Poliflw

Vandaag werd in de Gemeenteraad het coalitieakkoord besproken. Benieuwd naar hoe de fractievoorzitter, Maarten van Ooijen, dit verwoordde? Lees verder!

Voorzitter. Een wijs mens fluisterde mij eens toe: ‘Door een keur van raadgevers komt een volk tot bloei’. Ik vertelde al bij de presentatie, vorige week, dat ik deze wijsheid goed in mijn achterhoofd heb gehouden. En helemaal in lijn met deze visie, hebben wij, GroenLinks, D66 en ChristenUnie, gezocht naar een keurkorps van raadgevers. Vooral in buurten en wijken. En daar – zie daar – was voor het eerst de hand van de ChristenUnie zichtbaar. Niet alleen een breed stadsgesprek, maar ook een buurtgesprek als broodnodige aanvulling van ons denken in participatie. Precies in lijn met ons verkiezingsprogramma waarin de buurt centraal staat. En daarom, op naar Vleuten / De Meern, op naar Overvecht. Het keurkorps werd vervolgens uitgebreid met experts, hoogleraren, deskundigen van allerlei snit.Voorzitter, belangrijker dan alle tips, zelfs veel belangrijker dan dat, heeft dit keurkorps van raadgevers ons uitgedaagd. Door niet enkel een scala van maatregelen te beschrijven, of een samenvatting van de drie verkiezingsprogramma’s maar om een gezamenlijke visie te beschrijven. Visie voor de toekomst. Visie op groei. Visie voor Utrecht. Die uitdaging is verwoord in dit akkoord, met drie pijlers als een paal boven water:

Kies ervoor dat iedereen mee kan komen Kies nu onbetwist voor verduurzaming en groen. Van alle dingen weet je 1 ding zeker: je bent niet alleen.

Ik loop ze kort langs.

Iedereen doet mee

Voorzitter, wat is Utrecht waard als de stad slechts voor enkelen is weggelegd? Een hobby van de elite, van de politieke elite? Daarom vaart deze coalitie scherp aan de wind voor iedereen.Er komt daarom een miljoenenaanpak voor mensen met problematische schulden en armoede. Voorzitter, ik denk aan die dame die me afgelopen zondag op de schouder tikte en vroeg: ‘en, wat hebben jullie bereikt rond armoede?’ Met enige trots vertelde ik dat we in deze periode maar liefst 4,9 miljoen euro uittrekken. We borgen structureel de huidige aanpak van een half miljoen euro. We geven ruimte aan maatschappelijke initiatieven, 
we zorgen dat mensen die nu buiten de U-pas vallen toegang krijgen tot de pas. We kijken of de hoogte van de inkomenstoeslag volstaat en verhogen meteen de studietoeslag voor studenten met een beperking. Voorzitter, hier klopt ons hart, hier willen wij verschil maken, Juist voor deze dame, die mij op de schouder tikte.Of neem de zorg. We zetten de groeiende groep ouderen en dementie op de kaart, maar investeren ook in een rookvrije generatie van jongeren. We investeren in een extra hospice, maar ook in de consultatiebureaus en de preventie van jeugdhulp. Waardig ouder worden komt op de kaart te staan, en tegelijkertijd realiseren wij een jongeren-cultuurhuis in Overvecht.Voorzitter, of neem kwetsbare groepen in de prostitutie. Een van de thema’s waarop dit college de aanpak fors verbetert. 

Een ketenregisseur tegen mensenhandel, Trainingen voor loketmedewerkers, Een speciaal programma tegen loverboys in de seksindustrie.

Allemaal vruchten van dit akkoord. We beschermen kwetsbare jongeren, minderjarigen, die met dwang, uitbuiting en handel in de seksindustrie worden geconfronteerd! Een groeiende groep, die extra bescherming verdient. Voor de tippelaars aan de Baan gaan we op zoek naar een goede toekomst. Op maat en voor ieder passend.Ik kan u dit stellen, als er met dit coalitieprogramma ook maar één persoon uit de handen blijft van mensenhandelaren, van uitbuiting en dwang, dan is op dit punt de inzet van de ChristenUnie al meer dan terugbetaald!

