Poliflw

Bekijk of lees hier de spreektekst van SGP-voorman Kees van der Staaij, uitgesproken tijdens de algemene politieke beschouwingen 2019.

Mevrouw de voorzitter, laat ik maar gelijk met de deur in huis vallen: hou ze in de gaten, die diplomaten!Afgelopen zomer heb ik wat navorsingen gedaan. Ik ben gestuit op een heel vervelende affaire. Ik zal man en paard noemen. Het gaat om de Russische ambassadeur hier in Den Haag, Dimitri Alekseevich Golitsyn. Deze man heeft jarenlang ongestoord zijn gang kunnen gaan. Mijn prangende vraag aan de regering is: wist u hiervan? En zo ja, waarom is er niet ingegrepen? Russische kunsthongerDe Russische ambassadeur is nota bene betrokken bij het wegsluizen uit ons land van topstukken uit de Nederlandse schilderkunst. Meesterwerken uit de Gouden eeuw van Gerard Dou, Ruisdael, Rembrandt. Ze zijn allemaal in Sint Petersburg beland. En dat puur en alleen om de kunsthonger van tsarina Catharina de Grote te stillen. Zo komt het dat er vandaag de dag meer Rembrandts in de Hermitage in Sint Petersburg hangen dan in het Rijksmuseum in Amsterdam.De historicus in de minister-president zal nu denken: "Maar wacht eens even, dat was vér voor mijn tijd." Dat klopt, het gebeurde in de achttiende eeuw. Maar daar komt de premier niet mee weg. Ik hoef hem niet uit te leggen dat hij staatsrechtelijk óók aanspreekbaar is op regeringsdaden uit het verleden, op het verkwanselen van nationaal erfgoed uit de Gouden Eeuw, en dát uitgerekend in de eeuw van de rede. RembrandtMevrouw de voorzitter, sta mij toe toe te lichten waarom het verlies van één specifiek schilderij mij persoonlijk het meest aan het hart gaat. Het gaat om een meesterwerk van Rembrandt, een enorm doek van meer dan 2 bij 2,5 meter. Het is één van zijn laatste werken. Kunsthistorici noemen het daarom ook wel Rembrandts ‘laatste woord’. Nog één keer komt in dit schilderij alles samen wat hij te zeggen had. De barokke drukte uit veel van zijn eerdere schilderijen is verdwenen, de stijl is rustig en eenvoudig, heel intiem. We kijken een oude vader in het gezicht. Hij buigt zich liefdevol over zijn zoon die voor hem is neergeknield. De vader lijkt zijn zoon zachtjes naar zich toe te trekken. Als we inzoomen op de handen van de vader, zien we dat daar iets bijzonders mee aan de hand is: de ene hand ziet er stevig, krachtig uit, de andere hand oogt veel zachter, teer en kwetsbaar. De bovenmantel van de vader is warm rood. De zoon is kaal, zijn kleren lijken wel lompen. Een ontroerend tafereel. Daar lijkt de man rechts op het schilderij, misschien wel een oudere zoon van dezelfde vader anders over te denken. Die straalt iets nors, iets afstandelijks uit. Inderdaad, ik heb het over Rembrandts ‘De terugkeer van de verloren zoon.’ Misschien zijn er die dit schilderij niet kennen. Voor hen is het vanaf nu te zien om mijn Twitteraccount, Facebook en Instagram. En omdat ik niet zeker weet of onze minister-president er met zijn Nokia bij kan komen, heb ik voor hem een speciale uitgave bij me. Ik zie de voorzitter nu licht jaloers kijken, laat ik nu voor haar ook een exemplaar hebben om haar te bedanken voor de manier waarop zij de vergadering voorzit.

