Poliflw

Ronde Tafel Als gast bij het onderwerp begroting FUMO 2021 en jaarstukken FUMO 2019 was de financial controller van de FUMO. Uit de jaarrekening blijkt dat het ziekteverzuim is gedaald en de productiviteit is verhoogd, de FUMO voert alle taken naar behoren uit, aldus FUMO. Wel heeft zij begrip voor de financiële situaties van de gemeenten, waaronder hoge kosten in het sociaal domein en Corona gerelateerde kosten. Een efficiency slag bij de FUMO is daarom ook van belang om kosten zoveel mogelijk laag te houden. De voorzitter van de cliëntenraad vond de jaarrapportage sociaal domein 2019 uitgebreid, maar miste in het hele stuk wel of het beleid nu ook de resultaten geeft die men voor ogen heeft. De cliëntenraad zal haar verbeterpunten delen met de raad. Bij de begroting Carins was als gast de directrice van Carins aanwezig. Er is in de afgelopen maanden kritisch gekeken naar organisatie en taken van Carins, waarbij is aangegeven dat hiermee efficiency in de organisatie is behaald. De CDA fractie vroeg of de begroting van 7,3 miljoen euro reëel en voldoende was om al het werk uit te voeren. Volgens Carins is dit een reële, maar krappe begroting. Onverwachte toename van hulpvraag of nieuw landelijk beleid kunnen kosten eventueel verhogen. Duidelijk is dat Carins intern nog bezig is om taken en functies beter te beschrijven, waarbij er gekeken wordt naar wat men doet en welke ureninzet hiervoor nodig is. Gasten bij het onderwerp monitor onderwijshuisvesting waren tevreden over de monitor, met name in investering in huisvesting en het uitgangspunt van integrale kind centra (samenvoeging kinderopvang/school en peuterspeelzaal). Debat Jaarstukken Marrekrite 2019/concept begroting 2021/meerjaren rekening 2022-2024: De Marekrite heeft een gezonde financiële uitgangspositie, waarbij er een vrij hoge algemene reserve aanwezig is. De concept zienswijze van het college stelt voor om de Marekrite hierop te bevragen. Wethouder de Ruiter is het niet eens met de visie van de Marekrite om deze algemene reserve nog verder te verhogen. De Marekrite was niet aanwezig bij de ronde tafel en de wethouder zal zorgen dat de vragen die er nog leven bij de gemeenteraad schriftelijk door de Marekrite zullen worden beantwoord. Jaarstukken GR SW Fryslân 2019/begrotingswijziging 2020/begroting GR SW Fryslân: Er werd aandacht gevraagd om naast aandacht voor de begroting van de GR SW, ook aandacht te houden voor de NV Caparis zelf. Wethouder Hoekstra zal zeker met de 3 andere deelnemende gemeenten de situatie bij Caparis goed in de gaten zal houden. Toekomst vliegveld Drachten: Het college stelt voor om het raadsbesluit van december 2019 niet uit te voeren (exclusiviteitsbeding Vlieg Club Fryslân) omdat hier juridisch haken en ogen aan kunnen zitten. Het nieuwe raadsvoorstel is om geen uitvoering te geven aan het raadsbesluit van december, in de loop van dit jaar met een concept kader op inhoud en proces te komen en het vliegveld dus niet te sluiten op dit moment. Er werden 2 amendementen ingediend, waarbij D66 voorstelde dat de VCF een gedeelte van het vliegveld pacht en de rest van het vliegveld te gebruiken voor aanleg van een zonnepark. De CDA fractie ziet graag dat alle belangen van relevante partijen worden meegenomen en gerespecteerd, de fractie constateert dat de VCF vooral naar zich zelf kijkt. Het voorstel van de commerciële partijen die de raad heeft ontvangen, spreekt de CDA fractie aan. Hierbij is oog voor duurzaamheid, economische kansen en ontwikkelingen en inzet op duurzaamheid. Volgens de CDA fractie staat gebrek aan daadkracht de toekomst van het vliegveld in de weg. De opdracht aan de vliegclub om te komen met een gedragen plan met de huidige gebruikers kwam niet uit de verf omdat zij niet allemaal tot samenwerking konden komen. Daarom stelde de CDA fractie in haar amendement voor om een externe deskundige aan het werk te zetten, deze in overleg te laten gaan met alle huidige en potentiele gebruikers en uiterlijk eind augustus met een voorstel te komen. Voor het CDA staat het vliegveld voor een uniek aspect van Smallingerland met kansen voor de huidige gebruikers en duurzame initiatieven, toepassing van innovatie zoals elektrisch vliegen en toepassing waterstof. Niet alleen hobbymatig maar ook meer kansen voor werkgelegenheid en bovenal het behoud van het vliegveld. Ook daarom is snelheid geboden! Wethouder Hoekstra zegde toe dat hij met alle betrokken partijen om de tafel, maar kan niet toezeggen dat dit proces ook voor eind augustus klaar is. Beide amendementen werden bij het besluit verworpen en helaas moeten we constateren dat andere partijen tevreden zijn met de vage toezeggingen van het college om pas in het najaar 2020 met weer een nieuw plan te komen. Besluit Tijdens het vragenuur stelde de CDA fractie vragen over de stand van zaken van een eerder aangenomen motie over de plaatsing van kleine windmolens. Wethouder de Ruiter kon melden dat er tot nu toe geen enkele aanvraag is binnengekomen bij de gemeente. Plaatsing van kleine windmolens mag volgens provinciaal beleid alleen bij agrarische bedrijven, en dan alleen als er nog geen zonnepanelen zijn geplaatst op het dak. Verder werden er vragen gesteld door de SB over berichten in de media (o.a. positieve jaarrekening