Poliflw

Op de agenda van de raad stond "Uitwerking parkeerbeleidsplan; abonnementen in parkeergarages en horecagebied blauwe zone". Met andere woorden: een boel cijfers en regeltjes over parkeren. Voor ons raadslid Michiel van Heek aanleiding om iets beschouwends in te brengen.

Het onderwerp "parkeren" is vaak aan de orde geweest deze raadstermijn, en dat zal voorlopig ook wel zo blijven, schat ik in. Het onderwerp leent zich goed voor de politieke waan van de dag. En soms is het dan goed om wat tijd te nemen voor reflectie.

Met dank aan collega Bas Rol heb ik hier een krant uit 1981, het jaar dat de eerste parkeergarage in gebruik genomen werd. Ik citeer: "Het rapport kwam tot de slotsom dat Almelo op den duur 2 parkeergarages zou moeten krijgen, de ene aan het Stadhuisplein (gereed 1981) en de andere aan het Schouwburgplein." Inmiddels zitten we op 7 parkeergarages?

1981 was ook het jaar dat betaald parkeren werd ingevoerd. "Gratis parkeren verdwijnt." Na verloop van tijd nam het aantal parkeergarages toe. En ook de kosten van het parkeren. En dat is geen toeval. Ik denk dat beide zaken aan elkaar gekoppeld zijn.

In de stad - en dus ook in de politiek - klinkt vaak de roep om gratis parkeren. En parkeren goedkoper maken. Dat willen we allemaal, maar met roepen alleen komen we er niet. Wat is de les als we terugkijken naar 1981? Die parkeergarages kosten geld. Kapitaallasten, beheer en onderhoud. De ChristenUnie heeft het al vaker gezegd: willen we parkeren goedkoper maken, dan zullen we iets moeten met die parkeergarages. Terugschalen? Of een ander financieringsmodel bedenken, bijvoorbeeld waarbij binnenstadondernemers meebetalen? Hoe dan ook, parkeergarages zijn de sleutel.

Na dit korte moment van reflectie ging Michiel van Heek in debat over een amendement om de parkeertarieven voor bewoners van Hagenborgh te verlagen. Namens de ChristenUnie vond hij dit amendement te eenzijdig en ondoordacht.

In de raadsvergadering van 9 januari had Michiel van Heek zijn schriftelijke vragen over de trein al aangekondigd: "In de mobiliteitsvisie staat 37 keer het woord auto, 2 keer het woord bus, en slechts 1 keer het woord trein. U onderschat toch hopelijk niet het belang van openbaar vervoer voor onze stad?" En een paar dagen later stuurde de ChristenUnie-fractie de volgende brief:

Almelo, 13 januari 2018

Geacht college van B&W,

Almelo beschikt over een uitstekende aansluiting op het regionale, nationale eninternationale spoornetwerk. Regionaal door frequente stoptreinen in diverserichtingen. Nationaal door een intercity-verbinding met de Randstad. Eninternationaal door een directe trein naar Hannover en Berlijn.

Deze spoorverbindingen zijn van groot belang voor Almelo als locatiefactor, omhier te wonen, te werken of naar school te gaan. Wij durven zelfs te stellen dat inAlmelo professionals wonen die zonder intercity-station niet voor een woning inonze (binnen)stad hadden gekozen. Almelo staat immers niet op zichzelf. Onzeeconomie en samenleving moeten het hebben van een relatief korte(reis)afstand tot centra als Enschede, Amsterdam/Schiphol en Berlijn.

Op het spoornet zijn verschillende ontwikkelingen gaande die gevolgen kunnenhebben voor Almelo (kansen en/of bedreigingen). Momenteel spelen de volgendezaken:

StoptreinenDe nieuwe regering is van plan om meer sprinterdiensten aan te besteden inregionale OV-concessies. Dit geldt onder andere voor het traject Apeldoorn –Almelo – Enschede. Volgens NS komen in Twente door hogere bezetting metsprinters (van andere vervoerders) de tijden van de intercity in de knel. Er is danwel capaciteit voor het lokale vervoer, maar de verbinding met de rest vanNederland (halfuurs intercity-stop in Almelo) zou eronder kunnen lijden.https://www.ovpro.nl/trein/2017/10/10/regeerakkoord-ns-mag-meebieden-op-regionale-concessies/

IntercityDe verbinding met de Randstad (m.n. Amsterdam Centraal) loopt tegenwoordigonder andere via de Hanzelijn (via Lelystad i.p.v. Amersfoort), wat een langerereistijd betekent van en naar Twente. Hier komt bij dat de nieuwe intercity Zwolle– Almelo – Enschede een jaar is vertraagd. (Overigens, kan een trein die ook inRaalte en Nijverdal stopt, eigenlijk wel een intercity genoemd worden?)https://www.destentor.nl/zwolle/voorlopig-nog-geen-sneltrein-tussen-zwolle-en-enschede~aaa692e0/

Internationale trein Berlijn – AmsterdamEr loopt een onderzoek om de reistijd tussen Amsterdam en Berlijn te verkorten.Eén van de varianten omvat de Hanzelijn; een ander keuzevariant is om stops teschrappen, waaronder die in Almelo. Dat laatste zou enkel acceptabel zijn alsdaarmee de verbinding tussen Hengelo en Hannover/Berlijn echt veel snellerwordt.http://www.euregio.eu/sites/default/files/downloads/Eindrapport%20SpoorRegio%20NL_Optimized.pdf