Mevrouw de Voorzitter, dit wereldberoemde schilderij van Rembrandt is dus niet meer in Nederland. Maar wat we hier gelukkig nog wél hebben, zijn de Bijbelse woorden van dit verhaal waardoor Rembrandt zich liet inspireren. Deze gelijkenis, deze parabel, die Jezus eens vertelde is te vinden in Lukas 15. De gelijkenisEen vader had twee zoons.De oudste was braaf en leefde netjes. Hij bleef thuis, om zijn vader te helpen op het bedrijf.De jongste zoon daarentegen eiste de erfenis op en trok de wijde wereld in. Hij wilde weg en draaide zijn vader de rug toe. Hoe lang die zoon precies weg is geweest is niet bekend. Maar het moet een lange tijd zijn geweest. Want er staat dat hij naar een ver land reisde. Er staat ook dat het vele geld dat hij had meegekregen op zekere dag op was. Je zou kunnen zeggen: hij belandde in de goot. Uiteindelijk vond hij een baantje als varkenshoeder, in die tijd het laagste van het laagste. Hij had niets meer en wilde zijn honger stillen met de drab die voor de varkens bestemd was. Diep in die ellende komt hij tot inkeer en besluit naar huis terug te keren...Schuldbewust.Smerig.Berooid.En dan volgt in het Bijbelverhaal die prachtige tekst (vers 20), waar staat dat toen hij nog veraf was zijn vader hem zag en met ontferming werd bewogen. Vader liep hem tegemoet, viel zijn zoon om zijn hals en kuste hem.Geen boze blik, maar een liefdevol oog.Geen afstandelijke hand, maar een warme omhelzing.Niet één verwijt uit zijn mond, maar een kus…Zijn vader is zó blij over de terugkeer van de verloren zoon, dat hij een groot feest geeft. De oudste zoon is daar boos over. Hij weigert naar het feest te komen. Voor zo’n wegloper die het geld van de vader er bij de hoeren doorheen jaagt, wordt het gemeste kalf geslacht, zo moppert hij. Terwijl er nooit een feest gehouden is voor hem, de brave oudste zoon, die zich altijd keurig heeft gedragen. Zijn vader blijft de oudste zoon vriendelijk, indringend nodigen ook in de feestvreugde te delen. Hoe het afloopt met de oudste zoon blijft open, maar aan het eind van het verhaal is juist hij in zekere zin de verloren zoon...De onvoorwaardelijke liefde van de vader die uit deze gelijkenis spreekt, heeft de eeuwen door velen gefascineerd. Die genadige houding heeft de eeuwen door velen geïnspireerd. Niet alleen Rembrandt, maar ook talloze andere schilders, componisten, schrijvers en dichters. En óók bestuurders en politici.Hedendaagse Kamerleden over 'de verloren zoon'Ter voorbereiding op deze algemene beschouwingen heb ik me afgevraagd wat deze gelijkenis van de verloren zoon bij hedendaagse Kamerleden losmaakt. Daarom heb ik zes collega’s aangeklampt met de vraag: wat zegt jóu het verhaal over de verloren zoon?