gemeente, aanvraag wietteler) die eerder de media bereiken dan de raad. Wethouder Sijperda erkende dat er een aantal zaken in de communicatie niet goed zijn gegaan en dat dit intern wordt bijgesteld. Ondanks de schriftelijke beantwoording van het college aan de ELP over uitbreiding terrassen op de Kaden, stelde de ELP alsnog vragen hierover. F inanciële stukken Marekrite: aangenomen Financiële stukken GR SW Fryslân: aangenomen Amendement CDA vliegveld(VVD/SB): verworpen Amendement D66 vliegveld Drachten: verworpen Raadsvoorstel vliegveld (geen uitvoering raadsbesluit december 2019 en voorlopig geen sluiting vliegveld): aangenomen Met vriendelijke groet uit de CDA fractie, Karin (van der Velde-Ronda), Hans (Doddema), Corrie (Ponne), Minke (de Voor-Veenstra), Douwe (Hiemstra) en Sjouke (Rijpma) Reacties welkom via cdarijpma@hotmail.com Sjouke Rijpma (fractievertegenwoordiger CDA Smallingerland) 06-470 56 678

Ronde Tafel Bij het onderwerp Friese Regionale Energiestrategie pleitte de stichting MienskipsEnergie voor het tijdig en goed meenemen van inwoners in de energietransitie. De gemeente moet bij wind- en zonne-energie opwekking vooral sturend en actief zijn en bij de warmtetransitie heeft de gemeente een regie rol. De potentie van duurzame energie opwekking is in potentie veel hoger dan de ambitie die nu is verwoord in de RES. Omdat een meerderheid van de fracties op 12 mei vond dat het dossier het vliegveld nog niet rijp was voor het debat, stond dit dossier weer op de agenda. Er waren dus ook een groot aantal insprekers aanwezig, waaronder advocaten. Op initiatief van de SEVD (Stichting Exploitatie Vliegveld Drachten) heeft op 25 mei een bijeenkomst plaats gevonden met relevante betrokkenen, waarbij het doel was om overeenstemming te krijgen over samenwerking met alle partijen. Uit dit overleg is duidelijk geworden dat er 2 kampen zijn; De ondernemers die het vliegveld willen behouden met een GA status (vliegtuigen boven de 450 kg), nieuwe bedrijvigheid aantrekken (vliegtuig gerelateerd zoals ontwikkeling van duurzame vliegtuigen) en zij bieden volledige financiële verantwoordelijkheid voor opknappen vliegveld. De vliegvereniging Fryslân blijft bij haar standpunt dat het vliegveld een MLA status moet krijgen (vliegtuigen onder de 450 kg) en zal op eigen kosten een kunststof landingsbaan aanleggen. De CDA fractie vroeg aan de SEVD waarom zij een vliegveld bestemming wil hebben voor de duur van 50 jaar en of bij uitbreiding van vliegtuig gerelateerde bedrijven er meer overlast zou komen voor omwonenden. De reden voor de duur van 50 jaar is om de ondernemers de kans te geven ook hun investering terug te verdienen. Momenteel vinden er tussen de 4000-5000 vliegbewegingen plaats op Drachten, bij een uitbreiding zou dit ongeveer met 1/3 toenemen. Volgens de SEVD kan dit binnen geldende milieu- en geluidsnormen gebeuren. Verder werden veel technische en juridische zaken toegelegd en werd er niet afgeweken van de bekende standpunten van betrokkenen. Op 9 juni staat het onderwerp geagendeerd voor het debat. Debat De CDA fractie diende een amendement in bij financiële stukken van de Veiligheidsregio Fryslân (jaarstukken 2019, 1 e begrotingswijziging 2020 en programma begroting 2021). Ondanks het goede werk van de VRF (ook tijdens de corona crisis), ziet de fractie nog volop kansen om de bedrijfsvoering van de VRF verder te verbeteren. Het amendement hield in om bij de begrotingswijziging 2021 wel een zienswijze in te dienen om deelnemende gemeenten beter in overleg te laten gaan met de VRF over doelstellingen en behaalde resultaten, de informatievoorziening naar de deelnemers te verbeteren en een verbeterde planning- en control cyclus te hanteren. De CDA fractie wil vooral dat deelnemende gemeenten meer gezamenlijk optrekken en op 1 lijn komen. Portefeuillehouder Rijpstra beaamde dat de onderbouwing voor extra geld en de begroting van de VRF beter kan, maar dat dit in de afgelopen al verbeterd is. Hij kon zich vinden in de besluitpunten van het amendement, maar liet ook blijken dat Smallingerland vaak alleen staat in kritische zienswijzen. Bij het vaststellen van het functieprofiel en raadsvisie 2020-2022 werden er 2 amendementen ingediend. D66 riep op om in de vacaturetekst ook specifieke kennis en ervaring toe te voegen op het gebied van duurzaamheid en ruimtelijke ordening en FNP riep op om passieve beheersing van de Friese taal op te nemen. Wat volgde was een bijzonder debat en stemming; het blijkt dat de vacature reeds is uitgezet en de sluitingsdatum 3 juni is. Volgens Rijpstra was dit niet goed gegaan, het was de bedoeling om alleen een melding uit te zetten dat Smallingerland nieuwe wethouders zoekt, maar de vacature was al compleet geplaatst. Bij de latere stemming (CDA fractie tegen amendementen) bleek de uitslag van het amendement van de FNP 15 voor en 15 tegen. De PvdA stelde voor om van standpunt te wijzingen en zodoende toch een meerderheid te krijgen voor het amendement van de FNP. De gemeentewet verbiedt dit echter en zodoende werden alle amendementen en het functieprofiel van de agenda gehaald en verplaatst naar 2 juni. Aangezien de deadline van de vacature 3 juni is, is het de vraag of de vacature tekst nog zal worden aangepast. Besluit Bij het vragenuur stelde de CDA fractie vragen over het van de agenda halen van de omgevingsvergunning van het van der Valk hotel. In de brief van het college staat dat de initiatiefnemer in overleg zal gaan met de omwonenden, echter in 2019 was de raad al akkoord gegaan met de uitbreiding. Wethouder Sijperda vertelde dat omwonenden zich onvoldoende gehoord voelen met de initiatiefnemer en deze heeft voorgesteld zelf in gesprek te willen en de dialoog aan te gaan. Dit zal zo snel mogelijk worden gedaan, zodat de tijdsduur qua uitbreiding ook niet in geding komt.  