Poliflw

De bijeenkomst begint met een filmpje over 'Beloon de helden'

Partijvoorzitter Jannie Visscher opent de bijeenkomst

JV: Welkom op deze bijzondere bijeenkomst voor de leden van de partijraad en de vaste gasten. Vandaag testen we of we kunnen functioneren op deze manier. En het is goed om elkaar te spreken. Toen we ons congres in december verlieten, gingen we vol goede moed aan de slag. Ineens werd alles anders. Mensen leven in onzekerheid over hun gezondheid of baan bijvoorbeeld. Als SP hadden we snel in de gaten: nu moeten we er zijn. Wij zijn de partij van de georganiseerde solidariteit.

Ik wil stilstaan bij de kracht van een goed samenspel. Zo veel afdelingen zijn aan de slag gegaan met de lonencampagne; we hebben een mooie milieuactie tegen storten van granulaat in de Maas, waar de afdeling West Maast en Waal, Provinciale Staten en ons Kamerlid samenwerken; als Maarten en Lilian strijden voor beschermingsmiddelen, is het goed dat we leden hebben met inhoudelijke kennis daarover.

De afgelopen twee weken hebben we 125 nieuwe leden ingeschreven. Veel leden zijn ook teruggekomen. (Jannie tont een boekte bloemen) Deze bloemen – een boeket voor Lilian en een voor de hele SP – krijgen we van John Duinkerke uit Kerkrade, omdat we goed bezig zijn. Laten we goed bezig blijven.

Algemeen secretaris Arnout Hoekstra

AH: Ik kijk ernaar uit om jullie weer normaal te zien. Veel complimenten over hoe de afdelingen aan de slag zijn gegaan de afgelopen weken.

Internationaal – De Vredesdag in juni gaan we ook op een aangepaste manier doen. Als het weer kan, gaan we het alsnog op de normale manier doen. We hebben contact met zusterpartijen, om te kijken hoe we van elkaar kunnen leren. Op 22 mei zal onze wekelijkse stream bezocht worden door mensen van PVDA-België en Die Linke.

Ledengeschenken – Er worden nieuwe ledengeschenken voorbereid.

Afdelingen – Ik wil de contacten met afdelingen intensiveren. Ik hoop dat ik van alle afdelingen verslagen mag ontvangen. Ik probeer altijd te reageren. Voor onze wekelijkse nieuwsbrief; zorg dat administratie weet wie jullie kaderleden zijn, want die ontvangen de nieuwsbrief.

Jannie Visscher: Voor de wekelijkse livestream hebben we verzoeken gekregen om dat uit te breiden met thema's. Misschien basisinkomen of dakloosheid. Ons scholingsteam heeft mooi online aanbod gemaakt. Je kunt daar ook gebruik van maken.

ROOD-voorzitter Arno van der Veen over ROOD

AvdV: Ook bij ROOD is er voldoende veranderd. Ons kaderweekend kon niet doorgaan, straatacties niet en bijeenkomsten van lokale groepen. Die doen dat nu digitaal. We hebben ook een online discord-server voor alle ROOD-leden waar ze in gesprek kunnen. 10 procent van de ROOD-leden is na een weekje al lid van die discord server.

Meldpunt Mijn baas een lul – Dit ROOD-meldpunt is voor jongeren die bijvoorbeeld door moeten werken terwijl ze thuis zouden moeten werken. Er zijn stickers om te plakken en uit te delen. E hebben een laser-actie gedaan op het gebouw van NVO/NCW.

Met de meldingen gaan we indien mogelijk collega’s organiseren en een zwartboek maken.

Huisjesmelker van het jaar-campagne – Alweer het 14e jaar op rij. Er komen al meldingen binnen op www.huisjesmelkervanhet jaar.nl

We moeten online onze weg vinden. We schrijven opinies en houden acties die wél kunnen. Op woningsdag hebben we tentjes opgezet; jongeren en anderen op zoek naar een woning.

Videotoespraak fractievoorzitter Lilian Marijnissen

LM: Hier uw verslaggever uit Oss. Fijn om jullie te zien, al blijft dit een waardeloze manier. Het is niet anders. Het gebied hier is zwaar getroffen; er is veel angst en verdriet. Tussen alle ellende zie ik ook dat veel mensen een andere toekomst willen. Deze crisis maakt voor veel mensen duidelijk hoe lelijk het kapitalisme is. Het is niet efficiënt om voorraden op de plank te hebben.

Kapitalisme faciliteert de race naar beneden. Zodat beschermingsmiddelen in de lagelonenlanden gemaakt worden. Of de farmaceuten die enorme winsten maken, maar niet wilden investeren in vaccins. De CEO's krijgen bonussen, maar wij moeten in China bedelen om medicijnen en mondkapjes. Het is dus goed dat ons voorstel is aangenomen in de Kamer: we moeten echt actievere industriepolitiek: veel meer in eigen hand en in eigen land vaccins, geneesmiddelen en beschermende materialen maken om minder afhankelijk te zijn van de markt.