Een liberale parlementariër uit een atheïstisch nest zei: “Voor mij betekent dit verhaal: geef de hoop nooit op! Zoon, vertrouw op de liefde van je vader! En vader, blijf openstaan voor je zoon.” Een sociale liberaal die zich graag inzet voor de rechten van ongelovigen plaatste wel wat vraagtekens bij de oprechtheid van de bekering van de verloren zoon, maar voegde daar mild aan toe: “Als je iemand vergeeft, is dat zonder meer een viermoment.” Een ander kamerlid, die de leeftijd van 50 al vele jaren geleden passeerde, reageerde met passie: “Terugkomen is hier het kernwoord. Je kan zó blij zijn met iets wat bij je hoorde en weer terugkomt.” Een nu christelijk kamerlid die van huis uit niet vertrouwd was met Bijbelverhalen zei: “Weet je, dit verhaal zegt mij dat niemand te diep kan zakken, maar dat er altijd een mogelijkheid is weer op te krabbelen.”Die notie hoorde ik ook terug bij een bedachtzame parlementariër uit een groeiende partij in het linkse deel van de Kamer: “Ik pleit er altijd voor: geef mensen na een misstap altijd een tweede kans, al begrijp ik best dat oudste zonen dat wel lastig vinden…”Een socialistisch kamerlid begon ook over de oudste zoon. Ze zei: “De boosheid van de oudste zoon is eigenlijk ook best invoelbaar. Het is mooi dat de vader aan de beide zonen aandacht besteedt. Houdt ook oog voor de brave ontevreden oudste zoon,” was haar pleidooi! Allemaal prachtige noties!De liefhebbende VaderWat mijzelf aanspreekt in dit verhaal is het tegendraadse. Het is niet het voorspelbare verhaal van een rebelse zoon en een brave zoon, met als moraal van het verhaal: wees ook een brave broeder. Sterker nog, eigenlijk draait het niet om de zonen. Dat zie je ook op het schilderij van Rembrandt. Het volle licht dat onze grootste schilder zo weergaloos kon vangen in zijn werken, valt op de liefhebbende vader. Voor mij staat deze gelijkenis symbool voor de onvoorstelbare liefde van de hemelse Vader voor zondige mensen, en dat door het volbrachte werk van Jezus Christus. Liefde voor mensen die God de rug hebben toegekeerd. En dan doet het er niet toe of die mensen nu conservatief of progressief zijn, of ze braaf naar de kerk gaan of daar juist niets van willen weten. Diep in ons hart zijn wij van huisuit allemaal van Hem vervreemd. Maar er is een weg terug. En bij thuiskomst leer je dan te leven van genade en vergeving. Dan is het pas echt feest en mag je, met vallen en opstaan, proberen zelf óók liefdevol en vergevingsgezind in het leven te staan. Dan wil je heel graag op die Vader lijken. Christelijke notiesIk besef: velen in ons land en in Europa zien christelijke noties als iets uit een ver verleden, zij zijn blij dat ze het huis van de vader achter zich hebben gelaten. VVD-kamerlid Herman Louwes, een nuchtere boer uit Groningen die jarenlang voor de VVD in de Tweede en Eerste Kamer zat, vroeg zich zo’n 70 jaar geleden bij de behandeling van de begroting Sociale Zaken af: veronderstelt ons systeem van sociale zekerheid niet een moraal die er vaak helemaal niet meer is. Louwes zei: “Hoevelen hebben geen herinnering aan de geborgenheid van de godsdienstige overtuiging en aan het fundament van een godsdienstig gezin? Dat zijn geen verloren zonen, maar zonen van de verloren zoon. Het zegt hen niets meer.” Tot zover Louwes.En tóch! Ze zijn er ook nu: mensen op zoek, met een onbestemd verlangen. Op zoek naar een echt thuis.Ik denk aan die sympathieke twintiger. Nooit een voet in de kerk gezet. Hij doet alles waar hij zin in heeft. Hij gaat met een flinke dosis pilletjes van feest naar feest. Hij noemt zichzelf nogal ruimdenkend. Bordeelbezoek vindt hij “niets mis mee”. Als we wat langer doorpraten geeft hij aan: “Ik vind er niet de echte liefde waar ik als ik eerlijk ben zo naar verlang.” Een wekelijkse rustdag vindt hij betuttelend, maar hij voelt zich tegelijkertijd zó opgejaagd. Hij vindt het geweldig dat hij in dit land kan doen en laten wat hij wil. Niks is te gek. Hij heeft zelfs de vrijheid om een eind aan zijn leven te laten maken als hij er wel “klaar mee is”. Is al die vrijheid niet doorgeschoten?Mevrouw de voorzitter, het is niet te geloven, maar laat ik nou even later ook zijn oudere broer ontmoeten. Dat gesprek viel me niet mee. Hij mopperde nogal op zijn jongste broer. Hij noemde hem losbandig en verkwistend. Ja, mijn broer is naar een verslavingskliniek gegaan en heeft bij de schuldhulpverlening aangeklopt. ’Ik ben daar niet blij mee’, zei hij, ’dit gaat gewone hardwerkende Nederlanders als ik weer veel geld kosten. Zijn schuld wordt kwijtgescholden, terwijl ik hard moet werken en steeds meer belasting moet betalen.”Voorzitter, ik ben nu zo benieuwd wat het kabinet tegen zowel de jongste als de oudste zoon zou willen zeggen. Doorgeschoten vrijheidsdenkenHerkent het kabinet ook de schadelijkheid van doorgeschoten vrijheid? Wat zijn nu de concrete stappen om normalisering van drugs tegen te gaan en verslaving aan te pakken? Wat mij opvalt is dat het kabinet met sneltreinvaart bezig is staatswiet mogelijk te maken, maar dat de aanpak van misstanden in de prostitutie in de laagste versnelling staat. Waarom duurt het zo lang voor de aangekondigde wetten komen en waarom wordt niet meer menskracht ingezet in de strijd tegen mensenhandel?Doorgeschoten vrijheidsdenken heeft ook de bescherming van kwetsbaar leven aangetast. Dat geldt niet alleen voor de abortuswetgeving, maar ook internationaal blijft terechte kritiek komen tegen de euthanasiewetgeving. Wanneer gaat het kabinet die kritiek nu eens serieus nemen? Nog een heel ander punt, over doorgeschoten vrijheid gesproken: meer dan in de tijd van de gelijkenis is het tegenwoordig massaal mogelijk naar een vergelegen land te vliegen. Dat is prachtig, maar heeft ook een stevige schaduwkant in de daarmee gepaard gaande luchtvervuiling. Wanneer gaat de vervuiler daarvoor nu ook betalen? StaatsschuldDe jongste zoon in de gelijkenis maakt zich schuldig aan potverteren, dat wil ik het Nederlandse kabinet niet direct verwijten. Al lange tijd groeit de Nederlandse economie. Dat is mooi, maar we moeten er ook rekening mee houden dat er weer magere jaren kunnen komen. Zijn we recessiebestendig? Dát is een belangrijke vraag, zeker nu de economische en politieke situatie in de wereld uiterst onzeker, en daarmee kwetsbaar is. Zou het niet een goed idee zijn om zoals in Zweden, een lagere norm voor aanvaardbare staatsschuld te hanteren om zo meer buffer te krijgen voor slechtere tijden? Graag hoor ik daarop de reactie van het kabinet.Potverteren wordt in Europa helaas wél beloond. De Europese Centrale Bank houdt de rente kunstmatig laag en blijft miljarden van Noord- naar Zuid-Europa sluizen. Door die lage rente moeten ouderen, die jarenlang hebben gespaard, straks interen op hun pensioen. Hoe gaat het Nederlandse kabinet hiermee om? Mevrouw de Voorzitter, we hebben in het land niet alleen met jongste zonen te maken, maar ook met oudste zonen, ontevreden burgers. Dit kabinet heeft beloofd vertrouwen te willen herstellen van ontevreden burgers. We zijn nu halverwege de rit. Hoe wordt dit waargemaakt? Studenten en eenverdienersTerechte punten verdienen het om opgepakt te worden. Die studieschuld van veel jongeren rijst de pan uit, vooral als je ouders niet heel rijk zijn en ook niet heel arm. Waarom schuift het kabinet dit probleem voor zich uit, terwijl duidelijk is dat het stelsel zo niet goed werkt? De SGP stelt voor alle studenten uit gezinnen met een middeninkomen een echte tegemoetkoming in de studiekosten te geven in de vorm van een studiebeurs, in plaats van hen met een lening op te zadelen. Zo help je heel direct de middeninkomens, niet in de laatste plaats de eenverdieners onder hen. Want hoewel de koopkracht voor eenverdieners gelukkig stijgt, gaan tweeverdieners er opnieuw méér op vooruit. Daarmee wordt de kloof tussen een- en tweeverdienersdus weer groter. Het blijft de SGP een doorn in het oog dat éénverdieners soms tot wel zes keer zoveel belasting betalen over eenzelfde gezinsinkomen als tweeverdieners. Aantrekkelijke regioOm te voorkomen dat zonen en dochters uit de regio wegtrekken vraagt een goede spreiding van onderwijsvoorzieningen de aandacht. Onlangs trokken de Drechtsteden en Gorinchem hierover aan de bel. Het is een prachtige regio op een kruispunt van weg, water en spoor. Zij hebben plannen liggen voor een versterking van de maritieme bedrijvigheid, voor maakindustrie, voor het vasthouden van jongeren die wegtrekken omdat er te weinig hoger onderwijs is, te weinig betaalbare woningen. Ziet het kabinet ruimte voor een regiodeal met dit gebied en andere gebieden die een impuls kunnen geven aan de ontwikkeling? Mevrouw de Voorzitter, tot slot nog dit. Ik wilde vandaag graag het licht laten vallen op de liefhebbende Vader. Het echte leven is meer dan politiek alleen. Juist als we daar geen oog voor hebben, kunnen we gemakkelijk teveel verwachten van vadertje staat. Vadertje staat kan niet alles. Geen harten van jongste zonen veranderen. Geen oudste zonen van hun wrok afhelpen. Gods onmisbare zegenMaar vadertje staat kan wél de goede weg wijzen, de juiste kaders bieden. Soms met de sterke arm optreden, soms juist met zachte hand leiding geven. Laat dat met kracht, wijsheid en enthousiasme gebeuren. De SGP wenst de ministers en staatsecretarissen bij hun verantwoordelijke werk van harte Gods onmisbare zegen toe.En o ja, mocht er zich ooit nog een gelegenheid voordoen voor een zacht prijsje de verloren zoon uit Sint Petersburg terug te krijgen, dan zou ik zeggen: grijp die kans! Misschien dat een commissie-Pechtold hier eens naar kan kijken?

