Poliflw

De Statenfracties van de SP in Gelderland, Overijssel en Flevoland willen de gevolgen van de onregelmatigheden bij Keolis in de openbaarheid bespreken. Op dit moment ligt een voorstel voor om dit te behandelen in een geheime commissievergadering. De SP vindt dat behalve bedrijfsgevoelige informatie, de beschikbare informatie openbaar hoort te zijn. Dat schrijven zij in een brief aan Gedeputeerde Staten.

Eind mei kwam naar buiten dat het winnen van een aanbesteding in het openbaar vervoer in de IJssel- en Vechtstreek deels op een frauduleuze manier tot stand is gekomen.[link] Dat geldt ook voor de aanschaf van elektrische bussen door de winnaar van de aanbesteding, vervoersbedrijf Keolis, melden bronnen aan onderzoeksplatform Follow the Money. Het openbaar vervoer in dit gebied wordt gezamenlijk aanbesteed door Overijssel, Flevoland en Gelderland.

Het provinciebestuur stelt voor een besloten vergadering van commissie Verkeer en Vervoer, gezamenlijk met de betreffende commissies van Provinciale Staten van Gelderland en Flevoland te organiseren waarbij geheimhouding opgelegd wordt over het behandelde en stukken die daarin worden overgelegd. De geheimhouding geldt dan voor iedereen die bij de behandeling aanwezig is en die kennis draagt van de stukken (artikel 23 tweede lid en artikel 25 eerste lid Provinciewet).

SP Statenlid en ov-woordvoerder in Gelderland Maurits Gemmink zegt dat, behalve bedrijfsgevoelige informatie, de beschikbare informatie openbaar hoort te zijn: “De informatie moet ook in het openbaar besproken worden. Het is prima mogelijk om bedrijfsgevoelige informatie weg te laten uit de stukken. Maar wij willen weten wat er aan de hand is hoe dit heeft kunnen gebeuren! Het gaat hier om geld en vervoer van ons allemaal! De drie provincies hebben een verantwoordelijkheid naar hun inwoners. ”

De SP wil dat de provincie alsnog gaat eisen dat alle regionale treinen een toilet krijgen. Binnenkort worden de regionale spoorlijnen in Gelderland opnieuw aanbesteed. Het provinciebestuur (VVD, CDA, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie) wil echter niet eisen dat in de nieuwe concessieperiode alle treinen worden voorzien van een toilet. Ondanks het feit dat Provinciale Staten al in 2011 een voorstel hebben aangenomen dat deze eis wordt opgenomen bij een nieuwe aanbesteding. De SP heeft daarom een voorstel ingediend om deze eis alsnog op te nemen in de Nota van Uitgangspunten Regionale treindiensten Gelderland en Overijssel.

SP Statenlid Maurits Gemmink: “Toiletten in onze treinen zijn een voorwaarde voor goed openbaar vervoer. En voor een grote groep mensen zijn toiletten geen luxe maar bittere noodzaak. Je kunt niet verwachten dat mensen onderweg uit de trein stappen om hun behoeft te doen en vervolgens een half uur moeten wachten op de volgende trein. Want dat is nu de praktijk. Er is in 2011 al afgesproken dat we dit gaan oplossen bij de nieuwe aanbesteding. Maar nu houdt de Provincie zich niet aan de afspraak die ze zelf heeft gemaakt!”

De SP wil niet alleen dat er toiletten in treinen bijkomen. Ook moeten alle treinen en perrons toegankelijk zijn voor iedereen, ook voor mindervaliden dus.

BrengFlex, het klonk als een sprookje en dat was het dan ook. Een privé taxiservice voor slechts € 3,65 per rit. Wie zou daar niet tevreden mee zijn? De reizigers vonden het in ieder geval geweldig. Toch trekt de Provincie Gelderland de stekker uit het flexibele OV-experiment. BrengFlex kost de Provincie € 20,- subsidie per reiziger, per rit. De SP heeft vanaf het begin gewaarschuwd voor de fabelachtig lage reiskosten van deze hoogwaardige taxiservice. Welke reiziger zou daar niet blij mee zijn? Nu moet de Provincie wel het OV-netwerk weer herstellen waarvoor BrengFlex de vervanging was.