Amendement CDA financiële stukken VRF: aangenomen  Zienswijze Financiële stukken VRF: aangenomen  FUMO lidmaatschap WSGO: aangenomen  Functieprofiel wethouders en raadsvisie 2020-2022: nieuwe stemming op 2 juni Met vriendelijke groet uit de CDA fractie, Karin (van der Velde-Ronda), Hans (Doddema), Corrie (Ponne), Minke (de Voor-Veenstra), Douwe (Hiemstra) en Sjouke (Rijpma) Reacties welkom via cdarijpma@hotmail.com Sjouke Rijpma (fractievertegenwoordiger CDA Smallingerland) 06-470 56 678

Op woensdag 12 februari bezocht staatssecretaris Barbara Visser op uitnodiging van CDA-wethouder Sandra Diepstraten onze gemeente voor het nieuwe luchthavenbesluit. Wij stelden over dit bezoek vier vragen aan onze wethouder. Waarom is dit luchthavenbesluit zo belangrijk? Het luchthavenbesluit geeft aan hoeveel er gevlogen mag worden en indirect ook waar we woningen mogen bouwen en welke woningen geluidsisolatie moeten krijgen. Defensie wilde tot drie keer zoveel kunnen vliegen. Dat zou meer overlast geven voor een flinke groep mensen, met name in het noorden van Gilze, het zuiden van Rijen en in Hulten. Daarnaast zou woningbouw in Hulten en Molenschot slechts zeer beperkt mogelijk blijven met het nieuwe luchthavenbesluit. Waarom was dit bezoek gepland? Ik heb de staatssecretaris uitgenodigd omdat de standpunten in de loop der jaren steeds verder verhard zijn en we bij de onderhandelingen niet met de juiste mensen aan tafel zaten. Ze kwam en bracht een mooie boodschap mee, mede onder druk van de 800 ingediende zienswijzen en de Tweede Kamer; en dankzij mijn eerdere bezoeken aan Den Haag en provincie. Dat deed ik niet alleen, maar samen met mijn eigen CDA-fractie en ook met PvdA, GGR, VVD en D66. Wat heeft het bezoek van de staatssecretaris opgeleverd? Een pakket aan voorgenomen maatregelen, waaronder die om de reserveveldfunctie te laten vallen; maar pas nadat deze definitief op De Peel is weggelegd. Daarnaast komen de contouren voor Gilze en Rijen niet meer over de kern te liggen, maar over de A58 en de Rijksweg. Tenslotte is er de toezegging dat de 191 woningen die kampen met rattle noise de komende jaren geïsoleerd worden. Wat gaan onze inwoners merken? Ze gaan merken dat we waarschijnlijk in de toekomst in Hulten en Molenschot weer kunnen bouwen en dat we nu al vooruit mogen lopen op die toekomst door plannen te maken. Ook betekent het helaas dat sommige mensen overlast houden maar dat deze niet veel erger wordt door meer vliegen. Voor de eigenaren van de woningen die geïsoleerd worden, betekent het rustiger slapen en in de woonkamer zitten. Foto's: Bedrijfsfotografie Brabant.

Directie Participatie Ontwerpwijzigingsbesluit Luchthavenbesluit Lelystad, Postbus 20901, 2500 EX Den Haag. Hattem, 20 februari 2019. Excellentie, Hierbij ontvangt u de zienswijze van het bestuur en de fractie van het CDA Hattem, op het ontwerpbesluit tot wijziging van het Luchthavenbesluit Lelystad en de geactualiseerde milieueffectrapportage (MER). Op basis van de hieronder aangegeven motivatie verzoeken wij u primair om de opening van Lelystad airport uit te stellen tot aangetoond is:dat de noodzakelijke strategische visie conform de EU richtlijnen is afgerond ( zie punt 1) • dat de exploitatie van de luchthaven Lelystad rendabel is op basis van een geactualiseerd ondernemingsplan, waarin de totale geactualiseerde maatschappelijke kosten en baten zijn gekwantificeerd.( zie punt 2). • dat het luchtruim van Nederland is heringedeeld , waarbij laagvliegroutes boven het oude land ( onder andere de provincies Gelderland en Overijssel) niet meer aan de orde zijn. (zie punt 3) Daarnaast verzoeken wij u subsidiair een aantal verbeteringen in het luchthavenbesluit en de geactualiseerde milieueffectrappotage door te voeren: • ten onrechte niet opgevolgde adviezen van de Commissie MER ( zie punt 4) • Verbetervoorstel geluidsoverlast ( zie punt 5 en 6) • Er moet een nader onderzoek uitgevoerd worden m.b.t. de risico's van vogelaanvaringen (zie punt 6) • De voorgestelde wijziging vertrekroute bij Hattem moet vernietigd worden ( zie punt 7) 1. Toetsingsadvies Commissie MER 18 april 2018, strategische visie. De Commissie MER constateert op pagina 7, dat een strategische visie op de luchtvaart ten onrechte ontbreekt. Bij de internetconsultatie is gebleken, dat hierdoor vragen en opmerkingen van bewonersorganisaties niet duidelijk kunnen worden beantwoord. Het gaat hierbij o.a. over de mate en wijze van sturing, zoals het nut van de vakantievluchten, de verdeling van de lusten en lasten van de luchtvaart, de structuur van het Nederlands luchtruim en het belang van het terugdringen van de emissie en klimaateffecten van de luchtvaart. Het ontbreken van deze strategische visie is in strijd met de EU richtlijn. Dit betekent, dat deze omissie eerst hersteld moet worden. Na het vaststellen van de strategische visie kan pas het vervolg proces worden ingezet. Concreet betekent dit: tot de vaststelling van de strategische visie en de gevolgen hiervan voor luchthavens dient het proces m.b.t. Lelystad Airport opgeschort te worden. 