Poliflw

“Dat doen we niet omdat we nu in de oppositie zitten,” zegt fractievoorzitter Jeroen van Rossum, “maar omdat deze begroting door CDA en VVD in de vorige periode nooit was goedgekeurd. En omdat ze er niet eerlijk over zijn.”

GroenLinks wil dat de coalitie duidelijke keuzes maakt en eerlijk is. “Je kunt niet zeggen dat duurzaamheid prioriteit heeft, als je ook meer investeert in parkeerplaatsen. Of een brug blijven beloven, terwijl je al weet dat je die niet kunt betalen.” Deze dubbele standaard vindt GroenLinks niet goed. Inwoners moeten weten waar ze aan toe zijn.

Van Rossum rekent de coalitie overigens niet aan dat er tekorten in de jeugdzorg zijn. Daar had iedere coalitie mee te maken gehad. Dat komt niet door keuzes van de gemeente, maar door landelijk beleid. Daarom riep GroenLinks al eerder op om een raadswerkgroep te starten om dit probleem gezamenlijk aan te pakken.

“GroenLinks is tenslotte wel positief dat de tekorten niet leiden tot vermindering van de jeugdzorg; daar wordt de geldkraan niet dichtgedraaid. Kinderen moeten de zorg krijgen die ze nodig hebben.”

Op dinsdag 13 november vervolgt de raad de beschouwingen over de begroting voor volgend jaar en de jaren daarna. Op 30 oktober sprak fractievoorzitter Jeroen van Rossum de volgende tekst uit in de eerste termijn.

EERSTE TERMIJN

Ik sprak een paar weken geleden, toen we een interpellatiedebat voerden, over de stilstand die in elk geval toen tekenend leek voor deze coalitie. Sterker nog; ik sprak over een futloos college, dat op de winkel past, en niet op stoom komt.

Maar het moet gezegd; wethouder Bouw heeft ons verrast en zich die avond herpakt. Dat is de passie die deze gemeente nodig heeft om de volgende stap vooruit te zetten. Om positief te openen; dat zelfvertrouwen zien we terug in de stukken waar het over Wonen gaat. We moedigen het college aan hierover te blijven praten met de raad. En we rekenen erop dat de ambities op sociale woningbouw worden waargemaakt.

Maar verder is ons vertrouwen er nog niet op alle vlakken op vooruit gegaan. Want meer nog dan met een futloos college zitten we met een coalitie die wat ons betreft de verkeerde keuzes maakt. En ligt een begroting voor die niet alle duidelijkheid geeft die ons was beloofd.

-----

Deze raad maakt vanavond een aantal stevige, verkeerde keuzes, wanneer we instemmen met deze begroting. "Alles van waarde is weerloos", schreef Lucebert. Deze begroting lijkt te zeggen: "ach, alles van waarde is toch al weerloos..."

De bibliotheek moet bezuinigen van dit college. En niet een beetje. Er wordt meteen een bult van de gemeentelijke geldstroom afgeknipt; we hebben allemaal de mail van Harm Smit gekregen. Onverstandig wat GroenLinks betreft. Prima om te kijken of het anders kan, maar zo rigoureus is onverstandig. Al was het maar omdat de bieb in elk geval niet het gevoel heeft mee te zijn genomen in de afweging.

Maar mocht u daarvan schrikken; dat is nog niks. De theaters kunnen het helemaal bekijken. Geen geld voor de theaters. Op de Vlietdagen kun je geen foto maken zonder daar per abuis een wethouder op te kieken, maar in de theaters komen ze blijkbaar niet. En wij allen niet.

Want waar het kunst en cultuur betreft, is de zonde ouder dan deze coalitie. Daar moet ik de hand ook in eigen boezem steken. Deze raad maakt de verkeerde keuze. In de vorige periode al. Dat hadden we moeten repareren. Want nu zijn we te laat en heeft zogenaamd cultureel ondernemerschap ineens de plek ingenomen van gezond verstand.

Onze gemeente geeft schandalig weinig geld uit aan kunst en cultuur. Waar een gemiddelde gemeente in Nederland € 101 per inwoner uitgeeft voor haar cultuursector, doet Leidschendam-Voorburg een magere € 42 per inwoner de deur uit. Ongekend. Dat moet echt hoger. En structureel hoger.

Ik hoor graag van het college, maar ook van de collega’s waarom zij het wel verantwoord vinden om zo karig om te gaan met onze culturele sector, waar enorme groepen vrijwilligers nota bene het werk doen.

