Poliflw

” Het water staat ons aan de lippen. Het geld is gewoon op. Alleen al in mijn eigen gemeente wordt er per jaar € 11 miljoen aan jeugdzorg uitgegeven, terwijl er maar voor € 7,5 miljoen aan Rijksgeld binnenkomt.”

Uit ‘ Lokaal Bestuur, nieuwsbrief 21 juni 2020’. Artikel van Jan Erik Keman

2 juli belooft een hete dag te worden in Den Haag. Op die dag staat er wederom een demonstratie op de agenda. Ditmaal zijn het alleen geen wanhopige kermisexploitanten, onderbetaalde leraren, overwerkte zorgverleners of boze boeren, maar zullen wethouders en raadsleden hun onvrede over de steeds groter wordende tekorten kenbaar maken. Lokaal Bestuur sprak met een van de initiatiefnemers wethouder in het Friese Opsterland Libbe de Vries.

Is het niet heel gek dat lokale tegen landelijke politici gaan demonstreren?

‘Ja, het is zeker bijzonder dat we op de Hofplaats voor het Binnenhof gaan protesteren. We zijn natuurlijk helemaal niet van het actie voeren, we zijn bestuurders. Dat laat ook zien hoe hoog de nood is. Het water staat ons aan de lippen. Het geld is gewoon op. Alleen al in mijn eigen gemeente wordt er per jaar € 11 miljoen aan jeugdzorg uitgegeven, terwijl er maar voor € 7,5 miljoen aan Rijksgeld binnenkomt. En doordat iedereen met het abonnementstarief ineens tegen een laag bedrag huishoudelijke hulp kan krijgen, lopen de tekorten in de Wmo ook rap op.

De boodschap van ons protest is dus niet: “Geef ons als gemeente meer geld om het gemeentehuis op te leuken.” Onze boodschap is: “Als er niet snel iets aan de structurele tekorten wordt gedaan, gaat de verzorgingsstaat echt ten onder. De waarden van zorg voor de mens en de gemeenschap staan onder enorme druk”.

Voorzieningen die we als PvdA heel belangrijk vinden dreigen om te vallen. Je moet immers ergens op bezuinigen. Dus de bibliotheken moeten sluiten en de zwembaden blijven dicht. Maar hier in de gemeente is het ook heel lastig om op preventie in te zetten. Goede schuldhulpverlening is helemaal niet duur, maar dat kunnen we er op dit moment gewoon niet bij hebben. Het is heel pijnlijk, het voelt alsof je je kwetsbare inwoners in de steek laat.’

En dat is met corona alleen maar erger geworden?

‘Nee, dit staat echt los van die problematiek. Al ver voor maart was het vijf voor twaalf. Maar het is wel zo dat de laatste tijd de problemen eerder groter dan kleiner zijn geworden. Je hebt de voor alle gemeenten heel nadelige opschalingskorting en ook de herverdeling van het gemeentefonds pakt voor kleinere gemeenten en het platteland slecht uit. In combinatie met de structurele tekorten in het sociaal domein zou dit voor ons wel eens de nekslag kunnen betekenen.’

De grote stad floreert, terwijl de dorpen bloeden. Moet het geld niet gewoon anders verdeeld worden?

‘Nee, ook de stad bloedt. Het is een structureel probleem, waarin we als gemeenten samen op moeten trekken. Het sociaal domein is ook niet gebonden aan kleine gemeenten. In Friesland werken we in het sociaal domein met 18 gemeenten samen in een GR en allemaal krijgen we te weinig geld van het Rijk. Op 2 juli komt de Kamercommissie binnenlandse zaken bij elkaar en dan staan de financiën van de gemeente op de agenda. Die datum grijpen we dus aan om met zijn allen luid en duidelijk aan te geven dat het zo niet langer kan: “Kamer, haal alsjeblieft nog wat geld uit die hele diepe zakken van Wopke om de gemeenten te ondersteunen”.’

En doen wethouders van de landelijke regeringscoalitie ook mee?

