalige opwekking van zonne-energie in beeld kunnen komen. In de ontwerp-visie wordt niet ingegaan op de gevolgen van de Zwolse ambities voor de regio. Gezien de centrale positie van onze stad en het grensoverschrijdende karakter van aspecten als bijvoorbeeld economie, mobiliteit en energievoorziening, maar mogelijk ook van een toekomstige staduitleg, is dat toch eigenlijk onbestaanbaar: Zwolle maakt plannen voor de toekomst, maar doet dat met de rug naar de regio.

Dan de participatiemogelijkheden voor de Zwolse bevolking. Die zijn wat ons betreft absoluut onder de maat. Door de coronapandemie heeft het hele proces rondom het opstellen van de ontwerp-Omgevingsvisie forse vertraging opgelopen en dat geldt ook voor het participatieproces. Wij schatten die vertraging op minstens een half jaar. En wat doet het college? In plaats van het verlengen van het proces met de verloren tijd zet men de achterdeur op slot: er moet volgens het college hoe dan ook in de raadsvergadering van december 2020 een besluit worden genomen over de – dan definitieve – Omgevingsvisie. Het gevolg daarvan is dat het participatietraject over het integrale stuk – na de ongelukkige zienswijzenprocedure in de zomervakantie – wordt ingedikt tot vier weken van 22 september tot 20 oktober 2020, waarin een veelheid aan digitale sessies en inloopbijeenkomsten voor een-op-een-gesprekken is gepland. Een snelkookpan dus in plaats van ‘slow-cooking’.

De haast van het college vinden wij – gelet op het enorme belang van de Omgevingsvisie voor de ontwikkeling van de stad – onbegrijpelijk en ontoelaatbaar. Onbegrijpelijk omdat nergens duidelijk wordt gemaakt waar die haast vandaan komt. De wethouder verwijst naar ‘initiatieven die op duidelijkheid wachten’. Wat zijn die initiatieven, wethouder? En gaan die niet door als de visie – bijvoorbeeld – een half jaar later door de raad zou worden vastgesteld? Of ontstaan er dan andere problemen? Kortom: wat zijn gevolgen als we als raad meer tijd uittrekken voor het proces? De haast vinden wij ontoelaatbaar omdat hiermee het beeld ontstaat dat de Omgevingsvisie ‘er even doorgedrukt moet worden’. De weerstand tegen de ontwerp-visie is groot: kijk maar naar de inhoud van vele zienswijzen.

Wij stellen daarom het volgende voor:

Het college neemt de huidige ontwerp-Omgevingsvisie terug en komt met een nieuwe versie die beter doordacht en behoorlijk onderbouwd is Op basis van die verbeterde versie wordt een nieuw participatietraject voor de stad georganiseerd De besluitvorming over de definitieve Omgevingsvisie wordt uitgesteld tot de tweede helft van 2021 zodat ook de uitkomst van de MIRT-gesprekken daarin meegenomen kan worden.

Dat biedt een aantal voordelen. Allereerst krijgen college en ambtelijke organisatie de tijd om de ontwerp-visie te herschrijven tot beter verhaal. Vervolgens krijgt de stad veel meer tijd om op de ontwerp-visie te reageren en krijgen ook raadsfracties de ruimte om in de stad in gesprek te gaan. En tenslotte neemt daarmee de kans toe dat er een Omgevingsvisie ontstaat die in de stad, in de raad en in de regio op een breed draagvlak kan rekenen. Dat is voor zo’n belangrijk document van levensbelang en past ook in de Zwolse traditie om grote beslissingen weloverwogen en met brede steun te nemen.

Het bericht PvdA wil meer tijd voor goede Omgevingsvisie – Debatbijdrage verscheen eerst op PvdA Zwolle.