Voor achterlijk veel geld leggen we een rugbyveld aan waar maar twee jaar gebruik van kan worden gemaakt, maar wanneer de podiumkunsten ondersteuning nodig hebben, staan wij het met elkaar toe dat de twee theaters uit elkaar gespeeld worden. Ik heb mails gekregen waarin gevraagd wordt dan maar Ludens te korten ten gunste van het Veur theater. En vanavond nog hebben we een inspreker over hetzelfde gehoord. Divide and conquer. Dat kan de bedoeling niet zijn. Want ook Ludens is niet een superdeluxe overgefinancierd theater. Wij zijn een gierige gemeente waar het cultuur betreft. We zullen het amendement van GBLV voor structurele subsidie voor het Veur steunen.

-----

Ook het LHBTQI+beleid van deze gemeente - nog altijd onderdeel van minderheidsbeleid, als ik me niet vergis - vraagt meer ambitie.

De verantwoordelijkheid voor een empowering inclusiviteitsbeleid is niet af te kopen met een picknicktafel en een paar blikken verf. Of met een coming-out-day of met mooie woorden van de wethouder - dat mag gezegd; we hebben er genoeg over gesteggeld. Bij coming-out-day heeft wethouder Stemerdink dan eindelijk verstandige dingen gezegd. Maar het is onvoldoende. En we hebben ons teveel gericht op de klassieke doelgroep van roze beleid; homoseksuelen.

Maar inclusief beleid op diversiteit in genderidentiteit is andere koek. Het wordt hoog tijd om er werk van te maken om onnodige gender-registratie te verbannen. We zien er naar uit hier met wethouder Stemerdink verder over te praten. Laat dat nou geen aanpassing van de begroting vragen.

-----

Want geld is er in elk geval niet. De broekriem moet worden aangehaald. Ik snap dat de septembercirculaire niet is verwerkt in de stukken die vanavond voorliggen; dat was echt te kort dag. Maar we moeten er wel wat mee.

De kaasschaaf is in elk geval niet de oplossing. Het college legt ons voor om de eigen organisatie efficiënter te organiseren, maar dat is een wassen neus. Onze organisatie heeft na een stapeling van kaasschaaf-acties uit het verleden echt geen vet meer op de botten. Een kale kip kun je helemaal niet plukken, dus de voordelen die daar op papier gehaald worden, blijven enkel op papier.

Ik zei het al. Geld is er niet. In elk geval niet tot die aandelen van Eneco zijn verkocht.

Op die verkoop neemt het college in deze stukken alvast een voorschot. Sterker nog: er wordt voorgesteld om de solvabiliteitsnorm los te laten, met deze prachtige deal in het achterhoofd als verzekeringspolis. Daar zakt mijn broek van af.

Ik kan me namelijk niet voorstellen dat de fractie van de VVD hiermee akkoord gaat. Jaren heb ik aan moeten horen van oud-collega’s Nijhof en Overmeire hoe het allemaal wel moet. Deze norm loslaten hoort daar niet bij. De vorige VVD-fractie was met deze begroting nooit akkoord gegaan, en al helemaal niet met het loslaten van de solvabiliteitsnorm, of zoals we die in de vorige periode nog noemden naar haar initiatiefnemer: de Breedijk-norm. In de vorige periode kreeg de oude coalitie van de VVD stevig op haar kop na enkel te flirten met het aanraken van die solvabiliteitsnorm. Dus het moet gek lopen, wil de begroting worden goedgekeurd vanavond. Wat er niet is, kun je niet uitgeven, zei Gerrit Nijhof altijd. En Eneco is nog niet verkocht.

-----

Geld is er niet. Wat dat betreft wordt het meer en meer helder dat alle enthousiaste CDA- en VVD-kiezers die brug op hun buik kunnen schrijven. Die kunnen we echt niet betalen. En een hoop andere ambities mogelijk ook niet.

GroenLinks zou het verstandig vinden om vanavond nog duidelijkheid te scheppen over die brug. In de stukken is ie al keurig weggemoffeld. Ik roep het college op nader onderzoek naar een extra oeververbinding te staken omdat een brug simpelweg onbetaalbaar is. Graag een reactie hierop. En mocht die reactie niet in een duidelijke ja of nee resulteren, dan hoor ik graag waarom dat zo is.

Ik roep ook mijn collega’s in de raad van de coalitiepartijen op om hier kleur op te bekennen. Houd op met kiezers in de maling te nemen, en wees er eerlijk over. Die brug komt er niet. Daar kunnen we vanavond nog eerlijk over zijn.

-----

En als we toch verstandig bezig zijn, dan kunnen we meteen doorpakken. Er is namelijk één taboe dat de coalitie vast níet wilde gaan onderzoeken in hun taboeloze bereikbaarheidsagenda, waar juist wel winst te halen is voor luchtkwaliteit, voor het milieu, maar ook onze portemonnee. Betaald parkeren.

