Op dinsdag 29 november 2019 was het eerste deel van de gemeenteraadsvergadering waarin de begroting 2020 werd besproken. Fractievoorzitter Dick Bennis deed namens het CDA een inbreng waarin gereflecteerd werd op de staat van de huidige financiën en het toekomstperspectief van de gemeente Hoorn. De inbreng van het CDA leest u hieronder.
Begroting 2020 - CDA
Beste Voorzitter, beste luisteraars en kijkers, collega’s en overige aanwezigen.
In onze bijdrage voor deze begroting steken wij het eens in van uit een fundamentele of principiële invalshoek. En voor u hierover al weer grappen gaat maken of met een kwinkslag uit de hoek denkt te komen, dit gaat niet over de kerk of het geloof. Bij CDA gaat het om verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en rentmeesterschap, d.w.z. wat laten we achter. Als ik het hier dus heb over fundamentele keuzes, gaat het hier over de keuzes die wij maken met zijn allen m.b.t. beleid, lange termijn en natuurlijk onze portemonnee. Ik wil eigenlijk wegblijven van de korte termijn zaken en de blik eens op de verdere toekomst richten. Ook mede ingegeven door het feit dat de exacte financiële cijfers keer op keer weer wijzigen a.g.v. september- of mei-circulaires dan wel andere tussentijdse bijstellingen. Wat niet wegneemt dat we de financiële tussenstand meer dan serieus nemen, maar daarbij is wel een bril nodig.
En een bril bestaat, hoe je het ook bekijkt, uit 2 elementen. Twee glazen, plus of min, links en rechts, 2 pootjes aan de zijkant, 2 vleugeltjes in het midden. Als 1 van de twee tekortschiet, dan heb je geen resultaat, d.w.z. zie je niet goed of blijft de bril niet goed op je neus zitten en dan ga je ook scheef kijken.
Onze begrotingsbril heeft ook 2 elementen, nl. investeren en uitgeven c.q. opmaken. Die balans moet kloppen en daar zijn we met name naar op zoek. We krijgen het idee dat deze nl. wat scheef hangt en dat de opticien van het CDA e.e.a. moet Corrigeren. Met de C van inderdaad.
Investeren willen we. In de stad en de dorpen, schoon, heel en veilig, Poort van Hoorn, Bereikbaarheid, Sport, Energietransitie. En in mensen, met name als het gaat om werk en betrokkenheid bij het maatschappelijke gebeuren.
Uitgeven c.q. opmaken doen we ook. Bijvoorbeeld de verhoging inkomensgrens naar 120%. En we zien, ook in omliggende gemeenten, dat met name de kosten van de zorg en het sociaal domein een enorme impact hebben op de financiële positie. En de onzekerheid over bijdragen vanuit het Rijk helpen niet. Snijden in voorzieningen of verhoging van belastingen zien we helaas op veel plekken terug als oplossing. En begrijp me goed. Het is niet óf – óf. Het is én – én. Maar wel in een goede balans.
En wij zien door onze bril dat met name het investeren een probleem gaat worden. Terwijl we dit wel als een motor zien voor de toekomst van de stad. Met keuzes die we kunnen uitleggen. (En gezien de financiële situatie, die als we het nuchter beschouwen natuurlijk niet geweldig is,moeten we volgens CDA strakker zijn in de keuzes.)
Een voorbeeld, zonder overigens hier nu een standpunt over in te nemen. 3 cijfers achter de komma berekenen wat een stadhuis gaat kosten de komende 40 jaar, helpt ons niet echt. Iedereen weet dat cijfers die je nu neerlegt, aangepast gaan worden. Misschien moet er 5 miljoen bij, misschien 10. Wees realistisch. Maar waar het werkelijk om gaat is of we dat er voor óver hebben als investering in de stad. En dan zijn er nog andere argumenten die een rol spelen. Zelfde geldt voor de Poort van Hoorn. Het is niet realistisch om allerlei voorzieningen en woningen te bouwen aan de zg. verkeerde kant van het spoor en het oversteken van het spoor op de lange baan te schuiven. Deze discussie, en of dat nu onderlangs, bovenlangs of wat dan ook is, hoort bij investeren in een stad. (Dit college is altijd van eerst een plan en dan pas het geld, maar bij deze grote beslissingen, en misschien wel de belangrijkste beslissingen die we moeten gaan nemen, is het andersom.)
