Poliflw

De Provinciale Statenvergadering van vandaag staat vooral in het teken van een wisseling van de oude naar de nieuwe coalitie. Céline Blom voert namens D66 het woord over het nieuwe coalitieakkoord van de VVD, CDA, PvdA, GL, ChristenUnie en gedoogpartner SGP. “De fractie van D66 is blij om te zien dat er uitvoering wordt gegeven aan plannen van de vorige periode, toch hadden wij meer ambitie, heldere keuzes en concrete plannen willen zien in                                                                                      het akkoord.”

Céline Blom vraagt namens D66 aandacht voor drie grote thema’s uit het akkoord waaronder Klimaat, Onderwijs en Arbeidsmarkt en de bestuursstijl. Per saldo blijkt uit het coalitieakkoord dat er een bezuiniging is op het tegengaan van klimaatverandering. Er ontbreekt ruimte om echt te investeren rondom klimaat. De prioriteit voor het uitwerken van een klimaatplan ontbreekt en daarom dient D66 een motie in om prioriteit te stellen aan de uitwerking van het klimaatplan. D66 Gelderland kijkt uit naar de toekomst en wil stappen voorwaarts blijven zetten voor een gezond en duurzaam Gelderland.

Lees de spreektekst hier: 

Voorzitter,

U heeft het vast vernomen, de Sint komt dit jaar Nederland binnen via Gelderland, Apeldoorn om precies te zijn. Hoe mooi is dat? Gelderland en ook Apeldoorn heeft veel ervaring met het organiseren van grootschalige evenementen die een goed beeld geven van onze mooie streken, onze rijke cultuur en ons prachtige landschap! Denk aan de Giro, denk aan Serious Request, … en denk misschien ook wel aan het toekomstige Eurovisiesongfestival!

En dit jaar is de landelijke intocht van Sinterklaas dus in Gelderland.

En hoe gaan dat soort dingen dan in Nederland? Voorzitter we krijgen discussie, want HOE moet de beste man Apeldoorn in komen: het kanaal is te smal voor de stoomboot, de waterstofbus is te klein voor alle helpers en de stoomtrein is niet zoals het hoort, paniek alom.

Nu is het mooie dat de Sint altijd met een creatieve oplossing komt, waarmee het feest altijd weer gered wordt. En dat is maar goed ook, want als we te lang blijven hangen in alle mogelijke opties, als we het iedereen daarin naar de zin willen maken, als we niet ingaan op het hoe, is er geen sinterklaasintocht en krijgt er niemand wat.

Voorzitter,

Voor ons ligt het coalitieakkoord Samen voor Gelderland en het bruggetje is niet moeilijk. In dit akkoord worden in lange stukken tekst vele opties benoemd om Gelderland economisch krachtig, verbonden en duurzaam te laten blijven. Maar wordt verbetering gestimuleerd?

Er wordt geprobeerd het vele inwoners naar de zin te maken en dat is te prijzen. Volgens het akkoord is er goed naar ‘het veld’ geluisterd. Voor iedere organisatie zit er wel een zinnetje in. Voorzitter toch doet dat sterk denken aan ‘ik word genoemd’ … En sommige zaken zijn wel wat bijzonder, want gaan we niet eens over als provincie.

En er wordt vooral niet ingegaan op het HOE, vooral wordt benoemd dat we alles samen doen (dit woord wordt ruim 155 keer genoemd).  Uiteraard is D66 een voorstander van samenwerking. Maar dit stuk ademt vooral uit dat iedereen verantwoordelijk is voor alles, en uiteindelijk voelt dan niemand zich nog verantwoordelijk voor iets.

En toch, ook respect vanuit D66 en complimenten dat deze partijen laten zien dat we in Nederland en Gelderland nog steeds grote politieke verschillen kunnen overbruggen.

Wat D66 helaas wel opvalt is dat er geen stap voorwaarts wordt gezet. Deze coalitie wil uitvoeren wat bedacht is in de vorige periode, dat vindt d66 natuurlijk erg fijn om te constateren, maar we hadden graag meer ambitie gezien met heldere keuzes en concretere plannen over het hoe. Net als bij de intocht van Sinterklaas, moet er uiteindelijk toch echt gekozen: hoe treedt de beste man ons land in, wordt het de stoomtrein, of de boot, of toch de elektrische fiets?

 

D66 benoemt graag 3 thema’s specifiek uit het akkoord:

Klimaat

Het mag duidelijk zijn, D66 had meer verwacht van de klimaatplannen. Waar we stevig vooruit wilden maakt de coalitie een pas op de plaats, en doet zelfs een stap achteruit.

De kern voor D66 is: We zijn blij met de 30 miljoen per jaar die er is, maar dit is alleen genoeg voor de basis: Voor ambtelijke processen, het GEA, coöperaties en het goed ondersteunen van bedrijven.