2. Geactualiseerd ondernemingsplan/maatschappelijke kosten en baten ontbreekt. Uit de nota van toelichtingen bij het ontwerp luchthavenbesluit blijkt, dat de overtuiging bestaat, dat de exploitatie op termijn nog steeds rendabel is. Ten onrechte ontbreekt de onderbouwing van deze "overtuiging". Aan de volgende eisen moet worden voldaan. De strategische visie moet zijn afgerond. ( zie punt 1) Uit de strategische visie zal blijken of Lelystad noodzakelijk is en zal de aard en omvang moeten blijken. • De positieve en negatieve maatschappelijke aspecten moeten worden geactualiseerd en zijn onderdeel van het ondernemersplan. • Het welvaartseffect is veel te hoog getaxeerd en de kosten van hinder zijn onvolledig in kaart gebracht. Voor een onderbouwing van de hierboven vermelde bullits 2 en 3 verwijzen wij naar het rapport: Economische en maatschappelijke effecten Lelystad Airport van SATL. Ik verzoek u dit rapport als ingelast en aangehaald te beschouwen bij deze zienswijze. Wellicht ten overvloede: Bij deze onderbouwing moet vooral ook de schade aan de toeristische sector worden meegenomen. De nadelige regionale effecten zijn onderbelicht. De overlast van de vliegroutes staat haaks op de strategische inzet van de Provincie Gelderland: "De VELUWE op 1" 3. Voor de opening: eerst herindeling luchtruim en geen langdurige laagvliegroutes Tijdens de voorlichtingsavond op 14 februari in Apeldoorn, heeft de heer H. Kremer, raadslid van onze fractie, met verschillende medewerkers van uw Ministerie gesproken. Met name over de gevolgen van de langdurige aansluitroutes. Een algemene conclusie stond centraal: de lengte en de gekunstelde vorm van de laagvliegroutes zijn in feite belachelijk. "De politiek wil het zo, dus zoeken wij naar de beste oplossing" is de mening van aan aantal van uw medewerkers. Duidelijk is, dat de langdurige laagvliegroutes nadelig zijn voor het milieu, de leefbaarheid en de gezondheid in grote regionale gebieden. Inmiddels blijkt, dat de gemeten waarden tijdens de (door de Commissie geadviseerde) Belevingsvlucht aantonen, dat de geluidbelasting veelal groter is dan waar in de bijgestelde MER vanuit is gegaan. De verklaring hierover van de minister is niets zeggend en heeft ervoor gezorgd, dat de zorgen en de onrust over de gevolgen voor de inwoners verder zijn toegenomen. Deze evaluatie door de minister is in het licht van deze procedure erg onzorgvuldig en geeft geen herstel van vertrouwen in de overheid bij de burgers. Integendeel. Een serieuze evaluatie is noodzakelijk, waarbij de hogeren geluidbelasting onderdeel van het besluitvormingsproces moet zijn. Daarnaast wijzen wij u op een aantal (politieke) feiten: • De Kamer heeft een motie aangenomen, met steun van het CDA, de CU en D66 waarin geen autonome groei of vracht op Lelystad Airport wordt toegestaan • De Provinciale staten van Gelderland en Overijssel hebben uitgesproken, dat laagvliegen vanaf Lelystad Airport onacceptabel is • Het CDA heeft op het najaarscongres in 2018 besloten, dat het vliegveld alleen open kan als duidelijk is, dat het luchtruim uiterlijk in 2023 opnieuw is ingedeeld, waarbij de laagvliegroutes zijn verdwenen. Ten onrechte niet opgevolgde adviezen Commissie MER De Commissie MER adviseert enkele belangrijke punten, welke niet opgevolgd zijn: • Er moet inzicht worden geboden in frequentie en momenten van overvliegen, de minimale hoogte, hoe groot een vliegtuig dan oogt en de te verwachten piekgeluidniveaus. Deze gegevens ontbreken momenteel volledig. • Zolang er geen definitief besluit is over de herindeling van het luchtruim, kan de situatie ontstaan dat het MER niet de effecten beschrijft van het uiteindelijke, feitelijke gebruik van de luchthaven. Ook hier geldt dus eerst herindeling luchtruim! • Het MER moet gaan over de gevolgen van het hele project en dus alles wat nodig is voor het uitvoeren van de vluchten. Dit betekent dus ook de effecten van laagvliegroutes boven "het oude land". Dit ontbreekt grotendeels. Deze genoemde omissies moeten voor de opening worden hersteld en moeten deel uit maken van het besluitvormingsproces. 4. Verbetervoorstel geluidsoverlast. In het voorstel tot wijziging van het Luchtvaartbesluit is opgenomen, dat het vliegveld is geopend van 5. uur tot 23.00 uur. Zoals bekend betekenen laagvliegende en opstijgende vliegtuigen (ook in de provincie Flevoland) heel erg veel lawaai. In de voorschriften worden de volgende tijden gehanteerd: dagperiode van 7.00 uur tot 19.00 uur, avondperiode van 19.00 tot 23.00 uur en nachtperiode van 23.0 tot 7.00 uur. De geluidseffecten van vliegtuigbewegingen in de nacht worden 10 keer zo zwaar meegenomen. Hieruit blijkt, de grote nadelige gevolgen van vliegtuigbewegingen in de nacht. In het kader van beperking van het aantal geluidsgehinderden en ernstig geluidsgehinderden moet de geluidsoverlast van het vliegverkeer worden beperkt door de openingstijd te wijzigen in "geopend van 7.00 uur tot 23.00 uur". In