Poliflw

Met twee aangenomen voorstellen hebben de SP en GroenLinks vandaag een gevoelige tik uitgedeeld aan particuliere bijlesinstituten die alleen scholieren helpen die het kunnen betalen. Niet alleen komt er een reclameverbod voor deze instituten binnen scholen, ook moeten er met scholen afspraken gemaakt worden zodat ze zelf bijles aan gaan bieden wanneer dit nodig is. De bijlesindustrie is de afgelopen jaren gegroeid tot een markt waarin honderden miljoenen omgaan. Volgens SP en GroenLinks leidt deze ontwikkeling tot een groeiende kansenongelijkheid, omdat alleen kinderen waarvan de ouders het kunnen betalen, bijgespijkerd kunnen worden wanneer dat nodig is.

SP-Kamerlid Peter Kwint: ‘Natuurlijk is de eerste prioriteit dat iedereen gewoon goed onderwijs op school krijgt. Maar een uurtje Frans of wiskunde, omdat je daar niet iets minder goed in bent, hoort niet uitbesteed te worden aan dure instellingen, voor wie het kan betalen. Dat hoort gewoon voor iedereen beschikbaar te zijn. Goed onderwijs is geen gunst naar kinderen van rijke ouders, maar een recht voor iedereen.’

GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld: ‘Steeds meer kinderen volgen bijlessen en examentrainingen. Bijlesbureaus verdienen veel aan kinderen van ouders die het kunnen betalen. Door te voorkomen dat bijlesinstituten reclame kunnen maken binnen scholen, remmen we de prestatiedruk af bij om hun ouders hun kind bijles te laten volgen, enkel om hen hoger te laten scoren voor hun eindtoets. En zorgen we dat de kansenongelijkheid van kinderen in het onderwijs niet verder toeneemt en zeker niet af hangt van de dikte van de portemonnee van hun ouders.’

De Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag met ruime meerderheid ingestemd met een initiatiefwetsvoorstel van SP-Kamerlid Peter Kwint en GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld. De wet zorgt ervoor dat geen enkel kind meer uitgesloten mag worden van schoolreisjes, kerstvieringen en andere activiteiten op school, in het geval een ouder de vrijwillige ouderbijdrage niet kan betalen. De wet is het sluitstuk van een jarenlang gevoerde discussie over de vraag of kinderen wel of niet als drukmiddel mogen worden ingezet, om ouders te dwingen de ouderbijdrage alsnog te betalen.

SP-Kamerlid Peter Kwint: 'Elk jaar krijgen we weer schrijnende verhalen te horen over kinderen die op school moeten blijven, terwijl de rest van de klas weggaat op schoolreis. Opgroeien in armoede is voor een kind al erg genoeg. Op deze manier kunnen we een kind in ieder geval de ellende en de schaamte van zichtbaar op school moeten blijven terwijl de hele klas iets leuks gaat doen, in de toekomst besparen.'

GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld: 'Een kind dat niet mee mag op schoolreisje, herinnert zich dat een leven lang. Juist in het onderwijs, dat door ons allemaal wordt betaald, zou de portemonnee van ouders niet bepalend moeten zijn voor de kansen van een kind. Deze wet zorgt ervoor dat alle kinderen kunnen meedoen. Natuurlijk lost dit niet alle kansenongelijkheid op, maar we zetten hiermee wel een mooie stap.'

De twee Kamerleden hopen op korte termijn het debat met de Eerste Kamer over hun wet te kunnen voeren. Op die manier kan de wet zo snel mogelijk worden ingevoerd, zodat de uitsluiting van kinderen bij schoolactiviteiten eindelijk tot het verleden behoort.

Dinsdag sprak de Tweede Kamer, op initiatief van de SP, uit dat het kabinet met fotografen en schrijvende journalisten in gesprek moet om te komen tot betere betaling van freelancers. SP-Kamerlid Peter Kwint: 'Journalistiek is essentieel voor onze democratie, maar steeds meer journalisten kunnen nauwelijks hun gezin onderhouden. Freelancers worden tegen elkaar uitgespeeld. Dat proberen we met dit voorstel te beëindigen.'