‘Ja, we pakken het met de colleges op en daar zitten ook VVD-wethouders in bijvoorbeeld. Hier in de regio trekken we de kar samen met een ChristenUnie-wethouder, die het onder zijn partijgenoten heeft uitgezet. De urgentie wordt echt heel breed gedeeld. We willen ook voorkomen dat we tegenover de VNG komen te staan. Soms is het bij de VNG veel geblaat, weinig wol. Maar dat is nu zeker niet het geval.’

Wat betekent dat concreet?

‘De VNG heeft aan alle gemeenten gevraagd om alle gevolgen van de tekorten op papier te zetten. Zo wordt de praktijk tastbaar gemaakt. Die bundeling van verhalen bieden we dan 2 juli aan de Kamer aan.’

Wat staat er nog meer op het programma? Bezetten jullie 2 juli het Malieveld?

‘Nee, in verband met corona kunnen we maar met 75 mensen gaan protesteren. Daarom hebben we gekozen voor de Hofplaats. We zijn nog druk bezig met de organisatie, dus het programma is nog in ontwikkeling. Maar het idee is dat we naast de fysieke aanwezigen ook met videoboodschappen gaan werken. Daar laten we dan raadsleden, burgemeesters en wethouders uit heel het land inspreken, zodat eens te meer duidelijk wordt, dat het menens is. Zonder structurele oplossing, gaan de gemeenten financieel ten onder en komt er aan veel hele belangrijke sociale voorzieningen een einde.’

Inmiddels hebben al heel wat gemeenten zich aangesloten bij het protest. Met deze schriftelijke vragen kan je ook jouw college vragen om mee te doen en kan je met wat knippen en plakken kan je deze brief uit de Krimpenerwaard naar het hoofdbestuur van de VNG sturen. 

Verder kan niet iedereen naar Den Haag gaan, ook vanwege de beperkende maatregelen rondom corona. Daarom laten we juist ook digitaal van ons horen in de ochtend van 2 juli! PvdA-wethouder in Renkum, Marinka Mulder, nam met collega’s het initiatief voor #StopLokaleBezuinigingen. Zij roept de sectoren op die worden geraakt door bezuinigingen zich uit te spreken. Denk aan de jeugdzorg, speeltuinen, bibliotheken, sportverenigingen en ondernemers van het toerisme tot in de wegenbouw. Juist in een crisis moeten inwoners en ondernemers kunnen vertrouwen op hun gemeente. Kijk op www.stoplokalebezuinigingen.nl hoe jij mee kan helpen te voorkomen dat de belangrijke voorzieningen in je stad of dorp kunnen blijven bestaan.  

Het bericht Wethouders en raadsleden demonstreren 2 juli in Den Haag verscheen eerst op PvdA Zutphen-Warnsveld.

Uit Lokaal Bestuur, door Erwin Buter Zutphens wethouder Annelies de Jonge vindt dat het optreden van de gemeenten veel scherper kan. De tekorten in het sociaal domein blijven groeien. Wanneer zeggen gemeenten tegen het kabinet: genoeg is genoeg?

Het is een bijzondere tijd, verzucht Arjan Kampman en dat is een eufemisme. Terwijl het kabinet tijdens Prinsjesdag opnieuw enorme overschotten presenteerde, voorziet de PvdA-wethouder in de gemeente Enschede in 2020 na voorgaande jaren opnieuw stevige tekorten in het sociaal domein. ‘We hebben hier voor volgend jaar een bezuiniging van € 13 miljoen. Dat is onvermijdelijk. De vraag is nu waarvan dat ten koste gaat.’