Ook lelijk: de grote bedrijven die afgelopen jaren enorme winsten hebben gemaakt, er alles aan deden om geen belasting te betalen, en nu de hand ophouden. Zoals bij de KLM: wij willen voor dat geld ook zeggenschap. Koolmees kondigde aan dat de boete voor mensen ontslaan eraf gaat. Voorwaarde is nu nog dat je mensen in dienst houdt. Dit zet de deur open voor massa-ontslagen.

Het coronavirus discrimineert niet, maar de impact op het leven is absoluut niet gelijk. Schulden lopen op, de huurverhoging. De cruciale vraag: wie gaat deze rekening betalen? Er gaat heel veel veranderen. Wat die veranderingen zullen zijn, is ook aan ons. Er komt een economische crisis. We mogen niet toestaan dat corona de verschillen nog verder vergroot.

Over 10 maanden zijn het al verkiezingen. Mogelijk is er nog een tweede lockdown rond die tijd. Er is wél ontzettend momentum. Er is hang naar verandering. Een beetje minder kapitalisme gaat niet helpen. Wij lopen voorop in de strijd voor fundamentele verandering. Blijf goed op elkaar letten en ik hoop iedereen heel snel weer in levende lijve te zien.

Discussie

De leden van de partijraad stellen vragen en doen voorstellen. Onder andere:

voorstel om een overkoepelend campagneplan / een landelijke planning te maken, door Groningen, gesteund door Roermond, Breda, Landgraaf, Weert en Utrecht

voorstel voor een linkse agenda, grote visie met Europese linkse vrienden

er is onvrede over samenwerking d66 en PvdA

we moeten onderwijs tot een van onze hoofdpunten maken

Wees als partij ook coulant naar zzp’ers

hoe zit het met het aanvalsplan economie?

de regio is een goede basis om samenhang te organiseren

doorrekenen verkiezingsprogramma is onverstandig

hoe gaan we lokaal strategisch om met meebesturen en bezuinigingen?

wat kan de TK-fractie doen om de wooncampagne te versterken?

kan er meer ondersteuning komen voor afdelingen in coronatijd?

Hoe krijgen wij die 50-plus- en DENK-zetels terug?

door de crisis gaan de kosten ggd, bijstand, jeugdzorg omhoog: moeten de gemeenten dat gaan betalen?

Hoe zit het met de prijzen van mondkapjes; er worden al woekerprijzen gevraagd

moeten we überhaupt wel bezuinigen?

hoe gaan we om met versoepelingen waar we kritisch op zijn maar als SP wel voordeel van hebben?

gluurprogramma’s van werkgevers: moeten we daar niet iets tegen doen?

hoe kunnen we buurthuizen en verenigingen helpen?

idee: grote bedrijven moeten de steun terugbetalen als straks run op diensten bedrijven komt

vrijheid gelijkheid en broederschap moeten in balans zijn; graag in verkiezingsprogramma

JV: De behoefte aan samenhang. Op het congres hebben we hier afspraken over gemaakt. We waren druk bezig met de campagnes langs de Partijraad te brengen. Toen kwam de crisis. Per campagne zijn verantwoordelijken; als je als afdeling wilt bijdragen aan die discussie in het Partijbestuur, spreek dan je regiovertegenwoordiger erop aan. Voor een landelijke planning tot aan de verkiezingen wil ik waarschuwen; dat is nu verdraaid moeilijk.

Buurthuizen; Frank Futselaar is daar ook mee bezig. Hier kun je lokaal ook iets doen. Zorg dat je zelf lokaal de krachten bundelt. In Eindhoven is het ons gelukt dat het college wat ‘opplust’ voor de buurthuizen.

Spencer Zeegers: De oproep voor regionale samenwerking is mij uit het hart gegrepen Regiovertegenwoordigers kunnen als eerste samenhang ontdekken. Regiovertegenwoordigers zitten daarom ook in het Partijbestuur.

Thijs Coppus: coulance voor zzp’ers; er is een tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandigen. Dat kun je direct melden bij de volksvertegenwoordigers.

AH: moet links zich op EU-niveau organiseren? We zijn niet voor EU-eenwording, dus dan ligt een linkse partij niet voor de hand. Er is wel uitwisseling. Het congres wilde aandacht voor een internationaal secretariaat – in de Moed is iemand begonnen, ik heb de verantwoordelijkheid.

De omgang met maatregelen? Wij volgen de RIVM-richtlijnen. Als er een reden is om af te wijken, dan hebben we het erover. Let ook op beeldvorming. Je wilt niet in de media komen als een partij die die maatregelen aan de laars lapt.

Ondersteuning: wij steunen graag, maar ben ook blij met afdelingen die ondersteuning bieden. OpSPnet staat een pagina met ideeën. Dus als je iets bijzonders doet, laat het me weten, dan kan dat daarop.

Heb je vragen over de wooncampagne: campagne@sp.nl - Lisa de leeuw is betrokken bij de uitvoering van die acties.

LM: Over de prijzen van mondkapjes – onze inzet is: als de overheid ze verplicht, moet die ze ook ter beschikking stellen.

