Poliflw

Een bijzondere wending in het coalitieproces. Niet GroenLinks en de POV gaan in het nieuw te vormen college meedoen, maar ROSA en de ChristenUnie. Als het aan VVD fractievoorzitter Gerard Ram ligt komt er eind mei een coalitieakkoord tussen de VVD, CDA, D66, PvdA, ChristenUnie en ROSA.

Door Marianne Dane van De Zaankanter

Krappe meerderheid

Tijdens het Zaanstad Beraad van donderdag 3 mei deed informateur Eric van der Burg verslag van de vorderingen en konden alle partijen vragen stellen en commentaar geven. En commentaar was er. In de verkenningsfase had de gemeenteraad aangegeven graag een coalitie te willen die steunt op een ruime meerderheid, waarbij eer wordt gedaan aan de verkiezingsuitslag. Het nieuw te vormen college heeft slechts een krappe meerderheid (20-19) en alleen de VVD en ROSA behoren tot de winnaars. Fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer (SP): “Dit doet geen recht aan de verkiezingsuitslag. Verschillende partijen zijn uitgesloten of tegen elkaar uitgespeeld, met als resultaat dat de oude coalitie blijft zitten en ROSA de plaats van de ZOG inneemt.”

Onmogelijke puzzel

Informateur Eric van der Burg legt uit waarom de informateurs tot dit advies zijn gekomen: “Het was een onmogelijke puzzel. Allerlei partijen sluiten elkaar uit. In de verkenningsfase bleken vier partijen zonder meer samen een coalitie te kunnen vormen; Winnaar VVD en de huidige coalitiepartners PvdA, D66 en CDA. Om tot een meerderheidscoalitie te komen volgden er gesprekken met GroenLinks, ROSA en de POV (alle 3 winnaars). De VVD had aangegeven een extra partij op rechts te willen en de PvdA wilde een extra partij op links. Zowel GroenLinks als ROSA wilden uiteindelijk niet samen met de POV.” De POV zelf heeft ook niet echt zijn best gedaan om tot de coalitie toe te treden. In een gesprek met de VVD informateur had fractievoorzitter Harrie van der laan gezegd ‘dat hij wel van een kutpartij is’, aldus Eric van der Burg.

VVD geeft toe

VVD leider Gerard Ram heeft uiteindelijk zijn ‘eis’ voor een tweede rechtse partij opgegeven, omdat er niets anders opzat. Om alsnog tot een meerderheidscoalitie te komen is huidig collegepartner de ChristenUnie erbij gevraagd en zijn de gesprekken met ROSA hervat. Eerder had Gerard Ram de gesprekken met ROSA gestaakt, omdat hij zwaar twijfelde of ROSA wel bereid is concessies te doen. Is dat vertrouwen er nu dan wel? Ram: “We hebben goede gesprekken met ROSA gehad, waarbij ze meer duidelijkheid hebben gegeven over hun ideeën en koers, waardoor er vertrouwen is ontstaan.” Ook ROSA fractievoorzitter Ruud Pauw liet weten “dat ROSA blij is en de formatiegesprekken positief ingaat”.

Akkoord op hoofdlijnen

De beoogde coalitie berust op een krappe meerderheid in de gemeenteraad, die met 13 politieke partijen sterk verdeeld is. Gerard Ram: “We zullen daarom een coalitieakkoord sluiten op hoofdlijnen en waar het moet in detail. We willen de gehele gemeenteraad, ambtenaren en maatschappelijke organisaties daarbij betrekken.”

Of het nu wel tot een coalitieakkoord komt, blijft de vraag. Eerdere gesprekken en pogingen liepen immers spaak. De onderhandelingen vinden achter de schermen plaats en voor zowel de pers als niet deelnemende partijen is het lastig om hier een vinger op te krijgen. Wordt vervolgd!

(Dit artikel is niet van de SP, maar geplaatst met toestemming van de redactie van De Zaankanter)

Meer lezen?

VVD wil zo snel mogelijk formeren (De Zaankanter) Hoe verder na de Zaanse verkiezingsuitslag?

Alhoewel de SP niet is opgericht om bescheiden te blijven - wij willen immers de wereld veranderen - past ons natuurlijk bescheidenheid na deze verkiezingsuitslag. We maken even een pas op de plaats en laten anderen voorgaan. Wat de SP betreft nemen de twee duidelijke winnaars het voortouw bij de onderhandelingen voor een nieuw college: de VVD en ROSA. De VVD omdat ze nu de grootste zijn en ROSA omdat zij daarnaast de grote winnaar zijn, en zij daarmee een uitdrukking zijn van de toch nog grote linkse stem in Zaanstad.

Bijdrage van lijsttrekker en fractievoorzitter Patrick Zoomermeijer in het 'interpretatiedebat' op 23 maart 2017

De SP put dan ook troost uit het feit dat de traditionele linkse Zaanse partijen ROSA, GroenLinks en SP samen - net als bij de vorige verkiezingen - 10 zetels hebben gehaald. De roep om sociale, groene en rechtvaardige politiek is daarmee nog steeds duidelijk hoorbaar. Dat de PvdA haar verlies in Zaanstad beperkt heeft weten te houden, is een compliment waard, en draagt met de eerder genoemde 10 zetels voor links bij aan de uitdrukking van het sociale geweten van de Zaankanters.