Een prima en structurele oplossing voor een deel van onze tekorten die wel past in een beschaafde samenleving. Parkeerplaatsen komen niet gratis uit de lucht vallen: die worden onderhouden van gemeenschapsgeld. En de grond waarop ze staan is openbare grond, die nergens anders meer voor kan worden gebruikt. Mensen die hun auto parkeren in de openbare ruimte mogen dus best bijdragen in de kosten. Dat is beter dan bezuinigen op de culturele sector, en dat is beter dan een greep doen uit de reserves.

Ook hierop graag een reactie. Is het college met GroenLinks eens dat het nu dan eindelijk opportuun is om betaald parkeren als serieuze optie te onderzoeken? En is het college met GroenLinks eens dat betaald parkeren als onderdeel van ontmoediging van autobezit ook een instrument kan zijn in de strijd om een betere luchtkwaliteit? Sluit dit aan op de opmerking in de stukken dat “Door het beperken van niet noodzakelijk autogebruik” de leefbaarheid verbeterd wordt?

En hoe zit het met openbaar vervoer? De begroting blijft daar geraamd op 32.000 euro, geen stijging en geen daling. Dat bedrag verbleekt bij de 4 honderdduizend euro die we gaan investeren in parkeren, een stijging van 1,5 ton ten opzichte van 2017. Een beetje gek, want in diezelfde begroting staat “En in lijn met het regionale beleid moet het aantal reizigers in het openbaar vervoer in de periode 2005-2030 met 50% groeien.” Kan het college uitleggen hoe ze tot deze keuze is gekomen? We waren het er toch over eens dat we mensen wilden stimuleren om fiets en OV te gebruiken?

-----

Want dan hebben we nog duurzaamheid. Ook daar is nog veel te doen. En kunnen we ons afvragen of we ons genoeg inzetten.

Vorige week nog besloot het Europees parlement dat er vanaf 2021 een verbod komt op een aantal plastic wegwerp-voorwerpen, zoals wattenstaafjes, rietjes, ballonhouders en roerstaafjes. Als zo’n versnipperd taai gremium als het EP zo’n dapper besluit neemt, hoe kan het dan dat wij hier met 7 fracties niet verder komen dan een symbolisch besluit op luchtkwaliteit.

Symbolisch zeg ik, omdat er in de begroting nauwelijks over wordt gesproken. Terwijl de raad unaniem heeft verzocht om permanente metingen van de luchtkwaliteit. Het college mag zelf onderzoeken hoe ze dat doen, maar er zal toch budget voor moeten worden geraamd. Of kost dit niets? Graag een reactie.

-----

En ook de jeugdzorg is een zorgenkind. Want welke maatregelen we daar gaan nemen blijft nog een verrassing. Ik twijfel er niet aan dat het college hier de zorgen van GroenLinks deelt. Maar ik ben wel benieuwd wanneer we hier met elkaar concrete stappen gaan zetten. Misschien kan het college hier wat over zeggen.

Er lijkt ook geen rekening gehouden met de extra investeringen die we overigens moeten gaan doen om de wachtlijsten én de kosten te gaan beheersen. Hier lopen namelijk de kosten vóór de baat uit. Denk aan betere verwijzing door beter opgeleide wijkteams en praktijkbegeleiders. Eerder signaleren en oplossen kost in eerst veel geld, en levert dan pas betere zorg tegen een betere prijs op. Hoe kijkt het college hiernaar?

Preventie moet de oplossing zijn. Ambulantisering en afwachtendheid die het systeem is ingeslopen, maakt dat we wachten tot jongeren probleemgevallen zijn. Dat is het probleem.

We kunnen wethouder Bouw deze kluif niet alleen laten oplossen. Daarom vraag ik me af of de wethouder blij zou zijn wanneer we een raadswerkgroep voor dit onderwerp instellen?

-----

Er zijn overigens meer plekken in de stukken waar vaagheid en wachttijd op de vele onderzoeken die nog komen ons parten spelen. Ook bij maatregelen die GroenLinks juist toejuicht.

Wat gaat er bijvoorbeeld gebeuren als door de inzet op schoolzwemmen dit niet verdubbelt, maar verviervoudigt? Dat kan makkelijk, want er zouden tien keer zoveel kinderen in aanmerking voor schoolzwemmen komen. Dan is de verdubbeling van het geld bij lange na niet genoeg. Gaan we dan kinderen weigeren, extra geld investeren? Het college als Sinterklaas, en dan de raad de zwarte piet als het geld op is?

En ik leg nogmaals mijn zorgen neer op W&I. We hebben daar met experimenten geprobeerd mensen zich nuttig te laten maken. En de betaalde baan als ultiem doel losgelaten. Houdt wethouder Stemerdink dit droog? Wij moedigen dat aan.