BrengFlex heeft een kaalslag veroorzaakt in het reguliere Openbaar Vervoer in de regio Arnhem-Nijmegen. Minder rendabele lijnen werden stopgezet en de reiziger kon voortaan gebruik maken van BrengFlex. Daarvoor moest via een app een rit worden aangevraagd en voor € 3,65 werd men, alleen of in een klein groepje, door een taxibusje of auto rondgereden. Dat een privé- of groepstaxi-rit niet voor dit bedrag kan, dat was bij de start al duidelijk. Toch spendeerde de provincie Gelderland de afgelopen tweeënhalf jaar ruim 2,5 miljoen per jaar aan BrengFlex. Weggegooid geld blijkt nu.

Het geld voor BrengFlex komt uit het budget voor Openbaar Vervoer. Minder rendabele vaste lijnen werden stopgezet om geld voor BrengFlex vrij te maken. Een manier van financieren waar de SP grote vraagtekens bij heeft geplaatst. Immers, het budget voor OV kan niet voor een taxiservice worden ingezet. BrengFlex voldeed niet aan de eisen, op gebied van toegankelijkheid en opleidingsniveau van de chauffeur, die aan OV worden gesteld. Al na de proefperiode van BrengFlex werd duidelijk dat de kosten torenhoog waren. Toch zette VVD gedeputeerde Bieze haar zo gewenste flexnet voor Arnhem-Nijmegen door.

Je zou zeggen dat iedereen nu wel doorheeft dat een flexibele taxiservice, naast het bestaande OV, niet te betalen is. Maar de provincie Gelderland gaat nu, na het BrengFlex debacle, opnieuw onderzoek doen naar het opzetten van een fijnmazig flexibel vervoersnet, naast het bestaande OV. De SP heeft inmiddels schriftelijk vragen gesteld over hoe de Provincie dat binnen budget denkt te gaan doen.

De SP pleit nu voor het herstellen van de, door de invoer van BrengFelx, verdwenen buslijnen. De reiziger is hun vaste buslijn afgenomen. Met BrengFlex is hen een zeer dure worst voorgehouden en nu BrengFlex geflopt is blijft er geen Openbaar Vervoer voor hen over. Dat kan niet, zeker niet nu iedere verstandige vervoersexpert zegt dat het OV de oplossing is voor problemen met het milieu en verstopte binnensteden.

Er ligt zo’n 2,5 miljoen euro klaar om het OV in Arnhem en Nijmegen te herstellen. De gemiddelde busreiziger kost de Provincie € 1,15 per rit. Er kunnen dus ruim zeventien reizigers met een reguliere bus worden vervoerd tegen één reiziger met BrengFlex. Hier liggen kansen voor de provincie Gelderland om het OV in Arnhem en Nijmegen efficiënter en beter te maken voor méér reizigers.

 

Tijdens de Statenvergadering van 5 juni werd ook het Coalitieakkoord toegelicht, bekritiseerd en verdedigd. Carla Claassen, SP fractievoorzitter, hield haar betoog en diende vijf moties in. Hier volgt een samenvatting van de spreektekst:

Besturen, deelnemen en gehoord worden als Gelderlander

De SP vindt in het coalitieakkoord niet terug hoe de provinciale bestuurslaag het verschil gaat maken in de komende vier jaar. Dit zien wij als een gemiste kans. Op 11 mei hield het college een inspiratie-bijeenkomst, omdat zij hecht aan dat alle Gelderlanders meedoen, meedenken (participatiemodel). Als altijd waren er vooral dezelfde mensen (organisaties). Hoe gaat de coalitie dit voorkomen?

De SP vindt inspraak erg belangrijk. We willen de nieuwe coalitie dan ook graag een advies geven: bestaande medezeggenschapsorganen, zoals gemeenteraden en de ondernemingsraden in bedrijven, willen gegarandeerd met de coalitie meedenken. Leg je oor te luister bij de partners. Economische plannen zouden wij graag voorgelegd zien aan werknemers en vakbonden, en banenplannen ook aan werkzoekenden.

