ALGEMENE BESCHOUWINGEN 4 november 2019
Voorzitter, Veendam ligt er mooi bij. Veendam is financieel gezond; er is voldoende weerstandsvermogen. Ik ben het eigenlijk wel met u eens. Wel is er is een handvol hoofdpijndossiers: zoutwinning, jeugdzorg, deontvechting (de ontvlechting, sorry).
Wat ik mis en ik vind dat oprecht jammer, een gemiste kans, is een college dat hand in hand met de Raad samen zoekt naar oplossingen. Met de benen op tafel, samen voor Veendam. Er zullen wellicht tegenstellingen zijn, andere meningen, maar dat hoort bij een gezonde democratie en als we met ons allen, Raad en College, oppositie en coalitie, het algemeen belang voorop stellen, komen we daar uit en worden we samen sterker. Neem de jeugdzorg. Het College, de wethouder in casu, treft uiteraard geen enkele blaam dat de kosten veel hoger worden. Maar nog steeds - en we zijn maanden verder - tasten wij als Raad in het duister naar het bedrag en nog steeds tasten we in het duister naar waar dan de gelden die naar jeugdzorg moeten worden omgebogen vandaan gaan komen. We willen weten hoeveel geld ermee gemoeid is en hoe we het gaan tackelen. Waarom niet gewoon bespreekbaar maken? We dienen met ons allen een doel, het algemeen belang van Veendam en de Veendammers.
Iets anders, ik kijk naar de najaarsrapportage blz 40, als voorbeeld. Er staat - als ik het goed lees - een verhoging van 289.784 euro op de lasten burgerzaken. Het bedrag lijkt te zijn weggehaald bij 'vormings- en ontwikkelingwerk' blz 43 en daardoor is het budgettair neutraal. Nu had ik natuurlijk tevoren hierover een technische vraag kunnen stellen, maar het gaat me om het volgende, namelijk dat dergelijke majeure wijzigingen niet worden toegelicht. Ik vind dat als je een kleine 3 ton meer uitgeeft aan burgerzaken, dat je als College per definitie daarover een uitleg moet geven. Niet omdat barbertje moet hangen, niet zodat de oppositie er schande van kan spreken, nee, gewoon om dat het drie ton is dat in dit geval burgerzaken meer kost. Waarom is dat zo? Misschien een hele simpele verklaring. Mogelijk zelfs dat de voltallige Raad zo'n verklaring perfect zou begrijpen. Ik zie totaal niet waarom zoiets niet wordt toegelicht. Voor mijzelf geldt: ik ben niet uit op 'oppositie spelen', ik wil het College kritisch controleren, maar hoe kan ik dat doen als er niet uitgelegd wordt waar het over gaat. Jammer, voorzitter.
Met uw welbevinden een aantal opmerkingen bij de najaarsrapportage:
Het doet me deugd dat er een oplossing gezocht wordt voor de voorschool van de Mgr Bekkersschool (blz 15) en de fractie van GL is erg blij ook met de aandacht voor het verbeteren van de verkeersveiligheid rondom de scholen (blz 23).
De rottekiezenproblematiek is een complexe materie. Ik hoop dat de gemeente verdere goede stappen kan blijven zetten (blz 18).
Op blz 49 bij post 822 lees ik dat er 8,5 ton gaat naar commerciële partijen (vastgoed). Dat verdriet me. Het gaat ten koste van de mogelijkheden die we hebben tot lastenverlichting voor onze inwoners.
12-en-halfduizend euro voor de Blumenschau (blz 40) vind ik persoonlijk wat jammer, aangezien bloemen verwelken. Het was vast heel mooi, maar ik steek persoonlijk liever geld in structurele zaken.
