Poliflw

Op initiatief van D66, GroenLinks en ChristenUnie praat de gemeenteraad dinsdag 1 september over het verlagen van de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom. Want van wie is de openbare ruimte eigenlijk? Deze vraag hebben wij de afgelopen jaren al regelmatig in de gemeenteraad opgeworpen. Dillian Hos licht toe.

De vraag van wie de openbare ruimte nu eigenlijk is, brengen wij vaak ter sprake in de context van het parkeerbeleid. Al die auto’s in onze woonstraten die daar een groot deel van de dag onze ruimte innemen… Al dat stilstaande blik beperkt de ruimte tussen onze woningen waar je kunt verblijven, spelen, wandelen, fietsen, neemt ruimte in waar je niets meer mee kan. De omgekeerde wereld, vinden wij.

Hetzelfde geldt voor de manier waarop we met ons verkeer omgaan. In mei verscheen het boek ‘Het recht van de snelste’, van Thalia Verkade en Marco te Brömmelstroet. Ik vind het een geweldig boek. Het beschrijft, zeer goed en feitelijk onderbouwd, hoe wij in de loop der jaren als vanzelfsprekend het gemotoriseerde verkeer de inrichting van onze openbare ruimte hebben laten domineren.

De straat is van de auto, die er met flinke snelheid doorheen mag rijden. Voor kinderen die willen spelen, hebben we aparte speelplaatsen ingericht waar ze naartoe moeten wandelen. Voor kinderen die veilig naar school willen kunnen, maakten we oversteekplaatsen waar je op een knopje moet drukken om de weg over te kunnen. Voor mensen die een balletje willen trappen, maakten we parken en sportterreinen. Het boek is geschreven vanuit een verwondering, die maakt dat je je ook zelf afvraagt: waarom moeten kinderen leren uitkijken voor de dode hoek, terwijl zij niet het probleem zijn?

Waarom nemen we beslissingen over verkeer vooral vanuit het idee dat automobilisten zo snel mogelijk moeten kunnen doorstromen?

Wat GroenLinks betreft is het tijd dat we veranderen wat we eerder hebben laten ontstaan. Onze stad, onze straten kunnen we weer zo inrichten dat je er fijn kunt verblijven, veilig kunt oversteken en we de meest kwetsbaren beschermen. Denk aan de spelende kinderen, voetgangers, ouderen die een ommetje maken, mensen met een scootmobiel, fietsers. Waarom zijn zij degenen die moeten oppassen? Dat kan anders! Vandaar dat wij het samen met D66 en ChristenUnie over verlaging van de maximumsnelheid binnen de bebouwde kom willen hebben. Waar nu 50 km/u de norm is en 30 km/u de uitzondering, willen wij dit omdraaien.

In de meeste woonstraten is 30 al de norm, maar op de stedelijke verbindingswegen niet. Dat zijn de grotere wegen in de wijk, waar ook veel mensen wonen en waar veel fietsverkeer is. Wij willen de norm ook daar naar 30 km/u. En alleen 50 km/u - of meer - als er vrijliggende voet- en fietspaden liggen. Zijn die er niet, dan is het 30 km/u als het aan ons ligt. Voor straten als de ring in Kattenbroek, de Noordewierweg, de Jan van der Heijdenstraat, de Zevenhuizerstraat en vele andere is dit een verbetering. Op het kaartje is precies te zien welke straten nu nog een 50 km/u-regime hebben (de blauwe).

Groot voordeel van 30 km/u op deze straten: scooters kunnen makkelijker naar de rijbaan, omdat het verschil in snelheid met de auto dan kleiner is. En dat is veiliger en gezonder voor de fietser. Enig nadeel: een iets langere reistijd. Een paar minuten langer in de auto, voor de veiligheid van iedereen. Geen moeilijke keuze.

Critici komen met het voorspelbare argument ‘het is niet te handhaven’. Er staat inderdaad niet op elk hoek van de straat een handhaver of agent. Dat geldt voor heel veel meer zaken. Het gaat erom dat we een norm durven stellen, waarvan iedere verkeersdeelnemer weet dat deze geldt. Zonder die norm verandert er niks.

De meeste mensen zijn echt van goede wil, daar mogen we vertrouwen in hebben. Natuurlijk zal de inrichting van de weg soms aangepast moeten worden. Dat is niet van vandaag op morgen gebeurd, maar zal geleidelijk aan moeten. Eerst een begin maken. Wat we hebben laten ontstaan in vele jaren, kunnen we ook weer veranderen.

Dillian Hos

Met het versoepelen van de coronamaatregelen komen er meer mensen op straat, zoals scholieren en studenten, mensen die toch weer naar kantoor gaan. Het openbaar vervoer heeft voorlopig een beperkte capaciteit en niet iedereen beschikt over een auto als alternatief. Meer mensen zijn aangewezen om op de fiets te gaan of te lopen. Ook fietsers en voetgangers moeten daarbij anderhalve meter afstand houden van elkaar, en dat is lastig op smalle of drukke en volle fiets- en voetpaden.