Het grote plan gaat over strategie versus tactiek. Onze rol is om het grotere verhaal te vertellen. Mondkapjes is industriepolitiek en marktwerking. We hébben een plan: heel de mens en verkiezingsprogramma. Ik ben het er dus mee eens als je bedoelt dat we dat verhaal meer moeten vertellen.

Samenwerking D66 en PvdA. Samenwerking is altijd dilemma. Maar zo bereik je ook mensen die niet meteen standaard SP-stemmers zijn. Linkse samenwerking is niet de grote oplossing. Mensen zien ons graag samen optrekken, maar het blijft moeilijk om Van Rijn te zien die verzorgingshuizen sloot en 70.000 zorgmedewerkers ontsloeg.

50plus en denk-kiezers terug; wij moeten eenheid uitstralen. Minimaal de helft van die zetels van 50plus hoort bij ons. De meest effectieve strategie is gewoon beter zijn: dus op het thema van pensioenen voorop lopen.

Gluurapps?: we hebben het Rathenau-instituut er onderzoek naar laten doen. Meld je bij Bart van Kent voor vragen.

Bezuinigen? Nee inderdaad niet. Wij moeten een investeringsagenda hebben. Massaal banenplan publieke sector bijvoorbeeld. Baangaranties, wijkagenten aannemen, enzovoort.

De rekening bij de gemeente? Geef je info even door aan Ronald van Raak.

Aanvalsplan economie: het idee was dat dit van iedereen is. We hebben reacties van 30 afdelingen gekregen, er komt een nieuwe versie en mogelijk een filmpje. Mogelijk vragen we economen die die analyse delen. Even in herinnering roepen: ons 30-puntenplan van de vorige vorige crisis. Evaluatie: het was een persmomentje, en dat was het. Het is belangrijk dat het plan er is, dat de samenhang er is.

Steun terugbetalen: Daarmee ontzien we de partijen die nu juist profiteren van de crisis. Albert Heijn bijvoorbeeld. Zo kom je weer bij het punt van de winstbelasting.

Bezuinigen in een coalitie: lokaal kun je daarvoor kiezen, landelijk ligt het zeker niet voor de hand.

CPB-doorrekening: dat zijn we aan het bekijken. Het is de afgelopen 20 jaar altijd doorgerekend door het CPB.

Vrijheid gelijkheid broederschap mee in het programma: iedereen heeft aan het programma mee kunnen denken. Schroom niet je te melden bij Ronald van Raak

Wat doet de fractie? Ons best. Net als jullie. We zijn op ons sterkt als we elkaar versterken. Nodig ons uit als je een idee hebt.

In de tweede termijn wordt nogmaals gepleit voor een landelijke visie/plan en een idee geopperd om aan naming and shaming te doen over verhuurders die niet ingaan op het morele appel om de huur niet te verhogen.

JV: We hebben ook een verkiezingsprogramma-commissie en die is door de Partijraad benoemd.

Jannie Visscher sluit af

JV: In juni is er weer een echte partijraad waar we ook kunnen stemmen. Fijn om vandaag te horen waar iedereen mee bezig is. We hebben gehoord hoe de partijraad aankijkt tegen ons functioneren. Laten we zelf weer kijken op onze eigen plek in de partij hoe we het met hart en ziel kunnen opnemen voor mensen.

In het nieuwe steunpakket is er 1,4 miljard beschikbaar onder andere om mensen om te scholen. Wij vinden dat het een harde voorwaarde moet zijn om voor financiële steun in aanmerking te komen dat bedrijven mensen, waarvoor op langere termijn weinig perspectief is, omscholen en begeleiden naar ander werk. Zo zijn er veel mensen nodig in de zorg, het onderwijs en bij de politie, maar ook in de bouw en techniek kunnen veel mensen aan de slag. Eerder stelde de SP daarom al voor om, samen met maatschappelijke organisaties, betrokken werknemers, werkgevers en vakbonden tot een banenplan voor de toekomst te komen.

Er zijn signalen over misbruik van de steunmaatregelen door bedrijven. Marijnissen: ‘Wij willen dat er veel meer garanties komen dat de financiële steun bij werknemers terecht komt en niet in de zakken van werkgevers verdwijnt.'

Het is goed dat er nu eindelijk gehoor gegeven wordt aan de noden van de culturele sector. Een hoop van de schade is helaas al geleden. Veel makers zitten zonder inkomen thuis en veel instellingen hebben al mensen ontslagen. Wij willen niet dat het meeste geld gaat naar de instellingen die toch al subsidie krijgen, maar naar de makers zelf.

KLM vraagt ten onrechte van vrouwen om plaats te maken als tijdens een vlucht een man weigert naast haar te zitten. Dat blijkt uit een uitspraak donderdag door het College voor de Rechten van de Mens. Samen met mijn vrouw had ik deze zaak aan het college voorgelegd, nadat orthodoxe joden op een vlucht weigerden om naast mijn vrouw plaats te nemen. KLM vroeg ons om elders te gaan zitten. Dat hebben wij gedaan, omdat het vliegtuig anders niet kon vertrekken. Het college stelt dat KLM hiermee een ‘verboden onderscheid’ heeft gemaakt op grond van geslacht, ‘door geen zorg te dragen voor een discriminatievrije omgeving’. Het college zegt ook dat de maatschappij voortaan niet meer het slachtoffer van de discriminatie, maar de dader moet aanspreken. Het college vraagt KLM bovendien om ‘deze handelwijze uit te dragen in de instructies voor haar medewerkers’.