Nieuwe spoorverbinding Groningen – Emmen – AlmeloEr is een plan voor de aanleg van een nieuwe treinverbinding met Groningen.Voor Almelo een interessant perspectief.http://www.dvhn.nl/groningen/%E2%80%98Spoorverbinding-Groningen-Almelo-kansrijk%E2%80%99-22484865.html

Wij hebben de volgende vragen:• In hoeverre is het college bekend met bovenstaande (en mogelijk andere)ontwikkelingen op het spoor?• In hoeverre onderschrijft het college de noodzaak van goede en snelleregionale, nationale en internationale treinverbindingen voor de Almeloseeconomie en samenleving?• Welke stappen onderneemt het college om Almelo en omgeving op deagenda te krijgen en te houden bij deze ontwikkelingen? Al dan niet samenmet de regio's Twente en Stedendriehoek (Apeldoorn/Deventer). Is degemeente Almelo bijvoorbeeld al een (vaste) gesprekspartner in de diversebeleidsdiscussies omtrent spoorverbindingen?

Tenslotte willen we u vragen waarom de koffie-wachtruimte op station Almelo(Coffee Central) al zo lang (“tijdelijk”) gesloten is. Is het enkele feit dat dezewinkel van eigenaar wisselde inderdaad reden voor een maandenlangevergunningprocedure? Wat kan het college doen dat deze voor reizigersbelangrijke voorziening snel weer open kan?

Hoogachtend en met vriendelijke groet,Namens de ChristenUnie-fractie,

Michiel J. van Heek.

Na een lastige belangenafweging heeft de ChristenUnie-fractie ingestemd met een nieuw bestemmingsplan voor de oostkant van bedrijventerrein XL Park. Dit plan volgt dezelfde globale opzet als het (vorig jaar vastgestelde) bestemmingsplan voor de westkant van XL Park.

Omwonenden waren niet blij met het nieuwe plan. Naar aanleiding van hun reacties is het bestemmingsplan in aangepaste vorm vastgesteld.

Dit was de mondelinge bijdrage van ChristenUnie-raadslid Michiel van Heek:

Voor ons ligt een bestemmingsplan waar de ChristenUnie fractie het in hoofdzaak mee eens is. Het plan is wat globaler dan zijn voorgangers en biedt daardoor meer ruimte aan bedrijvigheid. Het voordeel daarvan is dat er straks voor concrete bedrijsvestigingen weinig of geen uitzonderingen meer nodig zijn.

Wel waren wij verlegen met het grote aantal reacties op dit plan. Enerzijds zien wij een college en ambtelijk apparaat dat heel veel energie heeft gestoken in het plan en ook in het creëren van draagvlak. Anderzijds zien we een grote opkomst bij de hoorzitting over dit bestemmingsplan en nadien ook nog een aantal brieven met klachten van omwonenden. Ik heb zitten bedenken hoe dat kan.

Mijn vraag aan de wethouder is: heeft u wel met de juiste mensen gesproken? U heeft gesproken met het Dorpsbelang van Bornerbroek, maar heeft u ook gesproken met directe belanghebbenden? Een tweede vraag die hiermee samenhangt: hadden deze gesprekken als doel om "het nog eens uit te leggen" of, zoals wij zouden denken, om er samen uit te komen, een deal te maken, met geven en nemen?

Ook heb ik de indruk dat er bij de omwonenden sowieso veel onvrede is over het XL Park, die niet direct te maken heeft met dit specifieke bestemmingsplan, maar meer met de communicatie naar omwonenden in het verleden.

Neem nu dit kaartje uit het beeldkwaliteitsplan van 2007. Aan de zuidkant van dit plan zijn groene vakken getekend. Met de mooie naam "Het Venster". Als omwonende zie je deze kaart en denk je: mooi zo’n extra groene bufferzone. Maar alleen als je de beschrijving heel goed leest, zie je dat de groene vakken geen groenvoorziening uitbeelden, maar bedrijven (die uitkijken op groen). Dit is cartografische misleiding. Bewust of onbewust, daar wil ik van afblijven, maar omwonenden worden met zo’n kaart wel op het verkeerde been gezet.

Dus ik begrijp die onvrede wel. Ook begrijp ik de weerstand tegen verandering van het bestemmingsplan. Sommige mensen hebben een nieuw huis gebouwd en beroepen zich op de rechtszekerheid van het huidige bestemmingsplan. Omdat ze bang zijn voor waardevermindering. Maar we moeten ook reëel zijn. Bestemmingsplannen veranderen soms. In dit geval om het bedrijfsleven te faciliteren. Toegegeven: het nieuwe plan staat hoger bouwen toe. Maar het is niet radicaal anders dan het plan uit 2009.

En dan kom ik terug op het punt waar ik mee begon: het is beter om een globaal plan te hebben, met ruime mogelijkheden, dan dat we voor elke nieuwe vestiging een apart postzegelplannetje moeten maken. Dat is minder efficiënt en opent telkens opnieuw de deur voor bezwaarprocedures.

Steeds vaker en steeds langer moeten winkels open kunnen. De zondagmiddag alleen voldoet niet meer. Nu moet ook de zondagochtend er aan geloven. Is het dan nooit genoeg, vraagt de ChristenUnie zich af.

