Poliflw

Corinne Ellemeet debatteert deze week volop over de zorg in de Tweede Kamer. Ellemeet vraagt aandacht voor veel onderwerpen: van de positie van verpleegkundigen tot het aanpakken van de farmaceutische industrie.

Ook doet GroenLinks een drietal concrete voorstellen:

1. Maak de zorg duurzamer

De totale CO2-uitstoot van de zorg is ongeveer gelijk aan de uitstoot van Tata Steel en de kolencentrale in Eemshaven bij elkaar. Bijna 7 procent van de totale CO2-voetafdruk van Nederland komt van de zorgsector. Daarom willen GroenLinks en de Christenunie dat er harde afspraken gemaakt geworden over het terugdringen van CO2-uitstoot van de zorg. Er kan gemakkelijk veel winst geboekt worden in de zorgsector.

Een aantal voorbeelden:

- 90 procent van het energieverbruik in de operatie kamers gaat naar het systeem dat de lucht schoon en op temperatuur houdt. Deze systemen draaien ook 's nachts volop, terwijl maar een klein deel van de operatiekamers dan in gebruik is. Als de systemen die niet gebruikt worden 's nachts uitgezet worden, levert dat bijvoorbeeld bij alleen al het AMC een besparing op van bijna 400 000 kilowattuur per jaar. Dat is gelijk aan het stroomgebruik van van 100 huishoudens. Er zijn in Nederland 120 verschillende ziekenhuislocatie dus hier is enorme winst te worden.

- Narcose gassen zijn ontzettend vervuilend. Het meest vervuilende gas, desfluraan, is 2540 keer zo slecht voor het milieu als CO2. Ter vergelijking: het gebruik van een flesje desfluraan staat gelijk aan een autorit ver voorbij Oeganda. Als bijvoorbeeld het AMC ziekenhuis in Amsterdam al hun uitgestoten narcose gassen wil compenseren, moet het ziekenhuis elk jaar een park zo groot als het Vondelpark planten ter compensatie. Er is een veilig alternatief: narcose via een infuus.

- Per ingreep wordt er 10-15 kilo afval geproduceerd. Er zijn slimme manieren om dat te verminderen.

2. Geef ouderen de beste zorg

Het is belangrijk dat patiënten samen met de arts kunnen kiezen welke behandeling zij het liefst willen en welke het beste bij hun situatie past. Daar hebben zij informatie voor nodig. Informatie over de uitkomst van behandelingen. Dit is extra belangrijk voor kwetsbare ouderen omdat zij vaak anders reageren op operaties. Daarom stellen GroenLinks en VVD voor om de informatie over de uitkomsten van behandelingen voor kwetsbare ouderen te verbeteren en voor hen beschikbaar te maken. Er is een subsidieregeling die zorgt dat de informatie over de uitkomsten van behandelingen terecht komt bij patiënten en artsen. Wij willen dat die regeling voor volgend jaar helemaal in het teken komt te staan van kwetsbare ouderen. Zo krijgen deze ouderen de meest volledige informatie en daarmee de beste zorg.

3. Ondersteun apothekers bij magistrale bereidingen

Hoge medicijnprijzen zijn regelmatig onderwerp van gesprek. Een bekende manier om de hoge medicijnprijzen tegen te gaan, is om apothekers vaker zelf medicijnen te laten maken: magistraal bereiden.

Het zelf maken van medicijnen is voor apothekers niet altijd even gemakkelijk:

1. Steeds minder apothekers maken zelf medicijnen. Hierdoor neemt de kennis over magistraal bereiden af. Inmiddels zijn veel apotheken gestopt met bereiden van medicijnen en dit aantal neemt steeds verder af. Zo’n 300 apotheken, openbare apotheken en ziekenhuisapotheken samen houden het bereiden in stand. Dat is te weinig. Stel dat we ooit met een noodtoestand te maken krijgen dan hebben we een probleem.