Nadat we romantisch ons 12,5-jarig huwelijk hadden gevierd in New York vlogen mijn vrouw en ik met een nachtvlucht terug naar Amsterdam. Rondom ons zat een groep orthodoxe joden die weigerde plaats te nemen. Hard pratend en breed gebarend bleven de mannen door het vliegtuig lopen, hoe vaak het personeel hen ook gebood om te gaan zitten. Het vliegtuig had al vertraging en dreigde nu helemaal niet te vertrekken. Reden was dat geen van de orthodoxe mannen naast mijn vrouw wilde zitten. De sfeer werd steeds grimmiger. Deze groep van 50 had het probleem gemakkelijk zélf kunnen oplossen, één van de vrouwen had naast mijn vrouw plaats kunnen nemen, maar dat weigerden ze. KLM had ook de man die een stoel had naast mijn vrouw een andere plaats kunnen geven. In plaats daarvan moesten wij vertrekken. Dat overviel ons en werd als onrechtvaardig ervaren.

Wat kan in één jaar veel veranderen. Vorig jaar moest de regering nog aandelen KLM kopen om zeggenschap te houden bij onze nationale trots, nu heeft KLM miljarden steun nodig van de overheid om in de lucht te kunnen blijven. Corona wierp eveneens een schaduw over de hoorzitting die het College voor de Rechten van de Mens vorige maand over deze zaak hield en die niet openbaar kon zijn. Wat mij opviel is hoe je als burger al snel achter staat als je zo’n bedrijf aanklaagt. Mijn vrouw en ik waren met z’n tweeën, KLM kwam met meerdere juristen. Advocatenkantoor Stibbe (met vestigingen in Amsterdam, Brussels, Dubai, London, Luxembourg en New York) had een omvangrijk juridisch dossier gemaakt, van maar liefst 90 pagina’s. Daarin bleek ook dat KLM het met de waarheid niet altijd zo nauw neemt. Het dossier bevatte een aantal heel vervelende onwaarheden.

Het meest storende vond ik dat KLM probeerde om het slachtoffer tot dader te maken. Dat is niet nieuw voor mij, ik heb dat als Kamerlid vaker gezien bij zaken van klokkenluiders. KLM zei te willen voorkomen dat deze orthodoxe man zou worden uitgesloten op basis van zijn geloof. In een verslag van KLM van die vlucht werd zelfs de suggestie gewekt dat wij de geloofsovertuiging van deze man niet wilden accepteren. De man weigerde naast mijn vrouw te gaan zitten, omdat ze een vrouw is, en wij zouden daarom volgens KLM discrimineren? Maandenlang hebben we geprobeerd met KLM tot een oplossing te komen, met als doel om voortaan niet meer degene die wordt gediscrimineerd, maar degene die discrimineert te laten vertrekken. Tot een inhoudelijke discussie was KLM helaas niet bereid. Daarna besloten we de zaak voor te leggen aan het College voor de Rechten van de Mens.

De uitspraak van het college is helder: vrouwen moeten tijdens een vlucht van KLM kunnen rekenen op een ‘discriminatievrije’ omgeving. KLM krijgt nu de mogelijkheid om op de uitspraak te reageren en haar handelwijze alsnog aan te passen. Ik hoop dat ze het doen. Wordt vervolgd.

Vandaag heeft de partijraad van de SP Lilian Marijnissen met overgrote meerderheid gekozen als  lijsttrekker voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. De kandidatencommissie van de SP beschrijft Lilian als aansprekend en inspirerend. ‘Lilian is voor ons de vrouw die onze partij moet blijven leiden: de natuurlijke aanvoerder van onze kandidatenlijst op weg naar de verkiezingen en in de jaren daarna’, aldus de commissie.

Marijnissen ziet dat nu het moment is voor sociale verandering: ‘Het nieuwe normaal is het nieuwe sociaal. De coronacrisis laat ons nog maar eens zien wat daadwerkelijk van waarde is: samenwerken in plaats van concurrentie, naar elkaar om kijken in plaats van pakken wat je pakken kan. Maar ook waar de kwetsbaarheden van onze samenleving en economie zitten: de grote onzekerheid voor veel mensen in werk en inkomen door slechte contracten.’ Marijnissen is optimistisch over de toekomst:  ‘We zien steeds meer partijen die afscheid lijken te nemen van het neoliberalisme. De tijd van het doorgeslagen marktdenken lijkt voorbij. Om ervoor te zorgen dat het niet alleen bij woorden blijft, maar er ook echt wat verandert, is een grote SP nodig. Meer dan ooit lijken andere partijen onze ideeën over te nemen. Dat biedt kansen. De SP is nodig voor echte verandering, voor het nieuwe sociaal’, zegt Marijnissen.