Op blz 23 staat tot mijn verbazing dat het College er blijkbaar nog steeds vanuit gaat dat er vier sneltreinen gaan rijden van Stadskanaal naar Groningen, met een halte in Wildervank. Bij de algemene beschouwingen in het voorjaar had ik al aangegeven dat dit niet ging gebeuren. Volgens het gezaghebbende tijdschrift 'Op de rails' komt er geen station Wildervank en tussen Veendam en Zuidbroek ligt enkelspoor en daarmee is een kwartierdienst op dat traject per definitie niet mogelijk. Afijn, ik kijk uit naar wat er in de Voorjaarsnota zal staan. Zeer positief vind ik dat er wel wordt gewerkt aan meer treinen, die ook beter gaan aansluiten op de intercity’s naar het Westen. De Q-liner naar Assen daarentegen klinkt heel mooi en we moeten dat ook wel gaan doen, maar de crux zit 'm erin niet hoe lang die erover doet vanaf de oprit Veendam naar station Assen, maar over hoe lang de rit wordt doordat je vanuit de woonwijken toch eerst naar die bus moet dan. Met de auto ben ik nu in 25 min in Assen. Misschien kan onze burgemeester eens de proef op de som nemen vanaf 15 december, forensend met de Q-liner naar ons gemeentehuis.
Wil u mij toestaan 1 technische vraag te stellen ter beantwoording (dat mag ook schriftelijk) en dat heeft te maken met de actualiteit, namelijk de PFAS (blz 26). Ik wou het College verzoeken om een actuele stand van zaken gezien de volksgezondheid.
Verbijsterd waren we dat we op blz 18 lazen (nota bene nav een technische vraag van onze gewaardeerde afgevaardigen van GB), dat er 3 juli jl een tussentijdse evaluatie heeft plaatsgevonden met de klankbordgroep inzake de proef autoverkeer Kerkstraat. Ik vind het te bizar voor woorden dat de Raad daarover niet geïnformeerd is. Ik ga ervan uit dat dit ertussen geglipt is en dat u ons vanaf heden wel zult bijpraten over de proef autoverkeer.
Tot slot heeft mijn fractie weliswaar met belangstelling nota genomen van de formulering 'stapsgewijze overgang naar schonere en duurzame energie', maar tot ons verdriet konden we nergens dat SMART gemaakt lezen. Wat wil het College precies bereiken? Wat is het plan? Mag ik ervan uit gaan dat het College hier in de komende maanden concrete invulling aan geeft, of kan ik dit lemma, net als de trein, knippen en plakken voor de algemene beschouwingen van komend voorjaar?
Vz, wend ik me dan tot de begroting 2020.
We hebben de blokjes 'specifiek 2020' gelezen en fractie GL concludeert dat er veel goede voornemens in staan, maar heel weinig SMART. "Het leest als een gezellige wandeling", vatte een fractielid het treffend samen. Geacht college, waarom doet u dat niet, het SMART maken? Omdat misschien niet alle SMART gemaakte punten kunnen lukken in dat tijdpad? Dat geeft toch niet? Dan komt u terug bij de Raad en legt u uit dat het niet gelukt is of dat het wat langer duurt of u vraagt ons mee te denken of het anders kan. Vanuit mijn insteek van gemeenschappelijk samen voor het algemeen belang gemeentepolitiek bedrijven, zou ik dat alleen maar toejuichen. Het is echt geen schande als iets niet lukt. Goede voornemens opschrijven, maar vrijwel nergens daar iets concreets aan koppelen, dat is wel teleurstellend.
Enkele opmerkingen n.a.v. de begroting:
De lokale lastendruk gaat weer omhoog, met 16 euro, terwijl de pensioenen zoals u weet al jaren stil staan. Er zit 42 euro verschil tussen 2017 en 2020 en dat is meer dan de inflatie. Hiermee draagt ons inziens de gemeente actief bij aan het in stand houden van de armoedeval. Dat vindt mijn fractie teleurstellend.
Ten aanzien van de energietransitie (blz 57) ben ik van mening dat dit College op zich een realistische kijk heeft op de invulling betreffende de RES, door ook op zoek te gaan naar een mix van energiebronnen en door in te steken op innovatieve technieken. Wel heb ik stellig de indruk dat dit College van de RES geen topprioriteit maakt en dat zou de GL-fractie graag anders zien. Iets meer intrinsiek enthousiasme en proactieve voortvarendheid zou het College sieren.