Geacht college van B&W,

De fractie van de ChristenUnie heeft kennis genomen van uw raadsvoorstel om winkels open te kunnen stellen op de zondagochtenden voor de feestdagen. Wij zijn verbijsterd. Hoe kan een college (nota bene met wethouders van CDA, SP en ChristenUnie) tot zo'n voorstel komen?

De huidige Winkeltijdenverordening is van oktober 2014. Heel recent dus. U weet ook dat deze verordening het resultaat is van een lange discussie met een gevoelig compromis tussen (zondags)rust en nijverheid. De zondagochtend is daarbij bewust vrij gehouden, onder andere om kerken tegemoet te komen. Bent u amper 3 jaar later al zover om dit delicate evenwicht te verschuiven in de richting van meer koopzondag?

Een aantal bedrijven knipt met zijn vingers en u bereidt met stoom en kokend water een raadsvoorstel voor. Wat een voortvarendheid! Maar wat zegt dit over een evenwichtige belangenafweging? Nu lijken enkel economische belangen een rol te spelen, terwijl de maatschappij veel meer belangen kent. Samenleven lukt alleen als we met elkaar rekening houden. Dus ook bijvoorbeeld met het (wettelijk) recht op een ongestoorde kerkdienst.

De kalendersituatie die zich nu voordoet, is niet uniek. Zij doet zich gemiddeld eens in de 10 jaar voor; de laatste keren waren in 2000 en 2006. Rechtvaardigt de "(mega)drukte" van toen, dat u nu een uitzondering op de Winkeltijdenverordening voorstelt? Wij kunnen ons die vermeende chaos niet herinneren. De andere twee argumenten die u noemt zijn zelfs nog dubieuzer; een uiterst zwakke basis om te stellen dat de verordening van 2014 niet meer voldoet.

Tenslotte, erkent u niet de zorg van veel mensen dat Kerst steeds meer een feest van commercie en consumptie wordt, in plaats van een feest van rust en bezinning? De ChristenUnie accepteert het feit dat Kerst en Nieuwjaar voor een fijn, lang weekend zorgen dit jaar. Wij gunnen iedereen rust in het leven en rust op straat. En we roepen het college op om dat ook te doen.

Wij wensen u alvast gezegende Kerstdagen,Hoogachtend,Wouter Teeuw,Michiel van Heek.

"Op 20 meter Amaliaplein valt meer te zien dan op een halve kilometer Schelfhorst." Veel mensen herkennen dit direct. Maar als Ton Schaap het zegt, legt hij ook uit waarom, dat verschil in beleving tussen de ene en de andere buurt. En hoe we ons voordeel kunnen doen met die kennis. Stedenbouwkundig expert Ton Schaap was in Almelo op initiatief van Hendrikjan Teekens en Michiel van Heek (beide van de ChristenUnie).

Volgens Ton Schaap wordt echte stedelijke beleving veroorzaakt door intieme straatjes, hoge dichtheden en afwisseling. Met kleine afstanden die te lopen of te fietsen zijn. Het meest vind je dat terug in (binnen)steden die organisch gegroeid zijn, waar elk perceel door iemand anders is ingericht (individuele expressie). Les voor de politiek: zoek je heil niet in (grootschalige) projectbouw, maar faciliteer particuliere zelfbouw, door gezinnen (heel Twents), door kleine ondernemers, of collectief (CPO). Juist op centrumlocaties.

Door demografische veranderingen (steeds meer één- en tweepersoonshuishoudens) zal de behoefte aan (binnen)steden met reuring alleen maar toenemen. De Twentse steden bestaan nu vooral uit rustige, groene wijken. Gezellige stedelijkheid is schaars in Twente.

Ton Schaap erkent ook dat Twente autoland is. Je zult de auto dus wel moeten betrekken bij die intieme en fietsvriendelijke stad. Aan de hand van voorbeeld Münster, met de grote winkels en parkeergarages aan de rand van het centrum, liet hij zien dat de combinatie auto en (binnen)stad goed mogelijk is.

Wat kan Almelo hiermee in het kader van de Omgevingswet/omgevingsvisie?Een voorkeur voor organische stedelijke ontwikkeling, met particulier opdrachtgeverschap, zou een uitgangspunt moeten zijn in de nieuwe omgevingsvisie. Net als het uitgangspunt dat dit samengaat met bereikbaarheid voor de auto.

Maar er is ook laaghangend fruit, waar we direct (los van de omgevingsvisie) al mee aan de slag kunnen:Almelo verwacht nog te veel van institutionele ontwikkelaars (woningcorporaties en gespecialiseerde marktpartijen). Met als gevolg veel braakliggende terreinen. Neem zo'n braakliggend veldje, maak het bouwrijp, en nodig mensen uit om er hun huis te bouwen. Kavel voor kavel. Geen projectontwikkelaars, niet achter gesloten deuren. Maak er een publieke campagne van. Verbind er een ontwerpwedstrijd aan. Desnoods bouw je als gemeente zelf het eerste huis.

Hiermee heeft Ton Schaap heel scherp laten zien wat uitnodigingsplanologie is.Uitnodigingsplanologie is niet: we zien wel waar de markt mee komt. Want dan gebeurt er in veel gevallen niets. Uitnodigen is een activiteit. Dat begint met een visie. Het prikkelen van creativiteit en het in gang zetten van een (bottom-up) beweging.