Op de SP-partijraad, waar ze werd geïnterviewd door Roel Maalderink, benadrukte Marijnissen dat een fundamentele herwaardering van de publieke sector nodig is. Onze zorgverleners, docenten en politiemensen verdienen meer waardering en zeggenschap over hun werk. Marijnissen: ‘De SP zal hierin vooropgaan en na de zomer een initiatief starten om alle partijen, mensen en organisaties in Nederland die dit willen te bundelen om dat wat van ons allemaal is te herwaarderen. Al voor de coronacrisis waren onze zorgverleners, docenten en politiemensen in actie. Goede zorg, onderwijs en een veilige buurt moet voor iedereen bereikbaar zijn, niet alleen voor mensen met een dikkere portemonnee. We moeten van tweedeling naar samenleving.’

Als voorbeeld noemt Marijnissen de waardering van zorgverleners. Marijnissen: ‘Onze zorgverleners verdienen meer dan alleen applaus. Afgelopen dagen hebben velen zich hiervoor uitgesproken. Onze petitie is inmiddels ruim 60.000 keer ondertekend, vakbonden en anderen zijn steunacties begonnen en maandag komen we met een oproep samen met prominente Nederlanders aan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie om aanstaande dinsdag voor ons voorstel te stemmen. Het is een klap in het gezicht van de zorg als de coalitiepartijen aanstaande dinsdag weer tegen zouden stemmen.’ Komende dinsdag zal gestemd worden over het voorstel om zorgverleners structureel beter te belonen. De afgelopen twee weken eindigde de stemming over dit voorstel in gelijkspel.

'Invloed, een netwerk en bitterballen.' Ik hoop dat Sinterklaas het niet heeft gezien, het filmpje waarin oud-minister Ivo Opstelten als hulp-Sint de mensen oproept om lid te worden van de VVD. Vooral de redenen om lid te worden vond ik opmerkelijk. Lid worden van de VVD, dat doe je niet om het land te verbeteren, zelfs niet om je eigen idealen te verwezenlijken. Lid worden van de VVD, dat doe je vooral om onderdeel te zijn van een politiek 'netwerk'. VVD'er worden doe je vooral om te 'netwerken', om informele contacten te leggen en onderling banen te verdelen. Zo'n lidmaatschap geeft je volgens Sint Ivo iets waar je 'werkelijk lol aan kunt beleven.'

'Wachtgeld,' dat is eigenlijk een veelzeggend woord. Wachten tot je een andere baan krijgt aangeboden. Soms lijkt het of zelfs lid zijn van de Tweede Kamer een vorm van 'wachten' is op een andere baan. We zagen de laatste tijd veel VVD-Kamerleden vertrekken. Bijvoorbeeld om ergens in het land burgemeester te worden, of anders een baan te krijgen in het buitenland. Een nieuwe baan in de wacht slepen, of een aflossing van de wacht. Andere mensen zonder zo'n VVD-netwerk kunnen niet zomaar zitten wachten. Gewone mensen in de WW worden door de VVD achter de broek gezeten, zelfs mensen in de karige bijstand moeten een 'tegenprestatie' leveren.

Veel mensen in de WW solliciteren zich rot, maar komen toch niet aan een baan. Blijkbaar hebben ze niet het goede 'netwerk'. Maar als we die mensen nou een lidmaatschap van de VVD cadeau zouden doen, zoals Sint-Ivo ons vraagt, zouden zij dan ook kunnen 'wachten' op een baan? Met 'invloed, een netwerk en bitterballen'? Een mooie baan als burgemeester, of anders bij een VN-organisatie? En de gewone hardwerkende Nederlander, die al een baan heeft? Als die lid zou worden van de VVD, kan die dan ook een riante aanvulling krijgen op zijn inkomen, zoals VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff? Of zijn sommige VVD'ers toch meer gelijk dan andere?

Klaas Dijkhoff zegt dat hij niets verkeerds doet, omdat hij recht heeft op wachtgeld. En daar heeft hij gelijk in. Maar hij wil nu toch afzien van de extra vergoedingen boven op zijn riante salaris als Kamerlid, omdat hier zoveel kritiek op is. En dat is ook veelzeggend. Ik kan het riante wachtgeld niet uitleggen, daarom heb ik ook een wet ingediend om het wachtgeld af te schaffen. Maar de VVD kan blijkbaar ook niet meer uitleggen waarom politici meer rechten zouden moeten hebben dan andere hardwerkende Nederlanders. Klaas Dijkhoff klaagt nu over de 'politiek correcte' tegenstanders van het wachtgeld. Ik vind dat de VVD maar eens stoppen met Sinterklaas spelen.

Veel producten die in Nederland te koop zijn worden elders op de wereld gemaakt. Onder slechte arbeidsomstandigheden en voor een veel lager loon moeten de werknemers deze producten maken. In de afgelopen 50 jaar is er veel Nederlandse industrie naar de lagelonenlanden vertrokken. Het resultaat? Concurrentie tussen Nederlandse werknemers en werknemers in het buitenland. En het gevolg? Een race naar de bodem. Want volgens de vrije markt-politici en de multinationals moeten de lonen ook in Nederland omlaag als we willen concurreren met het buitenland. De gewone Nederlandse én buitenlandse werknemer wordt er niet beter van, maar de grote bedrijven zijn de lachende derde en zien hun winsten exploderen.