Vandaag vergadert de SGP in Nieuwegein. Lees hieronder de partijrede van voorman Kees van der Staaij.

Vrienden,

2019 is een superverkiezingsjaar. Na de verkiezingen voor de Provinciale Staten en voor de Waterschappen in maart, kijken we nu vooruit naar de verkiezingen voor het Europees Parlement volgende week donderdag en daarna de verkiezingen voor de Eerste Kamer.

De uitslag van de Statenverkiezingen leverde een politieke aardverschuiving op. Opvallend is natuurlijk de monsterzege van het Forum voor Democratie. Aan de andere zijde van het politieke spectrum won GroenLinks fors.

Temidden van al deze grote verschuivingen, mogen we dankbaar zijn voor de grote trouw van de SGP-achterban. Weliswaar zijn door de hoge opkomst en het wegvallen van de lijstverbindingen jammer genoeg een paar zetels verloren gegaan, maar in veel plaatsen boekte de SGP een mooie stemmenwinst. Daarmee houden we de stijgende lijn vast. Een woord van dank is op zijn plaats aan alle mensen die enthousiast campagne hebben gevoerd! Wij wensen alle nieuw gekozen SGP’ers in de Waterschappen en in de Provinciale Staten van harte Gods onmisbare zegen toe in hun werk.

De spannende vraag is wat de uitslag van de Statenverkiezingen gaat betekenen voor onze plek in de Eerste Kamer. Pas op 27 mei gaan de nieuwgekozen Statenleden bij leven en welzijn de nieuwe Eerste Kamer kiezen. Natuurlijk wordt er alles aan gedaan om voor de SGP het best mogelijke resultaat te krijgen, maar helaas moeten we ernstig rekening houden met het gevoelige verlies van onze tweede zetel in de senaat.