De Algemene Beschouwingen van 2020 zijn volledig gericht op de enorme gevolgen van de coronacrisis. Thom van Campen debatteerde daar op 26 juni 2020 over. We zijn blij met de voortvarendheid waarmee het college plannen heeft gemaakt en ook heeft uitgevoerd, om dit virus in de hand te kunnen krijgen. Van ons Actieplan ondernemen naast corona zijn al een paar punten gerealiseerd en daar zijn we blij mee. We vragen wel aandacht voor de lokale ondernemers. Zwollenaren, en ook toeristen, moeten de Zwolse en regionale MKB kunnen vinden. Ook denken we aan het instellen van een investeringsfonds, om te zorgen dat we kunnen blijven verdienen aan onze stad, ook als de inkomsten van het grondbedrijf terugkopen. Lees de hele bijdrage van Thom van Campen hieronder:

Bijdrage Begroting 2020 Uitgesproken op 8 november 2019

Ik wil eerst namens onze fractie iedereen bedanken die heeft meegewerkt aan de voorliggende begroting.

Een eerlijke toekomst voor iedereen. Dat begint bij goed onderwijs. Afgelopen woensdagmiddag stond ik op het terrein van de IJsselhallen met heel veel Zwolse leraren en schoolleiders. Zij eisten – terecht – structureel geld voor structurele problemen in het onderwijs. Nu is de begroting van de rijksoverheid een tikkeltje gunstiger dan die van Zwolle, en mede doordat zij geld in de zak houden, hebben gemeentes minder te besteden.

Maar gelukkig hoeven wij vandaag in Zwolle niet te praten over de mogelijke sluiting van de bibliotheek of zoals in Dalfsen over de sluiting van een consultatiebureau. In Zwolle kunnen we investeren. Dat doen we ook, vooral met incidenteel geld (4,4 miljoen) en een beetje structureel geld (3 ton). Het is volgens onze fractie slim om behoedzaam om te gaan met het beschikbare geld, gezien de investeringen die er allemaal nog aankomen en de onzekerheid met betrekking tot de inkomsten.

Wel vragen wij ons af of alle mooie ambities die dit college heeft haalbaar zijn. Er zit spanning tussen de ambities, hoe blijf je bijvoorbeeld die sociale stad als je tegelijkertijd wil en moet investeren in stedelijkheid en mobiliteit? Het lijkt erop dat de echte keuzes steeds maar uitgesteld worden, althans, er zit een enorme vertraging op allerlei aangekondigde en beloofde plannen op dossiers waar Zwollenaren echt iets aan hebben, daar zal ik later op terugkomen. Hoe dan ook: er zullen uiteindelijk keuzes moeten worden gemaakt en de PvdA wil graag op voorhand inzicht in de dilemma’s die daaraan voorafgaan. Daarom dienen we samen met D66/SP een motie in om daar als gehele raad in betrokken te worden.

Maar de vraag voor vandaag is, wat kan de Zwollenaar concreet verwachten van dit college in 2020? De economie groeit nog steeds, maar de groep die niet profiteert van de groei wordt nog steeds groter. Als je niet in de juiste dingen investeert, dan wordt het verschil tussen de haves en have nots in deze stad nog groter.

Er zijn drie onderwerpen waarop de PvdA in 2020 meer actie wil zien van dit college: 1. Betaalbare woningen 2. Bestaanszekerheid (werk & inkomen) 3. Een duurzame toekomst die voor iedereen betaalbaar is

1. BETAALBARE WONINGEN Zekerheid begint bij een dak boven je hoofd. Daar hebben we het recent uitgebreid over gehad in deze raad. Maar dat is voor de PvdA geen reden om het er nu niet weer over te hebben. Sterker nog, we maken ons ernstig zorgen over de inzet van dit college als het gaat om het toevoegen van starterswoningen. Want al dat praten en plannen maken levert tot nu toe op, dat we volgend jaar slechts 33 (!!) koopwoningen onder de 210.000 bouwen (dat is al ver onder de 10% die wij sowieso al weinig vinden). Daar bovenop hoorden we afgelopen week over de nieuwbouwplannen in de Zwartewaterzone, waar slechts 20% van de in totaal 270 te bouwen woningen in de goedkope categorie valt, en dat is dus incl. sociale huur? En de rest middelduur en maar liefst 40% dure woningen. Dat kunnen wij toch niet accepteren? Wij vinden een verklaring hiervoor van de wethouder op zijn plaats.