SP-lijsttrekker voor de Europese verkiezingen Arnout Hoekstra gaat zich inzetten tegen deze mensenrechtenschendingen: 'De SP strijdt tegen uitbuiting van werknemers. In Nederland, maar ook in het buitenland. Er moet een nieuw VN-verdrag komen dat het onmogelijk maakt voor bedrijven die in Nederland hun producten verkopen om elders in de wereld mensenrechten te schenden. Wij moeten binnenlandse bedrijven verantwoordelijk houden voor hun buitenlandse misdaden. Er is al veel te lang weggekeken door politici die alleen maar denken aan de winsten van de multinationals. We moeten een halt toeroepen aan de race naar de bodem op lonen en arbeidsomstandigheden.'

SP-Europarlementariër Anne-Marie Mineur heeft zich de afgelopen 5 jaar ingezet voor mensenrechten in handelsverdragen. Als lid van de Europese werkgroep voor verantwoord ondernemen schreef zij mee aan de oproep voor onder andere een nieuw VN-verdrag. De oproep werd in Straatsburg door Europarlementariërs uit verschillende landen en verschillende politieke partijen ondertekend. Op dinsdag 19 maart wordt er, mede door de SP, een bijeenkomst georganiseerd in Brussel, waar de tekst aan VN-directeur Jeffrey Sachs zal worden aangeboden. Mineur: 'Als één van de grootste economieën ter wereld heeft de Europese Unie een grote verantwoordelijkheid om voorop te lopen tegen mensenrechtenschendingen wereldwijd. Wij hebben de VN en de wereldleiders nodig om dit overal aan banden te leggen.'

Meer ongereguleerde arbeidsmigratie, dat wil Rob Jetten van D66. De partij propageert al tijden flexwerk en leent zich voor de lage-lonenlobby. Dit standpunt is symbolisch voor de blinde vlek van de elite voor de onzekerheden van heel veel mensen, hier én daar.

“We hoeven geen nieuwe wegen, we willen onze jongeren terug”, zei een inwoner van Letland in Nieuwsuur over de gevolgen van arbeidsmigratie in de EU. Een op de drie jongeren is vertrokken en dat levert grote problemen op voor de Letse samenleving. Van de volksverhuizing profiteert vooral het grootbedrijf in zijn honger naar lage lonen en hoge winsten. Oekraïners werken in Polen, Polen werken in West-Europa. En Nederlanders zonder werk of met een arbeidshandicap komen nauwelijks aan de bak. Zelfs niet met economisch hoogtij.

Daarnaast blijven de lonen in Nederland al jaren achter. En dat is verklaarbaar. De Nederlandsche Bank stelde vorig jaar dat het achterblijven van de lonen voor pakweg de helft te wijten is aan flexwerk. Niet alleen worden flexwerkers slechter betaald, ook durven mensen die wel een vaste baan hebben minder eisen te stellen uit angst hun werk te verliezen.

Flex is verdienmodel

Ongereguleerde arbeidsmigratie is precies dát: een extreme verschijningsvorm van onzekerheid en het verzwakken van de positie van werknemers. Het is niet voor niets dat de bedrijvenlobby pleit voor nog meer arbeidsmigratie. Flex is hun verdienmodel.

In een stuk  ‘Dertien oorzaken waarom de lonen niet stijgen en de winsten wel’ schrijft Mirjam de Rijk dat de vijver waaruit werkgevers hun werknemers kunnen kiezen de afgelopen decennia systematisch groter is geworden. Het bevorderen van de komst van arbeidskrachten uit de EU wijst ze als een van de oorzaken aan. Zo’n  grotere vijver betekent minder onderhandelingsmacht voor werknemers, zegt De Rijk, inmiddels hoofd van de cao-onderhandelaars bij de FNV.

Ook de Rabobank merkt in een publicatie van augustus 2018 het effect van mondialisering van productie en kapitaal op. De internationalisering kan ervoor zorgen dat werknemers in eigen land vaker wedijveren met buitenlandse krachten. “Het is goed mogelijk dat de arbeidsmarkt minder krap is dan de Nederlandse werkloosheidscijfers doen vermoeden, waardoor de cao-lonen minder hard stijgen dan bij dezelfde werkloosheid zegge tien jaar geleden.”

Onder de gordel

Wie zoals wij een kritisch geluid over dit systeem laat horen, moet rekening houden met stoten onder de gordel. Zoals het verwijt dat het kritiek is op migranten. Het zijn echter juist de kinderen van niet-westerse migranten die vaker flexcontracten en lagere lonen hebben. Oftewel: vooral migranten hebben last van nog meer ongereguleerde arbeidsmigratie.

Het Nederlandse bedrijfsleven lijkt vooral geïnteresseerd in het korte termijn economische belang: het vervullen van vacatures, lage lonen en hoge winst. Het arbeidsmarktbeleid overlaten aan de bedrijvenlobby zorgt ervoor dat de overheid geen regie meer heeft.