Aanleiding voor het voorstel – dat mede werd ingediend namens PvdA en GroenLinks – was de rechtszaak die freelance journalisten Ruud Rogier en Britt van Uem hadden aangespannen tegen De Persgroep. Terwijl De Persgroep al jarenlang vele tientallen miljoenen aan dividend uitkeert aan de aandeelhouders, betaalt het fotografen en schrijvende journalisten ronduit slecht. Onlangs gaf de rechter Rogier en Van Uem gelijk.

Kwint: 'Nu er eindelijk een rechterlijke uitspraak ligt die zegt dat de betaling van freelance journalisten echt onder de maat is, is het aan de politiek om het initiatief te nemen. Door deze oproep moet het kabinet in gesprek met journalisten, fotografen en vakbonden over een minimum, zodat in de toekomst journalistiek niet verwordt tot een bijbaantje, maar het de belangrijke publieke taak blijft die het zou moeten zijn.'

Kinderopvang moet gericht zijn op goede begeleiding van jonge kinderen, niet op het maken van zoveel mogelijk winst. Dat is de strekking van een voorstel dat de SP samen met GroenLinks en de PvdA doet. Nu verdwijnen miljoenenwinsten in de zakken van buitenlandse investeringsfondsen, waarvan het enige doel het halen van een hoog rendement is.

De afgelopen jaren hebben steeds meer grote buitenlandse ondernemingen Nederlandse kinderopvangorganisaties opgekocht met het doel om winst te maken. Nu is namelijk de opvang van kinderen van 0 tot 4 jaar in Nederland, anders dan in bijvoorbeeld het onderwijs, onderdeel van de markt. Tenminste, markt, het merendeel van de kinderopvang wordt gewoon via toeslagen vanuit belastinggeld betaald. Een veilige investeringsoptie voor investeerders dus.

Maar er zijn forse risico’s. Eerder ging al een grote kinderopvangorganisatie failliet nadat het was uitgekleed door een zogenaamd private equity fonds. Daarnaast bestaat het risico dat deze fondsen alleen maar investeren op rendabele plekken, waardoor de kinderopvang in minder dichtbevolkte gebieden helemaal verdwijnt.

SP-Kamerlid Peter Kwint: ‘Het is vrij eenvoudig. Kinderopvang is niet bedoeld om investeerders rijk te maken, maar om kinderen een veilige plek te bieden. Elke euro die bij een sprinkhaankapitalist met zo’n investeringsfonds terecht komt, gaat niet naar de verbetering van de kwaliteit van de opvang. Met onze belastingen subsidiëren we zo buitenlandse beleggingsclubjes die vooral het eigen rendement belangrijk vinden. Weg ermee dus!’

'Het is eigenlijk te gek voor woorden dat over de rug van onze kinderen winst wordt gemaakt. Goede kinderopvang is een publieke aangelegenheid en we weten hoe belangrijk de ontwikkeling in de eerste jaren zijn voor de rest van iemands leven. Ik kies de belangen van onze kinderen boven rendementen', aldus Lisa Westerveld, Kamerlid van GroenLinks.

SP-Kamerlid Peter Kwint stelt voor te kijken of de leerplicht kan worden aangepast voor kinderen met een taalachterstand. Zij zouden dan al voor hun vierde naar een voorschool gaan. Kwint: 'Een rigoureuze maatregel ja. Maar we zien nu dat kinderen die met een taalachterstand aan school beginnen vaak hun leven lang tegen achterstanden moeten knokken. Dan moet je niet wachten tot een kind vier is, maar kiezen voor het belang van dat kind en kijken of de voorschool op de kinderopvang al eerder problemen kan voorkomen.'