Per saldo is deze 30 miljoen een bezuiniging op het tegengaan van klimaatverandering. Er was jaarlijks 30 mln beschikbaar PLUS de 5% regeling (breed aangenomen motie van D66: 18M93). Dat zou voor de komende periode op ongeveer 35 mln per jaar uitkomen. Nu is er maar 30 mln beschikbaar. Wat volgens d66 ontbreekt is ruimte om écht te investeren door het oprichten van een revolverend fonds. Waarmee we inwoners, coöperaties en bedrijven kunnen helpen te investeren in het terugdringen van hun uitstoot. Ook is er volgens ons haast met het uitwerken van het klimaatplan, waarbij er aandacht moet zijn voor tussentijdse indicatoren zodat we kunnen controleren of we het gaan halen. Maar u kent D66 als een optimistische partij. Wij willen graag samen met de hele Staten kijken hoe we het meest urgente probleem van de komende jaren ook echt aan kunne pakken. Daarom dienen we bijgaande motie … in met dictum….

 

2          Onderwijs en arbeidsmarkt

Waar het economie betreft, spreekt het coalitieakkoord over het robuust en toekomstbestendig maken van de Gelderse Economie. Innovatie moet het MKB aanjagen.

Wat volgens D66 mist is de uitwerking van de breed aangenomen D66 motie 19 M 13,

Waarin al opgeroepen wordt aan de slag te gaan met het ontwerpen van een nieuwe O&A -aanpak met een uitwerking van een O&A-talent- en kenniscentrum. Waarin het bestrijden van voortijdig schoolverlaten en het bevorderen van diversiteit benoemd worden Waarin gevraagd wordt samen met het bedrijfsleven aanvullend werk te maken van een mbo-samenwerkingsagenda, met aandacht voor Leven Lang Ontwikkelen (LLO), Waarin opgeroepen wordt per direct samen met het mbo aan de slag te gaan met de ontwikkeling van (korte) trajecten (voor het opleiden voor de tekorten in de technische beroepen voor de klimaat en energietransitie)

D66 is ervan overtuigd dat de focus niet allen moet liggen op arbeidsmigranten en hun woonruimte, maar ook op de groepen die vaak niet in beeld zijn: De niet-uitkeringsgerechtigden en uitkeringsgerechtigden zonder werk. Waarbij er aandacht moet zijn voor het ontwikkelen van zowel beroeps- als taalvaardigheden.

We vragen ons wel af of de aspirant gedeputeerde bereid is om voor kerst te komen met een actualisatie van de arbeidsmarkt en onderwijs beleid volgens motie 19M13(toezegging?)

 

3          Bestuursstijl

In het coalitieakkoord wordt gesproken over een veranderende rol van Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en van de provincie. Er wordt daarbij over meerdere rollen gesproken, waaronder de partnerrol. Hierbij verwacht de coalitie van Provinciale Staten geen ‘duidelijke kaderstelling inclusief instrumenten- en middelen keuze’ maar een akkoord om deels zonder kaders verder te gaan. Om vervolgens in de ‘Trialoog’ beleid vorm te geven.

De uitdagingen waarvoor we staan moeten inderdaad in gezamenlijkheid opgepakt worden. Tegelijk heeft PS een stevige verantwoordelijkheid richting de Gelderlanders: een toegankelijke en transparante besluitvorming organiseren.

D66 maakt zich hier zorgen over. De ‘Trialoog’ kent niet dezelfde transparantie als een Statenvergadering, of een oordeelsvormende bijeenkomst. Geen uitnodiging aan inwoners en pers om erbij te zijn. Geen integrale verslaglegging om het terug te kijken of luisteren.

Als we zoeken naar nieuwe overlegvormen, laten we dat dan wel in de openbaarheid blijven doen. Daarom dient D66 een motie in. 

D66 heeft ook nog 1 vraag: Het coalitieakkoord spreekt van het centraal stellen van de opgave i.p.v. de structuur. Waarom dan 75 miljoen naar Goed Bestuur (Veiligheid en handhaving en Werkwijze Gelders bestuur?) Hoe wordt dit besteed? Wat zijn kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen en wanneer zijn we tevreden?

Voorzitter, afsluitend:

D66 kiest voor de toekomst en wil een stap voorwaarts zetten voor een gezond Gelderland voor ons én voor onze kinderen.

Daarom is D66 is ten alle tijden bereid om mee te denken over het maken van keuzes en het uitwerken van het HOE in concrete plannen.

Want gelukkig zijn we ook blij met een aantal mooie zaken in dit coalitieakkoord: bijvoorbeeld de grote ambities voor biodiversiteit en de uitgebreide aandacht voor kringlooplandbouw. Daarnaast ook de wijze waarop vrijheid om jezelf te zijn ongeacht afkomst gender en seksuele oriëntatie, religie leeftijd of sociale economische achtergrond benoemd wordt in het akkoord.

En hoe komt Sinterklaas nu aan in Apeldoorn? Hij verzint vast een creatieve oplossing, samen met de hoofdpiet….en zet daarmee wellicht een enorme stap voorwaarts.

 

Tijdens de PS-vergadering van 30 januari bespraken de Statenleden de afgelopen bestuursperiode. Fractievoorzitter Fleur van der Schalk ging in op de resultaten van D66 in de afgelopen tijd. Ze vatte ze samen in de onderstaande woorden.