Wat de SP de coalitie wil meegeven is dat integraal, gebiedsgericht en als partner werken om andere vaardigheden en leiderschap vragen. Dit hadden we graag terug gezien in de visie van de coalitie op de Provincie zelf en op het ambtenarenapparaat. In het coalitieakkoord staat weinig over hoe de ambtenaren worden geholpen om in deze rol te groeien en de coalitie daarin te faciliteren.

Duurzaamheid

Wil de provincie echt wat betekenen als het gaat om duurzaamheid, dan moeten we NU maatregelen nemen en niet verzanden in goede bedoelingen in een coalitieakkoord. De SP stelt een fonds van 500 miljoen voor waarmee woningbouwcorporaties en woningeigenaren met een kleine beurs hun woning kunnen isoleren en voorbereiden op het klimaatneutraal wonen.

Belangrijk voor het halen van de klimaatdoelstellingen is het opwekken van duurzame energie. De SP ziet dit bij voorkeur gebeuren door zonne-energie. Wij roepen GS op in onderhandeling te gaan met eigenaren van lege daken die geschikt zijn voor zonnepanelen en via vergunningverlening te sturen in het plaatsen van zonnepanelen op daken in plaats van op de grond.

Motie: Fonds verduurzaming sociale woningen, 500 miljoen Motie: Zonnedaken

Mobiliteit en duurzaamheid

Gelderland moet voor iedereen bereikbaar en betaalbaar blijven. Die bereikbaarheid staat al jaren onder grote druk. Het coalitieakkoord grijpt helaas terug op oude ideeën. Meer asfalt is nog steeds de reflex. Een kind kan vertellen dat minder auto’s op de weg de beste manier is om files te voorkomen. We moeten mensen verleiden om de auto te laten staan en de benenwagen, fiets, bus of trein te nemen.

Er moet veel gebeuren op gebied van mobiliteit in Gelderland. Daarom schrikt de SP van de 160 miljoen die voor mobiliteit zijn gereserveerd in het coalitieakkoord. Alleen al voor de spoorverdubbeling tussen Didam en Doetinchem is tussen de 80 en 100 miljoen nodig. Waarom wordt slechts 160 miljoen van de 650 miljoen ingezet op mobiliteit?

We hebben goede, nieuwe plannen nodig om de klimaatdoelstellingen te halen. Mobiliteit is hierbij een van de belangrijkste beleidsgebieden. De SP stelt voor een fonds van 500 miljoen in te stellen voor uitbreiding van OV, fiets en wandelroutes.

De SP heeft het plan Vrij Reizen in de daluren, waarmee we reizigers buiten de spits gaan verleiden het OV te gebruiken. Het regionale OV dat buiten de spits zwaar gesubsidieerd, 130 miljoen per jaar door de provincie, halfleeg rondrijdt. Het benutten van deze capaciteit is van groot belang voor het behalen van de klimaatdoelstellingen. Het instellen van Vrij Reizen in de daluren zal reizigers en toeristen verleiden vaker het OV te nemen. Wij roepen GS op het gesprek aan te gaan met concessiehouders over de kosten van afkoop van reizigers-opbrengsten in de daluren. En wij roepen GS op Vrij reizen in de daluren op te nemen in de programma’s van eisen voor nieuwe concessies.

Motie: Fonds Deltaplan nieuw openbaar vervoer, 500 miljoen Motie: Vrij reizen buiten de spits

Inclusiviteit

Als laatste punt wil de SP het over Inclusiviteit hebben. De SP is blij te zien dat er in dit coalitieakkoord aandacht wordt besteed aan een inclusieve samenleving waarin iedereen zich veilig en thuis voelt, ongeacht afkomst, gender, seksuele oriëntatie, leeftijd of sociaaleconomische achtergrond. Maar volgens ons wordt er een groep vergeten:  mensen met een fysiek-, audiovisuele- of verstandelijke beperking. Mogen die van het college ook meedoen? We gaan er van uit dat dit een vergissing in het akkoord is en er simpelweg even niet aan gedacht is.