veel gevallen zal dit betekenen, dat onze inwoners een uur per dag meer nachtrust kunnen krijgen. Dit is een belangrijke bijdrage aan een gezonder leefmilieu. Op dit punt moeten we met ons allen kiezen voor de meerwaarde van de gezondheid. Deze te nemen beslissing doet ook recht aan het advies van de Commissie MER om met partijen overeen te komen de milieunadelen te beperken. Er wordt dus nadrukkelijk gepleit om, in het belang van de gezondheid van vele tienduizenden inwoners de openingstijd vast te stellen op 7.00 uur i.p.v. 6.00 uur. 6. Afweging geluids-en externe veiligheidseffecten. Geluid: Over de geluidseffecten is in het kader van het MER duidelijk, hoe technisch gemeten en gerekend wordt. Het gaat echter vooral ook over de beleving van de geluidseffecten. Met name de beleving van de geluidseffecten in de nacht van 6.00 uur tot 7.00 uur is problematisch en kost tienduizenden inwoners veel nachtrust. Technisch gezien is dit geen probleem, omdat het geluid over 24 uren wordt verdeeld. De beleving van de overlast tussen 6.00 uur en 7.00 uur is vele malen groter dan de technische berekeningen. Verder wordt de overlast berekend op ernstig gehinderden en worden alle andere gehinderde inwoners genegeerd. Er zijn in de praktijk dus vele malen meer inwoners welke hinder krijgen van het vliegtuiglawaai. Zoals onder punt 5 aangegeven wordt daarom gepleit voor een verschuiving van de openingstijd naar 7. uur. De conclusie onder 6.2 van de toelichting op het ontwerp luchthavenbesluit wordt daarom niet gedeeld en moet worden aangepast in: "De wettelijk bepaalde beperkingsgebieden moeten worden aangepast aan de hand van door de bewoners bepaalde en te verwachten geluidbelasting." Veiligheid: Door verschillende deskundigen wordt aangegeven, dat de risico's van vogelaanvaringen groter zijn dan in het kader van het MER naar voren komt. Met name is er meer risico rond het vliegveld Lelystad maar ook in het kader van de lange laagvliegroutes. Wij hebben meer vertrouwen in onafhankele deskundigen, dan bijvoorbeeld in het commerciële bureau Waardenburg en de op grote afstand uitgevoerde waarnemingen van het KNMI. In dit kader wijzen wij op de mogelijkheid de Onderzoeksraad van veiligheid te verzoeken een onderzoek uit te voeren naar het voornemen tot uitbreiding van het vliegveld Lelystad. Wij verwijzen hierbij naar artikel 43, lid 1, Rijkswet Onderzoeksraad voor veiligheid. Het is ons bekend, dat mogelijke vogelaanvaringen prioriteit kunnen hebben bij de Onderzoeksraad. Wij verzoeken de Minister om een schriftelijk verzoek te doen tot het instellen van een onderzoek bij deze raad. 6. Door uw Ministerie voorgestelde wijziging vertrekroute moet vernietigd worden. In de laatste week van deze procedure komt er, als donderslag bij heldere hemel, van het ministerie van I en W een voorgestelde wijziging vertrekroutes vanaf Lelystad, februari 2019. Globale ligging route bij Hattem. Een ongekend harde slag voor Hattem als dit door zou gaan. Ongeloof overheerst. Onze buren Oldebroek en Heerde hebben kennelijk bij het ministerie gelobbyd en het voor elkaar gekregen, dat de pijn van de laagvliegroutes grotendeels naar Hattem en zelfs Kampen wordt verlegd. Dat de laagvliegroutes nog langer worden en dat de buren met de overlast worden opgezadeld maakt niets uit. Als wij er maar geen last van hebben. ACHTERKAMERTJES POLITIEK VAN DE EERSTE ORDE! "Hoezo herstel van vertrouwen door de Minister"? De gemeenteraad van Hattem heeft inmiddels unaniem gereageerd op deze schandalige overval en aangegeven dit niet te accepteren. Maar de routelijn is voorgesteld, namens de Minister. Door dit voorstel wordt de gemeente Hattem bij vertrekkende vliegtuigen volgens het MER grotendeels geconfronteerd met geluidscontouren van circa 56dB. Omdat vanaf het knooppunt Hattemerbroek richting Apeldoorn ook geklommen mag worden, kan het geluid boven Hattem stijgen tot 65dBI. Natuurlijk zijn burgers al langer beducht voor de onbetrouwbare overheid, maar dat deze onbetrouwbaarheid opnieuw zo duidelijk aan de oppenvlakte komt is ziekmakend. Deze wijziging moet ongedaan worden gemaakt. Neem onze volksvertegenwoordiging In Hattem serieus. Wij zijn van mening, dat de bij uw ministerie bekend zijnde Route Tl openbaar wordt en met belanghebbenden wordt besproken. 7. Opvattingen Minister staan haaks op herstel van vertrouwen en zijn ondemocratisch. Wij hebben kennis genomen van uw opvatting in de Volkskrant waarin u aangeeft dat Schiphol moet doorgroeien tot meer dan 500.000 vluchten en dat u de coalitiepartijen CDA, D66 en Christenunie wilt overhalen om in de toekomst nieuwe vakantievluchten vanaf Lelystad Airport te laten vertrekken. Daarmee loopt u voor de muziek uit en maakt het indienen van een zienswijze als de onderhavige in feite tot een farce. U moet immers de zienswijzen nog op hun merites beoordelen en nog met de Kamer debatteren. Wij zijn hierover zeer verbaasd. Daarmee geeft u in feite aan onze inwoners en gemeentelijke en provinciale bestuurders die niets in uw plannen zien niet serieus te nemen. Wij vinden dit een buitengewoon kwalijke zaak. Desgewenst zijn wij graag bereid onze zienswijze verder toe te lichten. Graag dan contact opnemen met de opsteller van deze zienswijze: Harry Kremer, Geldersedijk 107, 8051 SE Hattem.