Eén keer per maand komen ze bij elkaar om over de politiek na te denken, een groepje actieve leden van de ChristenUnie in Almelo. In deze "denktank" ontstond het idee om de Aalderinkshoek weer een volwaardige buslijn te geven. OV-specialist Harrie Korte en raadslid Michiel van Heek gingen er mee aan de slag. Heel letterlijk, want ze zijn in een lege Syntus-bus gestapt en hebben de voorgestelde busroute proefondervindelijk zelf gereden.

Een half jaar geleden is stadsbus 25 (Aalderinkshoek) opgeheven en vervangen door buurtbus 525.  Dat zorgde voor problemen. De buurtbus rijdt pas vanaf 9 uur, en is daardoor geen optie voor woon-werkverkeer. Ook is de buurtbus te klein; soms moeten mensen achterblijven omdat er niet genoeg plek is.

Als oplossing stelt de ChristenUnie voor om lijn 80 (Wierden) over de Aalderinkshoek te laten rijden (zie het routekaartje hieronder). Lijn 525 kan dan vervallen.

De Aalderinkshoek krijgt dan weer een èchte bus, die de hele dag regelmatig rijdt. Bijkomend voordeel: lijn 80 wordt beter benut (via de Aalderinkshoek bedient deze lijn veel meer mensen dan langs de huidige route-Wierdensestraat).

Aandachtspunt is de aansluiting vanuit de Mozartstraat op de Wierdensestraat. Daar zal een (eenmalige) investering nodig zijn (bijvoorbeeld om het huidige fietspad geschikt te maken voor bussen).

De gemeente en de provincie zouden dit verkeerskundig en financieel verder uit moeten werken. De praktijk-rit die Michiel van Heek en Harrie Korte reden, biedt alvast goede vooruitzichten op een volwaardige buslijn door de Aalderinkshoek.

Na een moeizaam proces en soms verhitte discussies heeft de gemeenteraad een besluit genomen. De strijd leek te gaan over de plek van het nieuwe fietspad (oost of west), maar werd vooral gevoed door politieke miscommunicatie. Gelukkig is dit proces nu achter de rug, en kan de aanleg van een nieuw en veiliger fietspad beginnen.

De bijdrage van ons raadslid Michiel van Heek was deze keer kort (in tegenstelling tot de vorige keer):

De ChristenUnie is blij dat er een nieuw fietspad komt langs de Plesmanweg. Het huidige heeft echt zijn langste tijd gehad.

Wij begrijpen de argumenten voor zowel de west- als de oostkant. Toch kiezen we voor de oostkant. We volgen daarin de argumentatie van de Fietsersbond; een fietspad aan de oostkant sluit het best aan. Een eventueel toekomstig fietspad langs de Plesmanweg-Noord zal dan ook aan de oostkant moet komen.

Het nadeel van een fietspad aan de oostzijde, bij Bolk voor de deur, is ons ook duidelijk. Fietsers hebben hier in principe voorrang. Maar op het moment dat een vrachtauto of konvooi bezig is met met een oversteekmanouvre, zullen fietsers toch even moeten wachten. In het uiterste geval mogen er van ons stoplichten neergezet worden.

Kortom, complimenten voor dit raadsvoorstel. Wij gaan er voor 90% in mee; we willen alleen dat het fietspad aan de andere kant komt te liggen. Maar feitelijk is dat een detail. ;-)

Na een vergadering van 13 uur kon de raad en wethouder Langius 's avonds om tien uur worden gefeliciteerd met het hebben van een sluitende begroting voor 2018. Enkele belangrijke wijzigingen vanuit de ChristenUnie werden aangenomen!

Zo pleit Michiel van Heek al vier jaar lang voor het behoud van het erfgoed in de stad. Een amendement dat stelt de Raad de erfgoednota vaststelt, en dat er geld voor wordt uitgetrokken (!) werd met slechts 1 stem tegen aangenomen. Ook een amendement met het CDA rond duurzaamheid, om meer werk te maken van 'hernieuwbare elektriciteit' werd ruim aangenomen.

Daarnaast zijn twee belangrijke moties (verzoeken an het college) aangenomen. Met GroenLinks hebben we gepleit voor deen 'inclusie-agenda'. We moeten er meer van maken dat iedereen meetelt! Gevraagd is een startconferentie te organiseren. Dit verzoek is ruim ondersteund door de raad. Ook hebben we gevraagd de fractieondersteuning (geld dat fracties krijgen) te baseren op de verkiezingsuitslag, in plaats van dat iedereen die uit een partij stapt en zijn eigen fractie begint hier financieel groot voordeel uit haalt. Ook dit is aangenomen door de raad. 

Onderstaand vind u onze bijdrage aan het debat (in eerste termijn).