De begroting in Enschede is nog in de maak en wordt dit najaar gepresenteerd. Dit keer is het opstellen ervan nog meer dan andere jaren ‘een lastig proces, want het gaat om mensen’, zegt Kampman. Er moeten keuzes gemaakt worden, er zijn dilemma’s. Blijft de bibliotheek in de toekomst nog open, komt dat gewenste nieuwe zwembad er wel? Als de bibliotheek en het zwembad er niet meer zouden zijn, dan treft dat vooral de kinderen in zijn stad. Volgens de wethouder gaat het zo niet langer. ‘Het is genoeg.’ Maar wat kan een wethouder dan nog wel? Er is een groot gevoel van onmacht, zegt hij. Kampman: ‘Het is genoeg’

Zoals Kampman zijn er veel meer wethouders in het land. Vrijwel ieder college worstelt met de door het Rijk opgelegde bezuinigingen, en extra taken. De G40 gaf in een open brief aan de vooravond van Prinsjesdag aan dat het een tekort vreest van een half miljard euro. Vooralsnog lijkt de noodkreet niet veel te hebben uitgehaald. De vraag rijst of gemeenten niet meer van zich af moeten bijten? Tot hoever willen ze het nog laten komen?

Artikel 12 ‘Als het mijn eigen uitgavenboekje was geweest had ik het tekort al lang laten oplopen, maar als gemeente doe je dat niet,’ zegt Kampman. ‘Je gaat dan al snel richting artikel 12, waarin de provincie het overneemt. Dat wil je ook niet, want dan gaat alle jus voor de bewoners eruit. Je voelt je verantwoordelijk voor je inwoners. We hebben nu nog minimabeleid voor mensen met 120% van het minimuminkomen, in een artikel 12-gemeente wordt dat meteen teruggeschroefd tot alleen mensen met 100%.’

Zijn meer eigen inkomsten dan een oplossing? ‘De OZB is in 2018 al omhooggegaan om het leefbaar in onze gemeente te houden. De parkeertarieven zijn al ruim € 2 per half uur. We willen hier geen Amsterdamse toestanden van € 7,50 per uur. En je treft er ook de parkeergarage mee naast het ziekenhuis. Mensen komen dan niet meer op bezoek.’ En dus geeft Enschede noodgedwongen minder geld uit, in de hoop dat ze het voorlopig nog kan uitzingen. Kampman pleit er intussen voor dat de VNG, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, meer werk maakt van de lobby richting het kabinet. ‘Daar mag meer gebeuren,’ zegt hij onderkoeld. Malieveld

In Enschede riep de gemeenteraad vorig jaar al op om – los van de VNG – dan maar zelf naar het Malieveld op te trekken om dit kabinet tot hogere uitgaven te bewegen. ‘Vrijwel alle raadsleden vinden het onacceptabel. Dat gaat de partijpolitiek te boven.’ Is het Malieveld een echte optie? ‘Ik ben wel van de actie. Ik zie bij ons een grote bereidheid bij alle partijen.’

Niet iedereen is er echter van overtuigd dat het Malieveld net zo vol loopt als bij de boeren afgelopen week of bij de lerarenstaking eerder dit jaar. Carine Bloemhoff is wethouder in Groningen. Zij denkt dat bestuurders ervoor terugdeinzen om het Malieveld te bezetten. ‘Overigens, we gaan al de barricaden op hoor. We hebben een stevig signaal rond Prinsjesdag laten horen, met onze eigen Paul Depla als voorzitter van de G40. Dat gaat via alle partijen, dus ook via D66 en ChristenUnie die in het kabinet zitten bijvoorbeeld. Het is echt idioot dat er gekort wordt op onze uitgaven. Dat ongenoegen venten we via de lobby uit en via de pers.’

Bloemhoff: Als je een artikel 12-gemeente wordt, geef je alle macht uit handen Maar is dat genoeg of moet er meer gebeuren? Ook Bloemhoff had als eerste gedachte dat ze dan maar een niet-sluitende begroting zou presenteren, maar dan geef je als artikel 12-gemeente de macht uit handen. ‘En dan gaat het niet alleen om snoeien in het sociaal domein, maar ook om wonen of onderwijs. Ik maak liever zelf keuzes.’ Het Gronings college verwerkt daarom niet alle tekorten op de jeugdzorg in de begroting, omdat het uitgangspunt is dat het Rijk deze compenseert.