De scooter moet zo snel mogelijk van het fietspad af. Dat was onze inbreng tijdens een bijeenkomst over het Amersfoortse fietsbeleid in de gemeenteraad. Scooters (officieel snorfietsen)* zorgen voor veel onrust op het fietspad. Daarnaast is het ook ongezond om er als fietser achter te rijden: scooters produceren meer schadelijke uitlaatgassen dan een vrachtwagen. Snel eraf dus, zei onze woordvoerder Dillian Hos.

Het Fietsplan - we spraken over de uitvoering ervan, is er gekomen na een motie van GroenLinks en is unaniem door de raad aangenomen. Het geeft een breed beeld op het fietsbeleid in Amersfoort en zet in op verbetering voor de fietser. Aanvankelijk was er weinig geld om het uit te voeren, maar bij de coalitieonderhandelingen vorig jaar heeft GroenLinks 5 miljoen geclaimd voor versnelde uitvoering van het fietsplan.

Er ligt nu een voorstel om veel fietsverbindingen te verbeteren, er komen nieuwe fietspaden, is er geld om de veiligheid te stimuleren en we gaan stallingen verbeteren. Er komt zelfs een onderzoek naar een grote fietsenstalling onder de Hof. Het fietsbeleid van de gemeente is inmiddels dusdanig succesvol, dat er steeds meer geparkeerde fietsen in het centrum staan. Dat vraagt om een oplossing.

Wij zijn erg blij met alle maatregelen uit het uitvoeringsprogramma. Het wordt echt beter voor de fietser. Wel blijven we kritisch over ‘het bredere omdenken’: de grotere, gedurfde keuzes die Amersfoort nog aantrekkelijker maken voor fietsers. Zoals aanpakken van de Stadsring en vaker voorrang voor de fietser en de auto laten wachten, in plaats van andersom. Fietsers spelen nog niet de hoofdrol in onze stad – en dat is wel een van de vijf ambities in het plan. Zolang fietspaden nog rustig een jaar dicht worden gegooid doordat er bouwcontainers op de weg zijn geplaatst, zijn we er nog niet.

Een maatregel die nu al wel mogelijk is en voor de fietser snel resultaat oplevert, is het verwijzen van de snorfiets naar de rijbaan. Daar wordt al lang over gesproken in Nederland. Amsterdam heeft de stap aangedurfd en stuurt scooters – mét helmplicht – naar de rijbaan. Wij vinden dit verstandig. Daarmee zijn de snelheidsverschillen op het fietspad kleiner. Scooterrijders zijn niet gefocust op de fietser met wie zij het fietspad delen. Ze rijden harder en creëren hiermee onrust en als fietser rijd je in de schadelijke dampen uit de uitlaat. Op wegen waar de maximale snelheid voor gemotoriseerde verkeer al laag is, kan ook de snorfietser veilig terecht.

Deze maatregel is in het Fietsplan al genoemd, maar er is in Amersfoort nog geen actie op ondernomen. Daarom hebben wij nu in de raad aangekondigd om niet af te wachten maar dit snel op de agenda te zetten. PvdA, D66, ChristenUnie en de SP zijn positief. Nu de andere partijen nog overtuigen dat we lef moeten tonen als we echt iets voor de fietser willen betekenen.

*Scooter, officieel snorfiets, heeft blauw kenteken, geen helmplicht, mag max. 25 km/u. Brommer: geel kenteken, wel helmplicht, max. 45 km/u. Moet al vaak naar de rijbaan.

In de gemeenteraad spreken we regelmatig over parkeren. Een onderwerp waarvoor altijd veel belangstelling is op de publieke tribune. Niet gek, want als het ergens gaat over het afwegen van belangen, dan is het wel bij parkeren. Wie mag aanspraak maken op de openbare ruimte?

Morgen spreken we in de gemeenteraad over een voorstel om stapsgewijs vergunninggebieden om te vormen tot gebieden voor betaald parkeren. Hoe ziet GroenLinks dit?

In Amersfoort hebben we last van een probleem dat in vele steden speelt: te veel auto’s die geparkeerd moeten worden op te weinig ruimte en dan vooral op bepaalde tijden van de dag. Parkeerdruk ’s avonds in te kleine straten, waar meer auto’s zijn dan de huizen waarvoor ze geparkeerd kunnen worden. En overdag: bezoekers van de binnenstad die hun auto in de wijken rond het centrum parkeren, en daar voor overlast zorgen. In het centrum zelf en ook in de omliggende wijken is daarom vergunningparkeren ingevoerd. Alleen bewoners en hun bezoek kunnen gebruik maken van een parkeervergunning.