Steeds meer kinderen hebben problemen met de Nederlandse taal. Maar liefst 18% van de 14-jarigen in Nederland is de facto laaggeletterd en dit percentage neemt alleen maar toe. Ook heeft maar liefst 1 op de 3 basisscholen in Nederland het taalonderwijs niet op orde. Kwint: 'Laaggeletterdheid draag je je hele leven met je mee. Je hebt problemen met solliciteren, met het invullen van formulieren en het lezen van belangrijke brieven. Daarnaast hoor je vaak van laaggeletterde mensen dat ze gebukt gaan onder schaamte en alles doen om te verbergen dat ze niet zo goed kunnen lezen en schrijven. Je moet zoveel als mogelijk doen om kinderen deze ellende te besparen.'

Nu al kunnen kinderen na een indicatie van een Ouder- en Kindcentrum gebruik maken van voorschoolse lessen in de kinderopvang. Maar daar moeten ouders een eigen bijdrage voor betalen en de deelname is niet verplicht. Kwint: 'Eerder hebben we samen met PvdA en GroenLinks voorgesteld om deze voorschool gratis te maken. Daar profiteert het kind van en daar profiteert op termijn de hele samenleving van. Maar dan nog heb je geen zekerheid dat een kind ook echt naar die voorschool toegaat. Daarom moet het kabinet onderzoeken wat je zou moeten veranderen aan de leerplicht om ervoor te kunnen zorgen dat kinderen de best mogelijke voorbereiding krijgen voor ze naar school gaan. Om te voorkomen dat ze een leven lang tegen achterstand moeten knokken.'

Alle kinderen moeten mee kunnen doen met activiteiten die door de school worden georganiseerd. Dat is de strekking van de wet die SP en GroenLinks vandaag naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. In deze initiatiefwet wordt geregeld dat scholen alle kinderen moeten meenemen op schoolreizen en excursies. Maar ook deelname aan andere zaken die door de school worden georganiseerd, mag niet afhangen van een financiële bijdrage.

Kamerleden Lisa Westerveld (GroenLinks) en Peter Kwint (SP) vinden dat het tijd is om dit in de wet vast te leggen. Westerveld: ‘Juist in het onderwijs moeten alle leerlingen een gelijke kans krijgen. Scholen hebben hier een belangrijke rol in. Bovendien raakt het een kind als de hele klas mee mag met het schoolreisje, maar jij moet achterblijven met een vervangende opdracht in een leeg klaslokaal.’

Kwint: ‘Elk jaar krijgen we weer schrijnende verhalen te horen over kinderen die niet mee mogen naar de speeltuin of de kerstviering. Heel veel scholen doen het goed, maar sommigen vertikken het simpelweg om het goede te doen. Die worden nu door onze wet verplicht om iedereen mee te laten gaan, onafhankelijk van de portemonnee van de ouders.’

De discussie over de vrijwillige ouderbijdrage loopt al tientallen jaren, maar tot de dag van vandaag komt het voor dat leerlingen worden uitgesloten van activiteiten. Scholen zijn vrij in het vragen van een financiële ouderbijdrage, maar moeten wel uitdrukkelijk vermelden dat deze bijdrage vrijwillig is. In praktijk gebeurt dat niet altijd. Sommige scholen zetten ouders zelfs onder druk om de bijdrage te betalen. Ondanks dat ook minister Slob heeft aangekondigd dit onwenselijk te vinden, blijven concrete maatregelen uit.

Ook binnen de sectorraden is over de kwestie gesproken. SP en GroenLinks zien echter weinig in vrijblijvende convenanten, die ieder schoolbestuur naar eigen wens kan invullen. ‘Al in de jaren ’90 werd gesproken over convenanten tussen schoolbestuurders. Twintig jaar later maken sommige schoolbesturen er nog steeds een bende van. Deze kinderen zijn niet geholpen met een convenant. Die hebben recht op een wet. Onze wet’, aldus Kwint. Westerveld: ‘Na een discussie die al tientallen jaren speelt is het nu gewoon tijd voor duidelijkheid. Dat is fijn voor schoolbesturen, leerlingen en ouders. Die duidelijkheid geven we door vast te leggen dat geen enkel kind buitengesloten mag worden. Daar kan toch niemand het mee oneens zijn?’