 2.Verduurzaming en groen

Dan ga ik naar mijn tweede deel: Groen, groener, groenst. En kijk wat we hier doen: vijf zeer ambitieuze doelstellingen. Niks geen vaagtaal, maar hard en concreet.

Alle energie inkoop verduurzaamd in 2020 Op 20 procent van alle daken zonnepanelen in 2025 Duurzame stadsverwarming, in 2030 40.000 woningen van het gas af, in 2030 En het gemeentelijk vastgoed energie-neutraal in 2040.

Voorzitter, maar groen en duurzaam gebeurt ook in het verkeer. De fietscoalitie is van start. Groen geven aan de fiets. Voorrang geven aan de fiets. Ruimte geven aan de fiets. Straten inrichten volgens de fiets. En waar Mirjam Bikker als fractievoorzitter samen met het CDA in 2006 de eerste stappen zette voor een autovrij Janskerkhof, borduurt deze coalitie nu voort naar de Oudegracht, het volledige Janskerkhof en het Stadhuisplein.

3. Je bent niet alleen

Voorzitter, tenslotte kom ik op mijn derde thema: ‘Je bent niet alleen’. En dat thema wordt zo mooi verwoord in dat liedje van Guus Meeuwis, “Je bent niet alleen, je hoeft niet alleen.En laat ons nooit verleiden tot die waanzinOf blind zijn voor de wereld om ons heenWant wij zijn allemaal Gelijk gemaakt.” 

Voorzitter, zo is het maar net. Vrijwilligers, werkgevers, professionals, medewerkers, ambtenaren, ondernemers, mantelzorgers. We zijn er met, voor elkaar.En dat geldt niet in de laatste plaats ook met en in dit hoogste orgaan, de gemeenteraad. “Een keur aan raadgevers brengt een volk tot bloei.” U bent onderdeel van dat keurkorps van raadgevers. Voorzitter, ik kijk uit naar de samenwerking, met u als keurkorps van wijsheid.

Zojuist hebben we het Utrechtse coalitieakkoord gepresenteerd. Met volle inzet en overgave hebben namens de ChristenUnie Jan Wijmenga en Maarten van Ooijen onderhandeld met GroenLinks en D66.

Het is voor de tweede keer dat de ChristenUnie meedoet in de Utrechtse coalitie. Met GroenLinks en D66 zijn afspraken gemaakt over heel veel verschillende onderwerpen. De ChristenUnie is zeer dankbaar dat we met twee zetels zoveel verschil hebben kunnen maken, door plaats te nemen in de coalitie. Door het coalitieakkoord kunnen we onze idealen, verwoord in ons verkiezingsprogramma, omzetten naar de werkelijkheid.

Een coalitie smeden is ook ingewikkeld. We hebben op sommige punten compromissen moeten sluiten. Plannen in het coalitieakkoord zijn ook niet altijd dezelfde plannen als die in ons verkiezingsprogramma staan. We vinden elkaar in een groener, socialer Utrecht vol ambities en plannen. De belangrijkste resultaten op een rij:

Zorg

In het coalitieakkoord zijn veel nieuwe, stevige ambities neergelegd voor waardig ouder worden. Zo is in het akkoord afgesproken om eenzaamheid tegen te gaan, de overbelasting van mantelzorgers aan te pakken en een nieuw hospice te faciliteren. In het akkoord heeft de ChristenUnie daarbij gerealiseerd dat nieuwe, gezamenlijke woonvormen worden gestimuleerd, bijvoorbeeld waar jongeren en ouderen gezamenlijk kunnen wonen. Samen met Gert-Jan Segers en Arie Slob bezocht Maarten van Ooijen in campagnetijd bijvoorbeeld de Saffier in Tolsteeg.