Een inclusieve samenleving is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd. Het is een geleidelijk proces waar betrokkenheid van iedereen voor nodig is. Voor de SP is het op dit moment volstrekt niet inzichtelijk of er bij het opzetten van beleid en het maken van plannen gekeken wordt naar die inclusie. We stellen voor om, net als de klimaatparagraaf, ook een inclusieparagraaf in het leven te roepen. Deze inclusieparagraaf is bedoeld als ladder waarlangs beleid getoetst wordt op inclusie, met het VN verdrag als treden.

Motie: Inclusieparagraaf

De volledige spreektekst is te beluisteren via de onderstaande link:

https://channel.royalcast.com/gelderland/#!/provinciegelderland/20190605_1

Het ombouwen van de Betuwelijn naar een busbaan vindt de SP een belachelijk idee. Waar de meeste gemeenten in Nederland schreeuwen om nieuwe snelle spoorverbindingen heeft de gemeente Overbetuwe bedacht dat opheffen van de spoorlijn een goed plan is. Dit in het gebied van Gelderland waar de verkeersdruk steeds groter wordt en het OV steeds meer verdwijnt. SP-lijsttrekker Maurits Gemmink: “Waardeer het ‘Tiel’-lijntje juist op! Bijvoorbeeld tot lightrail. Dan krijgt de automobilist op de A15 een alternatief richting Arnhem en Nijmegen en neemt de file druk af.”

Het ombouwen van de spoorlijn is een van de vier scenario’s die de provincie Gelderland gaat onderzoeken, volgens een stuk in De Gelderlander. De andere scenario’s zijn wat de SP betreft: het in stand houden van de huidige lijn, verbeteren van de overstapmogelijkheden en elektrificatie mogen wat de SP betreft worden onderzocht. Beter nog zou zijn het Betuwelijntje op te waarderen tot een soort lightrail of metrolijn tussen Arnhem en Tiel. Dat zou een goed alternatief zijn voor de auto in dit zeer drukke stukje Nederland.

De belofte dat een bus een betere vorm van openbaar vervoer zal zijn dan de huidige trein is een loze belofte volgens SP-lijsttrekker Maurits Gemmink: “Juist in de regio Rivierenland wordt het busvervoer in hoog tempo afgebroken. Er zijn nog maar drie hoofdlijnen en de rest wordt ingevuld door scholierenlijnen en buurtbussen. Wethouder van Baal (van Overbetuwe) zou eens naar het visgraatmodel van het regionale ov in de Achterhoek moeten kijken. Daar brengen buslijnen die mensen naar het dichtstbijzijnde station waar ze op de trein kunnen stappen. Het heeft er voor gezorgd dat de, toen zieltogende, lijn Winterswijk - Arnhem nu de succesvolste regionale OV lijn van Nederland is geworden.”

Het Achterhoekse model kan volgens de SP ook in de Betuwe worden toegepast. De bus voert de reizigers snel en comfortabel aan op het station, waar ze op de metro richting Arnhem/Nijmegen of Geldermalsen/Utrecht kunnen stappen. Daarmee wordt het OV in Rivierenland opgewaardeerd en een goed alternatief voor de auto. Gemmink: “Of deze lijn elektrisch moet worden weten we nog niet. We zijn nieuwsgierig naar de uitkomsten van dat onderzoek. Het kan ook zijn dat de dieseltreinen binnenkort op waterstof kunnen gaan rijden. Dat kan goedkoper zijn dan het elektrificeren van de hele spoorlijn, maar we wachten de onderzoeksresultaten graag af.”

SP-Statenlid Maurits Gemmink wil dat de provincie zorgt voor een fatsoenlijk alternatief voor de verdwenen buurtbus in West Maas en Waal. Per 1 januari is buurtbuslijn 265 gestopt. Dit is een grote klap voor de bereikbaarheid van de dorpen langs de Maas waar het OV aanbod toch al zeer karig is. De SP vindt de vervangende bel-auto ‘Automobiel’ geen goed alternatief voor openbaar vervoer met een dienstregeling.