-----

En wat is er toch in de WMO aan de hand dat daar als bij een wonder weer een meevaller te signaleren is? Ook daar begin ik me steeds meer af te vragen of dat verstandig is. En of we niet erg voorzichtig moeten zijn met conclusies trekken hier. De doelgroep is niet bij toverslag zelfredzaam geworden. We hebben al eerder geconstateerd dat een grote groep ouderen zelf bijlegt op huishoudelijke hulp. En als we de geluiden mogen geloven, worden veel aanpassingen aan huizen door de gemeente afgewezen.

Zou het college bereid zijn nog eens goed te kijken naar gaten in onze bestedingen in WMO om te bezweren dat we hier geen zaken laten liggen? Ik snap dat we de euro’s nu goed kunnen gebruiken om gaten in W&I en Jeugd op te vangen, maar het blijft toch gek dat we hier jaar in, jaar uit maar geld over lijken te houden. Volgens mij moeten we hier scherp op zijn.

We hebben als raad een verplichting om voor onze inwoners te zorgen.

-----

Afgelopen weken konden we in de media van dichtbij meemaken wat de marktwerking met onze voorzieningen kan doen. Een heel rijtje ziekenhuizen werd gesloten, want financieel niet rendabel genoeg. Vast allemaal niet zo één-dimensionaal als mijn GroenLinkse afkeer van de marktwerking in mijn hoofd vertaalt, maar één ding staat vast: er werd de afgelopen dagen driftig gesleept met ouderen en zieken.

Op het ochtendjournaal zag ik gisterochtend nog een oude dame, tegen haar zin, in een ambulance gehesen worden om vervoerd te worden naar een ander ziekenhuis. Er stond in het zelfde item een meneer te huilen die zijn werkplek verloor. Het ziekenhuis waar hij al tientallen jaren werkte.

Marktwerking als catalysator van de sluiting van een ziekenhuis. Dit is het schrikbeeld waar GroenLinks voor vreest. Een samenleving waarin we onze zorg overlaten aan verzekeraars die meer belang hebben bij hun portemonnee dan bij onze gezondheid. Een samenleving waarin waarde enkel nog in euro’s lijkt te tellen. Waarin belangrijk wordt verwisseld met rendabel. En waarin het kabinet besluit niet in te grijpen als voor veel mensen het dichtstbijzijnde ziekenhuis ineens een provincie verder komt te liggen.

Dat is het schrikbeeld. Een samenleving waarin marktwerking met wijsheid wordt verward. En we dus geld steken in parkeerplaatsen, in plaats van in verduurzaming door autobezit te ontmoedigen. Want daar is minder vraag naar. En onze eigen lage lasten wegen altijd zwaarder dan de lasten van de buren, dus inclusiviteit kan nooit bovenaan de agenda staan.

Dat is het hele probleem. Marktwerking is geen wijsheid. Marktwerking is het gelijk van hen die de vraag bepalen. En dat zijn zelden de zwakkeren in onze samenleving. En zelden de minderheden.

"Alles van waarde is weerloos", schreef Lucebert. Zo begint fractievoorzitter Jeroen van Rossum over de begroting van coalitie VVD-CDA-PvdA-CU/SGP.

Deze lijkt te zeggen: "ach, alles van waarde is toch al weerloos..." Dat bezuinigd moet worden staat helaas vast. De kosten van de Jeugdzorg stijgen al jaren flink. GroenLinks steekt de hand uit: laten gemeenteraad en college samen werken aan verbeteringen. Andere keuzes zijn voor GroenLinks veel lastiger te volgen: “Veel geld voor een rugbyveld dat maar twee jaar wordt gebruikt, maar voor kunst en cultuur alleen maar bezuinigingen op bibliotheek en theaters.” Het Veur theater moet blijven bestaan.

Een extra oeververbinding is er nog zo een. “Dat kunnen we beter staken, omdat een extra brug simpelweg onbetaalbaar is,” aldus Van Rossum. Vervelend maar wel reëel levert betaald parkeren geld op. “Parkeerplaatsen komen niet gratis uit de lucht vallen: die worden onderhouden van gemeenschapsgeld.”

En het openbaar vervoer dan? Het bedrag staat in de begroting vast: €32.000. Dat staat in schrille verhouding tot de €400.000,- die het college uittrekt voor parkeerplaatsen, €150.000 meer dan vorig jaar. En dat terwijl er unanieme moties liggen om het ov in de gemeente flink uit te breiden.