Prostitutie en mensenhandel

Een van de lastigste onderwerpen aan tafel was prostitutie. De ChristenUnie wil een doorbraak realiseren tegen de uitbuiting, dwang en mensenhandel van vrouwen. De ChristenUnie is heel dankbaar met de afspraak dat in deze periode de tippelzone dicht gaat. Daarnaast gaan we volop aan de slag tegen mensenhandel: er komt een ketenregisseur, een project tegen loverboys, er komen extra en nieuwe uitstapprogramma’s, en we stellen bij de intake als voorwaarde dat vrouwen zelfstandig communiceren (zonder pooiers). Over het Nieuwe Zandpad hebben we moeten constateren dat er op dit moment met geen mogelijkheid beweging zit om het plan van tafel te halen. We hebben daarom afgesproken dat het plan, waar 90% van de raadsleden voor hebben gestemd in 2014, gehandhaafd blijft. Voor de invulling ervan zal de coalitie komen met een voorstel. 

Groen & duurzaam

De coalitie heeft op het gebied van duurzaamheid en energie stevige ambities: verduurzaming van het eigen vastgoed, 20% zonnepanelen op daken, verduurzaming van stadsverwarming en binnen 2 jaar volledig verduurzamen van de gemeentelijke energie-inkoop. Maar de coalitie wil ook het afval in de stad aanpakken: een stevige verduurzaming van afvalinzameling en het zwerfafval verminderen. Utrecht wordt wereldfietsstad door een flinke impuls op fietsparkeerplekken, fietsstraten en investeringen voor fietstunnels en -bruggen. En last but not least: een autoluwe binnenstad en autovrij maken van de Oudegracht.

Wonen

De woningmarkt in Utrecht is zwaar oververhit. GroenLinks, D66 en ChristenUnie zetten zich de komende jaren in om Utrecht een stad voor iedereen te houden. Dus niet alleen bouwen voor de elite, of voor yuppen, maar ook voor gezinnen, ouderen en kwetsbare groepen. Verder heeft de ChristenUnie zich in campagnetijd ferm uitgesproken voor een gezonde mix van woningen in Overvecht. Dit college gaat ook in Overvecht nieuwe, extra stappen zetten. 

Kwetsbare groepen: armoede en vluchtelingen

Opkomen voor kwetsbare groepen inwoners is voor de ChristenUnie een kernzaak. De miljoenenaanpak om mensen in de schulden te helpen is daarom ons uit het hart gegrepen. Ook komt er meer geld voor maatschappelijke initiatieven tegen armoede, zoals schuldhulpmaatjes. De exorbitante huren van de voedselbanken worden teruggedraaid, zij krijgen een plek tegen betaalbare huisvesting.

We zijn dankbaar voor dit coalitieakkoord. Uiteraard zien wij de minpunten. Het plan voor het Nieuwe Zandpad gaat alsnog door, gelukkig wel met ferme maatregelen tegen mensenhandel en het dichtgaan van de tippelzone. Het doorgaan van de plannen voor het Nieuwe Zandpad doet pijn, maar we weten ook dat juist op dit terrein de goede richting is ingeslagen. Het ChristenUnie-blauw is zichtbaar in deze coalitie. We zien ernaar uit om dat blauw ook de komende jaren duidelijk te laten schitteren. 

Wonen of alleen leven? Jolande Uringa en Maarten van Ooijen betogen vandaag in het Nederlands Dagblad dat plekken ook maatschappelijk vastgoed nodig hebben. 'Die ontmoetingen vinden immers niet plaats in het hippe duurzame koffietentje in de Binnenstad, maar worden gestimuleerd door maatschappelijke initiatieven die wonen en zorg combineren of sociale initiatieven die opkomen voor kwetsbare groepen.' Dáár zet ChristenUnie Utrecht zich voor in!

Het is hét onderwerp van deze Gemeenteraadsverkiezingen. De landelijke kopstukken debatteren erover, maar ook in de lokale campagne staat het thema bovenaan. Wat voor type huizen willen we: sociaal, middenhuur of gezinshuizen? Links – Pvda, SP, GroenLinks - kondigde een initiatiefwet aan om het aantal sociale huurwoningen op peil te houden. Een goede idee, maar slechts een half antwoord op de vraag: wat voor stad wil je zijn? Wat voor samenleving creëren we?

