Poliflw

Het zomerreces komt er weer aan en daarmee komt er een eind aan het politieke seizoen 2019/2020. Er is veel gebeurd en ik wil graag terug kijken vanuit mijn portefeuille Jeugd.

Er waren twee grote dossiers en de eerste begon in de herfstvakantie van 2019 en ging over het dreigende faillissement van Juzt, een grote gespecialiseerde jeugdhulpaanbieder in onze regio. We hebben ons toen vanuit de fractie enorm hard gemaakt om ervoor te zorgen dat er sprake zou zijn van een gecontroleerde zorgoverdracht en continuïteit van zorg. Dit betekent dat de kinderen dezelfde bekende hulpverleners zouden behouden die de individuele situaties goed kennen. Ondertussen is dit dossier bijna afgerond waarbij onze wethouder Marianne de Bie met grote inzet ervoor gezorgd heeft dat kinderen en hulpverleners in diverse nieuwe organisaties zijn overgenomen en de zorg op een juiste manier gecontinueerd is.

Tweede dossier is de nieuwe vierjarige nota Jeugd “Samen voor onze toekomst”. Voor D66 is preventie en het voorkomen van problemen bij kinderen een prioriteit. We zijn heel blij dat daar ruim aandacht voor is bij het college. Aansluiting bij het onderwijs, het uitgaan van de eigen talenten van kinderen, jongeren en opvoeders, vroeg signalering en kijken wat er binnen de eigen sociale omgeving van het kind zelf opgepakt kan worden. Dit de transformatie waar we naar toe willen. Wat ook heel mooi is is dat er ruimte was voor inbreng door kinderen en jongeren zelf. Via de toekomststoel en de kindertrensrede is duidelijk wat jongeren en kinderen zelf willen en dit zien we in nota ook duidelijk terug. “Samen voor de toekomst” moet binnenkort door de gemeenteraad worden vastgesteld en zal zeker bijdragen aan de kansengelijkheid voor alle kinderen!

Zijn we er dan als we het over jeugd hebben in Breda? Zeker niet. Hoewel we het de afgelopen jaren met incidentele extra financiën van het Rijk er redelijk voorstaan, is er een blijvend risico op tekorten. Er is structureel meer behoefte aan jeugdhulp dan dat er door het rijk vergoed wordt. Dit is niet alleen in Breda, dit zien we bij zeer veel gemeenten in het land. Dit betekent dat we enerzijds grip moeten blijven houden op de (duurdere) jeugdhulpverlening en aan de andere kant moeten investeren in de transformatie, de zogenoemde beweging naar voren, om juist daar bij gezinnen vroegtijdig problemen te herkennen een op te lossen. Het uitgangspunt is en blijft dat dit beter is voor de kinderen en jongeren en niet alleen maar voor de portemonnee.

Genoeg om na de het zomerreces weer volop mee aan de slag te gaan. Namens de fractie van D66 Breda wensen wij u een mooie vakantie!

De wijk Hoge Vucht in Breda krijgt er de komende tijd twee jeugd- en jongerenwerkers bij! Met repressie alléén ontstaat er geen zicht op een betere toekomst voor deze wijk en zijn jongeren. Het werk loopt de politie over de schoenen en het talent dat wél in de wijk zit verdient een kans. Het jongerenwerk is in de afgelopen jaren te ver uitgekleed. GroenLinks verzocht daarom een jaar terug al om de inzet van méér jongerenwerkers. Ook het college is nu gelukkig tot dit inzicht gekomen. Wij wensen de jongerenwerkers veel sukses, zodat het een prettige wijk wordt om te wonen, jongeren weer meer kansen krijgen en zij de kansen die ze krijgen ook echt gaan pakken.