Zonder regulering van de arbeidsmigratie weten we niet waar en hoeveel arbeidsmigranten in Nederland wonen en werken. Dat maakt inspecteren op uitbuiting lastig en integratie van nieuwkomers nagenoeg onmogelijk. Ook daarom moet Nederland weer zeggenschap krijgen over wie hier komt werken en onder welke voorwaarden. Alleen dan kunnen we uitbuiting en druk op de lonen voorkomen.

Dit opiniesteuk verscheen op 13 maart 2019 in Trouw.

Betaald worden van ons belastinggeld én dik meer verdienen dan de baas van ons land? Stop De Wereld Graait Door zegt Peter Kwint ⤵

Stop De Wereld Graait Door

In de Volkskrant van 19 februari stelt Leo Lucassen dat de kritiek van de SP op ongereguleerde arbeidsmigratie ‘populistische retoriek’ zou zijn. De SP zou zelfs ‘arbeiders tegen elkaar opzetten’. Lucassen is met zijn schijnsolidariteit de beste vriend die het Europese grootkapitaal zich kan wensen, zeggen Lilian Marijnissen en Arnout Hoekstra. Het zijn juist de werkgevers die mensen tegen elkaar uitspelen met maar één doel: de kosten van arbeid laag houden. Met zijn pleidooi steunt Lucassen niet alleen hun honger naar loondump, maar negeert hij ook de sociale gevolgen in Nederland én in Oost-Europa.

In Nederland werken zo’n 400.000 mensen uit Oost-Europa. Vaak maken zij lange dagen en moeten ze zwaar werk doen. Hun huisvesting is vaak duur, maar slecht. En hun arbeidscontract is onzeker. Zij reizen meer dan duizend kilometer om zich voor een habbekrats uit de naad te werken. Toch is dat niet onbegrijpelijk. Het minimumloon in bijvoorbeeld Bulgarije is nog geen 300 euro per maand. In Nederland ligt het minimumloon ongeveer vijf keer zo hoog. De kosten voor het levensonderhoud zijn in Bulgarije veel lager dan in Nederland. Ook in de andere Oost-Europese landen liggen de inkomens een stuk lager dan hier. Het is dus goed te verklaren dat veel Oost-Europeanen hier komen werken. Dat ontslaat ons echter niet van de plicht om de gevolgen hier én daar onder ogen te zien. Zo toont Nieuwsuur op dit moment de ontwrichtende gevolgen van arbeidsmigratie, bijvoorbeeld in Letland: een derde van de jongeren is uit het land vertrokken. Jongeren die in Letland werden opgeleid, werken in Nederland voor het minimumloon.

Wie permanent in Nederland leeft, kan van het minimumloon nauwelijks een gezin onderhouden. Zeker niet met de fors stijgende energierekening, zorgpremie en btw. Door de flexibilisering van arbeid en loondump worden de lonen al jaren laag gehouden. Zoals de FNV in deze krant aangeeft blijft onderbelicht dat de lonen ook kunstmatig laag kunnen worden gehouden door subsidiemaatregelen en fiscale routes die het goedkoper maken om mensen van ver te halen, dan om iemand lokaal aan te nemen.

Ondanks vele mooie woorden, stijgen de lonen in Nederland onvoldoende en dreigen dit jaar weer veel mensen nauwelijks te profiteren van de gigantische economische groei. Dit terwijl de winsten van bedrijven en aandeelhouders hoger zijn dan ooit. Een loonstrijd van werknemers is dus keihard nodig.

Waar Lucassen suggereert dat de SP arbeiders tegen elkaar uitspeelt, doet hij dit zelf door de neoliberale race naar beneden op de kosten van arbeid te verdedigen. Dit treft alle werknemers, ongeacht hun afkomst. Het is aan de overheid om deze race naar beneden te stoppen en dubieuze constructies onmogelijk te maken. Want niet alleen hier zien we de gevolgen van deze georganiseerde uitbuiting. De uitzendbureaus die hier Poolse krachten aan het werk hebben, halen in Polen weer werknemers uit Oekraïne. Dit mechanisme maakt het niet beter voor de werkende mensen hier, in Polen of Oekraïne.

Deze oneerlijke concurrentie moet stoppen: het slepen met werknemers zet juist mensen tegen elkaar op. Daarom pleit de SP al jaren voor een vergunningplicht voor uitzendbureaus zodat we malafide bureaus eindelijk kunnen aanpakken. Daarnaast moeten we arbeidsmigratie beter reguleren om grootschalige uitbuiting en verdringing te voorkomen. Er dient een einde te komen aan de subsidiemaatregelen en fiscale routes waardoor lonen kunstmatig laag blijven.

De lonen in Nederland moeten juist omhoog. Het is kwalijk dat de ambities van voormalig Eurocommissaris Frits Bolkestein – een haast oneindig reservoir aan goedkope arbeiders teneinde de lonen te drukken – door wetenschappers als Lucassen met een vals beroep op solidariteit worden verdedigd. Bolkestein kan tevreden zijn. Echte internationale solidariteit bestrijdt uitbuiting, ontwrichting en verdringing hier én daar en stopt de concurrentie op onze arbeidsvoorwaarden die door Brussel is gestart.

