Poliflw

Steeds meer mensen willen directe invloed op de manier waarop zij wonen. Met wie zij wonen, wie hun buren zijn, wat je doet in en met de directe woonomgeving. Zo ook inwoners van onze gemeente. Overheden ondersteunen deze initiatieven met leningen of subsidies voor bijvoorbeeld professionele begeleiding. In gemeente Renkum is er nu een serieus initiatief voor het ontwikkelen van een ecologische woonwijk, Het Groene Spoor.

Groenlinks vindt dat er ook in Renkum ruimte moet zijn voor initiatieven voor alternatieve woonvormen, er zijn vaak initiatieven vanuit inwoners. Daarom hebben we samen met de PRD een motie ‘alternatieve woonvormen’ ingediend in de raad van februari. Voor de meeste partijen was het nog te vroeg om hierover een standpunt in te nemen, zeker nu in juni het beleid rond wonen besproken gaat worden. Wethouder Verstand heeft wel toegezegd om het Groene Spoor bij Amvest , de projectontwikkelaar van de Hes in Oosterbeek, onder de aandacht te blijven brengen en het gesprek te faciliteren. GroenLinks blijft dit onderwerp volgen.

Bij de behandeling van de Perspectiefnota (voorheen het Meerjarenbeleidsplan) op 26 september gaf de VVD aan blij te zijn met de verbeteringen, die binnenkort tot stand komen bij de overweg in Wolfheze. Eindelijk komen er extra slagbomen ter hoogte van het eilandperron. Daardoor ontstaat er een rustpunt als de oversteek toch te lang is en de mogelijkheid om in ieder geval tijdelijk het perron te ontsluiten. Maar de VVD waarschuwde wel voor de gevolgen van de beoogde ondertunneling van het spoor in Wolfheze als meer structurele oplossing. Wethouder Jasper Verstand (D66) liet doorschemeren dat hij vindt dat er nu doorgepakt moet worden. Wat is daar nu tegen?

Een tunnel in Wolfheze?Landelijk zijn het Rijk en Prorail al langer bezig om overwegen – met de daaraan verbonden risico’s – te vervangen door viaducten of tunnels. Zo is recentelijk het complete spoor op de schop genomen bij het station Driebergen-Zeist met zelfs een volledig nieuw stationsgebouw. Nu dit bijna helemaal klaar is lijkt is Wolfheze de laatste grote overweg tussen Utrecht Centraal en Arnhem Centraal. Daarmee is deze overweg dé rem op zowel het intensiveren van het treinverkeer als op het verhogen van de snelheid van de ICE-treinen van en naar Duitsland. Een landelijk belang. Ook Wolfheze moet daarom een tunnel krijgen. Niet erg eenvoudig door de beperkte ruimte vooral op de Wolfhezerweg en de nabij gelegen zijwegen. Inmiddels zijn er 4 varianten ontwikkeld en besproken in het dorp, na initiatieven van de provincie. De eerste voorkeur gaat daarbij uit naar een oplossing, die ook het station voor alle treinreizigers goed toegankelijk maakt. De eerste berichten laten een stevig prijskaartje zien ook voor de gemeente Renkum. Die zou, evenals de provincie, voor een kwart van de kosten moeten opdraaien. Ons prijskaartje wordt daarmee zeker meer dan 5 miljoen en misschien zelfs wel 7 miljoen euro.

Lokaal belang of toch vooral een landelijk belang?In de raad wees de VVD erop dat het intensiveren van het treinverkeer vooral een landelijk belang is. Dus moet de rekening in voor het grootste deel door Prorail en het rijk gedragen worden. Het Wolfhezer belang is vooral de veilige oversteek voor iedereen, een goed bereikbaar station en een blijvende samenhang in het dorp tussen het noordelijk en zuidelijk deel. en dat is echt eenvoudiger – met een goede overweg – en dus goedkoper oplosbaar dan een dure tunnel. Het is ook wel vreemd dat in Driebergen de provincie en de twee betrokken gemeenten werden aangeslagen voor 11,9% van de kosten en wij hier voor de helft! Kan iemand ons dit uitleggen? Het antwoord is in eerste instantie, omdat Driebergen-Zeist in een programma van het rijk staat en Wolfheze niet. Maar het is wel diezelfde spoorlijn!Als wij ons als gemeente niet weerbaarder opstellen ligt er een molensteen voor ons klaar. De VVD Renkum wil dat de verbetering van de overweg en daarmee de ontsluiting van het eilandperron zo snel mogelijk ter hand wordt genomen en zeker, daar doen we aan mee. Maar de tunnel is volgens ons eerst en vooral een opdracht voor Prorail en dus moet daar in eerste instantie ook de financiering gezocht worden.