Het kabinet is zijn krappe meerderheid in de Eerste Kamer, zoals verwacht verloren. Dat is niet nieuw. Sterker nog: dat is vanaf 2010 bij alle kabinetten-Rutte zo geweest. Maar resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. GroenLinks en de PvdA staan klaar om het kabinetsbeleid verder naar links te trekken. Daar zitten wij bepaald niet op te wachten. Wij zien liever een centrumrechtse koers. Ik zou het goed vinden als Forum voor Democratie als nieuwe grote partij in de Eerste Kamer zich net als de SGP constructief opstelt en eensgezind een reëel alternatief weet te bieden. Ook de Forum-kiezers zullen toch niet bedoeld hebben dat het kabinetsbeleid naar links wordt getrokken…

Er liggen ook kansen om het kabinetsbeleid te verbeteren met een brede inzet van verschillende partijen. Die mogelijkheden zie ik bijvoorbeeld bij de studiefinanciering. Gezinnen met een middeninkomen kampen met enorme studiekosten door het leenstelsel… Mijn oproep aan het kabinet is: geef studenten uit gezinnen met een middeninkomen voortaan een echte tegemoetkoming in de studiekosten in de vorm van een studiebeurs, in plaats van hen met een lening op te zadelen. Zo help je heel direct de middeninkomens, niet in de laatste plaats de eenverdieners onder hen.

De dag na de Statenverkiezingen hoorde ik het nuchtere commentaar van een burger: 'We kunnen wel zeggen dat het allemaal anders moet, maar waar wil je heen?' Inderdaad een goede vraag.

Politiek is meer dan een verzameling standpunten. Besturen is meer dan met wat geven en nemen er samen uitkomen. Campagnevoeren is meer dan de gunst van de kiezer winnen. Het gaat er ook om: wat is je grotere verhaal? Waar sta je voor? Waar wil je heen met ons land?

Het SGP-antwoord op die vraag is gestempeld door twee noties: grote bescheidenheid én grote verantwoordelijkheid.

Grote bescheidenheid. Wij zien niets in een almachtige overheid. Wij geloven niet in politieke verlossers die het volk naar het paradijs op aarde voeren. Sterker nog, dat soort utopische verhalen, of ze nu van links of van rechts komen, lopen steevast uit op grote teleurstellingen en in forse beperkingen van de vrijheid van burgers. Alleen God is almachtig. Hij regeert en heeft het roer van het wereldbestuur vast in handen. Verlossing uit ellende is geen gevolg van grootse plannen van politici. Verlossing is aangebracht door de Zoon van God, Jezus Christus, door Zijn leven en sterven en opstanding. Door Woord en Geest worden zondaren gebracht tot geloof en bekering. Daarom is het voor het welzijn van ons land zo wezenlijk dat dat heilrijke Woord ongehinderd verkondigd wordt. Daarmee klinkt tegelijk door dat er meer is dan het hier en nu en dat wat zichtbaar en tastbaar is.

Bescheidenheid is nodig. Voor politiek en bestuur ligt steeds het gevaar van zelfoverschatting op de loer, een hardnekkig maakbaarheidsdenken die van bovenaf denkt het allemaal wel te regelen. Zo gaat het dus niet. We zien dat ook nu weer terug rondom het klimaat en de migratie. Natuurlijk, daar zijn waarden in het geding die voor de SGP zwaar wegen. Zorg voor Gods schepping is ons op het hart gebonden. En de vluchteling in nood mag niet vergeefs aankloppen bij de Nederlandse deur. Maar een Klimaatwet waarmee we de temperatuur op aarde over een paar decennia willen vastleggen is een overmoedig project. Schoner en zuiniger moet het, maar niet door het opleggen van blauwdrukken. Wel door slimme en praktische maatregelen, zoals onze woordvoerder Chris Stoffer inmiddels in tal van debatten heeft bepleit. De energie die je niet gebruikt, hoef je ook niet op te wekken. Inzet op energiebesparing dus. Daar is nog veel te winnen, alleen al in het isoleren van woningen. En de omslag naar schone energie vraagt ook zeker actieve steun van de overheid. Als we bijvoorbeeld de aardwarmte willen benutten voor het verwarmen van kassen, vraagt dat investeringen die je van tuinders niet kunt verwachten. Die positieve, nuchtere insteek, wil de SGP aan de dag blijven leggen.

Ook het vreemdelingenbeleid kan meer bescheidenheid gebruiken. De multiculturele droom van mensen uit allerlei windstreken die samen een kleurrijk mozaïek vormen, lijdt óók aan overtrokken maakbaarheidsdenken. Alsof met een paar lesjes integratie en burgerschap het allemaal wel goed komt. Zijn er nu echt lessen getrokken uit de pijnlijke werkelijkheid dat veel jongeren vatbaar bleken voor de radicale islam en Isis gingen steunen? Wij pleiten voor een strakker toelatingsbeleid, meer opvang in de regio. Stoppen met pardonregelingen, waar dit kabinet toch weer voor is gezwicht. Een politiek van goede bedoelingen heeft al veel kwaad gesticht. Elke keer hebben we het gehoord: nog één keer een pardonregeling, en voortaan wordt alles goed geregeld. Niet dus. Dat is ongeloofwaardig en, ondermijnt het beleid.

Een lesje in bescheidenheid. Dat is ook nodig als het om Europa gaat. De torenbouw van Babel eindigde in een gigantische spraakverwarring. Zo moet het dus niet. Maar aan de andere kant moeten we ook onder ogen zien dat we ons heil ook niet moeten verwachten van het onbesuisd slopen van alle Europese samenwerking. Ook dát is illusiepolitiek, en gevaarlijk bovendien.