Begroting 2018: Bijdrage ChristenUnie Almelo

De fractie van de ChristenUnie Almelo wil het college van Burgemeester en Wethouders allereerst complimenteren met de begroting 2018. Samen met de commissie Planning en Control is een nieuwe opzet voor de begroting gemaakt. Alle cijfers staan nu in de basisbegroting conform het huidige Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) wat vergelijken makkelijk maakt en voorkomt dat dezelfde cijfers op meerdere plekken staan. Wat we gaan doen en wat we met de budgetten willen bereiken staat bij de hoofdopgaven (programma’s). Aanvullende hoofdstukken over de gemaakte keuzes of over wat er is gedaan met de moties rond de perspectiefnota maken het nog overzichtelijker. Niet eerder was de begroting zo helder. Ook inhoudelijk zijn complimenten te maken. Gegeven de financiële situatie, met tegenvallers zoals het extra afboeken van 10,5 miljoen euro op werklocaties, is het knap dat er een meerjarig sluitende begroting ligt, waarbij Almelo blijft binnen de kaders als gesteld door Raad en Provincie voor het financiële herstel. Onze fractie wil het Raadsvoorstel Programmabegroting 2018 dan ook hierbij voordragen voor de Raadsmeter.

Afrekenen met de regenteske bestuurscultuur uit het verleden was bij de verkiezingen in 2014 een van de belangrijkste onderwerpen uit het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Via een minderheidscollege is hier een grote stap gezet. Het leidde tot een college met een dienende in plaats van heersende houding; en tot een oppositie die met constructieve voorstellen kwam. Waar er knopen moeten worden doorgehakt of verantwoordelijkheid moet worden genomen lopen we nu echter ook aan tegen de grenzen van een minderheidscollege. Het Mobiliteitsplan Centrum Noord (rond de Sluiskade) toont aan hoe de Raad een voorstel van het college kan torpederen, zonder zelf met een alternatief te komen. Er gebeurt daarom niets. Terwijl de meerderheid van de Raad voor de verkoop van de Kolkschool lijkt te zijn, lukt het ons niet om dit ook te besluiten. En zolang de Raad zich gaat bemoeien met de verkoopprijs van een individueel pand, is er de reële vraag of er voor de verkiezingen sowieso nog vastgoed gaat worden verkocht. Of het fietspad aan de Plesmanweg nu links of rechts moet komen, we komen er nog niet uit. We willen erop wijzen dat een gebrek aan vertrouwen van de Raad in het college, een college ookdemissionair kan maken. In de praktijk zetten we dan (als Raad en College gezamenlijk) de stad ‘op slot’. De burger betaalt (letterlijk en figuurlijk) het gelag. Dit mag niet het geval zijn! Een minderheidscoalitie werkt prima, maar het vraagt wel een andere mentaliteit van zowel de raad (verantwoordelijkheidsbesef) als van het college (luisteren en meebewegen). In die zin nemen we het appèl dat het college op de Raad doet serieus. Het is noodzakelijk om verantwoordelijkheid te nemen, de krachten te bundelen, en te doen wat nodig is om te bereiken wat we willen bereiken. Het belang van de stad is ook het belang van het college en van iedere individuele raadsfractie, en niet omgekeerd. Daarmee valt en staat ook het vertrouwen van de burger.

Om het vertrouwen in het gemeentebestuur –in Almelo 17% tegen 30% in vergelijkbare gemeentes– te verhogen vindt een doorontwikkeling van de organisatie plaats. Sleutelbegrippen zijn programmasturing en stadsdeelgericht werken. Hier staan we als fractie van de ChristenUnie 100% achter. Resultaatgericht werken en aansluiten bij de belevingswereld van de burger zijn essentieel. Daarbij hoort ook het loslaten en vertrouwen geven aan de burgers (ook voor de Raad!). Het budget dat hiervoor wordt gevraagd in 2018 van 1,874 miljoen euro is echter op zijn zachts gezegd stevig (3.037 euro per formatieplaats, 25,89 euro per inwoner). We geven het college vooralsnog het vertrouwen, maar willen wel de boodschap meegeven dat het middel (programmasturing en stadsdeelgericht werken) geen ‘panacee’ zal zijn voor alle kwalen van onze stad. Vertrouwen heeft vooral met de houding van mensen te maken in plaats van met een organisatiestructuur (waarbij de structuur volgt uit de houding in plaats van andersom). Vertrouwen van de burger heeft ook in hoge mate te maken met, bijvoorbeeld, het groenonderhoud, de parkeertarieven of het afvalbeleid. Zaken die dicht bij de burger liggen en waar men het gemeentebeleid niet altijd begrijpt. In paragraaf 3.3 van de begroting (p. 13) staan de doelstellingen voor de doorontwikkeling van de organisatie, maar we missen de kritieke prestatie-indicatoren (kpi’s). Zo kunnen we nooit beoordelen voor de inzet van middelen ook het gewenste maatschappelijk effect heeft gehad.

Een besluit dat nog in de lucht hangt is de zogenaamde ‘sourcing’ rond het beheer openbare ruimte. Het college wilde deze taken extern beleggen bij Twente Milieu. Op voorstel van een aantal fracties, waaronder de ChristenUnie, wordt het alternatief van interne verzelfstandiging uitgewerkt. Deze fracties hebben dit op 1 maart 2017 per brief verzocht. Sindsdien is het acht maanden stil. Bij de perspectiefnota hebben wij gepleit voor tempo. Wij doen dan nu opnieuw! In de begroting lezen we dat voor 2018 er uit incidentele middelen een bedrag is opgenomen van 450.000 euro als ‘vertragingsschade’. Dit staat ook zo in het raadsvoorstel. In de begroting paragraaf 5.6.6 lezen we echter onder Twente Milieu al een conclusie over wat in het raadsvoorstel nog een ‘complex en gevoelig traject’ wordt genoemd ‘waarvan de uitkomsten nog ongewis zijn’. Hier lezen we (p. 83): ‘conclusie is dat een interne verzelfstandiging binnen de gestelde randvoorwaarden niet haalbaar is, maar dat een externe verzelfstandiging met een breed takenpakket nader wordt uitgewerkt’. Als ChristenUnie zullen we alle opties hun merites wegen, maar weet dat flexibiliteit het argument is voor interne verzelfstandiging (geen bureaucratische verrekeningen of extra facturen voor elke kleine opdracht). Ook lezen we in paragraaf 5.5.3 bij de Ingenieursdiensten en bij de Wet op de lijkbezorging de opmerking dat dit ‘wordt betrokken bij de sourcing van het beheer openbare ruimte’ (p. 69). Dit verbaast ons. De fractie van de ChristenUnie wil pleiten voor tempo, het niet vermengen van de sourcingsvraagstukken rond openbare ruimte en ingenieursbureau, en het meenemen van de raad in het proces.