Voor Jeroen van Rossum is het vooral de complete tegenstelling tussen het geroep in de campagne van VVD en CDA en het ontbreken van kordaat handelen dat opvalt bij dit college. "Als je zo hard roept over een brug en over afvalbeleid, kom dan ook snel met oplossingen!" Als dan ook nog onderzoek naar bereikbaarheid in het Damcentrum zo lang duurt dat sociale woningbouw bij De Star en in de Klein Plaspoelpolder ernstig vertragen, dan faalt dit futloze college om afspraken in hun eigen coalitieakkoord na te komen. Dat was voor GroenLinks en D66 reden om een interpellatiedebat aan te vragen. Het doel was om het college op te roepen wat te gaan doen. Fractievoorzitter Van Rossum is tevreden met het resultaat: "Voor de sociale woningbouw, gaf Wethouder Bouw een de belofte dat de plannen doorgaan. We wachten af."

GroenLinks wil een huisartsenpost in Leidschendam en wil voorkomen dat de parkeernorm de komst ervan zou hinderen. Een motie hierover trok raadslid Floor Kist weer in toen bleek dat de gehele raad de huisartsenpost wil en dat het college toezegde dat parkeernormen geen belemmering zullen zijn voor de vestiging ervan.

De fracties van GroenLinks en D66 willen het college van burgemeester en wethouders flink aan de tand voelen over hoe zij voorkomen dat 2018 geen verloren jaar wordt voor de inwoners van de gemeente Leidschendam-Voorburg.

In de raadsvergadering van 5 juni jl werd het coalitieprogramma van VVD, CDA, PvdA en CU-SGP gepresenteerd. Hieronder het betoog van onze fractievoorzitter, Jeroen van Rossum:

Kort na de verkiezingen had ik niet verwacht vandaag een betoog te houden over een coalitieakkoord met daaronder ook een krabbel van het enige raadslid van ChristenUnie-SGP. Jan-Willem Rouwendal bewijst dat je met een kleine fractie ook een hoop voor elkaar kan krijgen. Ik wist al dat dit waar was voor een fractie van 3 zetels, maar het principe wordt vandaag tot een nieuwe hoogte gestuwd. Elke stem telt, dat is maar weer duidelijk.

Vandaag ligt voor ons een akkoord met een bijzonder christelijk sausje. Ik had daar niet op gerekend. En ook niet op gehoopt.

Een coalitie van VVD, CDA, PvdA en ChristenUnie-SGP. Verkocht als een logisch gevolg van de verkiezingsuitslag. Maar dat ís het niet.

De PvdA-kiezer heeft hier in elk geval niet om gevraagd. Stem Stemerdink bleek een opmaat naar Stem van Eekelen; een mooie revival van Rutte II. Daar waren ook al zoveel PvdA-stemmers ontzettend gelukkig mee. Het principe van recht doen aan de uitslag is duidelijk aan slijtage onderhevig, in elk geval waar het de uitslag voor de PvdA betreft.

Daarmee is mijn blijdschap van de uitslagenavond, waar de gemeente van zes naar zeven linkse zetels ging, geëindigd in een desillusie. Helaas. Het zijn er misschien toch maar vier…

Daarom om te beginnen maar een woord aan de inwoners van Leidschendam-Voorburg die PvdA hebben gestemd. GroenLinks gaat zijn best doen om de komende jaren het linkse geluid te verkondigen en de belangen van linkse kiezers te behartigen. Met dank aan de idealen-armoede bij de PvdA gaan we ons best doen om ook die linkse kiezers te vertegenwoordigen. Weet jullie welkom bij GroenLinks, arme PvdA-stemmers.

-----

En dan een positieve verrassing. Het coalitieakkoord biedt inderdaad de ruimte die formateur Bruijn voorspelde. Helaas is dat voornamelijk omdat er veel woorden worden gebruikt om de leegte van het akkoord te verhullen. Er staan zoveel algemeenheden in het akkoord, dat GroenLinks er bijna een handtekening onder had kunnen zetten. Bijna.

Een kleurloos akkoord van ongedekte algemeenheden. Ongedekt, want een financiële paragraaf, hoe beknopt ook, ontbreekt. Mooi geformuleerd door de formateur, maar een aanzet was netjes geweest. Zeker van partijen als de VVD en CDA, die al jaren reppen over financieel degelijk beleid, en meer dan eens een grote broek aan hebben aangetrokken hierover richting de oude coalitie, valt me dat tegen.

En dan nu een akkoord waar geen euro in benoemd is! Terwijl er financieel nog wel wat te doen is met de tegenvallers in de begroting. Ik mag mevrouw Bouw heel graag, maar daadkrachtig, zoals zij zegt in haar persbericht, is dit coalitieakkoord niet. Een daadkrachtig plan is op zijn minst af.