ChristenUnie Utrecht streeft naar een ongedeelde stad en daar horen naast een diversiteit aan (nieuwe) woningen, ook maatschappelijke voorzieningen bij. Smeed het ijzer als het heet is; dit punt mag niet ontbreken in de nieuwe college-akkoorden.

Er is nu al een razend tekort aan de maatschappelijke voorzieningen in Utrecht. Alleen al dit jaar kwam de ChristenUnie met een reddingsplan voor Villa Vrede, een dagopvang voor ongedocumenteerden. Er is een groot tekort aan gemeentelijk vastgoed met een ‘maatschappelijke bestemming’. Ook de Voedselbank kwam zeer recent in de problemen. Zij kregen een concepthuurcontract van de gemeente onder ogen: voor een oud schoolgebouw mogen ze liefst 72.000 euro per jaar bijeen zien te krijgen. Een andere, goedkopere locatie in de buurt had de gemeente niet. Een motie was nodig bij de bouw van minimaal 6000 woningen binnen onze stadsgrenzen de summiere 400 m2 voor maatschappelijk vastgoed, op te rekken naar 1200 m2, de officiële richtlijn.

Het verbaast de ChristenUnie dat het letterlijk creëren van ruimte voor maatschappelijke initiatieven, nauwelijks politieke aandacht heeft. Voorzieningen die juist bijdragen aan sociale cohesie in onze samenleving, die een verbinding vormen tussen de stedelijke happy few en de bewoners van sociale huur. Die ontmoetingen vinden immers niet plaats in het hippe duurzame koffietentje in de Binnenstad, maar worden gestimuleerd door maatschappelijke initiatieven die wonen en zorg combineren of sociale initiatieven die opkomen voor kwetsbare groepen. In de buurt! Enkele maanden geleden stuurde de gemeente nog een inventarisatie rond van zo’n 130 van dit soort initiatieven op zoek naar ruimte. Een blik op de lijst laat zien dat juist deze organisaties zorgen voor verbinding en samenhang in de buurt. Een dansschool en sociëteit, een (interculturele) kerk, een soos, een studentenvereniging en een buurtsportlocatie.

Het verbaast de ChristenUnie dat ondanks het huidig tekort (in 13 van de 32 buurten, aldus gemeentelijke cijfers) er geen stevige verankering is van maatschappelijk vastgoed in nieuwbouwplannen. Hadden we jaren geleden al niet onze les getrokken, toen bleek dat er in de grootste Vinex-wijk van Nederland, Leidsche Rijn (35.000 woningen), geen ruimte was ingetekend voor een kerk?

Het zal uiteindelijk een geldkwestie zijn. Maatschappelijk vastgoed levert minder centen op, de markt zal dit niet uit zichzelf oppakken. Dus is het een expliciete taak van de gemeente bij het verkopen van grond deze onderhandeling aan te gaan, in het belang van de ongedeelde stad. Kwaliteit van de stad zit toch niet enkel in het cement in de voegen, maar juist in de samenhang tussen mensen en de plekken waar zij bijeenkomen.

Laat het thema wonen aan de onderhandelingstafel straks niet versmallen naar voor wie we wat bouwen, maar gaan over de sociale samenhang die onze steden bijeen houdt. Per definitie gaat het dan om extra, maatschappelijke voorzieningen die we nodig hebben. In de toekomstige Raadsperiode moet in alle bestemmingsplannen de kwestie dringend en dwingend op de agenda komen. Investeren in maatschappelijk vastgoed doen we niet voor niets; die maatschappelijk winst gaat jaren mee.

Maarten van Ooijen (Mens&Samenleving) en Jolande Uringa (Stad&Ruimte), Raadsleden ChristenUnie Utrecht

Gratis huisvesting voor de Voedselbank Ondiep lijkt verleden tijd. Gehuisvest in een voormalig schoolpand ontving het initiatief een nieuwe huurvoorstel van €72.000 kale huur per jaar van de gemeente Utrecht. De ChristenUnie in Utrecht reageert woedend: “Absurd! Ondanks vragen, moties en amendementen krijgt weer een voedselbank een bizarre rekening gepresenteerd.”