Tenslotte nog een punt over de organisatie van de Raad zelf. De verordening fractieondersteuning als vastgesteld op 17 januari jl. kent financieel gezien een boete op het fuseren van fracties en een beloning voor het uit een partij stappen en beginnen van je eigen fractie. Via een motie willen wij voorstellen dat de griffie voor de verkiezingen met een alternatief komt met meer respect voor de uitspraak van de kiezer.

In paragraaf 5.6.5 van de begroting komen de gemeenschappelijke regelingen ter sprake. Wij observeren dat de overhead van een gemeente lager is dan die van een gemeenschappelijke regeling. Wij constateren ook, op basis van het proces rond de Agenda van Twente, dat de regio (en zijn voorzitter) Almelo niet altijd even serieus neemt. Het is Enschede dat de klok slaat. De Regio Twente wil in zijn begroting 2018 een euro per inwoner beschikbaar stellen voor de uitvoering van de toeristische marketing en promotie van Twente. Almelo heeft de Regio gevraagd dit geld te zoeken in de eigen begroting van de Regio. Op p. 77 van onze eigen begroting lezen we dat Almelo ‘voorzichtigheidshalve’ hier desalniettemin een bedrag voor heeft opgenomen in de eigen begroting. Voor een Regio die ons toch al niet al te serieus neemt lijkt ons dit niet handig, al snappen wij dat er op regionaal niveau al besloten is en een eventuele factuur daarom betaald moet worden. Wij willen hierbij onze onvrede uitten over de ‘dynamiek’ in de regio en het college oproepen om in een uiterste inspanning de bijdrage van tafel te krijgen.

De tweede fase van de transformatie werk en zorg gaat in. In paragraaf 4.1.2 lezen we dat ‘de bezuinigingsdiscussie in feite gevoerd is zonder overall aanpak’ en dat ‘de aanpak van geleidelijkheid niet meer effectief is’ (p. 21). Dat zijn stevige woorden. De fractie van de ChristenUnie steunt de aanpak om meer in samenhang uit te voeren, de toegang anders te organiseren, en ‘na te gaan of het ingezette beleid ook echt werkt’ (p. 22). De vraag te stellen ‘waarom nu pas?’ doemt op maar is ook een beetje flauw. Vraag is hoe we daadwerkelijk komen tot een meer preventieve aanpak en een integrale uitvoering om echt preventief te kunnen werken. Daarbij mag –zoals onze fractie ook heeft benadrukt bij het recente initiatiefvoorstel van de VVD– preventie nooit een argument zijn om reële zorg te onthouden. Als je echt in preventie (als middel) gelooft, zou het zelfs geld mogen kosten! De kop ‘via preventie voorkomen dat mensen gebruik maken van dure zorg’ (p. 24) klinkt in onze oren dan ook een beetje vreemd, maar we begrijpen de intentie.

Preventie begint al in de kinderjaren, of zelfs voor de geboorte. De focus bij de preventieve aanpak op de jeugd, op het jonge kind (-9 maanden tot 4 jaar), en op de ondersteuning aan de ouders spreekt ons aan (p. 25). Via de zogenaamde Klijnsma-middelen is er speciale aandacht voor kinderen in armoede. De begroting neemt hier een bedrag van 515.000 euro per jaar op voor een volwaardig kindpakket (p. 43). Dit is nog niet geheel ingevuld (p. 104) maar er volgt nog een plan in het kader van het transformeren van de minimamiddelen (p. 105). Wij wachten het voorstel met belangstelling af. Naast aandacht voor armoede wil de fractie van de ChristenUnie graag ook aandacht voor Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG). Wij zullen hier een motie over indienen.

De fractie van de ChristenUnie juicht het toe dat er aandacht is voor sociaal ondernemerschap en dat het college onderzoekt of de invoering van het instrument Social Impact Bonds (als financieel instrument om maatschappelijke vraagstukken aan te pakken) hier een bijdrage aan kan leveren. Op 18 november 2014 heeft onze fractie (met Groenlinks via een motie) gevraagd naar de mogelijkheden voor de gemeente Almelo om de sector sociaal ondernemerschap te versterken. Dit is de (enige en) meest concrete invulling van deze motie tot nu toe.