Het is wetenschappelijk bewezen: een mens wordt gelukkiger van de natuur. Wat een geluk dat Renkum zo rijk is aan natuurgebieden! De zomer is de tijd om te genieten van al dat fraais vlak onder je neus. GroenLinks vindt het belangrijk om de natuur in en om Renkum te koesteren en te beschermen. Daarom ondersteunt ze initiatieven van bewoners om hun omgeving nog mooier te maken. Zo willen de bewoners van het oude station Oosterbeek-Laag en hun buren  het ‘rommelrandje’ van Oosterbeek nieuw leven inblazen als ‘Buurtschap Klingelbeek.’ Een nieuwe wijk, midden in een ecologische verbindingszone. Dit is de tweede reportage in de reeks Mooi Renkum, wandelingen door de gemeente. Geniet mee!

Aan de rand van Oosterbeek, tussen de Rijn en de Veluwe, naast een verwaarloosd bedrijvengebied, ligt een groot gebouw met een kleiner huis in dezelfde stijl ernaast. Dit is het voormalig station Oosterbeek-Laag. De trein Arnhem-Nijmegen is inmiddels verstopt achter een geluidsscherm. Als argeloze bezoeker snap je niet meteen dat je op een groot station terecht gekomen bent.  

Sloop Alles is er nog op dit veel te grote station, dat optimistisch in 1880 werd gebouwd voor de talloze mensen die hier zouden gaan wonen en overstappen. Het was toen zelfs drie keer zo groot als het nu is. Ze kwamen niet, het station werd verwoest in de Tweede Wereldoorlog en deels hersteld door NS. Een paar dagen voordat het gesloopt zou worden, kraakte Ton Zwartkruis, toen nog student op de sociale academie, met een paar vrienden de twee gebouwen. Dat was 1983. CDA-fractievoorzitter Zuurmond zorgde ervoor dat NS bewoning accepteerde, omdat hij net als de krakers de panden wilde behouden. Ton verbouwde het pand eigenhandig. Hij en zijn vrouw Dorine van Geijn en drie andere gezinnen kochten het pand in 2009 voor een paar ton van NS.

Nu is het huis een lusthof, omzoomd met bloeiende heesters. Een van de belangrijkste gemeentelijk monumenten van Renkum. Ton en Dorine wonen in het ‘kleine’ huis, dat vroeger dienst deed als technische ruimte en ‘retirade’ (wc-gebouw) van het station. In het grote huis van de stationschef huizen nu drie gezinnen. Het voormalig perron, met verroeste transformator, is het terras van Ton en Dorine. Tussen het perron en het recent geplaatste geluidsscherm staat de border vol hortensia’s. Een grote pergola draagt een vracht aan druiven. ‘Vroeger raasde hier om de zoveel tijd een trein pal voorbij’ grijnst Ton. ‘Met de bijbehorende windvlaag.’ Hij mist door het geluidsscherm de weidsheid rond zijn huis. Achter het geluidsscherm begint de Veluwe, aan de andere kant van het huis ligt de Rijn. Beide kon je goed zien in het begin. Wat zou het mooi zijn als het station een nieuw centrum werd van een buurtschap midden in het groen.  

Plantsoenado’s De saamhorigheid in het bijzondere buurtje is er al. Ruim een jaar geleden konden Ton en Dorine samen met de overburen het voormalig stationsplein met het klinkerweggetje er omheen kopen. De Plantsoenado’s, noemen ze zichzelf. Een projectontwikkelaar had het nakijken. Het stationsplein, nu  een grasveld met bomen erlangs, zou het groene hart kunnen worden van het buurtschap Klingelbeek. Juist op dit moment worden plannen ontwikkeld voor het gebied tussen Arnhem en Oosterbeek, het terrein De Hes en bedrijventerrein Klingelbeek. Hierop inspelend hebben bewoners een landschapsarchitect gevraagd om een plan voor het geheel te maken waarin het karakter van de buurt rondom het station behouden blijft, en het omliggende groen met de buurt verbonden wordt. Ton schetst de visie: ‘Kleine en grotere huizen naast elkaar, met ruimte voor erven, natuur en bedrijvigheid. Met in het midden een plantsoen dat herinnert aan het stationsplein.’

Privébezit staat in dit buurtschap niet op de eerste plaats. ‘We delen in huis wasmachines en de vriezer, en met de buurt delen we groot tuingereedschap’ vertelt Dorine. Bezoekers zijn hier altijd welkom. Maar de bewoners willen ook buiten hun huis de grenzen slechten. In het plan zijn Rijn en Veluwe via het station, het plein en de Slijpbeek met elkaar verbonden. Als ook via De Hes een verbinding met landgoed Klingelbeek gemaakt kan worden en de naburige bedrijven worden verplaatst, zoals GroenLinks wil, wordt dit gebied een prachtig aaneengesloten groen gebied. ‘Precies zoals GroenLinks dat een paar jaar geleden voorstelde’, zegt Dorine.