"Meer kansen voor talenten van jeugd in huishoudens die het lastig hebben. Investeren in mensen, in talenten van Bredase jongeren en kinderen. GroenLinks vindt het onbestaanbaar dat we tegen deze mensen met weinig middelen steeds vaker zeggen: red je zelf maar. Mensen met weinig middelen, in een lastige uitgangspositie, steeds meer aanspreken op hun zelfredzaamheid vinden we ook een gevaarlijke ontwikkeling. De oplossing wordt dan creatief gezocht in eigen kring. Maar wees dan niet verbaasd als hun oplossing niet de jouwe of de mijne is. Wij willen die kant niet uit. GroenLinks stelt daarom voor te investeren, in de talenten van de jongeren met een lastige uitgangspositie in kwetsbare wijken. In jongerenwerk dat de kans krijgt te innoveren met een beetje meer slagkracht en continuïteit. In sociaal-culturele activiteiten, educatieve, en sportieve activiteiten. De jongeren in deze wijken boeien en samenbrengen. Die keuze kunnen wij hier nú samen maken." 

Dat was de inbreng van Peter tijdens de behandeling van de voorjaarsnota 2019. Onze motie ‘Investeren in talenten in de wijken’ werd aangenomen. Het college zag toen nog niet direct de noodzaak van meer jongerenwerkers en het vrijmaken van extra geld daarvoor. Met de brief van 5 maart maakt men nu toch een mooi begin! 

Op de Internationale dag voor de Rechten van het Kind, werden woensdag voor de tweede maal in Breda jeugdlintjes uitgereikt. Deze jeugdlintjes die op initiatief van de SP jaarlijks worden uitgereikt, zijn bestemd voor Bredase jongeren die een bijzondere, maatschappelijke bijdrage leveren aan onze mooie stad. “Wat mooi om te zien dat wat begon als een idee, nu ook echt een blijvertje is geworden in Breda”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes, indiener van de motie destijds. “En natuurlijk feliciteren wij Evy, Dunya en Guusje met hun welverdiende lintje!”

Omdat alle zes de voorstellen van SP Breda zijn weggestemd door de coalitie van VVD, D66 en PvdA, heeft de partij donderdagavond tegen de begroting gestemd. Door geen gebruik te maken van de mogelijkheid extra geld in te boeken voor toekomstige jaren, rekent het college de jeugdzorg onnodig arm. “Ons voorstel om net als 80% van de gemeenten, dat extra geld alsnog in de begroting op te nemen werd weggestemd”, zegt SP-fractievoorzitter Bas Maes. “Blijkbaar heeft dit college een door zichzelf opgelegde bezuiniging nodig om hun afbraakbeleid op de jeugdzorg te kunnen rechtvaardigen. Onverantwoord.”

Ook voorstellen om woekerwinsten bij zorgbedrijfjes en bouwers aan banden te leggen, werden weggestemd. Maes: “Een meerderheid van de raad vindt het acceptabel dat belastinggeld en geld voor de zorg verdwijnt in de diepe zakken van zorgcowboys en projectontwikkelaars.” Gelet op het feit dat dit college grossiert in snoepreisjes en (goedbetaalde) bijbaantjes, stelde SP Breda ook tevergeefs voor het met een wethouder minder te doen. Ook de motie (in het Chinees!) die voorstelde te stoppen met de geldverslindende snoepreisjes naar Yangzhou, kon niet op een meerderheid rekenen.

We snappen dat je bij het woord begroting begint te gapen. Maar wist je dat in die jaarlijkse begroting hele belangrijke keuzes worden gemaakt voor de gemeente Breda? Daaruit blijkt waar de komende jaren geld voor is en waarvoor juist niet. In dit artikel vertellen we graag wat wij de 4 belangrijkste punten vinden.

In het kort Er is wat GroenLinks betreft veel te weinig geld voor de jeugdzorg en voor persoonlijke zorg en ondersteuning. Daarnaast zien we dat het nieuwe Sportcentrum een enorm prijskaartje heeft. Dit geld houden wij liever beschikbaar voor de (jeugd)zorg. Maar er zijn ook punten waar we heel blij van worden. Er is een miljoen gereserveerd voor de verduurzaming van huizen. En geld voor betere opvang van dak- en thuislozen. En tot slot wordt Breda mooier door meer bomen en ander groen, zoals een herinneringenbos.