Directie Participatie Ontwerpwijzigingsbesluit Luchthavenbesluit Lelystad, Postbus 20901, 2500 EX Den Haag. Hattem, 20 februari 2019. Excellentie, Hierbij ontvangt u de zienswijze van het bestuur en de fractie van het CDA Hattem, op het ontwerpbesluit tot wijziging van het Luchthavenbesluit Lelystad en de geactualiseerde milieueffectrapportage (MER). Op basis van de hieronder aangegeven motivatie verzoeken wij u primair om de opening van Lelystad airport uit te stellen tot aangetoond is:dat de noodzakelijke strategische visie conform de EU richtlijnen is afgerond ( zie punt 1) • dat de exploitatie van de luchthaven Lelystad rendabel is op basis van een geactualiseerd ondernemingsplan, waarin de totale geactualiseerde maatschappelijke kosten en baten zijn gekwantificeerd.( zie punt 2). • dat het luchtruim van Nederland is heringedeeld , waarbij laagvliegroutes boven het oude land ( onder andere de provincies Gelderland en Overijssel) niet meer aan de orde zijn. (zie punt 3) Daarnaast verzoeken wij u subsidiair een aantal verbeteringen in het luchthavenbesluit en de geactualiseerde milieueffectrappotage door te voeren: • ten onrechte niet opgevolgde adviezen van de Commissie MER ( zie punt 4) • Verbetervoorstel geluidsoverlast ( zie punt 5 en 6) • Er moet een nader onderzoek uitgevoerd worden m.b.t. de risico's van vogelaanvaringen (zie punt 6) • De voorgestelde wijziging vertrekroute bij Hattem moet vernietigd worden ( zie punt 7) 1. Toetsingsadvies Commissie MER 18 april 2018, strategische visie. De Commissie MER constateert op pagina 7, dat een strategische visie op de luchtvaart ten onrechte ontbreekt. Bij de internetconsultatie is gebleken, dat hierdoor vragen en opmerkingen van bewonersorganisaties niet duidelijk kunnen worden beantwoord. Het gaat hierbij o.a. over de mate en wijze van sturing, zoals het nut van de vakantievluchten, de verdeling van de lusten en lasten van de luchtvaart, de structuur van het Nederlands luchtruim en het belang van het terugdringen van de emissie en klimaateffecten van de luchtvaart. Het ontbreken van deze strategische visie is in strijd met de EU richtlijn. Dit betekent, dat deze omissie eerst hersteld moet worden. Na het vaststellen van de strategische visie kan pas het vervolg proces worden ingezet. Concreet betekent dit: tot de vaststelling van de strategische visie en de gevolgen hiervan voor luchthavens dient het proces m.b.t. Lelystad Airport opgeschort te worden. 2. Geactualiseerd ondernemingsplan/maatschappelijke kosten en baten ontbreekt. Uit de nota van toelichtingen bij het ontwerp luchthavenbesluit blijkt, dat de overtuiging bestaat, dat de exploitatie op termijn nog steeds rendabel is. Ten onrechte ontbreekt de onderbouwing van deze "overtuiging". Aan de volgende eisen moet worden voldaan. De strategische visie moet zijn afgerond. ( zie punt 1) Uit de strategische visie zal blijken of Lelystad noodzakelijk is en zal de aard en omvang moeten blijken. • De positieve en negatieve maatschappelijke aspecten moeten worden geactualiseerd en zijn onderdeel van het ondernemersplan. • Het welvaartseffect is veel te hoog getaxeerd en de kosten van hinder zijn onvolledig in kaart gebracht. Voor een onderbouwing van de hierboven vermelde bullits 2 en 3 verwijzen wij naar het rapport: Economische en maatschappelijke effecten Lelystad Airport van SATL. Ik verzoek u dit rapport als ingelast en aangehaald te beschouwen bij deze zienswijze. Wellicht ten overvloede: Bij deze onderbouwing moet vooral ook de schade aan de toeristische sector worden meegenomen. De nadelige regionale effecten zijn onderbelicht. De overlast van de vliegroutes staat haaks op de strategische inzet van de Provincie Gelderland: "De VELUWE op 1" 3. Voor de opening: eerst herindeling luchtruim en geen langdurige laagvliegroutes Tijdens de voorlichtingsavond op 14 februari in Apeldoorn, heeft de heer H. Kremer, raadslid van onze fractie, met verschillende medewerkers van uw Ministerie gesproken. Met name over de gevolgen van de langdurige aansluitroutes. Een algemene conclusie stond centraal: de lengte en de gekunstelde vorm van de laagvliegroutes zijn in feite belachelijk. "De politiek wil het zo, dus zoeken wij naar de beste oplossing" is de mening van aan aantal van uw medewerkers. Duidelijk is, dat de langdurige laagvliegroutes nadelig zijn voor het milieu, de leefbaarheid en de gezondheid in grote regionale gebieden. Inmiddels blijkt, dat de gemeten waarden tijdens de (door de Commissie geadviseerde) Belevingsvlucht aantonen, dat de geluidbelasting veelal groter is dan waar in de bijgestelde MER vanuit is gegaan. De verklaring hierover van de minister is niets zeggend en heeft ervoor gezorgd, dat de zorgen en de onrust over de gevolgen voor de inwoners verder zijn toegenomen. Deze evaluatie door de minister is in het licht van deze procedure erg onzorgvuldig en geeft geen herstel van vertrouwen in de overheid bij de burgers. Integendeel. Een serieuze evaluatie is noodzakelijk, waarbij de hogeren geluidbelasting onderdeel van het besluitvormingsproces moet zijn. Daarnaast wijzen wij u op een aantal (politieke) feiten: • De Kamer heeft een motie aangenomen, met steun van het CDA, de CU en D66 waarin geen autonome groei of vracht op Lelystad Airport wordt toegestaan • De Provinciale staten van Gelderland en Overijssel hebben uitgesproken, dat laagvliegen vanaf Lelystad Airport onacceptabel is • Het CDA heeft op het najaarscongres in 2018 besloten, dat het vliegveld alleen open kan als duidelijk is, dat het luchtruim uiterlijk in 2023 opnieuw is ingedeeld, waarbij de laagvliegroutes zijn verdwenen. Ten onrechte niet opgevolgde adviezen Commissie MER De Commissie MER adviseert enkele belangrijke punten, welke niet opgevolgd zijn: • Er moet inzicht worden geboden in frequentie en momenten van overvliegen, de minimale hoogte, hoe groot een vliegtuig dan oogt en de te verwachten piekgeluidniveaus. Deze gegevens ontbreken momenteel volledig. • Zolang er geen definitief besluit is over de herindeling van het luchtruim, kan de situatie ontstaan dat het MER niet de effecten beschrijft van het uiteindelijke, feitelijke gebruik van de luchthaven. Ook hier geldt dus eerst herindeling luchtruim! • Het MER moet gaan over de gevolgen van het hele project en dus alles wat nodig is voor het uitvoeren van de vluchten. Dit betekent dus ook de effecten van laagvliegroutes boven "het oude land". Dit ontbreekt grotendeels. Deze genoemde omissies moeten voor de opening worden hersteld en moeten deel uit maken van het besluitvormingsproces. 