 

2. BESTAANSZEKERHEID

We zien in Zwolle meer personen die van een minimum inkomen moeten leven. Een deel van deze groep zit in de bijstand, is werkzoekend. Maar onder hen zijn ook mensen die werken, als zzp’er of met flex- en nulurencontracten. Die laatste groep is een kwetsbare groep, die bij de eerstvolgende economische crisis weer op straat staan. Investeren in mensen in een kwetsbare positie In deze kwetsbare groep moeten we structureel investeren. Het is belangrijk ze niet uit het oog verliezen, zodat we ze kunnen opvangen als dat nodig is. De PvdA wil daarom structureel en meer geld voor opbouwwerkers in de wijken, structurele huisvesting voor de Voedselbank, verhoging van de individuele toeslag voor eenoudergezinnen en AOW’ers moeten weer gebruik kunnen maken van het participatiefonds. [Maar ook een sociaal initiatief als de Joseph Wresinskistichting moeten we als gemeente helpen met het vinden van een nieuw onderkomen, nu zij volgend jaar op straat staan].

Investeren in werk voor iedereen Werk is vaak – niet altijd – een stap uit de armoede. Ondanks de economische groei blijft het aantal mensen in de bijstand in Zwolle hoog. Hoger dan in de rest van Nederland. We zien wel enige uitstroom en dat is mooi, maar de vraag is: wie stromen er niet uit? Want er zitten zo’n 1600 Zwollenaren al langer dan 5 jaar in de bijstand. In de begroting lezen we allerlei plannen –sectoragenda’s-wendbaarheid-inclusiviteit-doe-agenda-etc en die plannen moeten zorgen voor 500 extra matches. Maar hoeveel mensen van die groep van ong. 1600 bijstandsgerechtigden zitten daarbij? Dus wethouder, wat brengt de HCA deze groep concreet in 2020?

De HCA zegt: werkgevers aan kop. Op zich logisch, dat is de arbeidsmarkt. Maar wat nou als deze arbeidsmarkt geen match vindt met deze groep? De Partij van de Arbeid denkt dat iedereen de samenleving iets te bieden heeft en ziet kansen om werkzaamheden waar de samenleving behoefte te matchen met deze groep. Wij willen daarom twee zaken laten onderzoeken: 1. Aan welke werkzaamheden de samenleving, de stad, behoefte heeft, maar waarvoor nu geen vacatures zijn omdat de markt er niet om vraagt of omdat de middelen er nu niet zijn. 2. Wat kan en wil deze groep? Hoeveel uur per week kan iemand werken? En dan willen we kijken: zijn hier ook matches te maken?

Wij snappen dat partijen verschillend denken over hoe we dan vervolgens die matches moeten financieren, maar wij kunnen ons voorstellen dat er bij de VVD en GroenLinks ook behoefte is aan deze inzichten.

Investeren in eerlijke beloning Bij werk hoort eerlijke beloning, daar heeft u de PvdA ook al vaker over gehoord. Maar ook bij stages hoort een eerlijke beloning. Nu weten we dat deze gemeente verschillende stagevergoedingen hanteert voor MBO’ers HBO’er en WO’ers. Terwijl deze studenten toch dezelfde kosten hebben maandelijks en even hard werken. MBO’ers krijgen 250 euro per maand, HBO’ers 350 en WO’ers 450. En als je korter dan 3 maanden stage loopt, je dan krijg je helemaal niets. Dit vinden wij niet eerlijk, daarom vragen we het college de kosten hiervoor in kaart te brengen en met een voorstel te komen voor één stagevergoeding voor alle studenten: MBO-HBO en WO

 

3. Een duurzame toekomst voor iedereen

Van een eerlijke beloning naar een eerlijke toekomst. Duurzaamheid is de sleutel tot een leefbare toekomst voor onze kinderen en de kinderen van onze kinderen. De PvdA vindt het belangrijk dat iedereen mee kan doen in de overgang van gebruik van fossiele energiebronnen, naar duurzame energiebronnen. Op het gebied van klimaatadaptatie liggen we goed op schema. Maar op het gebied van de energietransitie en circulaire economie zijn nog slagen te maken.