We lezen op blz 45 dat de gemeente onderzoek wil doen naar nieuwe bedrijventerreinen. Onze huidige bedrijventerreinen zijn nog niet vol. Ik zie nut en noodzaak niet. Bovendien komen er geen bedrijventerreinen uit Douwe Dabbert's knapzak; het zal dan ten koste gaan van landbouwgrond of natuurgebied. Mijn fractie juicht wel toe dat het College specifiek wil sturen op het aantrekken van maatschappelijk verantwoord ondernemen en op verduurzamen.
Een klein pareltje is dat u wilt inzetten op het onderhoud van sportvelden zonder gewasbeschermingsmiddelen.
Werkgelegenheid creëren of tenminste behouden is in ons aller belang. Deze werkgelegenheid komt primair uit de private sector. De aangekondigde (blz 46) integrale aanpak krijgt onze steun.
We lazen met vreugde dat het College verder wil investeren in 30- en 60-km-zones. Verkeersveiligheid, zeker rondom scholen, dient een topprioriteit te blijven.
Eveneens met interesse lazen we dat de gemeente duurzaamheidsmaatregelen extra onder de aandacht wil brengen bij de inwoners. De pilots rondom waterstof wachten we vol spanning af.
De integrale aanpak tegen eenzaamheid, de armoedebestrijding door vroegsignalering en preventie bij schulden, alsmede het initiatief voor ambulante ondersteuningstrajecten voor jeugd van 12 tot 23 met complexe problematiek laat zien dat het College ook een sterk sociaal beleid wenst te gaan voeren. We volgen de plannen en de uitwerking daarvan met grote belangstelling. Specifiek ben ik ook erg blij met de aandacht voor de aanpak van kinderen in armoede, dat in Veendam hoger ligt dan in de rest van Nederland. Dat kunnen en mogen we niet laten gebeuren. Laten we dit dan ook Raad breed oppakken en ondersteunen.
Minpuntje: u noemt het KCC, het klantcontactcentrum. Vorige week maandagavond heb ik een mail gestuurd met een vraag naar het algemene e-mailadres. .. tot op heden heb ik zelfs geen ontvangstbevestiging mogen ontvangen.
Een technische vraag toch nog, ben ik bang. Op blz 128 staat dat de gemeente 105 woningen erbij wil bouwen om de huishoudensgroei te faciliteren. Staat daar dat die huizen er komen of staat er dat we dat willen gaan proberen? Anders gezegd: zijn er nog belemmeringen om die 105 te halen?
Voorts: inzake de precariobelasting zou mijn fractie het prettig hebben gevonden als er een toelichting zou zijn geweest op dat de herziene inkomsten fors omhoog gaan in 2019 tot 15.082 euro, maar dat in de jaren daarna de verwachte inkomsten weer dalen naar 12.800 euro. Het staat er niet bij op blz 155, dus het is gissen.
Tot slot lezen we dat we als gemeente, dus wij als burgers, moeten gaan betalen voor de rioolschade wegens de gevolgen van bodemdaling, als daar extra beheersmaatregelen nodig zijn als gevolg van bodemdaling. Vreemd. Misschien lees ik het niet goed. Overigens maakt de fractie GL zich grote zorgen over de gevolgen van de gestapelde mijnbouw op ons grondgebied.
Afrondend, voorzitter, nog een kort woord over de ontvlechting. Het is zaak dat er snel duidelijkheid komt, ook voor ons ambtenarencorps. De fractie van GL was en is van mening dat een herindeling met zowel Stadskanaal als Pekela (de zogenaamde PSV-variant) het beste is. Echter, we zijn ingehaald door de politieke realiteit dat Pekela uitdrukkelijk een herindeling met Veendam niet ziet zitten. Tegelijk zien wij ook dat de huidige situatie met betrekking tot De Kompanjie niet ideaal is. Het College kan daarom rekenen op onze constructieve steun bij de vervolgstappen.
Dank u wel.