Volgens het Energieakkoord moet over 5 jaar 16% van alle Nederlandse energie duurzaam opgewekt worden. Almelo zit nu ongeveer op 1%. De doelen zijn helder, maar er moeten nu ook echt stappen gezet worden om de doelen te kunnen halen. Helaas is er niet veel financiële ruimte om daar als gemeente zelf in te investeren. Als we geld hadden, konden we bijvoorbeeld investeren in een aardwarmte-netwerk. Dat is nu geen optie. Voor concrete oplossingen kijken we vooral naar het bedrijfsleven. Als ChristenUnie zien we hoe belangrijk de samenwerking met lokale bedrijven is. Initiatieven komen vaak uit de private sector, maar je moet daar als gemeente wel alert op zijn en actief op inspelen. Almelo heeft een innovatief bedrijfsleven, dus we denken dat hier voor ons ook kansen liggen.

De gemeente kan zelf ook iets doen. De gemeente Almelo bezit een grote hoeveelheid dakoppervlak waar (nog) geen zonnepanelen op liggen. Denk aan scholen. Hoe zorgen we dat die oppervlaktes ook benut gaan worden? Als ChristenUnie stellen we voor om een energiecoöperatie te starten, waar vooral burgers in kunnen investeren. Een soort crowdfundingplatform[1]. We vragen het college dit idee mee te nemen en uit te werken in het Duurzaamheidsbeleid 2018-2021. We kunnen dit idee ook toepassen op gemeentelijke grond (afgewaardeerde werklocaties). En als het goed loopt, wordt het voor private bedrijven wellicht ook interessant om hun dakruimte in te brengen. Een goede communicatiestrategie is hier heel belangrijk. We moeten een beweging op gang krijgen. Dat zorgt voor substantieel nieuwe groene energie (met als neveneffect collectief bewustzijn) zonder dat het de gemeente substantieel geld kost.

Naast zonne-energie staan we open voor innovatieve vormen van windenergie. Samen met het CDA dienen we een amendement in om meer prioriteit te geven aan elektriciteit die is opgewerkt uit wind, waterkracht, zon of biomassa. Aanvullend is het een uitstekende ontwikkeling dat de gemeente, samen met bewoners, inzet op het ontwikkelen van het Nieuwstraatkwartier tot een duurzaam, energie producerende wijk. Ook hier willen we pleiten voor tempo. Graag horen we van het college wanneer Almelo hier concreet aan de slag gaat (planning, voortgang, status convenant met de Provincie).

Gezien de financiële situatie van Almelo begrijpen wij het bedrag van 23.000 euro dat er nu staat voor erfgoed. Ter vergelijk: in de concept-erfgoednota “Zichtbaar verleden” wordt een bedrag van 115.000 euro (incidenteel en structureel) genoemd. Met 23.000 euro per jaar zal er veel gevraagd worden van onbezoldigde vrijwilligers. Maar er is dan tenminste wel een (minimaal) erfgoedbeleid mogelijk. Vanuit de lokale erfgoedgemeenschap is de suggestie gedaan om kosten te besparen door meer te doen met adviezen uit de non-profit sector (lokale en landelijke erfgoedorganisaties). Vrijwilligers doen nu al veel. Dat zou dan een meer structureel karakter moeten krijgen. Vooral aan de lokale vrijwilligers zou gevraagd kunnen worden om het onderdeel voorlichting of Monumentendag te doen. Over het aanwijzen van monumenten zou men bijvoorbeeld met Het Oversticht en het Cuypersgenootschap kunnen praten. De gemeente is echter aan zet om dat soort mogelijkheden in beeld te brengen. Als ChristenUnie willen we er bij het college dan ook sterk voor pleiten om de concept-erfgoednota zo snel mogelijk naar de raad te brengen, en samen met erfgoedorganisaties de uitvoering van het beleid vorm te geven. We komen met een amendement hier ook budget voor vrij te maken.

We hebben als fractie onze complimenten uitgesproken over de begroting, en ook enkele kritische kanttekeningen gezet. De begroting blijft een echter een zeer kwetsbare begroting. Er zijn taakstellingen geformuleerd waarvan de begroting zelf al de risico’s aangeeft of deze wel realistisch zijn. Er zijn systeeminnovaties nodig waarvan het effect onzeker is. De vele bezuinigingen vragen veel van onze bevolking, die het vertrouwen in het gemeentebestuur verloren heeft. Het is nodig dat we onze burgers perspectief geven door een andere aanpak, door naast te bezuinigen ook te investeren en door een toekomstvisie voor de stad neer te zetten. Om de burger moed te geven en het bestuur een besef van voortgang en verantwoordelijkheid stellen wij voor (via motie) om af te tellen naar het moment dat Almelo weer financieel gezond is.

Fractie ChristenUnieWouter TeeuwMichiel van Heek

NB De moties over Jongeren op gezond gewicht ('je betaalt alleen het beeldmerk') en het aftellen naar het moment dat we weer financieel gezond zijn werden niet door de raad gesteund.

Ondanks alle inspanningen is het de ChristenUnie en haar medestanders niet gelukt om de karakteristieke huizenrij aan de Parallelweg een nieuwe toekomst te geven. Raadslid Michiel van Heek voerde een taai debat, maar helaas kreeg hij een meerderheid van de gemeenteraad niet mee. Hier zijn openingstekst.

"Weg met 'n pröttel", zegt Martin op de Facebookpagina van Ons Almelo. "Een aanfluiting bij binnenkomst met de trein", zegt Ria.