4. Verbetervoorstel geluidsoverlast. In het voorstel tot wijziging van het Luchtvaartbesluit is opgenomen, dat het vliegveld is geopend van 5. uur tot 23.00 uur. Zoals bekend betekenen laagvliegende en opstijgende vliegtuigen (ook in de provincie Flevoland) heel erg veel lawaai. In de voorschriften worden de volgende tijden gehanteerd: dagperiode van 7.00 uur tot 19.00 uur, avondperiode van 19.00 tot 23.00 uur en nachtperiode van 23.0 tot 7.00 uur. De geluidseffecten van vliegtuigbewegingen in de nacht worden 10 keer zo zwaar meegenomen. Hieruit blijkt, de grote nadelige gevolgen van vliegtuigbewegingen in de nacht. In het kader van beperking van het aantal geluidsgehinderden en ernstig geluidsgehinderden moet de geluidsoverlast van het vliegverkeer worden beperkt door de openingstijd te wijzigen in "geopend van 7.00 uur tot 23.00 uur". In veel gevallen zal dit betekenen, dat onze inwoners een uur per dag meer nachtrust kunnen krijgen. Dit is een belangrijke bijdrage aan een gezonder leefmilieu. Op dit punt moeten we met ons allen kiezen voor de meerwaarde van de gezondheid. Deze te nemen beslissing doet ook recht aan het advies van de Commissie MER om met partijen overeen te komen de milieunadelen te beperken. Er wordt dus nadrukkelijk gepleit om, in het belang van de gezondheid van vele tienduizenden inwoners de openingstijd vast te stellen op 7.00 uur i.p.v. 6.00 uur. 6. Afweging geluids-en externe veiligheidseffecten. Geluid: Over de geluidseffecten is in het kader van het MER duidelijk, hoe technisch gemeten en gerekend wordt. Het gaat echter vooral ook over de beleving van de geluidseffecten. Met name de beleving van de geluidseffecten in de nacht van 6.00 uur tot 7.00 uur is problematisch en kost tienduizenden inwoners veel nachtrust. Technisch gezien is dit geen probleem, omdat het geluid over 24 uren wordt verdeeld. De beleving van de overlast tussen 6.00 uur en 7.00 uur is vele malen groter dan de technische berekeningen. Verder wordt de overlast berekend op ernstig gehinderden en worden alle andere gehinderde inwoners genegeerd. Er zijn in de praktijk dus vele malen meer inwoners welke hinder krijgen van het vliegtuiglawaai. Zoals onder punt 5 aangegeven wordt daarom gepleit voor een verschuiving van de openingstijd naar 7. uur. De conclusie onder 6.2 van de toelichting op het ontwerp luchthavenbesluit wordt daarom niet gedeeld en moet worden aangepast in: "De wettelijk bepaalde beperkingsgebieden moeten worden aangepast aan de hand van door de bewoners bepaalde en te verwachten geluidbelasting." Veiligheid: Door verschillende deskundigen wordt aangegeven, dat de risico's van vogelaanvaringen groter zijn dan in het kader van het MER naar voren komt. Met name is er meer risico rond het vliegveld Lelystad maar ook in het kader van de lange laagvliegroutes. Wij hebben meer vertrouwen in onafhankele deskundigen, dan bijvoorbeeld in het commerciële bureau Waardenburg en de op grote afstand uitgevoerde waarnemingen van het KNMI. In dit kader wijzen wij op de mogelijkheid de Onderzoeksraad van veiligheid te verzoeken een onderzoek uit te voeren naar het voornemen tot uitbreiding van het vliegveld Lelystad. Wij verwijzen hierbij naar artikel 43, lid 1, Rijkswet Onderzoeksraad voor veiligheid. Het is ons bekend, dat mogelijke vogelaanvaringen prioriteit kunnen hebben bij de Onderzoeksraad. Wij verzoeken de Minister om een schriftelijk verzoek te doen tot het instellen van een onderzoek bij deze raad. 6. Door uw Ministerie voorgestelde wijziging vertrekroute moet vernietigd worden. In de laatste week van deze procedure komt er, als donderslag bij heldere hemel, van het ministerie van I en W een voorgestelde wijziging vertrekroutes vanaf Lelystad, februari 2019. Globale ligging route bij Hattem. Een ongekend harde slag voor Hattem als dit door zou gaan. Ongeloof overheerst. Onze buren Oldebroek en Heerde hebben kennelijk bij het ministerie gelobbyd en het voor elkaar gekregen, dat de pijn van de laagvliegroutes grotendeels naar Hattem en zelfs Kampen wordt verlegd. Dat de laagvliegroutes nog langer worden en dat de buren met de overlast worden opgezadeld maakt niets uit. Als wij er maar geen last van hebben. ACHTERKAMERTJES POLITIEK VAN DE EERSTE ORDE! "Hoezo herstel van vertrouwen door de Minister"? De gemeenteraad van Hattem heeft inmiddels unaniem gereageerd op deze schandalige overval en aangegeven dit niet te accepteren. Maar de routelijn is voorgesteld, namens de Minister. Door dit voorstel wordt de gemeente Hattem bij vertrekkende vliegtuigen volgens het MER grotendeels geconfronteerd met geluidscontouren van circa 56dB. Omdat vanaf het knooppunt Hattemerbroek richting Apeldoorn ook geklommen mag worden, kan het geluid boven Hattem stijgen tot 65dBI. Natuurlijk zijn burgers al langer beducht voor de onbetrouwbare overheid, maar dat deze onbetrouwbaarheid opnieuw zo duidelijk aan de oppenvlakte komt is ziekmakend. Deze wijziging moet ongedaan worden gemaakt. Neem onze volksvertegenwoordiging In Hattem serieus. Wij zijn van mening, dat de bij uw ministerie bekend zijnde Route Tl openbaar wordt en met belanghebbenden wordt besproken. 7. Opvattingen Minister staan haaks op herstel van vertrouwen en zijn ondemocratisch. Wij hebben kennis genomen van uw opvatting in de Volkskrant waarin u aangeeft dat Schiphol moet doorgroeien tot meer dan 500.000 vluchten en dat u de coalitiepartijen CDA, D66 en Christenunie wilt overhalen om in de toekomst nieuwe vakantievluchten vanaf Lelystad Airport te laten vertrekken. Daarmee loopt u voor de muziek uit en maakt het indienen van een zienswijze als de onderhavige in feite tot een farce. U moet immers de zienswijzen nog op hun merites beoordelen en nog met de Kamer debatteren. Wij zijn hierover zeer verbaasd. Daarmee geeft u in feite aan onze inwoners en gemeentelijke en provinciale bestuurders die niets in uw plannen zien niet serieus te nemen. Wij vinden dit een buitengewoon kwalijke zaak. Desgewenst zijn wij graag bereid onze zienswijze verder toe te lichten. Graag dan contact opnemen met de opsteller van deze zienswijze: Harry Kremer, Geldersedijk 107, 8051 SE Hattem.