Zorg en welzijn zou belangrijker moeten zijn De jeugdzorg heeft het zwaar en heeft de komende jaren geld nodig. We schreven eerder al over de financiële problemen bij Juzt. Als we jongeren de zorg willen geven die ze nodig hebben is er misschien meer geld nodig dan er nu op de begroting staat. Ook zien we dat persoonlijke zorg en ondersteuning geen voorrang heeft gekregen op deze begroting. Vanuit de Wet maatschappelijk ondersteuning (Wmo) kunnen mensen in hun eigen omgeving zorg krijgen, zodat ze (langer) zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Of voorzieningen om goed deel te kunnen blijven nemen aan activiteiten buitenshuis. Om dit goed te regelen is ook meer geld nodig. Zeker als er straks tegenvallers zijn. Wij zullen ons de komende jaren blijven inzetten voor goede (jeugd)zorg, die beschikbaar is voor iedereen.

Waar deze begroting wél geld voor vrij maakt, is voor de opvang van dak- en thuislozen. De bestaande opvangplek is al een tijd aan vernieuwing toe. GroenLinks vraagt al jaren de aandacht om dat beter te regelen. Nu komt er gelukkig bijna 5 miljoen beschikbaar om de boel te moderniseren en investeringen te doen voor de toekomst.

Sportcentrum: mooi plan, maar veel te duur In de begroting valt een bepaalde uitgave erg op: het nieuwe sportcentrum aan de Terheijdenseweg. We hebben niets tégen zo’n centrum, en ook niet op de daarvoor geplande plek. Maar we vinden het enorme prijskaartje van 24 miljoen wel een probleem. De kosten voor de bouw, het onderhoud en het draaiende houden zijn ontzettend hoog. Wat ons betreft zijn er de komende jaren grote uitdagingen waarvoor dit geld beter gebruikt kan worden. Zoals de (jeugd)zorg, betere fietsvoorzieningen en het verduurzamen van onze huizen.

Comfortabel wonen voor het klimaat In het landelijke klimaatakkoord staat dat 7 miljoen huizen verduurzaamd moeten zijn in het jaar 2050. De eerste 1,5 miljoen huizen moeten klaar zijn in 2030. En in 2021 moeten alle gemeenten een plan hebben hiervoor en aangeven welke wijken als eerste aangepakt worden.

Ook Breda bouwt mee aan een klimaatvriendelijke toekomst en zet de eerste stappen. GroenLinks heeft zich hier de afgelopen jaren hard hiervoor ingezet. En met succes. Er is in deze begroting één miljoen beschikbaar voor het duurzamer maken van huizen in de wijken Hoge Vucht en Gasthuisvelden-Fellenoord. De huizen worden geïsoleerd om energie te besparen en comfortabeler te maken. Ook gaan er huizen van het gas af, wat goed is voor het klimaat.

Maar van alle huizen die uiteindelijk klimaatvriendelijk moeten worden, staat het grootste deel in andere dan deze twee wijken. Vaak gaat het om koophuizen. Ook daar moeten we al doen wat er nu kan. Daarom helpt de gemeente met bijvoorbeeld praktisch advies aan woningeigenaren voor het duurzamer van hun woning of straat met de Greenhopper. Veel woningeigenaren kunnen van de bank een lening krijgen voor zaken als isolatie, zonnepanelen en gasloze verwarming. Maar sommige mensen ook niet, door de situatie waar zij in zitten. GroenLinks wil voorkomen dat in Bredase straten mensen hierdoor noodgedwongen achterop raken bij hun buren. Of dat ze niet kunnen meedoen in een gezamenlijke aanpak van hun straat. Terwijl de aardgasprijs oploopt. Die mensen zouden bij de gemeente dan een lening moeten krijgen. GroenLinks kreeg voor elkaar dat, naast de miljoen, hiervoor nog 3 ton extra beschikbaar komt.