Een brug, een masterplan bereikbaarheid, city marketing. U weet allen net zo goed als ik, dat daar eerst geld voor gevonden moet worden.

En de goede dingen in het akkoord, waar GroenLinks juist heel blij mee is? Kunnen we die betalen? Het beschikbaar maken van de collectieve ziektekostenverzekering voor inkomens tot 130% van het minimumloon, probeerde GroenLinks bij de laatste begrotingsbehandeling nog voor elkaar te krijgen. Staat nu in het coalitieakkoord. Prachtig.

Net als het gratis maken van openbaar vervoer voor 65-plus-minima. Nog een wens van GroenLinks die in het akkoord is beland. Ook prachtig. Maar zonder enige financiële consequentie voorlopig ook niet meer dan mooie teksten voor de bühne.

-----

Gelukkig, zou ik bijna zeggen, zijn er een paar plekken aan te wijzen waar het geld niet naar toe hoeft.

Werk & Inkomen gaat bijvoorbeeld weer ouderwets inzetten op de betaalde baan, zo lijkt het. Op papier een prachtig idee, maar in de praktijk onhaalbaar, en zonde van de focus op het recht je nuttig te maken, waar we de afgelopen jaren zo op ingezet hebben. Ik hoop dat ik hier te vluchtig heb gelezen, en dat ik gerustgesteld kan worden dat de ruimte voor experimenteren met andere vormen van begeleiding dan mensen opjagen in sollicitatieplicht, niet verloren gaat in deze nieuwe periode.

Bij cultuur is het in elk geval wel snel duidelijk. Het akkoord spreekt van ruimte voor ondernemerschap. Dat is een soort rebus voor er komt geen geld bij. Gemiste kans, die overigens voorspelbaar was na het cultuurdebat in theater Ludens.

Bij duurzaamheid moeten we het ook nog maar zien. Ook daar wordt een hoop gefaciliteerd, in de hoop dat woningcorporaties, duurzame burgers en groene ondernemers de handschoen wel oppakken. En hoe blij ook ben dat duurzaamheid veel ruimte inneemt in het akkoord of met de groene leningen om verduurzaming breed beschikbaar te maken, klimaatneutraal in 2050 is echt niet ambitieus genoeg.

Overigens; als je investeert op duurzaamheid, maar tegelijkertijd niet erkent dat auto’s vervuilend zijn - nee, zelfs inzet op meer parkeerplekken en flirt met een extra oeververbinding - dan ben je aan het dweilen met de kraan open. Dan snap je het probleem niet.

Een verhuizing van de raadszaal komt er ook niet. Dat lijkt op zuinigheid, maar is het overigens niet per we. Want opknappen is mogelijk niet minder kostbaar dan een stevige verhuizing. Zeker als we onze verantwoordelijkheid voor een rolstoeltoegankelijke overheid serieus willen nemen.

Maar uiteindelijk zullen we de begrotingsplannen van de nieuwe coalitie af moeten wachten. Vanavond zullen we die financiële paragraaf niet te zien krijgen. Gelukkig maar, want de maatregelen rond afval die voorgesteld worden, kosten ook geld. Gelijkblijvende lasten moeten ergens vandaan komen.

En over smakken geld gesproken; waar is verdorie die brug? Waar is die oeververbinding gebleven waar CDA en VVD in de campagnetijd de mond van vol hadden? Weggemoffeld tussen veel proza over bereikbaarheid. Ik wacht met smart tot die brug er ligt. Misschien moeten we popcorn halen.

-----

Want dat is nog een mooie. De verbeteringen die deze coalitie voorstaat, en de plannen die nog gemaakt moeten worden. En ik noem hier een aantal passages uit het coalitieakkoord:

Pagina 9 - de veelbesproken brug staat onbesloten weggemoffeld, en daarachter wordt een onderzoek gedaan om de bereikbaarheid in het Damcentrum te verbeteren. Want onderzoek hebben we daar nog niet gedaan? Blijkbaar wachten we nog op het hoe.

Pagina 10 - “We bouwen voort op het huidige duurzaamheidsbeleid en verbeteren het.” Hoe? Geen idee.

Pagina 13 - Bedrijventerreinen worden toekomstbestendiger gemaakt. Hoe weet niemand.

Pagina 15 - “De schuldhulpverlening verbeteren we verder” Hoe? Geen idee.

Pagina 19 - “We faciliteren initiatieven voor een huisartsenpost”- Dat betekent niks. Als niemand de komende jaren een initiatief neemt om een huisartsenpost te starten in LV, dan is dit voornemen vanavond al geslaagd, nog voordat de nieuwe wethouders geïnstalleerd zijn.

Het is vervelend, maar ik kan nog wel even doorgaan. Ongedekt, algemeen en kleurloos.