Het verdwijnen van de buurtbus in onder andere Alphen, Maasbommel en Appeltern is het gevolg van een probleem dat afgelopen jaar al vaker is aangekaart: het aantal vrijwilligers voor de buurtbussen loopt snel terug. De buurtbus stopt dus niet omdat er geen vraag naar is, maar omdat er geen vrijwilligers meer zijn die de bus kunnen rijden. Maurits Gemmink: “De provincie moet zorgen voor openbaar vervoer in de hele provincie. De gemeente West Maas en Waal wil het probleem van de bereikbaarheid oplossen door het opstarten van de service Automobiel, een soort ‘Uber’ waarbij privépersonen voor taxi gaan spelen. Dit is natuurlijk geen echte oplossing.”

De SP wil dat er een eind komt aan het uitkleden van openbaar vervoer in Gelderland. Gemmink: “Ook in gebieden waar weinig mensen wonen moeten we als provincie zorgen voor een minimaal aanbod van openbaar vervoer. Daar moeten we geld voor over hebben. Wat ons betreft investeren we als provincie in openbaar vervoer zodat juist meer mensen er gebruik van gaan maken. Bijvoorbeeld door het ov buiten de spits gratis te maken.

Daarom heeft de SP de volgende vragen gesteld:

Is GS bekend met het teruglopen van het aantal vrijwilligers voor de Buurtbus? Zijn er bij GS meer Buurtbuslijnen bekend waar problemen zijn met het vinden van vrijwilligers voor de Buurtbus? Zo ja, om welke lijnen gaat het? Gaat GS het functioneren van Automobiel in West Maas en Waal monitoren en wordt PS daarvan op de hoogte gehouden? Het is de taak van de provincie om voor fatsoenlijk OV te zorgen, ook in dit gebied. De SP vindt een Auotmobiel, een soort van Uber, geen OV. Wat gaat de provincie voor alternatief bieden aan de bewoners van West Maas en Waal? Waarom vult GS het wegvallen van de Buurtbus in West Maas en Waal niet in door het invoeren van het FlexNet?

In een eerste debat over nieuwe aanbestedingen voor het openbaar vervoer in Gelderland heeft de SP gepleit voor vrij reizen in de daluren. In plaats van slecht lopende buslijnen weg te bezuinigen kan het openbaar vervoer op deze manier juist gestimuleerd worden. Verder vindt de SP het onverstandig om het openbaar vervoer samen met Flevoland en Overijssel aan te besteden. De SP vindt dat daardoor de zeggenschap over het openbaar vervoer te ver van de reizigers af komt te staan.

In 2020 loopt de eerste concessie voor het openbaar vervoer in Gelderland af. Daarom heeft het provinciebestuur uitgangspunten opgesteld voor de aanbesteding van het ov voor de komende jaren. SP-Statenlid Maurits Gemmink vindt deze uitgangspunten onvoldoende om de komende jaren fatsoenlijk openbaar vervoer te garanderen: “Wij zijn geen voorstander van schaalvergroting in het openbaar vervoer. Wat ons betreft houden we de zeggenschap en aansturen van deze belangrijke openbare voorziening zo dicht mogelijk bij de mensen. Bovendien is Gelderland groot genoeg om zelf het openbaar vervoer goed te regelen.”

De SP waarschuwt voor tweedeling in het openbaar vervoer. Gemmink: “We zien in de nieuwe plannen dat er onderscheid wordt gemaakt tussen eerste, tweede en derde klas-buslijnen. Daarmee bestaat het risico dat de slecht lopende lijnen verdwijnen uit de concessie en worden overgelaten aan een willekeurige vervoerder zonder dat er publiek toezicht is op de kwaliteit en prijs van het vervoer. Wij zien liever dat de provincie en vervoerders gaan investeren in slecht lopende buslijnen door bijvoorbeeld vrij reizen in de daluren mogelijk te maken. Daarmee stimuleren we het ov-gebruik en bewijzen we het milieu én de bereikbaarheid van onze provincie een dienst. De provincie moet daarom niet het budget voor openbaar vervoer bevriezen maar juist meer investeren.”

Provinciale Staten stellen in mei definitief de uitgangspunten vast voor de nieuwe openbaar vervoersconcessies. Daarna zal de provincie gaan starten met de aanbesteding van het ov, om te beginnen op de Veluwe.

Steun de Reisvrij-beweging voor vrij reizen met het OV buiten de spits, klik hier!