In de tussentijd mag de VNG ook van haar harder op de bres springen voor haar leden, zegt ze. ‘De gemeenten mogen zich wel wat activistischer opstellen. De VNG mag niet meer alles accepteren wat het Rijk ons oplegt.’

Emancipatie Ook Zutphens wethouder Annelies de Jonge vindt dat het optreden van de gemeenten veel scherper kan. Ze hekelt daarbij het gebrek aan onderlinge samenwerking. ‘Gemeenten zich niet als een blok op. Je ziet een brief van de G40, die anderen niet mochten ondertekenen. Alsof het Zutphen, een middelgrote gemeente, niet aangaat. Het probleem ligt niet zozeer in Den Haag, als wel bij de gemeenten. Die moeten meer samenwerken.’

De Jonge heeft jeugdzorg in haar portefeuille en ziet bij overleggen met omringende gemeente dezelfde klachten over tekorten bij de collega-wethouders. ‘Ik vraag dan waarom we niet meer samen gaan optrekken. Ik vind dat we als gemeenten nog niet volwassen genoeg zijn in onze taak. We laten ons alles overkomen en kijken naar Den Haag. Terwijl het andersom moet zijn: Den Haag moet vragen wat wij nodig hebben. Nu is het bijna onderdanig gedrag.’

De Jonge: ‘We moeten als gemeenten meer doen dan kletsen’ Emanciperen, het woord gebruikt De Jonge niet graag, maar gemeenten zouden wat haar betreft meer mogen emanciperen. Gemeenten hoeven niet alleen te klagen, ze mogen ook zelf bedenken wat ze dan wel willen, zegt ze. En ook daar ligt een rol voor de VNG. ‘We weten nu wel dat het slecht gaat, we hoeven daarover niet weer een motie aan te nemen op het volgende congres. Een open brief waarin staat dat het anders moete is een mooi begin, maar het mag daarna niet inzakken. We moeten als gemeenten meer gaan doen dan alleen maar kletsen. De VNG mag meer doen en wij mogen activistischer worden.’ Alleen dan kan een wethouder iets betekenen voor de inwoners. ‘Als we nog meer bezuinigen op de jeugd, geen groen meer hebben en speeltuinen sluiten, dan wordt de solidariteit uitgehold.’

Uit publicatie Nieuwsbrief PvdA Lokaal Bestuur, 6 oktober 2019

Het bericht Gemeenten moeten samen optrekken tegen het kabinet, desnoods zonder de VNG verscheen eerst op PvdA Zutphen-Warnsveld.

Het voortbestaan van het succesvolle vrijwilligersinitiatief kwam onlangs in gevaar, nadat het college besloot de subsidie vanaf 2020 stop te zetten. Daardoor dreigt ook het Oranjefonds af te haken als financier. Het college ziet de waarde van het project, maar vindt het vanwege de slechte financiële situatie van de gemeente niet verantwoord de subsidieperiode te verlengen.

Afgelopen maandag dienden wij een motie in, mede gesteund door Pvda, Chisten Unie en Groenlinks waarin we het college verzoeken de financiering aan Buddy to Buddy voort te zetten.

Via de stichting Buddy to Buddy worden mensen gekoppeld aan vluchtelingen als maatje. Op die manier wordt gewerkt aan het vergroten van de betrokkenheid van Zutphenaren bij de opvang van vluchtelingen en worden vluchtelingen op weg geholpen in hun nieuwe omgeving. Sinds de ingebruikname in 2016 van het asielzoekerscentrum aan de Voorsterallee in Zutphen, werden honderden mensen gekoppeld.

We hopen op veel steun voor onze motie!

Steun voor vluchtelingenproject Buddy to Buddy

Het Zutphense ‘maatjesproject’ voor vluchtelingen Buddy to Buddy krijgt veel steun. Een motie van de Stadspartij, waarin wordt opgeroepen om geld voor de stichting uit te trekken, kan in elk geval al op instemming rekenen van GroenLinks, PvdA, ChristenUnie en BewustZW.