Als kind vond ik het in de speeltuin een boeiend spel om met een paar vrienden een lange balk zo in evenwicht te houden, dat hij aan beide kanten de grond niet raakte. Het viel mij toen op, dat als wij dreigden aan één kant op de grond te belanden, we de neiging hadden te massaal de andere kant op te rennen. Daardoor belandde juist de andere kant van de balk op de grond. Die neiging zien we in de politiek ook terug. Daarom zeggen we niet: weg met de Europese samenwerking, maar wel: weg met de Europese overmoed.

Op donderdag 23 mei worden de verkiezingen voor het Europees parlement gehouden. De SGP heeft voor deze verkiezingen opnieuw een gezamenlijke lijst met de ChristenUnie. Bij de SGP is er een wisseling van de wacht. Bas Belder neemt na jarenlange trouwe en deskundige inzet afscheid. Zijn inzet op voor de SGP belangrijke thema’s was enorm groot. Denk aan de positie van vervolgde christenen of de veiligheid en het bestaansrecht van Israël. Wij kunnen zijn inzet geen betere eer aandoen, dan op volle kracht voor deze belangrijke onderwerpen aandacht te blijven vragen.

Dat gaat niet vanzelf. Neem nou de nieuwe Chinastrategie van het kabinet die woensdag werd gepresenteerd. Allemaal behartenswaardige dingen staan daarin, maar het is toch wel wrang dat er met geen woord gerept over de enorme problemen waar met name christenen mee te maken hebben sinds de nieuwe godsdienstwet die vorig jaar van kracht werd. Duizenden kerken zijn gesloten en voorgangers opgepakt. Wie een voorganger aangeeft bij de autoriteiten krijgt maar liefst 9.000 euro op zijn of haar rekening gestort. Waarom blijft Nederland en de wereld hierover toch zo stil? Onze Bert Jan Ruissen zal als hij gekozen mag worden dit soort punten zeker oppakken. Ik heb er alle vertrouwen in dat hij in Brussel en Straatsburg het christelijke geluid zal laten horen.

De opkomst voor de Europese verkiezingen is altijd heel erg laag. Ook SGP-stemmers laten het nog wel eens afweten. Brussel en Straatsburg staan nu eenmaal verder af van de burger. Bovendien is er veel kritiek op de macht die Europa opeist. De SGP is een van de weinige partijen die zich van meet af aan principieel heeft verzet tegen overdracht van nationale bevoegdheden aan Brussel. Veel kritiek op Brussel snijdt hout. De pulskorvissers kunnen erover meespreken. Van die scepsis hebben ook SGP-Europarlementariër Bas Belder en zijn voorganger Leen van der Waal nooit een geheim van gemaakt. Maar tegelijkertijd hebben ze laten zien hoe waardevol het optreden van een kleine fractie is. Denk bijvoorbeeld aan het steunen van vervolgde christenen, het opkomen voor Israël en het tegengaan van antisemitisme.

Daarom doe ik een dringende oproep uw stem uit te brengen en ook anderen op te roepen te gaan stemmen. Kritiek op Europa is geen goede reden om thuis te blijven. Integendeel, dan geef je juist meer ruimte en meer invloed aan partijen als D66 en GroenLinks die streven naar een Verenigde Staten van Europa. Wie kritiek heeft op de EU moet juist wel gaan stemmen, en wel op de lijst die al jarenlang een consequent en verstandig tegengeluid laten horen. Dan ben je bij de ChristenUnie-SGP aan het goede adres. Samenwerking: ja!, maar superstaat: nee!

Ook in het Nederlandse parlement zullen we ons blijven inzetten voor een bescheidener Europa. Jammer dat mijn wet om hogere drempels op te werpen voor overdracht van bevoegdheden naar Europa is gesneuveld in de Eerste Kamer. Maar een motie van Roelof Bisschop om het streven naar een steeds verdergaande Europese eenwording uit de Europese verdragen weg te snijden, kreeg vrij onverwacht steun van de meerderheid in de Tweede Kamer. Het is nu aan het kabinet om te laten zien dat het ernst is. Ik roep premier Rutte op die handschoen echt op te pakken!

Vrienden, waar staan we voor? Waar willen we heen? De belijdenis dat God regeert, relativeert enerzijds alle politieke gewichtigdoenerij en overmoedig, krampachtig maakbaarheidsdenken. Maar er is ook en andere kant. Het accentueert ook de grote verantwoordelijkheid om als dienares van God het goede voor ons land te zoeken.

Een bijzondere verantwoordelijkheid heeft de overheid voor het handhaven van het recht. Politie en leger moeten hun taken waar te kunnen maken. De SGP zal zich er sterk voor blijven maken om meer te investeren in onze veiligheid. Daarin stonden we vaak alleen, maar gelukkig is er een kentering gaande. Datzelfde geldt voor de onrechtvaardige belasting die drukt op eenverdieners en alleenstaanden. Zij betalen nu de prijs van een overmatige subsidiering van tweeverdieners. Dat besef dringt nu gelukkig ook door bij andere partijen. Met andere woorden: blijven hameren op hetzelfde aambeeld kan lonen, al is dat een zaak van lange adem.