In Ondiep zijn op dit moment verschillende maatschappelijke initiatieven gehuisvest onder de noemer ‘alles onder 1 dak’. Het initiatief bevat naast de Voedselbank Ondiep een sociale supermarkt, de dierenvoedselbank en Buren voor Buren. Op basis van vragen van vragen eerder van de gemeenteraad bleek het college bereid te zijn om de oude Julianaschool beschikbaar te stellen voor het initiatief.

Afgelopen week kwam dat aanbod. Dat aanbod is minder ideëel dan het in eerste instantie leek. Maarten van Ooijen, ChristenUnie: “Deze situatie moet meteen worden opgehelderd. Op basis van welke keuzes heeft het college besloten dit exorbitante bedrag voor te stellen? En dan nog wel voor een initiatief met louter vrijwilligers, die zich inzetten voor de meest kwetsbaren. Wij hebben continu gehamerd op gratis huisvesting voor de voedselbank. Maar op deze manier betalen de meest kwetsbaren opnieuw letterlijk de rekening van de gemeente Utrecht.”

Ook andere partijen zoals PvdA, GroenLinks en Partij voor de Dieren hebben ook verontwaardigd gereageerd over het huurvoorstel. Het college van burgemeester & wethouders reageerde dat zij de “verwondering over het huurbedrag kan delen”. Het college verschool zich tegelijkertijd achter het vastgoedbeleid waarin “een kostprijs-dekkende huur wordt gevraagd”. De wethouder wil op korte termijn in gesprek over een nieuw voorstel.

De ChristenUnie is nog niet tevreden en houdt de situatie nauwlettend in de gaten. Van Ooijen: “Als de komende weken geen substantiële verbetering wordt gepresenteerd, zullen wij het college daartoe in een motie toe dwingen.”

De ChristenUnie vindt het belangrijk dat Utrechters op een menswaardige manier onderdak kunnen vinden. Nadat de Nationale Ombudsman vlak voor de zomervakantie een rapport publiceerde over Vrouwenopvang, kwam ook de Utrechtse ChristenUniefractie in actie.

Een van de politieke middelen die een fractie in handen heeft is het stellen van schriftelijke vragen. Bij een complex vraagstuk als maatschappelijke opvang past deze vorm goed. Zodoende stelde fractievoorzitter Maarten van Ooijen samen met GroenLinks, D66 en PvdD vragen over de situatie zoals die in Utrecht is. In het rapport van de Ombudsman kwam namelijk naar voren dat de schulden tijdens de opvang alleen maar toenemen, terwijl de administratieve rompslom zorgt voor enorme vertragingen. 

Knelpunten

Van Ooijen ziet drie soorten knelpunten, die tijdens het hele proces voor problemen zorgen: bij de toegang, tijdens het verblijf, en bij de uitstroom. Bij de toegang spelen vragen over toelatingsbeleid een rol - zo worden ongedocumenteerden niet toegelaten en wordt er niet altijd een beschikking afgegeven. Tijdens het verblijf spelen weer heel andere knelpunten mee. De Ombudsman ziet bijvoorbeeld dat gemeenten niet scheutig zijn met het verstrekken van een briefadres, terwijl dat nodig is voor het aanvragen van andere zaken zoals een uitkering en schuldhulpverlening. Als vrouwen eraan toe zijn om de opvang te verlaten, kunnen er nog steeds hindernissen worden opgeworpen, geeft de Ombudsman aan. De uitstroom vertraagd bijvoorbeeld doordat de vrouwen geen urgentieverklaring krijgen en zo onderaan de wachtlijst blijven staan. "En dat terwijl niemand zit te wachten op overvolle opvang en het in het belang van iedereen is dat deze vrouwen zo snel mogelijk weer kunnen meedraaien", geeft Maarten van Ooijen aan. De gemeente reageert binnen zes weken om meer duidelijkheid te geven over de Utrechtse situatie. 

De vragen zoals ze zijn gesteld kun je hier vinden.