Want: in deze begroting wordt er wederom geen geld vrijgemaakt om Zwollenaren een stap te laten die transitie. Enerzijds de Zwollenaren die wel willen bijdragen, maar dat niet financieel niet kunnen. Anderzijds Zwollenaren die wel willen maar niet weten waar te beginnen. Diverse pogingen van onze fractie om deze inwoners wél beter te ondersteunen mee ten spijt, hebben wij vanuit dit college nog geen enkele concrete actie gezien. We hebben al eerder gepleit voor gratis energiecoaches. In Leeuwarden gaan ze daar voortvarend mee aan de slag en dat scheelt mensen nu al tientjes per maand. Maar wat kan een Zwollenaar in een tochtige huurwoning, met weinig geld op de bank, nu verwachten van deze gemeente op 1 januari 2020? En wat kan een Zwollenaar, in een oudere koopwoning, die graag wil verduurzamen maar dat financieel niet kan dragen, verwachten van deze gemeente op 1 januari 2020? Dit vraagstuk heeft echt haast, kijk naar het onderzoek van Ecorys over energiearmoede: https://www.tubantia.nl/binnenland/energiearmoede-groeit-in-nederland~a0a345a1/

Circulaire economie. En dan over de circulaire economie. Eerst een positieve noot tussendoor: de ja/ja sticker! Die komt er. Wat goed. Minder papierverspilling. En – de positieve noot is weer voorbij – hopelijk daarmee ook minder restafval. Want het scheiden van afval, dat gaat in deze stad nog wat minder goed. De beoogde 100 kilo restafval per inwoner in 2020 redden we niet en wordt vooruitgeschoven naar 2022. Wat onze fractie dan echt niet begrijpt, is dat er geen aanvullende maatregelen worden aangekondigd. Daar wordt geen melding van gemaakt of geld voor vrijgemaakt. Daarom een aansporing van onze fractie in de vorm van een motie: kom met concrete aanvullende maatregelen voor de PPN.

En over afval gesproken. De PvdA-fractie heeft zich verbaasd over het feit dat het college voor 2020 en 2021 het budget voor de ondersteuning van initiatieven op het gebied van circulaire economie halveert naar € 100.000 per jaar. Dat betekent dat allerlei initiatieven dus niet gaan worden ondersteund en dat lijkt ons een slechte zaak, juist op een thema dat nog van de grond moet komen. Wij zijn er niet gerust op dat Zwolle met zo’n bedrag een actieve en volwaardige rol kan spelen en stellen op dit punt een amendement voor om het budget te verhogen naar € 200.000 per jaar.

Investeren in de circulaire economie heeft als bijkomend voordeel dat het ook de werkgelegenheid in Zwolle en de regio kan stimuleren. En dan niet alleen banen in de kenniseconomie, maar ook nieuw werk voor meer praktisch geschoolde mensen: denk daarbij aan reparatiewerk/repaircafé’s.

Kortom: kom in actie! Voorzitter, weer even terug naar de IJsselhallen (waar hopelijk over niet al te lange tijd ook betaalbare starterswoningen gebouwd worden). Als je dit terrein zou vullen met inwoners en initiatieven, waar – net als in het onderwijs – volgens de PvdA structureel in geïnvesteerd zou moeten worden dan zou het vol staan. Vol met woningzoekenden, eenoudergezinnen, mensen met een minimuminkomen, mensen die nu aan de kant staan, mensen die onzeker zijn over hun baan. Dat zou waarschijnlijk niet helemaal passen, maar het wil wel zeggen dat er werk aan de winkel is. Daarom vragen wij het college serieus naar onze voorstellen te kijken zodat Zwollenaren in 2020 al iets van gaan merken. In hun portemonnee en in het feit dat ze gezien worden.

Het bericht Kies voor een eerlijke toekomst voor iedereen verscheen eerst op PvdA Zwolle.