-----

Voor ik tot een conclusie kom, nog één inhoudelijk punt nog dat mij van het hart moet. Als GroenLinkser en als homoseksueel.

Het positieve, verbindende en inclusieve LHBT-beleid van de afgelopen jaren - en ik vergeet vast een paar letters - wordt vervangen door, of op zijn minst onderdeel gemaakt van een minderhedenbeleid. Ja, dat is de spijker op zijn kop. Ik ben in één klap van onderdeel van deze samenleving gegaan naar onderdeel van een minderheid. In de etalage van het akkoord, is de LHBT-doelgroep al in de minderheden-kast gevallen. U wordt bedankt voor de goede bedoelingen, dames en heren onderhandelaars, maar dat is nu exact hoe het níet moet.

-----

En dan de conclusie.

Ik moet een ernstige constatering doen. De urgentie van dit coalitieakkoord ontgaat mij compleet. Ik krijg de indruk dat besturen in deze niet het middel was om de gemeente een mooiere plek te maken, maar het doel an sich. Is deze coalitie op aard om wethouders te leveren voor VVD, CDA, PvdA en ChristenUnie-SGP?

Dat is een ernstige conclusie, maar de urgentie van dit coalitieakkoord ontgaat mij oprecht. Ik hoop dat de inhoud nog komt, en snel wordt uitgewerkt. Want op de winkel passen is niet daadkrachtig, noch ambitieus. En hoofdlijnen en ruimte bieden is prima, maar de burger heeft toch wel het recht om te weten waar deze politieke coalitie onze gemeente gaat brengen. In het akkoord is alleen het veiligheidsbeleid echt een beetje uitgewerkt.

Ongedekte plannen die nog gemaakt moeten worden. Ja, zo kan ik ook een akkoord schrijven… Is het haast? Is het gebrek aan visie? Of is er juist zo bikkelhard onderhandeld dat we uitgekomen zijn op een akkoord vol kleurloze compromissen? Ik weet het niet, maar ik weet wel dat ik nu niet weet naar wat voor gemeente we op weg zijn.

En ik weet ook dat ik de verschillende onderhandelaars hoger heb zitten dan dit. Scherpere standpunten heb zien uitdragen. Op meer idealisme heb betrapt. Misschien komt de kleur en signatuur van deze coalitie de komende weken bovendrijven. Laat overigens helder zijn dat ik de uitnodiging om daarin samen op te trekken graag aanvaard.

GroenLinks heeft nog ideeën genoeg.

-----

Betekent deze nieuwe werkelijkheid nu dat GroenLinks vindt dat de informateur zijn werk niet goed gedaan heeft? Nee, dat betekent het niet. Er zijn vier partijen gevonden met een meerderheid in deze raad, die het met elkaar hebben aangedurfd een akkoord uit te onderhandelen. Missie geslaagd. Ook GroenLinks bedankt de heer Bruijn voor daarom zijn werk als informateur en formateur. Extra waardering, ook aan de nieuwe coalitiepartijen voor de poging tot een deelakkoord te komen. Niet gelukt, maar wel getracht.

Betekent deze nieuwe werkelijkheid dan vier jaar zure oppositie van GroenLinks? Nee, dat betekent het ook niet. De ergste frustratie is er na vanavond wel uit, voorspel ik u. GroenLinksers zijn opgeruimde mensen. Dit soort onverwachte wendingen en verliezen horen bij het politieke werk. Ook in de oppositie is het raadslidmaatschap een eervol ambt en ook in de oppositie kan een fractie invloed uitoefenen op het beleid. Zeker bij een coalitie met een dusdanig smalle meerderheid in raadszetels. Ik reken erop dat de collega’s van de coalitiefracties ook kunnen rekenen.

-----

Waar het beleid van deze nieuwe coalitie rechts is, conservatief is, of doorspekt is van het wantrouwen jegens burgers, dat terug te lezen was in het verkiezingsprogramma van de VVD, zal GroenLinks weerstand bieden en haar sociale, duurzame en inclusieve waarden verdedigen. Waar het boerenverstand prevaleert, of waar per ongeluk wat sociaal beleid in het beleid gefietst is, zal GroenLinks trachten bij te sturen en steun te bieden.

-----

Uiteindelijk is de koers die GroenLinks vaart de komende jaren herkenbaar.

We staan voor een eerlijke, sociale invulling van ons sociaal domein, en alle voorzieningen daarachter. Waarin zorgverleners en zorgbehoevenden serieus genomen worden. Waarin mensen een steuntje in de rug krijgen, als ze het zelf niet redden. Waarin de zwakkeren onder ons niet door de overheid gepest worden met de smoes van zelfredzaamheid.