Waterbedeffect In de praktijk werkt het vergunningparkeren goed. Bewoners kunnen de eigen auto goed kwijt en hebben geen last meer van mensen die ’s morgens hun auto neerzetten en die na werk- of winkeltijd weer ophalen. Er zijn echter twee nadelen: de automobilist die het vertikt te betalen voor een parkeerplek, zet zijn auto nu gewoon een wijk verder en haalt een vouwfiets uit de kofferbak of wandelt een stukje langer. Dat noemen we het waterbedeffect. De oplossing ligt voor de hand: ook in die wijken vergunningen invoeren. GroenLinks is daar een groot voorstander van. Als je met je auto aanspraak wilt maken op een stukje openbare ruimte dat schaars is, dan betaal je daarvoor. De vervuiler betaalt. Zo moedigen we ook aan dat forensen het openbaar vervoer of de fiets gebruiken.

Bereikbaarheid Een ander nadeel van het vergunningbeleid is dat artsen, fysiotherapeuten, verloskundigen, kleine bedrijfjes en het wijkmuseum Soesterkwartier nu slechter bereikbaar zijn voor mensen die met de auto komen. Voorstelbaar, als je ziek of hoogzwanger bent, dat je met de auto komt. Op dit moment zijn  op een zeer beperkt aantal plaatsen in de buurt van de vergunninggebieden plekken aangewezen waar je betaald mag parkeren. Dat is niet altijd vlakbij de voorziening die je wilt bezoeken. Het is ondoenlijk om bij iedere voorziening voor de deur een parkeerautomaat te zetten.

Het college stelt nu voor om van alle vergunninggebieden in kleine stappen gebieden te maken, waar iedereen betaalt. In zo’n gebied mag de bewoner nog steeds een vergunning aanvragen (die dan ontheffing heet) – ook voor het eigen bezoek – en is het tevens mogelijk om kort in dit gebied te parkeren. Handhaving wordt makkelijker doordat kentekenparkeren wordt ingevoerd.

Overleg met  bewoners In het voorstel is een grote rol weggelegd voor de bewoners van het gebied. Als de raad morgen ja zegt tegen het voorstel, is de eerste stap overleg met de bewoners van gebied B1. Hoe de invoering precies zal gaan, is namelijk mede aan de bewoners. Zij praten mee over de tijden waarbinnen kortparkeren mogelijk wordt en hoe lang men aan de meter mag staan.

GroenLinks vindt dat we autogebruik zoveel mogelijk moeten ontmoedigen. Pak de auto alleen als het echt nodig is. We vinden dat mensen die de fysio per auto willen bezoeken of ouderen die naar het wijkmuseum willen, geholpen kunnen zijn met de mogelijkheid betaald te parkeren. We willen echter een ding voorkomen; dat mensen die een paar uurtjes gaan shoppen in het centrum de auto in zo’n woonwijk neerzetten. Daar is de parkeergarage voor.

Kortom, we kunnen leven met het voorstel maar hebben een aantal voorwaarden:

Voorwaarde 1 en 2 zijn geregeld in het voorstel. Om er zeker van te zijn dat aan onze andere voorwaarden wordt voldaan, hebben wij met CDA, D66 en PvdA een motie ingediend die regelt dat parkeren op de straat veel duurder wordt dan in de garage. Het eerste tijdvak betaal je anderhalf keer het tarief van de parkeergarage, het tweede tijdvak zelfs het dubbele. Op de meter staat aangeduid dat de garage slechts 2,40 euro per uur kost. Ga je toch bij de meter staan en zit je al snel op bijna 5 euro per uur, dan rijd je de volgende keer toch maar door naar die garage. Zie: https://amersfoort.notubiz.nl/document/7508839/3

Investering in de buurt Ook heeft GroenLinks een motie ingediend om te regelen dat de buurt kan meeprofiteren. De boetes van foutparkeerders gaan namelijk niet naar het rijk, maar naar de gemeente. Wij vinden dat bewoners die mogelijk last hebben ervaren van foutparkeerders daar iets voor terug mogen krijgen. Een investering in groen of speelvoorziening in de buurt bijvoorbeeld. We hopen dat een meerderheid van de raad er ook zo over denkt. Zie: https://amersfoort.notubiz.nl/document/7514948/1

Proef Het college stelt nu voor om in 1 gebied door middel van een proef te kijken of het werkt. Met de buurt wordt na een tijd gekeken wat er goed ging en wat niet. Pas als de proef geslaagd is, volgen een of meerdere andere gebieden. Zijn er helemaal geen bedrijven, zorgverleners etcetera in een wijk? Dan is het niet nodig het beleid te veranderen wat ons betreft.Slaagt de proef niet, dan gaan we wat GroenLinks betreft door met de vergunninggebieden.