De uiterwaard aan de overkant is in beheer bij Geldersch Landschap en Kasteelen, dat plannen maakt voor behoud en herontwikkeling van het gebied. Bovendien woont GroenLinks wethouder Joa Maouche aan de andere kant van het spoor. Hij is zeer enthousiast over de ideeën voor de buurt. Is het toeval dat alles zo mooi bij elkaar komt? Ton, nuchter: ‘Als zich zo’n kans voordoet, moet je wel wat doen. Anders gebeurt er niks.’

Bij de zakkende zon steken we het oude stationsplein over naar het paadje door de uiterwaard naar het Grindgat, een populaire zwemplas langs de rivier. ‘Dit is een bijzonder stukje natuur’, vertelt Ton. ‘Het is een brede uiterwaard waarin je de contouren van de oude zomerdijken nog goed kunt zien.’ Dorine straalt. ‘Ik vind dit net Frankrijk.’

Op donderdag 14 maart was er goed nieuws voor het dorp Wolfheze: de door ProRail voorziene traverse bij het station Wolfheze – bedoeld om het perron met de sporen 2 en 3 voor iedereen bereikbaar te maken – is geschrapt. Als je van niets weet is dat een vreemd bericht. Wie is er nu ongelukkig met een plan en bijbehorende forse investering om de toegankelijkheid van een station te verbeteren? Wel nu, dat geldt voor een groot deel van Wolfheze.

Voor de niet-Wolfhezenaren een korte toelichting:Het tweede of eilandperron met de sporen 2 en 3 van het station Wolfheze is nu bereikbaar via een voetgangerstunnel en meerdere redelijk steile trappen. Dat betekent dus een moeilijke of zelfs onneembare toegang voor mensen met fysieke beperkingen. Landelijk is besloten dat het beperkte aantal stations in het land, waar dit het geval is, goed ontsloten moeten worden. Daarvoor is ook geld vrijgemaakt. Voor Wolfheze is er ruim anderhalf miljoen euro beschikbaar gesteld. Daarvoor was de gekozen oplossing met twee lifttorens (van 14 meter hoog), een brug over de sporen 1 en 2 en bijbehorende trappen realiseerbaar. Maar het betekende wel dat deze zogeheten traverse het hoogste bouwwerk in de buurt zou worden……En dan ook nog eens met het risico dat, als er een lift in storing staat, iedereen toch de trappen moet gebruiken.

Meerdere oplossingen  Wolfheze, een dorp waar men gewend is mee te denken, had zelf heel andere oplossingen voor het probleem van de bereikbaarheid. Het eilandperron zou ontsloten kunnen worden vanaf de overweg. Dat vergt wel extra overwegbomen om veilig tussen de sporen te staan. Ook heeft ProRail in de ogen van inwoners onvoldoende aangetoond dat er geen liften in of bij de bestaande voetgangerstunnel geplaatst kunnen worden. Tot slot heeft de VVD-fractie gewezen op de ogenschijnlijk eenvoudige oplossing om het eilandperron te laten wat het is en te vervangen door een zijperron aan de noordzijde van het spoor. Al deze oplossingen betekenen dat er geen aanpassingen gedaan hoeven te worden aan de sporen zelf. Kortom alle reden om nog een keer goed na te denken voordat er een groot bedrag in een ongewenste oplossing gestoken wordt. Ook als het uit Den Haag komt is het gemeenschapsgeld!

Ongelijkvloerse kruising  Daar komt bij dat – door het steeds intensievere treinverkeer (o.a. door  ‘spoorboekloos’ rijden) – bij zowel ProRail als de NS de wens bestaat om alle overwegen te vervangen door ongelijkvloerse kruisingen (tunnel of viaduct). Behalve veiligheidsoverwegingen speelt natuurlijk ook mee dat de overwegbomen steeds vaker dicht zullen zijn. Nu is men al bezig met een tunnel bij station Driebergen-Zeist. De provincie Gelderland is met een onderzoek gestart naar de mogelijkheden hiervoor in Wolfheze. Wat daar ook uitkomt, de kans dat er daadwerkelijk een ongelijkvloerse kruising komt is heel groot. Maar het is tegelijkertijd complex want er is niet veel ruimte in Wolfheze voor zo’n grote constructie. Dit zal nog de nodige tijd vergen en dus ligt het voor de hand om eerst deze beruchte overweg veiliger te maken. Veiliger voor alle verkeersgebruikers, dus ook de slechtziende inwoners van Het Schild!