En nog een voorbeeld dat ons dwars blijft zitten en de bovengenoemde balans verstoort. De verhoging van de inkomensgrens en het opzoeken van meer mensen die hiervoor in aanmerking komen, zijn kosten van ruim een half miljoen per jaar (363 + 192 vergroten bereik doelgroepen), die de portemonnee uitgaan. Volgens CDA is dat nu een voorbeeld van opmaken. Ook met een inkomensgrens van 115 % zijn we geen asociale gemeente. Dat halve miljoen kunnen we ook investeren in de stad, zodat we er op termijn wat voor terugkrijgen en we de financiële balans op orde houden. Juist om ook in de toekomst te kunnen blijven uitgeven aan zorg en welzijn, maar ook aan investeringen. Daarom kunnen we ons helemaal vinden in het amendement dat VOCHoorn inbrengt. Ook zijn we bezorgd over de enorme inhuur van externe medewerkers, want ook dat vliegt de portemonnee uit. Zoals inmiddels wellicht duidelijk moge zijn, neigt CDA meer naar investeren dan naar onnodig opmaken. Investeren in de wijken is wat ons betreft prioriteit. Schoon, heel en veilig.
N.a.v. de groenvisie, vinden wij het dan ook zeer teleurstellend dat er geen extra budget voor wordt vrijgemaakt. Rommelen in de marge wordt het dan. En het zelfde geldt voor de inrichting openbare ruimte. En hierbij heb ik het niet over de gebouwen, maar juist de openbare ruimte. We hebben een wethouder die graag met haar hoge hakken in de stad bivakkeert, maar we hebben ook heel veel mensen die dagelijks meer moeite hebben om door de stad te kunnen lopen. Met rollator, invalidenwagen, scootmobiel of ander rollend materieel. We hebben een verantwoordelijke wethouder die dit zelf heeft uitgeprobeerd en aan den lijve ondervonden. Dat is ook investeren in de stad en we betreuren het dat deze wethouder en zijn collega’s dit nauwelijks serieus nemen. (En dan het budget m.b.t. evenementen, Een aantal jaren terug hebben we besloten daar jaarlijks € 100.000 in te stoppen. Zoals ze ook in Amersfoort doen, weliswaar met een ander bedrag. Dat budget staat nu op 0. Ik snap dat we € 50.000 Ironman hebben, maar dan is er nog steeds zo’n zelfde bedrag over. Waar is dat gebleven? Dat willen we terug en gaan we amenderen)
Mijn laatste opmerkingen. De Algemene Reserve slinkt jaarlijks, van 17 miljoen in 2017 tot 10 miljoen op dit moment, inclusief een half miljoen begrotingsresultaat 2020. Dat bedoelen wij dus met uitgeven/opmaken, de portemonnee leger zien worden. Het is puur aan het grondbedrijf te danken dat we nog enige reserve hebben. Maar we weten ook dat onze grondpositie niet meer rek in zich heeft. Onze grenzen zijn bereikt en daarmee leggen we een grote druk op ons weerstandsvermogen. (Jammer dat onze oproep eerder dit jaar niet gehoord is).
Er staat nog 19 PM-posten naast de ingevulde ruimtevragers. En dat zijn niet de meest kinderachtige. En daar komen nog een aantal grote jongens bij, waarvan ik er 2 hierboven heb aangehaald. Maar ook, om maar weer eens aandacht voor te vragen, horen wij niets meer van de bundeling sportaccommodaties. De wethouder heeft ons beloofd dit jaar daar nog wat over te melden. We hebben ervaren dat de wethouder wel eens vaker wat moeite heeft met tijdige evaluaties, maar wij hopen toch echt dat dit niet óók gaat gelden voor tijdige rapportages.
Kortom, CDA pleit ervoor om meer in investeren te denken dan in opmaken. En de € 555.000 per jaar van de 120% kan ons daar serieus mee helpen. Daar kan je behoorlijk wat kapitaallasten mee dekken.
Zoals ook de 75 duizend wonen boven winkels geschrapt kan worden omdat er veel ideeën en opties zijn geopperd in het woonbeleid en die in zijn totaliteit moeten worden beschouwd. We hebben hiervoor een amendement. Het idee van het college, om bij de komende kadernota met een Bestuursopdracht de financiële ruimte van de meerjarenbegroting te verbeteren, geeft ons onvoldoende vertrouwen en houvast en helpt niet om met een gezonde blik de toekomst in te gaan. En volgens CDA zijn we dat verplicht aan de diegene die na ons komen, ook dat is rentmeesterschap.
En dan als allerlaatste voorzitter, wij zijn teleurgesteld in de beantwoording van onze vragen m.b.t. Zevenhuis, maar ook over de zogenaamde correcte opvolging van toezeggingen m.b.t. Ida Gerhardt door het college. Maar nog meer bijzonder onaangenaam verrast door de felle toon waarmee de wethouder van Medemblik Hoorn te kakken zette als zijnde bestuurlijk onbetrouwbaar. Bij deze vraag ik de nieuwe wethouder om de raad serieus te nemen en met ons in gesprek te gaan over Zevenhuis. Graag een reactie hierop.