Voorzitter, deze mensen hebben gelijk. Het stationsgebied is een toplocatie, dat verdient stijl, status en stedelijkheid. De gemeente had ambitieuze plannen, maar die zijn gestrand. Voor veel geld heeft de gemeente de Parallelweg aangekocht, maar nu staan de panden al jaren leeg. Gevolg: verloedering en recent het collegebesluit om de boel te slopen.

Jammer, zeiden veel mensen op diezelfde Facebookpagina, dat deze karakteristieke huizen niet meer te redden zijn. Maar is dat zo? Of is er toch nog redding mogelijk? In de afgelopen weken heb ik dat nagevraagd bij verschillende mensen in de wereld van de woningrenovatie, en die waren allemaal positief. Vooral één van de contacten die ik gelegd heb, is bijzonder nuttig geweest. Dat was met een architect uit Delft die gespecialiseerd is in klushuis-projecten. Zij is speciaal naar Almelo afgereisd om de huizen te bekijken en heeft een globaal plan gemaakt.

Wat is een klushuis-project? Het is een renovatieproject van een hopeloos vervallen blok huizen, waarbij de toekomstige bewoners de leiding hebben. Bewoners realiseren hun eigen droomhuis, in een bestaand pand met karakter, achter een bestaande authentieke gevel. Daarbij krijgt de hele buurt een boost. Het is een succesvol en bewezen concept. Een klushuisproject is niet bedoeld voor koopjesjagers of huisjesmelkers. Er moet echt geïnvesteerd worden in kwaliteit. Voor de Parallelweg hebben we berekend dat het bewoners ongeveer 160.000 euro gaat kosten om het eindresultaat te bereiken: complete renovatie op basis van nieuwbouwkwaliteit. Deze prijs ligt 10.000 euro onder de prijs voor een vergelijkbaar nieuwbouwrijtjeshuis op Indië of Nijrees-Noord. Aan de Parallelweg heb je dan dus wel een huis met tuin op een centrumlocatie naast het station. Er valt nog veel meer te zeggen over dit plan. Dat zal ik nu niet doen omwille van de tijd. Via de mail heb ik u al meer details toegestuurd.

De vraag die nu voorligt, is of u dit plan een kans wilt geven. Vindt u op basis van het vooronderzoek dat hier een goede basis ligt voor het college om dit ambtelijk verder uit te werken?

In de raadsvergadering van 6 juni zal de ChristenUnie, samen met D66 en GroenLinks, een motie indienen om aan de Parallelweg het klushuizen-concept een kans te geven.

De motie is een vervolg op eerdere schriftelijke vragen aan het college van B&W door dezelfde drie partijen.

Een tijdje terug heeft het college van B&W besloten om de panden aan de Parallelweg te slopen, en de grond (op termijn) te verkopen voor projectontwikkeling. ChristenUnie-raadslid Michiel van Heek heeft toen (als laatste reddingspoging) het zogenaamde klushuizen-concept naar voren geschoven. Om het concreet te maken heeft hij vervolgens contact gelegd met de initiatiefnemers van andere (prijswinnende) klushuis-projecten in Nederland: Hulshof Architecten en Urbannerdam (Wallisblok, Rotterdam) en Kondor Wessels en co (Kleiburgflat, Amsterdam-Zuidoost). Al deze partijen toonden interesse voor de Parallelweg.

Samen met Martin Mulder (D66) en Hans Buitenweg (GroenLinks) heeft Michiel van Heek de panden aan de Parallelweg bezocht (ook binnen). Aanwezig daarbij was Ineke Hulshof (Hulshof Architecten), die daarop een plan heeft gemaakt voor renovatie van de panden inclusief een grove financiële raming.

Het plan Hulshof behelst het volgende:

- Hulshof Architecten (c.q. Urbannerdam) werft kopers, verenigt deze in een vereniging van opdrachtgevers (VVO) en helpt hen bij het proces (bv. hypotheek).- Gemeente Almelo verkoopt grond en panden aan kopers voor symbolisch bedrag.- VVO besteedt renovatie aan op basis van bestek.- Richtprijs €160.000 per woning (even duur als woning uit traditionele projectontwikkeling).- Tijdens renovatie houden kopers volledige controle en zij kunnen bepaalde klussen ook zelf uitvoeren.- Eindbeeld: complete renovatie op basis van nieuwbouwkwaliteit (behoud gevels, muren en vloeren, maar met wooncomfort van nu en bijv. energieneutraal, dus heel lage maandlasten).

Voordelen in vergelijking met sloop c.q. traditionele projectontwikkeling:

- behoud van karakteristieke gevels en hoge, originele plafonds- past binnen het bestemmingsplan- sneller tot plan en uitvoering komen- bewoners bepalen zelf indeling en inrichting (geen beperkingen door projectontwikkelaar)- zet Almelo op de kaart met innovatief concept (eerste echte klushuizen van Twente)

Doel van de motie is dat de Almelose politiek zich over dit scenario kan uitspreken. Daartoe moet dit scenario wel verder uitgewerkt worden. Maar dat geldt ook voor het nul-scenario (sloop), want ook daar kleven nog onzekerheden aan. Concreet stellen wij voor dat het college van B&W (ambtelijk) de gesprekken van Michiel van Heek met Hulshof Architecten, Urbannerdam en Kondor Wessels voortzet. Zodat het college straks in een politiek beraad voor alle scenario's de relevante aspecten op een rijtje kan zetten.