Laten we daarnaast niet vergeten dat het zittende college is afgerekend op haar beleid: de collegepartijen van tot afgelopen woensdag bezetten nu 16 in plaats van 20 zetels. De partijen die kritiekloos voorstander waren van een duurder Cultuurcluster vertegenwoordigen geen meerderheid meer. D66, de partij die haar lot het meest had verbonden aan het Cultuurcluster, heeft een flinke knauw gehad. GroenLinks had zich ook aan dat project verbonden en was tegen een referendum, en heeft daardoor een bescheiden plusje geboekt waar GroenLinks landelijk juist een grote winst boekte. De winst van ROSA aan de andere kant is volgens de SP een terechte uitdrukking van verzet tegen een duur Cultuurcluster en steun voor een referendum.

Dus als de SP vanavond wat punten voor de onderhandelingen mee mag geven, dan staat de invulling van het Cultuurcluster nu uitdrukkelijk ter discussie. Daarnaast moet er werk gemaakt worden van een schonere en stillere A8 en het opknappen van oude tochtige woningen waarvoor de SP samen met de betrokken bewoners druk zal blijven opbouwen. Dit zijn punten die we ROSA toevertrouwen bij de onderhandelingen.

Een nieuw college zal moeten omgaan met de realiteit van een A8-A9 die er voorlopig om verschillende redenen echt niet gaat komen. Het waarmaken van de mooie woorden over een betere toekomst voor Poelenburg, waar de nu in te voeren Rotterdamwet volgens meerdere onderzoeken geen goed middel is. Een menselijke uitvoering van de participatiewet zonder gedwongen tegenprestatie en liefst een regelarme bijstand. Het voorkomen dat de voorraad sociale huurwoningen door de huidige ondergrens zakt, en over heel Zaanstad gemiddeld minstens 40% blijft. Daarvoor zal er bijvoorbeeld op het VVZ-terrein, in de Rozengrachttoren en in Poelenburg-Oost meer sociaal moeten worden gebouwd. Want de wachtlijsten moeten echt omlaag. En er zal veel geld gereserveerd moeten worden, echt vele miljoenen, om de tekorten in het sociale domein en de Jeugdzorg op te vangen.

Allemaal punten waarvoor we ons ook de komende 4 jaar blijven inzetten, binnen en buiten deze raadszaal. Samen, voor elkaar, voor Zaanstad!

De SP is geen voorstander van het ‘depolitiseren’ van collegevorming. Dus wat ons betreft geen ‘zakenkabinet’, wisselende meerderheden en beroepswethouders als zaakwaarnemers, maar politieke keuzes waarin de kiezers zich kunnen herkennen.

Overigens zijn we blij dat Zaanstad zich duidelijk heeft uitgesproken tegen de sleepwet.

De Europese ministers gaven de Europese Commissie dinsdag een mandaat om onderhandelingen te starten over de oprichting van een multilateraal investeringshof. Dit permanente hof zou de arbitrage tussen staten en investeerders in de toekomst op zich moeten nemen. GroenLinks is ontsteld dat de EU-landen hiermee de rechten van internationale investeerders verder versterken zonder daaraan internationale plichten op het vlak van mensenrechten en duurzaamheid te verbinden.

Europarlementariër Bas Eickhout: “In plaats van multinationals die betrokken zijn bij mensenrechtenschendingen of vernietiging van de natuur aansprakelijk te maken, geeft de EU prioriteit aan het verder versterken van de positie van investeerders ten koste van overheden.”

Ongelijkheid

Het hof voorziet in een hervormde vorm van de gedateerde en uiterst controversiële arbitrage tussen investeerders en staten (ISDS), maar die hervormingen gaan slechts over de procedures. Rechters worden onafhankelijker, de rechtsgang wordt transparanter en er komt een mogelijkheid tot beroep. Maar al deze zaken veranderen niets aan de ongelijkheid die dit systeem in stand houdt: investeerders krijgen een permanent hof om staten aan te klagen wanneer zij menen dat investeringsverdragen geschonden worden. Maar staten of slachtoffers van misdragingen van bedrijven kunnen niet aankloppen bij het hof om hen tot de orde te roepen.

Eickhout: “De EU mist hier een grote kans om investeerders op hun plichten te wijzen. De bescherming van investeerders wordt verder geïnstitutionaliseerd. Maar in het mandaat voor het multilateraal hof staat geen enkel streven om multinationals die zich inlaten met zaken als kinderarbeid of landroof ter verantwoording te roepen.”

Mandaat

De Commissie heeft nu het mandaat om het investeringshof namens de EU met geïnteresseerde partijen uit te onderhandelen. Als er een akkoord komt, zal dit moeten worden voorglegd aan het Europees Parlement en de lidstaten. GroenLinks wilde dat het Europees Parlement voorafgaand aan het onderhandelingsmandaat een positie zou innemen, maar een rechtse meerderheid verhinderde dat.