Merkwaardig feit: op 29 november moeten alle gemeenten stemmen over het klimaatakkoord van de regering. Zoals je hierboven kunt zien heeft Breda al mooie plannen. Maar het blijkt dat de gemeente nog helemaal niet weet of ze voor of tegen het klimaatakkoord gaat stemmen op de ledenvergadering van de VNG op 29 november. Ja, ook wij waren erg verbaasd. Wij roepen de gemeente op om zo snel mogelijk met een besluit te komen. En gezien de plannen voor verduurzaming, kan dat toch niet anders dat Breda vóór stemt?

Leven tussen het groen Wonen in een groene omgeving heeft veel voordelen. Het is mooier en gezonder. Planten en bomen verminderen luchtvervuiling en geluidsoverlast. Ze geven verkoeling aan de stad in warme periodes en helpen bij het voorkomen van wateroverlast in natte tijden. Ook geven park en bossen ons ontspanning, omdat we er kunnen wandelen, fietsen, spelen en picknicken. Breda stelt een half miljoen beschikbaar voor het groener maken van de gemeente. Daar zijn we natuurlijk erg blij mee.

Op basis van ideeën van GroenLinks komt er een herinneringenbos. Hier kunnen mensen bomen of ander groen planten ter ere van een bijzondere gebeurtenis. Een ander concreet idee is de Molenleij. Dit is een beek die vanuit het oosten de stad in stroomt door de wijken Heusdenhout en Brabantpark naar de singel. De Molenleij moet worden aangepast om in te spelen op het veranderende klimaat. Tegelijkertijd liggen daar goede kansen om de natuur te versterken en er een mooi gebied van te maken, waar je bijvoorbeeld kunt spelen, wandelen of sporten.

Ook is er nog ruimte voor andere projecten, waar wij de komende tijd voorstellen voor zullen doen.

Tot slot Breda loopt tegen de grenzen aan van wat er financieel kan. En het is lang niet uitgesloten dat er voor de (jeugd)zorg straks meer geld nodig blijkt. Goede zorg voor mensen die het nodig hebben blijft voor ons een topprioriteit. Als daar extra geld voor nodig is, hoeft voor ons dat dure sportcentrum aan de Terheijdenseweg niet zo. 

Tegelijkertijd zet Breda met deze begroting stappen die voor GroenLinks belangrijk zijn. Ook als Breda gaan we onze bijdrage leveren om te voorkomen dat de aarde verder opwarmt. Gaan we zorgen dat iedereen kan meedoen aan de energietransitie. Meer groen, ook binnen de stad, en een betere natuur. En er komt geld voor een betere voorziening voor mensen zonder dak of thuis. Daarom stemt GroenLinks met deze begroting in. 

Het gaat slecht in de jeugdzorg. Een kwart van de jeugdzorginstellingen heeft financiële problemen. Zo ook Juzt, in de regio Brabant-West. Dat was vrijwel failliet, en zou op korte termijn zelfs te weinig geld in kas hebben om de salarissen van het personeel te betalen. De gemeenteraad van Breda besprak daarom op 22 oktober hóe Juzt precies geholpen moet worden. Want dat jeugdzorg belangrijk is, daar is iedereen het over eens. Oorspronkelijk was het plan de bespreking volledig achter gesloten deuren te doen. Mede op aandringen van GroenLinks werd het toch een openbare bespreking. Op een onderwerp dat mensen raakt, is het extra belangrijk dat mensen weten hoe partijen hun keuze maken. GroenLinks ondersteunde niet alleen het collegevoorstel, dat met een lening wil voorkomen dat Juzt failliet gaat. Wij spraken ook de bereidheid uit de tarieven te verhogen als dat nodig is.