2. Het is voor apothekers financieel onaantrekkelijk om zelf medicijnen te maken. Ondanks dat magistrale bereidingen niet kostendekkend is en er veel onzekerheid bestaat over declaraties gaan sommigen toch door. Deze apothekers vervullen een belangrijke vangnet functie.

3. De angst voor de farmaceutische industrie is groot. Als een apotheker magistraal gaat bereiden dan heeft die binnen notime een leger van advocaten tegenover zich gestuurd door de farmaceutische industrie.

Kortom: we zien een aantal problemen ontstaan rondom magistrale bereidingen. GroenLinks wil daarom dat er een expertisecentrum magistrale bereiding komt, zodat kennis gedeeld kan worden.

Het pro-life evenement ‘week van het leven’ wordt mede bestuurd door de door het ministerie van Volksgezondheid gesubsidieerde keuzehulporganisatie Siriz. GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet is verbijsterd. “Abortus wordt op de website van de week van het leven omschreven als een brute moord. Dat is volstrekt onethisch. Als dit geen sturen is weet ik het ook niet meer. Dit maakt klip en klaar dat Siriz niet in staat is om onafhankelijke keuzehulp te bieden.”

De ‘week van het leven’ is een evenement dat jaarlijks door christelijke partijen en anti-abortusorganisaties wordt aangegrepen als lobbymoment tegen abortus. De website van dit evenement heeft een pagina getiteld ‘Abortus is geen oplossing.’ Op de pagina ‘Zo gaat een abortus’ is onder meer te lezen: ‘Vanaf 13 weken zijn de botten van het kind voor deze methode te hard geworden. Met een tangetje wordt het kind in de baarmoeder in stukken geknipt tot het sterft.’

Organisatie is in handen van het ‘Platform zorg voor leven’, waaraan Siriz als kerndeelnemer opereert naast politieke partijen als SGP en ChristenUnie en waar verder ook rabiate anti-abortusclubs als ‘Schreeuw om leven’ aan bijdragen. Die laatste club organiseert wakes bij abortusklinieken en valt daar dan actief vrouwen lastig die net een abortus hebben ondergaan.

In de voorbije maanden maakten GroenLinks en PvdA een stevig punt van het gebrek aan objectiviteit van Siriz: deze organisatie claimt objectieve keuzehulp te geven aan ongewenst zwangere vrouwen en krijgt daar een miljoenensubsidie voor, maar komt voort uit pro-lifeclub VBOK. Met VBOK deelt Siriz een gebouw, een marketingafdeling en een deel van het bestuur. Daarnaast steekt VBOK jaarlijks zeven ton in Siriz.

Voor GroenLinks was het de afgelopen weken simpel: wil Siriz in aanmerking blijven komen voor subsidie, dan moet het de banden met VBOK doorknippen. Dat was voordat Ellemeet er achter kwam dat mede namens Siriz online zeer suggestieve en sturende informatie wordt verspreid over abortus. "Daarmee toont Siriz aan dat het net zo’n pro-life lobbyclub is als VBOK of Schreeuw om leven. Ik zeg niet dat een keuzehulporganisatie geen christelijke grondslag kan hebben. Maar het is niet mogelijk om enerzijds actief te zijn in de anti-abortusbeweging en anderzijds te claimen dat je vrouwen via objectieve keuzehulp mogelijk naar een abortus begeleidt zodat je daarvoor kan worden bekostigd door het rijk. Dat is niet met elkaar te rijmen. Ik ga er van uit dat de VVD en D66 dit vanmiddag tijdens het debat zullen beamen. Met zo’n achtergrond kun je niet voor overheidssubsidie in aanmerking komen."