We staan voor verstandige invulling van ons duurzaamheidsbeleid en een gemeente die niet bang is daar geld aan uit te geven, of daarvoor lasten te verhogen. Die niet bang is inwoners op te voeden. Die niet bang is om juist niet voor eindeloos asfalt en gratis parkeerplekken te kiezen. Er is nog veel te veel te doen rond luchtkwaliteit, biodiversiteit en duurzaamheid.

We staan voor een gemeente die rekening houdt met al haar inwoners. Een gemeente die durft sociale woningbouw een impuls te geven, ruimte te bieden aan positief LHBT-beleid, en de portemonnee te trekken voor kunst en cultuur.

Die idealen gaan we verkondigen. Inclusief. Progressief. Duurzaam. Sociaal. Waar dat tot kansen en tot samenwerking leidt, zien we met een opgeruimd humeur en open vizier tegemoet. Waar we invloed kunnen pakken om bij te sturen, doen we dat graag.

-----

Ik zei het al. Na vanavond is de ergste frustratie er wel uit. Dit lucht op. GroenLinks wenst de collega’s van VVD, CDA, PvdA en ChristenUnie-SGP veel succes en bovenal veel wijsheid. Gefeliciteerd. We kunnen aan de slag.

——-

Als allerlaatste opmerking, dank ik graag onze Floor Kist; we zijn oneindig trots op zijn wethouderschap, maar verwelkomen hem ook graag terug in onze raadsfractie.

Leden van GBLV/Gemeentebelangen, D66 en GroenLinks gingen op donderdag 3 mei de straat op om campagne te voeren tegen een extra oeververbinding. Ze deden dat door inwoners rond de Klein Plaspoelpolder erop te wijzen dat de onderhandelingen voor een nieuwe coalitie van VVD, CDA, PvdA en CU-SGP mogelijk tot gevolg hebben dat de derde oeververbinding weer een discussiepunt wordt, ondanks dat de gemeenteraad eerder besloot dat die nieuwe brug er niet zou komen. Nu het bestemmingsplan voor de Klein Plaspoelpolder ter inspraak voor ligt, kunnen inwoners een signaal afgeven door een zienswijze in te sturen.

Hans Peter Klazenga van GBLV/Gemeentebelangen legt uit: “We roepen de stille meerderheid, die helemaal niet voor die brug is, op om duidelijk te maken dat die brug er niet moet komen. Door een zienswijze in te sturen, is het aan de onderhandelingstafel meteen duidelijk dat de nieuwe coalitie dat besluit niet moet terugdraaien.” Charlotte Bos van D66 vult aan: “We hebben deze discussie gehad, maar vrezen toch dat de nieuwe coalitie die weer open wil breken. VVD heeft stevig ingezet op de brug. We moeten dus mogelijk nogmaals duidelijk maken dat een brug meer nadelen dan voordelen heeft.” Ook GroenLinks wil niet dat er gerommeld wordt met het eerdere besluit van de gemeenteraad. “We hebben eerder al geconstateerd dat een derde oeververbinding de verkeersproblematiek niet oplost. Bovendien kost het klauwen met geld,” aldus fractievoorzitter Jeroen van Rossum.

Hieronder is de flyer te downloaden met daarop meer informatie over de zienswijze en waarom we tegen de brug zijn

GroenLinks is verrast door het creatieve advies van informateur Bruijn om een coalitie te vormen van VVD, CDA, PvdA en CU-SGP. Desondanks is de fractie van GroenLinks Jan Anthonie Bruijn dankbaar voor het werk dat hij geleverd heeft om tot het advies te komen.

Fractievoorzitter Jeroen van Rossum sprak de wens uit dat de onderhandelaars oog zullen houden voor bereikbare, eerlijke zorg, een inclusief armoedebeleid, ruimte voor sociale woningbouw en voortzetting en intensivering van het duurzaamheidsbeleid. Ook uitte hij de hoop dat de stappen die gezet zijn op bestuurlijke vernieuwing niet in gevaar komen, maar dat er doorgepakt wordt op werken aan een raad die als geheel invloed heeft.

Uiteraard is GroenLinks teleurgesteld niet in het advies te zijn opgenomen. Maar dat is hoe politiek soms werkt. Om een coalitie te vormen is een meerderheid van welwillende partijen nodig. De onderhandelaars van de PvdA hebben daarin een draai gemaakt helaas, en zich afgekeerd van voortzetting van de centrumlinkse coalitie van GBLV, D66, GroenLinks en PvdA.

Goed nieuws was er gelukkig ook; de fractie van GroenLinks is twee slimme koppen rijker. Felicitaties aan Hanneke Dominicus en Danique de Prez, die zijn geïnstalleerd als fractievertegenwoordigers.