Waar kwamen we vandaan?

‘Toen we in 2015 het coalitieakkoord Ruimte voor Gelderland met VVD, CDA en PvdA sloten, zaten we nog in de naweeën van de economische crisis. We sloten bewust een akkoord op hoofdlijnen. We wilden ruimte laten voor de dynamiek in de regio’s en de energie uit de samenleving benutten. Ook met een coalitieakkoord op hoofdlijnen is het gelukt om tot mooie resultaten te komen.

Wat hebben we gedaan? Stedelijke vernieuwing

D66 wilde investeren in stedelijke vernieuwing om leegstand aan te pakken en voorzieningen te behouden. Met het programma Steengoed Benutten is samen met gemeenten hard gewerkt aan aantrekkelijke binnensteden, met nieuwe functies en nieuw elan.

Waardevolle natuur versterken

D66 wilde investeren in waardevolle natuur, met de Veluwe op 1. De groene long van Gelderland is goed voor de longen van de Gelderlanders en die moeten we versterken. In deze periode is natuurinclusief werken de norm geworden: van groene schoolpleinen tot groene verbindingen. We zijn trots dat het  Clemens Cornielje-ecoduct wordt gerealiseerd om de leefgebieden van dieren te vergroten. Met de agenda landschap, samen met inwoners, bedrijven en gemeenten opgesteld, de motie weide- en akkervogels en de extra 7,5 miljoen hebben we verdere goede stappen gezet voor ons landschap. Die focus en inzet houden we vast in de Omgevingsvisie.

Culturele parels behouden

D66 wilde culturele parels voor onze provincie behouden. We hebben ons daarom ingezet voor extra structurele middelen voor Introdans en Erepijs. Het Gelders Orkest (HGO) had de bijzondere aandacht van PS. We zijn blij dat HGO in de nieuwe vorm van het ‘Muziekhuis van het Oosten’ kan rekenen op structurele ondersteuning van de provincie. D66 staat voor een provincie die bijdraagt aan het onderhoud van monumenten en de landschappen waarin ze liggen. Misschien wel het zichtbaarste resultaat van al die inspanningen zien we vanuit het  provinciehuis in Arnhem: de torens van Eusebius zijn uit de steigers!

Investeren in fiets, OV en slimme mobiliteit

D66 wilde investeren in de fiets en dat is gebeurd: met de aanleg van zes snelfietspaden en vele fietsvoorzieningen langs onze station. “Een provincie die vooroploopt in nieuwe manieren van mobiliteit” stond in het coalitieakkoord. Dit zien we terug in de ambities voor emissieloos OV en de uitvoeringsagenda Slimme Mobiliteit. Slimme mobiliteit wordt steeds meer een onderdeel van onze mobiliteitsdoelen. De uitvoeringsagenda moet wat D66 betreft meer zijn dan losse projecten: geen asfalt maar apps, geen files maar de fiets!

Duurzame corridors

Langs bestaande wegen wilde D66 investeren in corridors van windmolens en zonnepanelen langs snelwegen. Het kostte twee moties duurzame corridors om GS in beweging te krijgen, maar we gaan de komende jaren grootschalige duurzame projecten langs de hoofdinfrastructuur in Gelderland zien, waarbij de omgeving deelt in de opbrengsten.

Investeren in een groene en inclusieve economie

D66 wilde investeren in een innovatieve en groene economie: met de focus op vakmanschap en groei van het MKB. Met ‘De Groeiversneller’ hebben ruim 300 startende bedrijven en ondernemers toegang tot kennis en geld gekregen om een ‘groeispurt’ door te maken. Dit kan niet zonder goede vakvrouwen en vakmannen. D66 wilde daarom ook investeren in een betere aansluiting van technisch onderwijs op de maakindustrie. Er zijn tientallen projecten gerealiseerd met bedrijven en scholen. Wij noemen dit: vooraf investeren in plaats van achteraf compenseren. Zo zorgen we voor kansengelijkheid voor alle Gelderlanders. En dat gaat verder dan werk. D66 is er trots op dat Gelderland de laaggeletterdheid actief wil bestrijden met een provinciebrede campagne.

Wat staat ons te doen?

D66 ziet goede resultaten, die we met deze coalitie maar ook in samenwerking met de andere collega’s hebben bereikt. Mooie resultaten zijn geen reden om achterover te leunen. We willen daarom tot slot drie dingen meegeven.

Breng de opgaven dicht bij onze inwoners. Inwoners moeten kunnen meedenken, meewerken en meeprofiteren van de transitie die op ons af komt. Investeer in de banen van de toekomst om de energietransitie mogelijk te maken. Hou de blik naar buiten gericht. CO2-emissie, mobiliteit: het houdt niet op bij de grens. Laat Gelderland een provincie van uitwisseling en samenwerking blijven.

D66 kijkt met een goed gevoel terug en met enthousiasme vooruit: werkend aan een duurzame toekomst van Gelderland!’