Staatssecretaris Blokhuis presenteerde afgelopen weekend een brief waarin hij weigert vast te stellen dat lobby organisaties en keuzehulporganisaties ontvlochten moeten worden. Ellemeet vindt dat veel te laconiek. "Ik vond het voor deze ontdekking al bizar dat Siriz en VBOK met elkaar vervlochten konden blijven. Inmiddels vraag ik me af hoe Blokhuis denkt dat Siriz überhaupt onafhankelijke begeleiding kan bieden."

Vanmiddag debatteert de Tweede Kamer over keuzehulp met staatssecretaris Blokhuis.

Ondanks de ook door staatssecretaris Blokhuis vastgestelde innige financiële en bestuurlijke banden met anti-abortusorganisatie VBOK mag Siriz voorlopig gesubsidieerd vrouwen blijven adviseren bij ongewenste zwangerschap. De voltallige coalitie geeft Blokhuis de ruimte om de discussie op de lange baan te schuiven. ‘Onbegrijpelijk’, vindt GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet.

Ellemeet en haar collega-Kamerlid Lilianne Ploumen (PvdA) maakten bij de begrotingsbehandeling van het ministerie van Volksgezondheid een principieel punt: hulp aan ongewenst zwangere vrouwen moet altijd onafhankelijk zijn om in aanmerking te komen voor subsidie van de overheid. Siriz kan die hulp niet bieden, omdat bescherming van ongeboren kinderen de belangrijkste drijfveer is van de Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind, die de keuzehulporganisatie oprichtte.

De afgelopen maanden toonden verschillende media aan dat Siriz vrouwen soms zeer nadrukkelijk van een abortus af probeert te sturen. Daarbij werd onder meer medisch onjuist informatie ingezet. Daarbij steekt VBOK jaarlijks vele tonnen in de hulporganisatie en zijn bestuurders van de conservatief-christelijke organisatie lid van de Raad van Toezicht. Voor GroenLinks en de PvdA zijn die onthullingen aanleiding schokkend genoeg om te concluderen dat zo’n gekleurde instantie niet moet kunnen leunen op 1,7 miljoen euro overheidssubsidie.

Staatssecretaris Blokhuis liet bij de begrotingsbehandeling al weten geen probleem te zien bij Siriz, en komt daar in een brief die hij gisteren naar de Kamer stuurde niet terug: hij onderkent de banden tussen VBOK en Siriz maar geeft aan nog te moeten studeren op gevolgen die die band heeft.

Voor GroenLinks en de PvdA is het echter zo helder als glas. ‘Denken dat Siriz objectieve keuzehulp aan ongewenst zwangere vrouwen biedt, is net zoiets als een pacifistische beweging een leger laten oprichten: je hebt geen studie nodig om vast te stellen dat de kerndoelen botsen met de taken waarvoor ze subsidie krijgen’, aldus Ellemeet.

‘Als je ongewenst zwanger bent moet je er zeker van kunnen zijn dat je betrouwbare en niet-sturende informatie krijgt. Siriz heeft laten zien niet-objectieve informatie en zelfs medisch nepnieuws te verspreiden. Dat de coalitiepartijen nu toch door willen gaan met de financiering van deze stichting is daarom onbegrijpelijk en schadelijk’, voegt Ploumen toe.

Een voorstel van GroenLinks en PvdA om subsidie aan keuzehulporganisaties voortaan alleen te verstrekken aan clubs zonder eigen agenda kan rekenen op brede steun: in de afgelopen maanden verschenen verschillende steunbetuigingen voor het pleidooi niet te tornen aan het begrip ‘baas in eigen buik’. Het Humanistisch Verbond verstuurde vanmiddag nog een brief die werd ondertekend door meer dan 500 mensen, waaronder Opzij-oprichter en oud-PvdA-politica Hedy d’Ancona en cabaretier Claudia de Breij.

In de Kamer werd het plan via een hoofdelijke stemming verworpen. Alle aanwezige Kamerleden van D66, VVD, CDA en ChristenUnie stemden tegen het plan.