Een bijzondere verantwoordelijkheid van de overheid als dienares van God is om ernst te maken met Gods zegenrijke ordeningen en goede geboden. Zondagsrust, huwelijk en gezin, bescherming van ongeboren leven: dat zijn geen achterhoedegevechten die we op deze thema’s leveren. Het is blijven bepleiten voor wat goed is voor Nederland, omdat het zo nauw verbonden is met Gods geboden. Tegen de stroom in, maar als je nu kijkt wat er bijvoorbeeld in Amerika gebeurt op het gebied van abortus, dan zie je dat het een fabeltje is dat de ontwikkelingen alleen maar de liberale kant kunnen opgaan.

Kortgeleden overdachten we bij de opening van een fractievergadering de woorden die de Heere Jezus tot zijn discipelen sprak: zijt dan voorzichtig als de slangen, en oprecht gelijk de duiven. Dat is zeker ook bij het onderwerp huwelijk, gezin en seksualiteit nodig. We merkten het deze week nog weer in een beladen Kamerdebat. Voorzichtigheid, omdat dit mensen persoonlijk raakt. Voorzichtig ook, omdat vertrouwde termen voor christenen in een seculiere samenleving gemakkelijk verkeerd worden begrepen en uitgelegd. Die voorzichtigheid mag niet ten koste gaan van oprechtheid in het verwoorden van onze Bijbelse overtuiging. Dat moet helder klinken, ook als dat tegen de tijdgeest ingaat. Daar staan we voor.

Huwelijk en gezin vormen de fundamenten van ons samenleven. Individualisering en secularisering hebben die Bijbelse fundamenten meer en meer ondergraven. Toen wij enige tijd geleden in de Tweede Kamer een hoorzitting hadden over de plannen om meerouderschap toe te gaan, lukte het bijna niet deskundigen aan tafel te krijgen die een doorwrocht tegengeluid konden formuleren. Dat was een concrete aanleiding om vanuit de SGP te bekijken hoe we meer contact en samenwerking kunnen krijgen tussen de verschillende organisaties die zich in ons land bezighouden met huwelijk en gezin.

De vorming van zo’n platform is inmiddels gelukkig vergevorderd. Dat is een mooie stap vooruit. Het leidt er hopelijk toe dat er ook vanuit maatschappelijke organisaties een krachtiger stem wordt gehoord. Nu zie je dat bijvoorbeeld bij kabinetsformaties allerlei belangen op tafel komen, maar de waarden en belangen van het gezin makkelijk ondersneeuwen.

Voor mijzelf was het in mijn studententijd buitengewoon vormend om van deze doorwrochte en helder geschreven boeken van de professoren Velema en Douma kennis te nemen. De ethische boeken van de onlangs overleden prof. Velema en die van prof. Douma stonden in een lange rij in de boekenkast van velen in mijn generatie. Wij zijn erdoor gevormd. Een ethiek die ernst maakt van de gehoorzaamheid aan Gods gebod, geplaatst in de sleutel van het liefdesgebod. Binnen eigen kring vonden we elkaar daarin. Maar het verbond ook over partij- en kerkgrenzen heen met politici van RPF en GPV, later de ChristenUnie. Dit gedachtengoed krijgt niet vanzelf een overdracht aan volgende generaties. Het lijkt mij de moeite waarde om opnieuw werk te maken van zo’n heldere ethische basis waarmee we nieuwe generaties wat mee kunnen geven en opnieuw kunnen inspireren.

Het is essentieel voor de toekomst van de SGP dat deze grondtonen blijven doorklinken. Dat ook nieuwe generaties daardoor gevormd worden en er vertrouwd mee raken. In zijn oriëntatie op de christelijke ethiek zette prof. Velema scherp neer hoe fundamenteel de overtuiging is dat Gods geboden voor ieder mens gelden. 'Mag de christelijke ethiek niet zeggen dat het gebod van God ieder mens geldt? En mag zij er niet voor opkomen dat zij in de samenleving zal worden gerespecteerd en gerealiseerd? Zij die deze ethische notie van Gods zeggenschap ontkrachten, halen ook het fundament weg onder de prediking van het Evangelie.'

Waar we heen willen? Naar een overheid die zich hierdoor wil laten gezeggen, naar burgers die díe Boodschap ter harte nemen. Laat dat onze drijfveer zijn en blijven!

Lees hieronder de spreektekst van SGP-voorman Kees van der Staaij tijdens het Kamerdebat over de Nashvilleverklaring.

Op maandag 7 januari 2019 waren Kees van der Staaij en minister Van Engelshoven bij het programma Jinek om te praten over de Nashvilleverklaring. De uitzending is via deze link terug te kijken.

"Dat de Nashvilleverklaring veel losmaakte, begrijp ik. Het gaat over iets heel persoonlijks. Maar waarom, zo heb ik mij de afgelopen maanden vaak afgevraagd, was de ophef zo fors? De heftige storm die opstak, heeft mij geraakt. Maar óók aan het denken gezet.