Toegankelijk perronMet al deze ingrepen rond het station in Wolfheze acht de VVD het alleen maar verstandig dat er eerst gekeken wordt naar een eenvoudige en dus budgettair bescheidenere oplossing in aansluiting op de verbeterde overweg. Het zou te gek zijn als we over een paar jaar aankijken tegen een ongewenste en misschien wel overbodig geworden peperdure traverse? Volgens het bericht wordt in maart 2019 de oplossing, waarbij het perron vanaf de overweg ontsloten wordt, uitgevoerd. Wat de VVD betreft: eindelijk en hoe sneller hoe beter.

Woensdag 25 oktober jl. boog de Raad zich over het nieuwe bestemmingsplan voor Wolfheze. Daarbij legde Raymond den Burger namens de VVD een verrassend idee op tafel ten aanzien van station Wolfheze.

Waar gaat het over?Het station Wolfheze, één van de twee stations in onze gemeente, is van groot belang niet alleen voor het dorp maar ook voor Doorwerth, Heelsum, Renkum en de natuurlijk voor Pro Persona en Het Schild in Wolfheze. Juist de aanwezigheid van deze instelling maakt dat het niet meer van deze tijd is dat het tweede perron, waar de treinen richting Ede vertrekken, niet bereikbaar is voor mindervaliden en slecht voor slechtzienden. Het is dan ook verheugend dat Prorail wil investeren in een traverse (voetgangersbrug met trappen en liften) over de sporen 1 en 2 tussen het eerste en tweede perron. Maar dat heeft wel zijn prijs. In Wolfheze is verbaasd en met afschuw gereageerd op de eerste plaatjes met 14 meter hoge lifttorens die ruimschoots boven de omgeving uitsteken.

Voor de VVD een begrijpelijk reactie, maar het al jarenlang bestaande probleem met het niet bereikbare perron moet eindelijk eens opgelost worden. En dan moet dan maar zijn prijs hebben. Of toch niet?

Ei van Columbus?Raymond den Burger, specialist als het gaat om onze leefomgeving, is misschien met een veel eenvoudigere oplossing gekomen in een motie, die gisteren brede steun kreeg in de Raad en is overgenomen door het College. Hij stelt voor te kijken naar de mogelijkheid om een nieuw perron te maken aan de noordzijde van spoor 3 (dus aan de zijde van de Johannahoeveweg). De treinen die stoppen in Wolfheze richting Ede maken gebruik van spoor 3, zodat intercity's en ICE-treinen op spoor2 kunnen passeren. In Den Burgers voorstel blijft dat zo, maar wordt simpelweg aan de andere zijde in- en uitgestapt. Met een nieuw perron kan het bestaande tweede perron buiten gebruik gesteld worden. De voordelen zijn legio: 

Beide perrons (dus voor spoor 1 en spoor 3) zijn zonder trappen en liften bereikbaar; Daarmee ontstaat er ook geen storingsrisico (2 liften in een buitenklimaat zijn natuurlijk een risico); De huidige slecht toegankelijke voetgangerstunnel wordt overbodig en kan plaats maken voor eindelijk een voldoende brede en veilige passage van het spoor voor voetgangers en minder-validen; De exploitatiekosten gaan omlaag; Het dorp blijft gevrijwaard ongewenst geachte hoge lifttorens. 

Hierbij is het belangrijk om te bedenken dat de gronden ten noorden van de spoorlijn al in handen zijn van NS Vastgoed B.V. en dat er overal een breedte naast spoor 3 beschikbaar is die overal gelijk of groter is dan de nu aanwezige ruimte voor het eerste perron. Angst dat er hoge kosten ontstaan door wijzigingen aan het spoorwegemplacement (de railtracé's en de wissels) lijkt misplaatst want dit voorstel gaat uit van de bestaande structuur en wijzigt daar niets aan!

Wat zien wij over het hoofd?Eerlijk gezegd: geen idee. Het voorstel is dermate eenvoudig dat natuurlijk gedacht wordt: “Heeft nog niemand dit bedacht en zo ja, waarom niet?”. Niet uit te sluiten valt dat dit hoofdpijndossier al zo lang voortsleept dat bij de direct betrokkenen een zekerheid is ontstaan dat iedere acceptabele oplossing wel ingewikkeld moet zijn. 

Zeer binnenkort gaat de wethouder weer met Prorail aan tafel. De VVD-fractie is verheugd dat hij ons voorstel daarin mee zal nemen. Misschien horen we dan dat we inderdaad iets essentieels over het hoofd hebben gezien. Maar: “Niet geschoten is altijd mis!”