Lilian Marijnissen, SP-fractievoorzitter Tweede Kamer

Arnout Hoekstra, SP-lijsttrekker Europees Parlement

Dit opiniestuk is gepubliceerd in de Volkskrant op 22 februari 2019.

In de Volkskrant van 19 februari stelt Leo Lucassen dat de kritiek van de SP op ongereguleerde arbeidsmigratie ‘populistische retoriek’ zou zijn. De SP zou zelfs ‘arbeiders tegen elkaar opzetten’. Lucassen is met zijn schijnsolidariteit de beste vriend die het Europese grootkapitaal zich kan wensen, zeggen Lilian Marijnissen en Arnout Hoekstra. Het zijn juist de werkgevers die mensen tegen elkaar uitspelen met maar één doel: de kosten van arbeid laag houden. Met zijn pleidooi steunt Lucassen niet alleen hun honger naar loondump, maar negeert hij ook de sociale gevolgen in Nederland én in Oost-Europa.

In Nederland werken zo’n 400.000 mensen uit Oost-Europa. Vaak maken zij lange dagen en moeten ze zwaar werk doen. Hun huisvesting is vaak duur, maar slecht. En hun arbeidscontract is onzeker. Zij reizen meer dan duizend kilometer om zich voor een habbekrats uit de naad te werken. Toch is dat niet onbegrijpelijk. Het minimumloon in bijvoorbeeld Bulgarije is nog geen 300 euro per maand. In Nederland ligt het minimumloon ongeveer vijf keer zo hoog. De kosten voor het levensonderhoud zijn in Bulgarije veel lager dan in Nederland. Ook in de andere Oost-Europese landen liggen de inkomens een stuk lager dan hier. Het is dus goed te verklaren dat veel Oost-Europeanen hier komen werken. Dat ontslaat ons echter niet van de plicht om de gevolgen hier én daar onder ogen te zien. Zo toont Nieuwsuur op dit moment de ontwrichtende gevolgen van arbeidsmigratie, bijvoorbeeld in Letland: een derde van de jongeren is uit het land vertrokken. Jongeren die in Letland werden opgeleid, werken in Nederland voor het minimumloon.

Wie permanent in Nederland leeft, kan van het minimumloon nauwelijks een gezin onderhouden. Zeker niet met de fors stijgende energierekening, zorgpremie en btw. Door de flexibilisering van arbeid en loondump worden de lonen al jaren laag gehouden. Zoals de FNV in deze krant aangeeft blijft onderbelicht dat de lonen ook kunstmatig laag kunnen worden gehouden door subsidiemaatregelen en fiscale routes die het goedkoper maken om mensen van ver te halen, dan om iemand lokaal aan te nemen.

Ondanks vele mooie woorden, stijgen de lonen in Nederland onvoldoende en dreigen dit jaar weer veel mensen nauwelijks te profiteren van de gigantische economische groei. Dit terwijl de winsten van bedrijven en aandeelhouders hoger zijn dan ooit. Een loonstrijd van werknemers is dus keihard nodig.

Waar Lucassen suggereert dat de SP arbeiders tegen elkaar uitspeelt, doet hij dit zelf door de neoliberale race naar beneden op de kosten van arbeid te verdedigen. Dit treft alle werknemers, ongeacht hun afkomst. Het is aan de overheid om deze race naar beneden te stoppen en dubieuze constructies onmogelijk te maken. Want niet alleen hier zien we de gevolgen van deze georganiseerde uitbuiting. De uitzendbureaus die hier Poolse krachten aan het werk hebben, halen in Polen weer werknemers uit Oekraïne. Dit mechanisme maakt het niet beter voor de werkende mensen hier, in Polen of Oekraïne.

Deze oneerlijke concurrentie moet stoppen: het slepen met werknemers zet juist mensen tegen elkaar op. Daarom pleit de SP al jaren voor een vergunningplicht voor uitzendbureaus zodat we malafide bureaus eindelijk kunnen aanpakken. Daarnaast moeten we arbeidsmigratie beter reguleren om grootschalige uitbuiting en verdringing te voorkomen. Er dient een einde te komen aan de subsidiemaatregelen en fiscale routes waardoor lonen kunstmatig laag blijven.

De lonen in Nederland moeten juist omhoog. Het is kwalijk dat de ambities van voormalig Eurocommissaris Frits Bolkestein – een haast oneindig reservoir aan goedkope arbeiders teneinde de lonen te drukken – door wetenschappers als Lucassen met een vals beroep op solidariteit worden verdedigd. Bolkestein kan tevreden zijn. Echte internationale solidariteit bestrijdt uitbuiting, ontwrichting en verdringing hier én daar en stopt de concurrentie op onze arbeidsvoorwaarden die door Brussel is gestart.

Lilian Marijnissen, SP-fractievoorzitter Tweede Kamer

Arnout Hoekstra, SP-lijsttrekker Europees Parlement

Dit opiniestuk is gepubliceerd in de Volkskrant op 22 februari 2019.