Puur feitelijk had gezegd kunnen worden: niets nieuws onder de zon. De verklaring bevat bekende klassiek-christelijke noties. Het huwelijk als levenslang verbond tussen man en vrouw. Seksualiteit als geschenk in de bedding van het huwelijk. Dat zijn opvattingen die eeuwenlang in ons land breed gedeeld werden en door de SGP nog steeds worden vertolkt.

Waarom dan toch die heftige reacties?

Was het omdat de verklaring in de media onmiddellijk  een ‘anti-homopamflet’ werd genoemd? Inderdaad, die aanduiding droeg niet bij aan een welwillende lezing. Toegegeven, misschien las ikzelf wel vooral door een roze bril. Maar mij viel nu juist op dat in het Nederlandse naschrift ongebruikelijk openhartig schuld wordt beleden over hoe kerken tekort hebben geschoten tegenover mensen met een homoseksuele geaardheid of mensen die worstelen met hun man- of vrouwzijn. Goed dat dit gezegd wordt, dacht ik. En belangrijk dat dit een vervolg krijgt.

Waarom zo enorm veel ophef?

Was het, omdat de bewoordingen wel erg Amerikaans-massief zijn? Was het, omdat de tekst hier en daar niet helder genoeg was zodat bijvoorbeeld de indruk gewekt kon worden dat met de goede aanpak een homoseksuele geaardheid ‘genezen’ kan worden? Was het, omdat mijn vermeende handtekening onder dit document het stuk onbedoeld een politieke lading gaf?

Het heeft vast allemaal meegespeeld. Maar liever dan hierover te speculeren, heb ik de vraag voorgelegd aan de mensen die ik naar aanleiding van de Nashvilleverklaring heb uitgenodigd om een kop koffie te drinken. Mannen en vrouwen, meisjes en jongens van vlees en bloed die zeiden: dit gaat wel over mij. Uit die gesprekken heb ik veel geleerd. Bijvoorbeeld dat de mensen over wie we het hier hebben ook verschillend zijn. Het is bepaald niet allemaal koekoek-eenzang. Sommigen voelden zich diep gekwetst omdat ze zich afgewezen voelden. Anderen waren het met de verklaring eens en voelden zich juist gesteund op hun eigen levensweg.

Die ontmoetingen waren ook om een andere reden waardevol. Ik leerde ervan hoezeer echte zelfaanvaarding, het er mogen zijn zoals je bent, voor velen een enorme opgave is. Dat het monster van zelfhaat continu op de loer ligt. Hoe bedreigend het is als stellige stemmen van buiten lijken te zeggen dat jij er niet mag zijn. Dat het laagje maatschappelijke acceptatie soms flinterdun is en het gevoel van onveiligheid groot.

Kortom: waarom zoveel ophef?

Omdat het allemaal zo kwetsbaar is. Dat onderstreept voor mij nog eens en temeer, dat in zulke heel persoonlijke kwesties het voor iedereen zo ontzettend hard nodig is om altijd weer zorgvuldig onze woorden te kiezen. Daar sta ik voor. 

Daar voeg ik dit aan toe. In de gesprekken die ik had, heb ik van mijn kant ingebracht dat ook voor míj dit gesprek gaat over het mogen zijn wie je bent, namelijk christen. Als christen zie ik ieder medemens zonder uitzondering als mijn naaste, iemand voor wie ik er wil zijn. Daarom zal ik het vanzelfsprekend nooit accepteren als homo als scheldwoord wordt gebruikt, mensen getreiterd worden, laat staan geweld tegen hen wordt gebruikt. Als christen wil ik tegelijk persoonlijk en politiek oprecht de weg volgen die onze Schepper ons in Zijn Woord wijst. Ook op het weerbarstige terrein van huwelijk en seksualiteit. Ook als dat dwars tegen de tijdgeest ingaat. Daar sta ik evenzéér voor, in het besef dat wij allemaal onze weg gaan met vallen en opstaan, en wij allemaal het moeten hebben van Gods genade. 

Waarom zoveel ophef?

Ook omdat voor die boodschap steeds minder begrip is en die boodschap steeds minder herkenning oproept. Dat geeft óók kwetsbaarheid, het gevoel dat er steeds minder ruimte is om voor een diepgewortelde geloofsovertuiging uit te komen. 

Verklaringen, debatten, het hoort er allemaal bij. Maar laten we in onze samenleving vooral niet vergeten goede gesprekken met elkaar te voeren over wie wij zijn. Nieuwsgierig blijven naar wat de ander drijft en bezighoudt. Mijn ervaring is: ook als standpunten inhoudelijk niets veranderen, wordt de afstand tussen mensen door zo’n gesprek tóch kleiner. En ook als er van dik hout planken gezaagd wordt, zitten er ook vast wel planken tussen die je over een kloof kunt leggen. 

Voor die goede gesprekken wil ik mij graag sterk blijven maken."