Steffen Hofstra “Dat geluid valt best mee!” Dat hoor ik ook regelmatig in Wilsum. Mensen beweren dan dat tijdens de belevingsvlucht op 30 mei j.l. dat allemaal best meeviel. Beleving is één, meten is weten: · De dag van de belevingsvlucht was er één toestel dat tweemaal overkwam. Gemeten is 58,1 en 59,2 dB(A). Met een vlieghoogte van 1.830 m; · In de Milieu Effect Rapportage (geactualiseerde versie van april dit jaar) wordt een berekende hoeveelheid geluid beschreven van maximaal 55 db(A) t.h.v. Stadshagen. (over Wilsum wordt niet gesproken). De vlieghoogte daar is ca 1.800 m. Echter: o Volgens de MER gaat het vliegtuig vanaf Zwolle dalen tot ca 900 m (afstand Wilsum – Zwolseweg) boven Wilsum; o en geconstateerde verhoging van het geluid van ca 3dB(A) is een verdubbeling van de hoeveelheid lawaai, en het vliegtuig komt dichterbij; o Als Lelystad open gaat is dat niet met één vliegtuig per jaar over Wilsum, maar circa 50 (in 2020) oplopend naar ca 7.500 is de (voorlopige) eindsituatie (met een piek tijdens de zomermaanden) M.a.w.: o De vliegtuigen mogen lager vliegen (tot ca 900 m) dan tijdens de belevingsvlucht (was 1.830): Lager is ook meer lawaai dat je dan hoort ; o Nu al is de berekende MER geluidsbelasting overschreden (met meer dan 3 dB(A), dus ruim verdubbeld). Het geluidsplafond in de MER laat dus niet toe dat je met deze vliegtuigen op Lelystad gaat vliegen! Stukje geschiedenis In 2013/2014 was er een inspraakprocedure m.b.t. Lelystad. Ook toen had het CDA hetzelfde argument: Uitbreiding is geen issue, overlast wel! Deze lijn heeft het CDA altijd uitgedragen en vastgehouden. We staan nu op een punt dat we hebben ervaren dat: ·De zogenaamde Alderstafel (destijds) nooit heeft gesproken over laagvliegroutes boven het “oude land”; ·De Minister aarzelend moest toegeven dat de MER op belangrijke punten niet klopte; ·De Regiegroep belevingsvlucht andermaal heeft aangetoond dat de berekende waarden nogal afwijken (een verdubbeling) zijn van die van de (echte) metingen; ·We ervaren dat het landelijke CDA een “pro Schiphol” standpunt heeft en geen millimeter inlevingsvermogen heeft voor de gevolgen voor Midden en Oost Nederland’; ·Dat het zogenaamde klimaatakkoord geen luchtvaartparagraaf kent; ·Dat er nog steeds geen btw en accijns op vliegtuigbrandstof wordt betaald waardoor een treinreis tot 600 km duurder is dan het vliegtuig. (Vergelijk: jullie en mijn auto kent ca 25% belasting op aanschaf en ca 70 % op gebruik); ·Dat 45.000 vakantievluchten (keer ca 180 personen = 8 miljoen reizigers mensen) een druppel op de gloeiende plaat is voor Schiphol (respectievelijk 500.000 vluchten en ruim 68 miljoen reizigers) maar dat de overlast onevenredig groot is. Maar, hoe verder: De Minister, ik heb haar mogen ontmoeten en spreken, zegt dingen toe die ze vervolgens niet in wet- en regelgeving terug laat komen. Dus als je niet oplet (het is een aantal Kamerleden al overkomen) denk dat je een toezegging op zak hebt, maar dat blijkt dan later een gemeenschappelijke wens te zijn. Zo zijn de onderwerpen: handhaving door de Inspectie; plafond van het aantal vliegbewegingen; plafond van de hoeveelheid geluid; al dan niet vrachtvliegtuigen vanaf Lelystad; betekenis en effect van het begrip “monitoren”; laagvliegroutes verdwijnen na de herindeling, al wensen gebleken die niet in wet- en regelgeving terecht zijn gekomen (en ik denk dat zij dat ook niet gaat regelen). En de Tweede Kamer vond het goed! Incl de CDA-fractie daar. Wat beweegt me nu op dit dossier? Intussen wel een aantal dingen. In 2013 begon het met de omgevingskwaliteit : niet te veel geluidsoverlast in mijn eigen dorp en gemeente. Dat groeide uit naar: ze vertellen de complete waarheid niet, tot: ze jokken met opzet! En dat in een beschaafd Europees land, met een gekozen parlement. De recente uitspraken in het Parool van de Minister die doodleuk vertelde dat iemand slechts als belanghebbende kan worden toegelaten als hij/zij binnen de door het Ministerie vastgestelde geluidscontouren woont. (En dan heeft deze Minister echt pech: Wilsum ligt daar binnen!) Een overheid is er voor de burgers, en we mogen van een overheid verwachten dat ze het met de burgers het beste voor heeft. De VN-grondrechten geven aan dat de overheid de burger dient te beschermen! Het (landelijke) CDA komt er ook niet zonder kleerscheuren af: je verschuilen achter een regeerakkoord (waar burgers geen invloed op hadden en strijdig is met het beginsel van “zonder last of ruggespraak’) is niet netjes (laten we maar even aardig blijven). Dat behoeft absoluut verbetering / aanpassing. Met Geert en Eddy (van Hijum) heb ik de mogelijke consequenties voor de Statenverkiezingen (en die van het EP) van volgend jaar al besproken. GL, CU en D66 hoor je volop. Aan ons om ook het CDA geluid volop te laten horen!