Vrouwen die hulp zoeken bij ongewenste zwangerschap moeten er op kunnen rekenen dat de organisatie waar ze aankloppen geen eigen agenda heeft. Dat geldt helemaal voor organisaties die subsidie krijgen van de overheid. De aan de Verenging ter Bescherming van het Ongeboren Kind (VBOK) gekoppelde stichting Siriz kan daarom niet meer in aanmerking komen voor subsidie, vindt GroenLinks.

GroenLinks en de PvdA maken al enige tijd een punt van de onafhankelijke keuzehulp. Uit een rondgang van actualiteitenrubriek EenVandaag blijkt dat nu ook coalitiepartijen VVD en D66 zich achter deze heldere lijn scharen.

Een goede zaak, vindt GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet: ‘Vrouwen zijn heel goed in staat om zelfstandig een keuze te maken over het al dan niet afbreken van een ongewenste zwangerschap. Komen zij er niet uit, dan hebben ze bij twijfel recht op onafhankelijke keuzehulp. De overwegingen van de vrouw moeten bij die gesprekken leidend zijn. Niet de ideologische overtuiging van de organisatie waar zij te rade gaat.’

Siriz wordt deels wordt gefinancierd door de VBOK. Deze organisatie ontvangt nu anderhalf miljoen euro overheidssubsidie voor keuzehulp bij abortus, maar ontvangt daarnaast jaarlijks 700 duizend euro van de conservatief christelijke lobbyclub. ‘Bizar’, oordeelt Ellemeet. ‘VBOK brengt willens en wetens foutieve informatie over de gevolgen van abortus naar buiten. VBOK staat te demonstreren bij abortusklinieken waar vrouwen langskomen die een moeilijke beslissing hebben gemaakt. Datzelfde VBOK houdt een keuzehulporganisatie in de lucht. En daar geven wij dan ook nog subsidie aan? We moeten er meteen mee ophouden.’

Voor een verbod op Siriz voelt Ellemeet niets. ‘Binnen hun niche kunnen ze allicht iets voor vrouwen betekenen. Als ze eerlijk zijn over hun agenda zeg ik: daar gaan we niet over. Waar wij wel over gaan zijn de voorwaarden die worden gesteld voor subsidieprogramma’s bij keuzehulp. Staatssecretaris Blokhuis wil dat de organisaties die actief zijn op dit terrein – waaronder dus ook Siriz – de kaders met elkaar afspreken. GroenLinks wil dat de politiek de grenzen stelt en moet eisen dat keuzehulp mensen objectief naar een besluit begeleidt. Een club die een pro-life agenda heeft is daartoe niet in staat en kan dus geen geld van het rijk krijgen.

De anderhalf miljoen euro die nu op de begroting van het ministerie voor Volksgezondheid staat ingeboekt voor keuzehulp bij onbedoelde zwangerschap moet worden overgeheveld naar een organisatie die handelt zonder ideëel uitgangspunt. Daarnaast heeft het departement voor de komende jaren in totaal 53 miljoen euro vrijgespeeld voor hulp bij ongewenste zwangerschap. Ellemeet: ‘Ook daarvoor geldt wat ons betreft dat die middelen alleen kunnen worden ingezet via organisaties die vrouwen willen helpen. Niet om de anti-abortuslobby te legitimeren.’

In Nederland neemt het taboe op abortus de laatste jaren door lobbywerk van clubs als VBOK toe. Samen met de PvdA staat GroenLinks pal voor deze verworvenheid. Ellemeet: ‘De strijdkreet ‘baas in eigen buik’ is verbluffend actueel. Naast het debat over de keuzehulp heb ik samen met Lilianne Ploumen (PvdA) een initiatiefwet ingediend die regelt dat huisartsen een abortuspil kunnen voorschrijven. Abortusklinieken bevinden zich niet voor iedere vrouw naast de deur. Bovendien is het een beslissing die je ook met je eigen vertrouwde huisarts moet kunnen nemen.’