Landelijke financiële problemen

Sinds 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg, niet meer de Rijksoverheid. Zij moeten de Jeugdzorg voortaan inkopen op de markt met aanbestedingen, waarbij de diverse Jeugdzorginstellingen met elkaar moeten concurreren. Die verandering heeft bijgedragen aan de geldproblemen die er landelijk zijn:

De administratie in de sector werd ingewikkelder en daarmee duurder. Instellingen moeten zaken doen met tientallen gemeenten, in plaats van alleen het Rijk. Het daarvoor schrijven van offertes, en sluiten van contracten, kost tijd en geld.

Personeel is in de afgelopen jaren duurder geworden. Omdat er zoveel druk ligt op het personeel, is er relatief veel uitval en (duurdere) tijdelijke inhuur nodig. 

De tarieven die de instellingen met de gemeenten hebben afgesproken, dekken niet altijd de kosten. Instellingen waren soms bang om hun plek op de markt te verliezen en zo met hun personeel te blijven zitten. Met lage tarieven probeerden ze dat te voorkomen. 

Voorstel van college onvoldoende

De wethouder die in Breda over de jeugdzorg gaat, kwam met het voorstel om Juzt niet failliet te laten gaan, maar opnieuw een lening te geven onder de voorwaarde de instelling stevig te ‘herstructureren’. Dat betekent dat alléén de onderdelen die goed draaien open zullen blijven. Onderdelen die rode cijfers schrijven sluiten. De kinderen die daar zorg ontvangen zullen dat ergens anders moeten zoeken. En ook het personeel dat daar werkt, zal ergens anders werk moeten vinden. Zo kan in ieder geval het deel van Juzt dat wel goed draait, nog overeind blijven. Het is bij deze zorg belangrijk dat kinderen zoveel als mogelijk steeds dezelfde zorgverleners houden.

Wij zijn het hiermee in grote lijnen eens. Maar we vinden het voorstel van de wethouder niet compleet. Voor GroenLinks is het ook erg belangrijk om naar de rol van de gemeente te kijken. Het college lijkt zijn ogen te sluiten voor het feit dat een derde van de instellingen in de jeugdzorg al geldproblemen heeft. Als de tarieven die afgesproken zijn met Juzt niet hoog genoeg zijn om gezonde zorg met een houdbare bedrijfsvoering te garanderen, dan vinden wij dat de gemeente bereid moet zijn daar de portemonnee voor te trekken. De kinderen waar het om gaat, en de mensen die het werk moeten doen, verdienen gezonde zorg.

Als blijk van steun naar ouders en personeel kwam GroenLinks daarom met het voorstel om uit te spreken dat we tot hogere tarieven bereid zijn, als die nodig blijken. Alleen de SP steunde ons voorstel. Want, ja: als tarieven moeten stijgen, dan kan het binnenkort óók gebeuren dat er in de begroting van de gemeente Breda andere keuzes nodig zijn. De bestuurspartijen in Breda zitten daar nu niet op te wachten. 

Investeren in de toekomst

Wij willen dat bij de herstructurering van Juzt al het personeel zoveel mogelijk voor de zorg behouden blijft. Als onderdelen sluiten, moeten alle betrokkenen zich maximaal inzetten het personeel elders in de zorg te plaatsen. Het mooist is het, als de jeugd zoveel mogelijk hun eigen vaste hulpverlener blijft houden, en daar geen wisselingen in zijn. Deze crisis kan het begin zijn van een betere toekomst. Want een euro besteed aan goede Jeugdzorg betaalt zich in de toekomst méér dan uit!

De wethouder zal het komende half jaar iedere maand aan de gemeenteraad rapporteren over de ontwikkelingen bij Juzt. En in het eerste kwartaal van 2020 zal er in de raad weer een debat plaatsvinden. Wij zullen nauwgezet volgen of het de goede kant uit gaat.